Page 970
ਪੂਰਬ ਜਨਮ ਹਮ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਰੇ ਸੇਵਕ ਅਬ ਤਉ ਮਿਟਿਆ ਨ ਜਾਈ ॥
आम्ही पूर्वीच्या जन्मापासून तुमचे सेवक आहोत, त्यामुळे आता या जन्मातही आम्ही तुमची सेवा केल्याशिवाय राहू शकत नाही.
ਤੇਰੇ ਦੁਆਰੈ ਧੁਨਿ ਸਹਜ ਕੀ ਮਾਥੈ ਮੇਰੇ ਦਗਾਈ ॥੨॥
अहद' शब्दाचा आवाज तुझ्या दारात येत राहतो आणि तू माझ्यावर ही भक्तीची खूण ठेवली आहेस. ॥२॥
ਦਾਗੇ ਹੋਹਿ ਸੁ ਰਨ ਮਹਿ ਜੂਝਹਿ ਬਿਨੁ ਦਾਗੇ ਭਗਿ ਜਾਈ ॥
या जगाच्या रणांगणात केवळ तेच शूर योद्धे खूण असलेल्या दुष्टांशी लढतात आणि ज्यांना चिन्ह नसलेले ते घाबरून पळून जातात.
ਸਾਧੂ ਹੋਇ ਸੁ ਭਗਤਿ ਪਛਾਨੈ ਹਰਿ ਲਏ ਖਜਾਨੈ ਪਾਈ ॥੩॥
जो खरा संत आहे त्यालाच भक्तीची मान्यता मिळते आणि देव त्याला आपल्या खजिन्यात सामील करतो. ॥३॥
ਕੋਠਰੇ ਮਹਿ ਕੋਠਰੀ ਪਰਮ ਕੋਠੀ ਬੀਚਾਰਿ ॥
मानवी देहाच्या कक्षेत सत्याचा कक्ष आहे जो नामस्मरणाने पवित्र होतो.
ਗੁਰਿ ਦੀਨੀ ਬਸਤੁ ਕਬੀਰ ਕਉ ਲੇਵਹੁ ਬਸਤੁ ਸਮ੍ਹ੍ਹਾਰਿ ॥੪॥
कबीर म्हणतात की गुरूंनी मला सत्यनामाच्या रूपात एक वस्तू दिली आहे आणि ही वस्तू सुरक्षित ठेवण्यास सांगितले आहे.॥ ४॥
ਕਬੀਰਿ ਦੀਈ ਸੰਸਾਰ ਕਉ ਲੀਨੀ ਜਿਸੁ ਮਸਤਕਿ ਭਾਗੁ ॥
कबीराने ही नावाची गोष्ट जगाच्या लोकांपर्यंत पोहोचवली आहे पण ती फक्त भाग्यवानांनाच मिळाली आहे.
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਰਸੁ ਜਿਨਿ ਪਾਇਆ ਥਿਰੁ ਤਾ ਕਾ ਸੋਹਾਗੁ ॥੫॥੪॥
ज्या स्त्रीला जीवरूपाने नामरूपाने अमृत प्राप्त झाले आहे, तिचा वैवाहिक आनंद कायम आहे ॥५॥४॥
ਜਿਹ ਮੁਖ ਬੇਦੁ ਗਾਇਤ੍ਰੀ ਨਿਕਸੈ ਸੋ ਕਿਉ ਬ੍ਰਹਮਨੁ ਬਿਸਰੁ ਕਰੈ ॥
हे ब्राह्मणा! ज्याच्या मुखातून वेद आणि गायत्री निघाल्या त्या परमात्म्याला ब्राह्मण का विसरतो?
ਜਾ ਕੈ ਪਾਇ ਜਗਤੁ ਸਭੁ ਲਾਗੈ ਸੋ ਕਿਉ ਪੰਡਿਤੁ ਹਰਿ ਨ ਕਹੈ ॥੧॥
हे विद्वान! ज्याच्या चरणी सर्व जग भासते, तो हरि तुला का आठवत नाही? ॥१॥
ਕਾਹੇ ਮੇਰੇ ਬਾਮ੍ਹ੍ਹਨ ਹਰਿ ਨ ਕਹਹਿ ॥
हे ब्राह्मणा! तू हरीचे नाम का जपत नाहीस?
ਰਾਮੁ ਨ ਬੋਲਹਿ ਪਾਡੇ ਦੋਜਕੁ ਭਰਹਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
हे पांडे! जर तुम्ही रामाचे नाव घेतले नाही तर तुमची नरकात जाण्याची शक्यता आहे.॥१॥रहाउ॥
ਆਪਨ ਊਚ ਨੀਚ ਘਰਿ ਭੋਜਨੁ ਹਠੇ ਕਰਮ ਕਰਿ ਉਦਰੁ ਭਰਹਿ ॥
तुम्ही स्वतःला उच्चवर्णीय समजता, पण नीच लोकांच्या घरी अन्न खाता, कष्ट करून पोट भरता.
ਚਉਦਸ ਅਮਾਵਸ ਰਚਿ ਰਚਿ ਮਾਂਗਹਿ ਕਰ ਦੀਪਕੁ ਲੈ ਕੂਪਿ ਪਰਹਿ ॥੨॥
चौदस आणि अमावस्येला तुम्ही तुमच्या यजमानांकडून दान मागत रहा आणि हातात दिवा घेऊन विहिरीत प्रवेश करा. ॥२॥
ਤੂੰ ਬ੍ਰਹਮਨੁ ਮੈ ਕਾਸੀਕ ਜੁਲਹਾ ਮੁਹਿ ਤੋਹਿ ਬਰਾਬਰੀ ਕੈਸੇ ਕੈ ਬਨਹਿ ॥
तू ब्राह्मण आहेस आणि मी काशीचा विणकर आहे, मग तू आणि मी समान कसे होणार?
ਹਮਰੇ ਰਾਮ ਨਾਮ ਕਹਿ ਉਬਰੇ ਬੇਦ ਭਰੋਸੇ ਪਾਂਡੇ ਡੂਬਿ ਮਰਹਿ ॥੩॥੫॥
हे पांडे! रामनामाचा जप करून आमचा उद्धार झाला, पण वेदांवर विसंबून तू बुडशील. ॥३॥५॥
ਤਰਵਰੁ ਏਕੁ ਅਨੰਤ ਡਾਰ ਸਾਖਾ ਪੁਹਪ ਪਤ੍ਰ ਰਸ ਭਰੀਆ ॥
देव हा वृक्ष आहे, मानव, प्राणी, पक्षी, कीटक, पतंग आणि इतर प्राणी आहेत, या झाडाला फांद्या, फुले, पाने, रस इ.
ਇਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕੀ ਬਾੜੀ ਹੈ ਰੇ ਤਿਨਿ ਹਰਿ ਪੂਰੈ ਕਰੀਆ ॥੧॥
ही सृष्टी भगवंताने स्वतः निर्माण केलेली नामरूपी अमृताची बाग आहे ॥१॥
ਜਾਨੀ ਜਾਨੀ ਰੇ ਰਾਜਾ ਰਾਮ ਕੀ ਕਹਾਨੀ ॥
राजा रामाच्या निर्मितीची कथा मी जाणून घेतली आहे.
ਅੰਤਰਿ ਜੋਤਿ ਰਾਮ ਪਰਗਾਸਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਬਿਰਲੈ ਜਾਨੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
सर्व प्राणिमात्रांच्या अंतरात्म्यामध्ये रामाच्या प्रकाशाचा प्रकाश आहे, परंतु हे रहस्य केवळ दुर्लभ गुरुमुखालाच कळले आहे. ॥१॥रहाउ॥
ਭਵਰੁ ਏਕੁ ਪੁਹਪ ਰਸ ਬੀਧਾ ਬਾਰਹ ਲੇ ਉਰ ਧਰਿਆ ॥
या झाडाच्या फुलाच्या रसात भुंग्याच्या रूपातील एक प्राणी अडकला आहे, त्याने प्राणायाम करून बारा पाकळ्यांच्या अनाहत कमळात बसवले आहे.
ਸੋਰਹ ਮਧੇ ਪਵਨੁ ਝਕੋਰਿਆ ਆਕਾਸੇ ਫਰੁ ਫਰਿਆ ॥੨॥
मग ती भौंजी सोळा पाकळ्यांसह शुद्ध कमळावर चढली आणि प्राणवायू झटकून टाकली आणि मग ती भौंजी उडून दहाव्या दारात गेली. ॥२॥
ਸਹਜ ਸੁੰਨਿ ਇਕੁ ਬਿਰਵਾ ਉਪਜਿਆ ਧਰਤੀ ਜਲਹਰੁ ਸੋਖਿਆ ॥
तेथे नहद शब्दाच्या आनंदमय नादात सत्यनामाच्या रूपातील एक वनस्पती उदयास आली, ज्याने त्याच्या शरीराच्या रूपाने पृथ्वीवर घिरट्या घालणारे इच्छेचे ढग सुकवले.
ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਹਉ ਤਾ ਕਾ ਸੇਵਕੁ ਜਿਨਿ ਇਹੁ ਬਿਰਵਾ ਦੇਖਿਆ ॥੩॥੬॥
कबीर म्हणतात की मी त्या भक्ताचा सेवक आहे ज्याने सत्यनामाचे रोप पाहिले आहे. ॥३॥६॥
ਮੁੰਦ੍ਰਾ ਮੋਨਿ ਦਇਆ ਕਰਿ ਝੋਲੀ ਪਤ੍ਰ ਕਾ ਕਰਹੁ ਬੀਚਾਰੁ ਰੇ ॥
कानात मौनाची मुद्रा घाला, दयाळूपणाला कफन बनवा आणि विचार करा म्हणजेच नाव लक्षात ठेवा.
ਖਿੰਥਾ ਇਹੁ ਤਨੁ ਸੀਅਉ ਅਪਨਾ ਨਾਮੁ ਕਰਉ ਆਧਾਰੁ ਰੇ ॥੧॥
या शरीराला शुद्ध ठेवण्यासाठी कष्ट घ्या आणि नामाला जीवनाचा आधार बनवा. ॥१॥
ਐਸਾ ਜੋਗੁ ਕਮਾਵਹੁ ਜੋਗੀ ॥
हे योगी! असा योग कमवा.
ਜਪ ਤਪ ਸੰਜਮੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਭੋਗੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
घरी राहून गुरूचे नामस्मरण करत राहा, हा नामजप म्हणजे तपश्चर्या आणि संयम होय.॥१॥रहाउ॥
ਬੁਧਿ ਬਿਭੂਤਿ ਚਢਾਵਉ ਅਪੁਨੀ ਸਿੰਗੀ ਸੁਰਤਿ ਮਿਲਾਈ ॥
मन शुद्ध ठेवण्याची शक्ती शरीरावर लावा आणि वाणीने भगवंताचे चिंतन करा, हा कर्णा वाजवा.
ਕਰਿ ਬੈਰਾਗੁ ਫਿਰਉ ਤਨਿ ਨਗਰੀ ਮਨ ਕੀ ਕਿੰਗੁਰੀ ਬਜਾਈ ॥੨॥
भगवंताच्या भेटीसाठी वैराग्य निर्माण करा आणि मनाचे हे सूर देहाच्या नगरीत वाजवत राहा. ॥२॥
ਪੰਚ ਤਤੁ ਲੈ ਹਿਰਦੈ ਰਾਖਹੁ ਰਹੈ ਨਿਰਾਲਮ ਤਾੜੀ ॥
निर्विकल्प समाधी अशा प्रकारे गुंतून राहते की तुम्ही पंचतत्त्वांचे शुभ गुण घेऊन ते तुमच्या हृदयात वसवा.
ਕਹਤੁ ਕਬੀਰੁ ਸੁਨਹੁ ਰੇ ਸੰਤਹੁ ਧਰਮੁ ਦਇਆ ਕਰਿ ਬਾੜੀ ॥੩॥੭॥
कबीर म्हणतात! हे संतांनो! लक्षपूर्वक ऐका आणि धर्म आणि दया यांना तुमची बाग करा. ॥३॥ ७॥
ਕਵਨ ਕਾਜ ਸਿਰਜੇ ਜਗ ਭੀਤਰਿ ਜਨਮਿ ਕਵਨ ਫਲੁ ਪਾਇਆ ॥
या जगात आपली निर्मिती कोणत्या उद्देशाने झाली आहे आणि आपण जन्म घेऊन कोणते फळ प्राप्त केले आहे?
ਭਵ ਨਿਧਿ ਤਰਨ ਤਾਰਨ ਚਿੰਤਾਮਨਿ ਇਕ ਨਿਮਖ ਨ ਇਹੁ ਮਨੁ ਲਾਇਆ ॥੧॥
मला मोक्ष देणाऱ्या आणि चिंतेचा महासागर पार करणाऱ्या भगवंतावर मी क्षणभरही लक्ष केंद्रित केले नाही.