Page 969
ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਮਦ ਮਤਸਰ ਕਾਟਿ ਕਾਟਿ ਕਸੁ ਦੀਨੁ ਰੇ ॥੧॥
तहान, वासना, क्रोध, मत्सर यांची साल कापून गुळात टाकली आहे. ॥१॥
ਕੋਈ ਹੈ ਰੇ ਸੰਤੁ ਸਹਜ ਸੁਖ ਅੰਤਰਿ ਜਾ ਕਉ ਜਪੁ ਤਪੁ ਦੇਉ ਦਲਾਲੀ ਰੇ ॥
असा कोणी संत आहे का, ज्याच्या हृदयात नैसर्गिक आनंद निर्माण झाला असेल, मी त्या संताला त्याच्या नामस्मरणाचे फळ देईन?
ਏਕ ਬੂੰਦ ਭਰਿ ਤਨੁ ਮਨੁ ਦੇਵਉ ਜੋ ਮਦੁ ਦੇਇ ਕਲਾਲੀ ਰੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
जर त्याने मला या भट्टीतून बाहेर काढले आणि नामाच्या दारूचा एक थेंब प्यायला दिला तर मी माझे शरीर आणि मन त्याच्या स्वाधीन करीन. ॥१॥रहाउ॥
ਭਵਨ ਚਤੁਰ ਦਸ ਭਾਠੀ ਕੀਨ੍ਹ੍ਹੀ ਬ੍ਰਹਮ ਅਗਨਿ ਤਨਿ ਜਾਰੀ ਰੇ ॥
हा नाम मद्य काढण्यासाठी मी चौदा जगांची भट्टी केली आहे आणि या भट्टीत मी माझ्या देहाचा ब्रह्म अग्नि प्रज्वलित केला आहे.
ਮੁਦ੍ਰਾ ਮਦਕ ਸਹਜ ਧੁਨਿ ਲਾਗੀ ਸੁਖਮਨ ਪੋਚਨਹਾਰੀ ਰੇ ॥੨॥
माझे लक्ष जे अनहद शब्दाच्या मधुर आवाजात गढून गेले आहे, मी नाल्याचा एक प्लग बनवला आहे ज्यातून नाव वाईन बनते आणि शरीराच्या भांड्यातून बाहेर पडते. सुषम्ना नाडीवर ध्यान करण्याची प्रथा ही थंड ठेवणारी लीअर आहे, ज्यातून वाफेच्या रूपात मद्य येते. ॥२॥
ਤੀਰਥ ਬਰਤ ਨੇਮ ਸੁਚਿ ਸੰਜਮ ਰਵਿ ਸਸਿ ਗਹਨੈ ਦੇਉ ਰੇ ॥
नाम, तीर्थयात्रा, स्नान, उपवास, मद्यपान, ऋषी पतंजलीच्या अष्टांगाचे पाच नियम, शुद्धता, संयम, इडा पिंगळा नाडीद्वारे केलेला प्राणायाम इत्यादी सर्व फल मी त्या संताकडे ठेवीन.
ਸੁਰਤਿ ਪਿਆਲ ਸੁਧਾ ਰਸੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਏਹੁ ਮਹਾ ਰਸੁ ਪੇਉ ਰੇ ॥੩॥
मी माझ्या ध्यानाला अभ्यासाचा प्याला बनवून नामाचे अमृत पीत राहतो, हा महारसा आहे. ॥३॥
ਨਿਝਰ ਧਾਰ ਚੁਐ ਅਤਿ ਨਿਰਮਲ ਇਹ ਰਸ ਮਨੂਆ ਰਾਤੋ ਰੇ ॥
माझ्या दहाव्या दारातून अमृताचा एक अत्यंत निर्मळ प्रवाह माझ्या जिभेवर वाहतो आहे, आता माझे मन त्या रसाने मादक आहे.
ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਸਗਲੇ ਮਦ ਛੂਛੇ ਇਹੈ ਮਹਾ ਰਸੁ ਸਾਚੋ ਰੇ ॥੪॥੧॥
कबीरजी म्हणतात की जगातील सर्व वस्तू निरुपयोगी आहेत, केवळ नामरूपातील हा महारसाच खरा आहे.॥४॥१॥
ਗੁੜੁ ਕਰਿ ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਕਰਿ ਮਹੂਆ ਭਉ ਭਾਠੀ ਮਨ ਧਾਰਾ ॥
नामाची दारू तयार करण्यासाठी मी ज्ञानाचे गुळात आणि ध्यानाचे महुआच्या फुलात रूपांतर करून भगवंताच्या भट्टीत अर्पण केले आणि मन एकाग्र झाले की नामाच्या दारूचा प्रवाह वाहत राहतो.
ਸੁਖਮਨ ਨਾਰੀ ਸਹਜ ਸਮਾਨੀ ਪੀਵੈ ਪੀਵਨਹਾਰਾ ॥੧॥
सुषुम्ना नाडीत प्राणवायूद्वारे प्रवेश केल्याने माझा श्वास सहज शोषला जातो आणि माझे पिण्याचे मन हे मद्य पीत राहते. ॥१॥
ਅਉਧੂ ਮੇਰਾ ਮਨੁ ਮਤਵਾਰਾ ॥
अरे अवधूत, नामाची दारू प्यायल्याने माझे मन मादक झाले आहे.
ਉਨਮਦ ਚਢਾ ਮਦਨ ਰਸੁ ਚਾਖਿਆ ਤ੍ਰਿਭਵਨ ਭਇਆ ਉਜਿਆਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
मी प्रेमाचा रस चाखला आहे आणि माझे मन नामाने मादक झाले आहे. हा नाम रस प्यायल्याने माझ्या शरीरात तिन्ही जगाचा प्रकाश दिसू लागला आहे. ॥१॥रहाउ॥
ਦੁਇ ਪੁਰ ਜੋਰਿ ਰਸਾਈ ਭਾਠੀ ਪੀਉ ਮਹਾ ਰਸੁ ਭਾਰੀ ॥
पृथ्वी आणि आकाश हे दोन भाग मिसळून भट्टी पेटवली गेली तेव्हा आम्ही हे भारी महार प्यायलो.
ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਦੁਇ ਕੀਏ ਜਲੇਤਾ ਛੂਟਿ ਗਈ ਸੰਸਾਰੀ ॥੨॥
वासना आणि क्रोध हे दोन दुर्गुण जेव्हा भट्टीला इंधन म्हणून जाळतात तेव्हा मनातील सांसारिक प्रवृत्ती निघून जातात. ॥२॥
ਪ੍ਰਗਟ ਪ੍ਰਗਾਸ ਗਿਆਨ ਗੁਰ ਗੰਮਿਤ ਸਤਿਗੁਰ ਤੇ ਸੁਧਿ ਪਾਈ ॥
गुरूंची मुलाखत घेतल्याने मनात ज्ञानाचा प्रकाश पडला आणि या ज्ञानाची समज सतगुरूंकडूनच मिळाली.
ਦਾਸੁ ਕਬੀਰੁ ਤਾਸੁ ਮਦ ਮਾਤਾ ਉਚਕਿ ਨ ਕਬਹੂ ਜਾਈ ॥੩॥੨॥
दास कबीर म्हणतात की, ज्याची नशा कधीच संपत नाही अशा दारूच्या नावाने मी नशा करतो. ॥३॥२॥
ਤੂੰ ਮੇਰੋ ਮੇਰੁ ਪਰਬਤੁ ਸੁਆਮੀ ਓਟ ਗਹੀ ਮੈ ਤੇਰੀ ॥
हे परमेश्वरा! तू माझा सुमेर पर्वत आहेस, म्हणून मी तुझ्या खाली आश्रय घेतला आहे.
ਨਾ ਤੁਮ ਡੋਲਹੁ ਨਾ ਹਮ ਗਿਰਤੇ ਰਖਿ ਲੀਨੀ ਹਰਿ ਮੇਰੀ ॥੧॥
हे हरी! तू माझा मान राखलास, ना डगमगता, ना आम्ही पडतो. ॥१॥
ਅਬ ਤਬ ਜਬ ਕਬ ਤੁਹੀ ਤੁਹੀ ॥
आताही आणि जेव्हाही तुम्ही असाल.
ਹਮ ਤੁਅ ਪਰਸਾਦਿ ਸੁਖੀ ਸਦ ਹੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
तुझ्या कृपेने आम्ही सदैव सुखी आहोत. ॥१॥रहाउ॥
ਤੋਰੇ ਭਰੋਸੇ ਮਗਹਰ ਬਸਿਓ ਮੇਰੇ ਤਨ ਕੀ ਤਪਤਿ ਬੁਝਾਈ ॥
तुझ्या भरवशावरच मी मघार भूमीत प्रथम स्थायिक झालो आणि तूच माझ्या शरीरातील विकारांची तपश्चर्या शांत केलीस.
ਪਹਿਲੇ ਦਰਸਨੁ ਮਗਹਰ ਪਾਇਓ ਫੁਨਿ ਕਾਸੀ ਬਸੇ ਆਈ ॥੨॥
मघारमध्ये प्राणाची आहुती देणारा माणूस नरकात जातो, असे म्हटले होते, मी तुला प्रथम मघारमध्ये पाहिले होते आणि आता मी पुन्हा काशीत स्थायिक झाले आहे. ॥२॥
ਜੈਸਾ ਮਗਹਰੁ ਤੈਸੀ ਕਾਸੀ ਹਮ ਏਕੈ ਕਰਿ ਜਾਨੀ ॥
माझ्यासाठी काशी ही मघारसारखी आहे आणि मी दोघांनाही समान मानले आहे.
ਹਮ ਨਿਰਧਨ ਜਿਉ ਇਹੁ ਧਨੁ ਪਾਇਆ ਮਰਤੇ ਫੂਟਿ ਗੁਮਾਨੀ ॥੩॥
ज्याप्रमाणे गरीबाला पैसा मिळतो, त्याचप्रमाणे मला नाव आणि संपत्ती मिळाली आहे. अहंकारी लोक अहंकारामुळे मरत राहतात. ॥३॥
ਕਰੈ ਗੁਮਾਨੁ ਚੁਭਹਿ ਤਿਸੁ ਸੂਲਾ ਕੋ ਕਾਢਨ ਕਉ ਨਾਹੀ ॥
अहंकारी माणसाला दु:खाचे काटे टोचत राहतात जे कोणी काढू शकत नाही.
ਅਜੈ ਸੁ ਚੋਭ ਕਉ ਬਿਲਲ ਬਿਲਾਤੇ ਨਰਕੇ ਘੋਰ ਪਚਾਹੀ ॥੪॥
तो आयुष्यभर या काट्यांचा शोक करत राहतो आणि कठोर नरकातही दुःखी राहतो. ॥४॥
ਕਵਨੁ ਨਰਕੁ ਕਿਆ ਸੁਰਗੁ ਬਿਚਾਰਾ ਸੰਤਨ ਦੋਊ ਰਾਦੇ ॥
बिचारा, नरक असो वा स्वर्ग असो, संतांनी ते दोन्ही रद्द केले आहेत.
ਹਮ ਕਾਹੂ ਕੀ ਕਾਣਿ ਨ ਕਢਤੇ ਅਪਨੇ ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੇ ॥੫॥
आपल्या गुरूंशिवाय आपण कोणावरही अवलंबून नाही. ॥५॥
ਅਬ ਤਉ ਜਾਇ ਚਢੇ ਸਿੰਘਾਸਨਿ ਮਿਲੇ ਹੈ ਸਾਰਿੰਗਪਾਨੀ ॥
आता आपल्याला देव सापडला आहे आणि आपण हृदयाच्या सिंहासनावर आरूढ झालो आहोत आणि त्याच्याबरोबर बसलो आहोत.
ਰਾਮ ਕਬੀਰਾ ਏਕ ਭਏ ਹੈ ਕੋਇ ਨ ਸਕੈ ਪਛਾਨੀ ॥੬॥੩॥
आता कबीर आणि राम हे दोघेही एक रूप झाले आहेत आणि कबीर कोण आणि राम कोण हे कोणी ओळखू शकत नाही.॥ ६॥३॥
ਸੰਤਾ ਮਾਨਉ ਦੂਤਾ ਡਾਨਉ ਇਹ ਕੁਟਵਾਰੀ ਮੇਰੀ ॥
संतांचा आदर करणे आणि वासनांध दुष्टांना शिक्षा करणे हे पोलीस अधिकारी म्हणून माझे कर्तव्य आहे.
ਦਿਵਸ ਰੈਨਿ ਤੇਰੇ ਪਾਉ ਪਲੋਸਉ ਕੇਸ ਚਵਰ ਕਰਿ ਫੇਰੀ ॥੧॥
हे परमेश्वरा! मला रात्रंदिवस तुझ्या चरणांच्या सेवेत मग्न राहू दे आणि माझे केस कंगव्यात फिरवत राहू दे. ॥१॥
ਹਮ ਕੂਕਰ ਤੇਰੇ ਦਰਬਾਰਿ ॥
मी तुझ्या दरबाराचा कुत्रा आहे आणि.
ਭਉਕਹਿ ਆਗੈ ਬਦਨੁ ਪਸਾਰਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
मी तोंड उघडून तुझ्याकडे भुंकत राहते. ॥१॥रहाउ॥