Page 839
ਜੋ ਦੇਖਿ ਦਿਖਾਵੈ ਤਿਸ ਕਉ ਬਲਿ ਜਾਈ ॥
जो पाहतो आणि दाखवतो त्याच्यासाठी मी स्वतःचा त्याग करतो.
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦਿ ਪਰਮ ਪਦੁ ਪਾਈ ॥੧॥
गुरूंच्या कृपेनेच मोक्ष प्राप्त होतो. ॥१॥
ਕਿਆ ਜਪੁ ਜਾਪਉ ਬਿਨੁ ਜਗਦੀਸੈ ॥
जगदीश शिवाय दुसरा काय जप करावा?
ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਮਹਲੁ ਘਰੁ ਦੀਸੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गुरूंच्या शब्दांतूनच खरे घर दिसते.॥१॥रहाउ॥
ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਲਗੇ ਪਛੁਤਾਣੇ ॥
जे लोक द्वैतामध्ये गुंततात त्यांना शेवटी पश्चात्ताप होतो.
ਜਮ ਦਰਿ ਬਾਧੇ ਆਵਣ ਜਾਣੇ ॥
ते यमाच्या बंधनात बांधलेले राहतात आणि त्यांची हालचाल सुरूच असते.
ਕਿਆ ਲੈ ਆਵਹਿ ਕਿਆ ਲੇ ਜਾਹਿ ॥
ते जगात काय घेऊन येतात आणि काय घेऊन जातात.
ਸਿਰਿ ਜਮਕਾਲੁ ਸਿ ਚੋਟਾ ਖਾਹਿ ॥
यम सतत त्याच्या डोक्यावर उभा असतो आणि तो यमामुळे दुखावत राहतो.
ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਸਬਦ ਨ ਛੂਟਸਿ ਕੋਇ ॥
गुरू आणि शब्दाशिवाय कोणीही मुक्त होऊ शकत नाही.
ਪਾਖੰਡਿ ਕੀਨ੍ਹ੍ਹੈ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਇ ॥੨॥
दांभिक होऊनही मोक्ष नाही. ॥२॥
ਆਪੇ ਸਚੁ ਕੀਆ ਕਰ ਜੋੜਿ ॥
भगवंताने स्वतः मायेतील घटक एकत्र करून हे जग निर्माण केले आहे.
ਅੰਡਜ ਫੋੜਿ ਜੋੜਿ ਵਿਛੋੜਿ ॥
त्याने ओव्हल गोलाकार तोडला, तो पुन्हा जोडला आणि नंतर तो वेगळा केला.
ਧਰਤਿ ਅਕਾਸੁ ਕੀਏ ਬੈਸਣ ਕਉ ਥਾਉ ॥
त्याने सजीवांना जगण्यासाठी पृथ्वी आणि आकाश निर्माण केले.
ਰਾਤਿ ਦਿਨੰਤੁ ਕੀਏ ਭਉ ਭਾਉ ॥
त्याने रात्रंदिवस भीती आणि प्रेम निर्माण केले.
ਜਿਨਿ ਕੀਏ ਕਰਿ ਵੇਖਣਹਾਰਾ ॥
ज्याने सर्व जग निर्माण केले तो रक्षक आहे.
ਅਵਰੁ ਨ ਦੂਜਾ ਸਿਰਜਣਹਾਰਾ ॥੩॥
दुसरा निर्माता नाही.॥३॥
ਤ੍ਰਿਤੀਆ ਬ੍ਰਹਮਾ ਬਿਸਨੁ ਮਹੇਸਾ ॥
तिसऱ्या दिवशी ब्रह्मा, विष्णू आणि शिवशंकर अस्तित्वात आले.
ਦੇਵੀ ਦੇਵ ਉਪਾਏ ਵੇਸਾ ॥
देवाने अनेक देव-देवता आणि अनेक रूपे असलेले प्राणी निर्माण केले.
ਜੋਤੀ ਜਾਤੀ ਗਣਤ ਨ ਆਵੈ ॥
त्याने सूर्य, चंद्र आणि अनेक प्रजातींचे प्राणी निर्माण केले ज्यांची गणना केली जाऊ शकत नाही.
ਜਿਨਿ ਸਾਜੀ ਸੋ ਕੀਮਤਿ ਪਾਵੈ ॥
ज्याने हे विश्व निर्माण केले आहे तोच त्याचे मोल करू शकतो.
ਕੀਮਤਿ ਪਾਇ ਰਹਿਆ ਭਰਪੂਰਿ ॥
तो प्रत्येक गोष्टीत विपुल आहे.
ਕਿਸੁ ਨੇੜੈ ਕਿਸੁ ਆਖਾ ਦੂਰਿ ॥੪॥
मग मी कोणाला देवाच्या जवळ बोलावू आणि कोणाला त्याच्यापासून दूर बोलावू? ॥४॥.
ਚਉਥਿ ਉਪਾਏ ਚਾਰੇ ਬੇਦਾ ॥
चौथे त्यांनी ऋग्वेद, सामवेद, यजुर्वेद आणि अथर्ववेद हे चार वेद निर्माण केले.
ਖਾਣੀ ਚਾਰੇ ਬਾਣੀ ਭੇਦਾ ॥
चार स्रोतांनी वेगवेगळ्या बोलीभाषा निर्माण केल्या.
ਅਸਟ ਦਸਾ ਖਟੁ ਤੀਨਿ ਉਪਾਏ ॥
त्यांनी अठरा पुराणे, सहा शास्त्रे आणि तीन गुण निर्माण केले.
ਸੋ ਬੂਝੈ ਜਿਸੁ ਆਪਿ ਬੁਝਾਏ ॥
ज्याला तो स्वतः ज्ञान देतो त्यालाच ही वस्तुस्थिती समजते.
ਤੀਨਿ ਸਮਾਵੈ ਚਉਥੈ ਵਾਸਾ ॥
ज्याने तिन्ही गुणांचा नाश करून तुरिया राज्यात वास्तव्य केले आहे.
ਪ੍ਰਣਵਤਿ ਨਾਨਕ ਹਮ ਤਾ ਕੇ ਦਾਸਾ ॥੫॥
नानक प्रार्थना करतात की आपण त्याचे दास आहोत. ॥५॥
ਪੰਚਮੀ ਪੰਚ ਭੂਤ ਬੇਤਾਲਾ ॥
पंचमी : पाच भूतांपासून निर्माण झालेले प्राणी म्हणजे बेताल.
ਆਪਿ ਅਗੋਚਰੁ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰਾਲਾ ॥
देव स्वतः अदृश्य आणि अद्वितीय आहे.
ਇਕਿ ਭ੍ਰਮਿ ਭੂਖੇ ਮੋਹ ਪਿਆਸੇ ॥
काही जीव मायेत अडकलेले असतात आणि मायेच्या भुकेने तहानलेले असतात.
ਇਕਿ ਰਸੁ ਚਾਖਿ ਸਬਦਿ ਤ੍ਰਿਪਤਾਸੇ ॥
हिरवा रस चाखून काही जीव तृप्त झाले आहेत.
ਇਕਿ ਰੰਗਿ ਰਾਤੇ ਇਕਿ ਮਰਿ ਧੂਰਿ ॥
काही देवाच्या रंगात लीन झाले आहेत आणि काही मेले आणि धुळीत गेले आहेत.
ਇਕਿ ਦਰਿ ਘਰਿ ਸਾਚੈ ਦੇਖਿ ਹਦੂਰਿ ॥੬॥
कुणी खऱ्या घराच्या दारात पोहोचून देवाचे दर्शन घेत आहे.॥६॥
ਝੂਠੇ ਕਉ ਨਾਹੀ ਪਤਿ ਨਾਉ ॥
खोटे बोलणाऱ्याला आदर नसतो.
ਕਬਹੁ ਨ ਸੂਚਾ ਕਾਲਾ ਕਾਉ ॥
मलमूत्र खाणारा काळा कावळा कधीच शुद्ध असू शकत नाही.
ਪਿੰਜਰਿ ਪੰਖੀ ਬੰਧਿਆ ਕੋਇ ॥
जर एखाद्या पक्ष्याला पिंजऱ्यात ठेवले तर ते पिंजऱ्याच्या बारमध्ये भटकत राहतो.
ਛੇਰੀਂ ਭਰਮੈ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਇ ॥
no line
ਤਉ ਛੂਟੈ ਜਾ ਖਸਮੁ ਛਡਾਏ ॥
पण जेव्हा त्याचा स्वामी त्याला सोडून जातो तेव्हाच तो मुक्त होतो.
ਗੁਰਮਤਿ ਮੇਲੇ ਭਗਤਿ ਦ੍ਰਿੜਾਏ ॥੭॥
गुरूंचा उपदेश मिळाल्यावर जीवाच्या हृदयात भक्ती प्रबळ होते. ॥७॥.
ਖਸਟੀ ਖਟੁ ਦਰਸਨ ਪ੍ਰਭ ਸਾਜੇ ॥
सहाव्या देवाने वेष योगी, जंगम, संन्यासी, बौद्ध, जैन आणि वैरागी अशी सहा तत्त्वज्ञाने निर्माण केली आहेत.
ਅਨਹਦ ਸਬਦੁ ਨਿਰਾਲਾ ਵਾਜੇ ॥
अनहद हा शब्द जीवात्म्यामध्ये गुंजत राहतो.
ਜੇ ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਤਾ ਮਹਲਿ ਬੁਲਾਵੈ ॥
जर कोणी परमेश्वराला संतुष्ट करतो, तर तो त्या व्यक्तीला स्वतःसोबत घेतो.
ਸਬਦੇ ਭੇਦੇ ਤਉ ਪਤਿ ਪਾਵੈ ॥
कुणाचे शब्द घुसडले तर तो सत्याच्या दारात गौरवाचा आकृतीबंध बनतो.
ਕਰਿ ਕਰਿ ਵੇਸ ਖਪਹਿ ਜਲਿ ਜਾਵਹਿ ॥
काही लोक वेश धारण करतात आणि जाळतात, पण.
ਸਾਚੈ ਸਾਚੇ ਸਾਚਿ ਸਮਾਵਹਿ ॥੮॥
जो सत्यात लीन राहतो तो अंतिम सत्यात विलीन होतो.॥ ८॥
ਸਪਤਮੀ ਸਤੁ ਸੰਤੋਖੁ ਸਰੀਰਿ ॥
हृदयात सत्याचा विचार करणारी सप्तमी.
ਸਾਤ ਸਮੁੰਦ ਭਰੇ ਨਿਰਮਲ ਨੀਰਿ ॥
ज्याच्या शरीरात शुद्ध सागर नामरूप पाण्याने भरलेले असते.
ਮਜਨੁ ਸੀਲੁ ਸਚੁ ਰਿਦੈ ਵੀਚਾਰਿ ॥
तो आपल्या मनात स्थित ज्ञानाच्या तीर्थात स्नान करतो आणि शांत स्वभावाचा होतो.
ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਪਾਵੈ ਸਭਿ ਪਾਰਿ ॥
गुरूंच्या शब्दाने जीव अस्तित्वाचा सागर पार करतो.
ਮਨਿ ਸਾਚਾ ਮੁਖਿ ਸਾਚਉ ਭਾਇ ॥
ज्याच्या मनात सत्य असते आणि त्याच्या तोंडावरही सत्याचे नाव असते.
ਸਚੁ ਨੀਸਾਣੈ ਠਾਕ ਨ ਪਾਇ ॥੯॥
तो त्याच्यासोबत सत्याचा परवाना घेऊन जातो आणि सत्याच्या दरबारात पोहोचण्यात कोणताही अडथळा नसतो. ॥९॥
ਅਸਟਮੀ ਅਸਟ ਸਿਧਿ ਬੁਧਿ ਸਾਧੈ ॥
अष्टमी : सत्याची नि:स्वार्थी उपासना करणारी व्यक्ती.
ਸਚੁ ਨਿਹਕੇਵਲੁ ਕਰਮਿ ਅਰਾਧੈ ॥
जो आपल्या बुद्धीवर नियंत्रण ठेवतो त्याला आठ सिद्धी प्राप्त होतात.
ਪਉਣ ਪਾਣੀ ਅਗਨੀ ਬਿਸਰਾਉ ॥
जो वारा, पाणी आणि अग्नी म्हणजेच रजोगुण, तमोगुण आणि सतगुण विसरतो.
ਤਹੀ ਨਿਰੰਜਨੁ ਸਾਚੋ ਨਾਉ ॥
सत्याचे पवित्र नाव त्याच्या हृदयात वास करते.
ਤਿਸੁ ਮਹਿ ਮਨੂਆ ਰਹਿਆ ਲਿਵ ਲਾਇ ॥ ਪ੍ਰਣਵਤਿ ਨਾਨਕੁ ਕਾਲੁ ਨ ਖਾਇ ॥੧੦॥
त्याचे मन फक्त सत्यावर केंद्रित असते. नानक विनंती करतात की मृत्यू देखील त्या व्यक्तीला गिळू शकत नाही.॥१०॥
ਨਾਉ ਨਉਮੀ ਨਵੇ ਨਾਥ ਨਵ ਖੰਡਾ ॥
नववा देव सर्वव्यापी आणि शक्तिशाली आहे.
ਘਟਿ ਘਟਿ ਨਾਥੁ ਮਹਾ ਬਲਵੰਡਾ ॥
योगींचे नऊ नाथ आणि नवखंड पृथ्वीवरील प्राणी केवळ त्याचे नामस्मरण करतात.