Page 71
ਚਿਤਿ ਨ ਆਇਓ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਤਾ ਖੜਿ ਰਸਾਤਲਿ ਦੀਤ ॥੭॥
परंतु जर एखाद्याने परमेश्वराचे नामस्मरण केले नाही तर एखाद्याला नरकात जावे लागेल. ॥७॥
ਕਾਇਆ ਰੋਗੁ ਨ ਛਿਦ੍ਰੁ ਕਿਛੁ ਨਾ ਕਿਛੁ ਕਾੜਾ ਸੋਗੁ ॥
जर शरीर पूर्णपणे निरोगी असेल आणि त्याला कोणताही रोग नसेल, जर त्याला दुःख आणि वेदना नसेल तर
ਮਿਰਤੁ ਨ ਆਵੀ ਚਿਤਿ ਤਿਸੁ ਅਹਿਨਿਸਿ ਭੋਗੈ ਭੋਗੁ ॥
तो सदैव ऐहिक सुखांचा इतका उपभोग घेत असावा की मृत्यूचा विचारही त्याच्या मनात येत नाही.
ਸਭ ਕਿਛੁ ਕੀਤੋਨੁ ਆਪਣਾ ਜੀਇ ਨ ਸੰਕ ਧਰਿਆ ॥
जर त्याने आपल्या बाहूंच्या बळावर सर्वांना वश केले असेल आणि त्याच्या मनात भीती नसेल,
ਚਿਤਿ ਨ ਆਇਓ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਜਮਕੰਕਰ ਵਸਿ ਪਰਿਆ ॥੮॥
परमेश्वराचे स्मरण न केल्यास तो यमदूताच्या अधिपत्याखाली येतो. ॥८॥
ਕਿਰਪਾ ਕਰੇ ਜਿਸੁ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਹੋਵੈ ਸਾਧੂ ਸੰਗੁ ॥
परमेश्वर ज्याच्यावर कृपा करतो त्याला ऋषी-मुनींचा सहवास लाभतो.
ਜਿਉ ਜਿਉ ਓਹੁ ਵਧਾਈਐ ਤਿਉ ਤਿਉ ਹਰਿ ਸਿਉ ਰੰਗੁ ॥
परमेश्वराच्या सत्संगात माणूस जितका जास्त गुंततो तितकेच त्याच्यावरचे प्रेम अधिक दृढ होत जाते.
ਦੁਹਾ ਸਿਰਿਆ ਕਾ ਖਸਮੁ ਆਪਿ ਅਵਰੁ ਨ ਦੂਜਾ ਥਾਉ ॥
या जगाचा आणि परलोकाचा स्वामी एकटाच परमेश्वर आहे, त्याच्याशिवाय जीवांच्या सुखाचा दुसरा आधार नाही.
ਸਤਿਗੁਰ ਤੁਠੈ ਪਾਇਆ ਨਾਨਕ ਸਚਾ ਨਾਉ ॥੯॥੧॥੨੬॥
परंतु त्या परमेश्वराच्या पवित्र नामाची प्राप्ती सत्गुरूंच्या आनंदानेच शक्य आहे. हे नानक! सद्गुरू प्रसन्न झाले तर मनुष्य सत्य नामाची प्राप्ती करतो. ॥९॥१॥२६॥
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੫ ॥
श्रीरागु महला ५ घरु ५ ॥
ਜਾਨਉ ਨਹੀ ਭਾਵੈ ਕਵਨ ਬਾਤਾ ॥
मला माहीत नाही की निर्माणकर्त्याला काय आवडते?
ਮਨ ਖੋਜਿ ਮਾਰਗੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
हे माझ्या मना! परमेश्वराला प्रसन्न करण्याचा मार्ग शोध. ॥१॥ रहाउ ॥
ਧਿਆਨੀ ਧਿਆਨੁ ਲਾਵਹਿ ॥
ध्यानस्थ मनुष्य समाधी प्राप्त करून परमेश्वराचे चिंतन करतो.
ਗਿਆਨੀ ਗਿਆਨੁ ਕਮਾਵਹਿ ॥
ज्ञानी माणूस ज्ञानमार्गाने परमेश्वराला समजून घेण्याचा प्रयत्न करतो.
ਪ੍ਰਭੁ ਕਿਨ ਹੀ ਜਾਤਾ ॥੧॥
परंतु परमेश्वराला दुर्लभ माणूसच ओळखतो. ॥१॥
ਭਗਉਤੀ ਰਹਤ ਜੁਗਤਾ ॥
वैष्णव लोक त्यांच्या धार्मिक कार्यात मग्न राहतात.
ਜੋਗੀ ਕਹਤ ਮੁਕਤਾ ॥
योगी अष्टांगभावापासून मुक्तीची कल्पना करतात.
ਤਪਸੀ ਤਪਹਿ ਰਾਤਾ ॥੨॥
तपस्वी लोक तपश्चर्यामध्येच कल्याण मानतात. ॥२॥
ਮੋਨੀ ਮੋਨਿਧਾਰੀ ॥
मौनी साधू मानतात की मौन धारण करूनच परमेश्वराची प्राप्ती शक्य आहे.
ਸਨਿਆਸੀ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ॥
संन्यासी ब्रह्मचारी झाला आहे.
ਉਦਾਸੀ ਉਦਾਸਿ ਰਾਤਾ ॥੩॥
दुःख वैराग्यात तल्लीन आहे. ॥३॥
ਭਗਤਿ ਨਵੈ ਪਰਕਾਰਾ ॥
काही म्हणतात की तो नऊ प्रकारची भक्ती करतो.
ਪੰਡਿਤੁ ਵੇਦੁ ਪੁਕਾਰਾ ॥
पंडित मोठ्याने वेदांचे पठण करतात.
ਗਿਰਸਤੀ ਗਿਰਸਤਿ ਧਰਮਾਤਾ ॥੪॥
धर्मग्रंथानुसार यज्ञ, दान इत्यादी कर्मकांडांचे पालन करण्यातच गृहस्थ कल्याण मानतात.॥४॥
ਇਕ ਸਬਦੀ ਬਹੁ ਰੂਪਿ ਅਵਧੂਤਾ ॥
‘अलख’ (अवर्णनीय-परमेश्वर) हा एकच शब्द उच्चारणारे काही साधू आहेत, पुष्कळ पोशाख धारण करणारे अनेक आहेत आणि अनेक नग्न तपस्वी आहेत,
ਕਾਪੜੀ ਕਉਤੇ ਜਾਗੂਤਾ ॥
काही विशिष्ट पोशाख परिधान करतात, तर काही विशिष्ट हावभाव करतात आणि काही विशिष्ट पूजा करण्यासाठी रात्रभर जागरण करतात.
ਇਕਿ ਤੀਰਥਿ ਨਾਤਾ ॥੫॥
काही लोक तीर्थयात्रेत स्नान करून परमेश्वरप्राप्तीची शक्यताही स्वीकारतात.॥५॥
ਨਿਰਹਾਰ ਵਰਤੀ ਆਪਰਸਾ ॥
जे उपवास करतात ते उपवासाला परमेश्वर प्राप्तीचे साधन मानतात;
ਇਕਿ ਲੂਕਿ ਨ ਦੇਵਹਿ ਦਰਸਾ ॥
काही लोक गुहांमध्ये लपून जीवन जगतात आणि कोणालाही ते दर्शन देत नाहीत.
ਇਕਿ ਮਨ ਹੀ ਗਿਆਤਾ ॥੬॥
काही लोक मनाने स्वतःला बुद्धिमान समजतात. ॥६॥
ਘਾਟਿ ਨ ਕਿਨ ਹੀ ਕਹਾਇਆ ॥
कोणीही स्वतःला कमी लेखत नाही.
ਸਭ ਕਹਤੇ ਹੈ ਪਾਇਆ ॥
ते सर्व म्हणतात की त्यांनी परमेश्वराची प्राप्ती केली आहे.
ਜਿਸੁ ਮੇਲੇ ਸੋ ਭਗਤਾ ॥੭॥
परंतु केवळ तोच परमेश्वराचा खरा भक्त असतो, ज्याला परमेश्वराने स्वतःशी एकरूप केले आहे. ॥७॥
ਸਗਲ ਉਕਤਿ ਉਪਾਵਾ ॥ ਤਿਆਗੀ ਸਰਨਿ ਪਾਵਾ ॥
पण, मी हे सर्व वाद व सर्व उपाय सोडून परमेश्वराचा आश्रय घेतला आहे.
ਨਾਨਕੁ ਗੁਰ ਚਰਣਿ ਪਰਾਤਾ ॥੮॥੨॥੨੭॥
नानक गुरूच्या चरणी पडले आहे.॥८॥२॥२७॥
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
परमेश्वर एकच आहे आणि त्याला केवळ सद्गुरूच्या कृपेने प्राप्त केले जाऊ शकते.
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੩ ॥
श्रीरागु महला १ घरु ३ ॥
ਜੋਗੀ ਅੰਦਰਿ ਜੋਗੀਆ ॥
हे परमेश्वरा ! ब्रह्मांडात तुम्ही अनेक रूपात विहार करत आहात. योगींमध्ये तू योगीराज आहेस.
ਤੂੰ ਭੋਗੀ ਅੰਦਰਿ ਭੋਗੀਆ ॥
आणि उपभोग घेणाऱ्यांमध्ये तू सर्वात मोठा उपभोगकर्ता आहेस.
ਤੇਰਾ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਇਆ ਸੁਰਗਿ ਮਛਿ ਪਇਆਲਿ ਜੀਉ ॥੧॥
स्वर्गात, मृत्यूलोकात आणि पाताळात (कोणत्याही जीवाला) तुझ्या गुणांचा अंत सापडला नाही. ॥१॥
ਹਉ ਵਾਰੀ ਹਉ ਵਾਰਣੈ ਕੁਰਬਾਣੁ ਤੇਰੇ ਨਾਵ ਨੋ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
मी तुझ्यासाठी स्वतःला समर्पित करतो, मी तुझ्या पवित्र नावासाठी स्वतःला समर्पित करतो. ॥१॥ रहाउ॥
ਤੁਧੁ ਸੰਸਾਰੁ ਉਪਾਇਆ ॥
तूच सृष्टीनिर्माता आहेस, तूच हे जग निर्माण केले आहे
ਸਿਰੇ ਸਿਰਿ ਧੰਧੇ ਲਾਇਆ ॥
आणि तू मनुष्याचे (सृष्टीतील जीवांचे) नशीब ठरवल्यानंतर ते सांसारिक कार्यात गुंतले आहेत.
ਵੇਖਹਿ ਕੀਤਾ ਆਪਣਾ ਕਰਿ ਕੁਦਰਤਿ ਪਾਸਾ ਢਾਲਿ ਜੀਉ ॥੨॥
तूच तुझ्या सृष्टीची काळजी घेत आहेस आणि तुझ्या मायाशक्तीने या जगाच्या दरबारात सतत फासे फेकत आहेस. ॥२॥
ਪਰਗਟਿ ਪਾਹਾਰੈ ਜਾਪਦਾ ॥
या दृश्य जगात परमेश्वर वास करताना दिसतो.
ਸਭੁ ਨਾਵੈ ਨੋ ਪਰਤਾਪਦਾ ॥
प्रत्येक प्राणी तुझ्या नावाची आस धरतो.
ਸਤਿਗੁਰ ਬਾਝੁ ਨ ਪਾਇਓ ਸਭ ਮੋਹੀ ਮਾਇਆ ਜਾਲਿ ਜੀਉ ॥੩॥
परंतु गुरूशिवाय कोणीही तुम्हाला प्राप्त करू शकत नाही. सर्व जीव मोहित झाले आहेत आणि भ्रमाच्या जाळ्यात अडकले आहेत. ॥३॥
ਸਤਿਗੁਰ ਕਉ ਬਲਿ ਜਾਈਐ ॥
मी स्वतःला सद्गुरुसाठी समर्पित करतो,
ਜਿਤੁ ਮਿਲਿਐ ਪਰਮ ਗਤਿ ਪਾਈਐ ॥
कारण त्यांना भेटून आपल्याला अध्यात्माची सर्वोच्च स्थिती प्राप्त होते.