Page 274
ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨੀ ਆਪਿ ਨਿਰੰਕਾਰੁ ॥
ब्रह्मज्ञानी व्यक्ती स्वतः निरंकार आहे.
ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨੀ ਕੀ ਸੋਭਾ ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨੀ ਬਨੀ ॥
ब्रह्मज्ञानी व्यक्तीचा गौरव केवळ ब्रह्मज्ञानी व्यक्तीलाच प्राप्त होतो.
ਨਾਨਕ ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨੀ ਸਰਬ ਕਾ ਧਨੀ ॥੮॥੮॥
हे नानक! ब्रह्मज्ञानी व्यक्ती सर्व गोष्टींचा स्वामी आहे. ॥ ८ ॥ ८॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਉਰਿ ਧਾਰੈ ਜੋ ਅੰਤਰਿ ਨਾਮੁ ॥
जो मनुष्य परमेश्वराचे नाव हृदयात ठेवतो,
ਸਰਬ ਮੈ ਪੇਖੈ ਭਗਵਾਨੁ ॥
जो व्यक्ती प्रत्येक गोष्टीत परमेश्वराला पाहतो आणि
ਨਿਮਖ ਨਿਮਖ ਠਾਕੁਰ ਨਮਸਕਾਰੈ ॥
प्रत्येक क्षणी परमेश्वराला प्रणाम करतो,
ਨਾਨਕ ਓਹੁ ਅਪਰਸੁ ਸਗਲ ਨਿਸਤਾਰੈ ॥੧॥
हे नानक! असा सत्यनिष्ठ आणि अलिप्त महापुरुष सर्व प्राणिमात्रांना अस्तित्वाच्या महासागरापासून वाचवतो. ॥ १॥
ਅਸਟਪਦੀ ॥
अष्टपदी॥
ਮਿਥਿਆ ਨਾਹੀ ਰਸਨਾ ਪਰਸ ॥
जो कधीही खोटे बोलत नाही, (त्याच्या जिव्हेने)
ਮਨ ਮਹਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਨਿਰੰਜਨ ਦਰਸ ॥
ज्याच्या हृदयात पवित्र परमेश्वराच्या दर्शनाची इच्छा राहते,
ਪਰ ਤ੍ਰਿਅ ਰੂਪੁ ਨ ਪੇਖੈ ਨੇਤ੍ਰ ॥
ज्याच्या नेत्रांना दुसऱ्या स्त्रीचे सौंदर्य दिसत नाही,
ਸਾਧ ਕੀ ਟਹਲ ਸੰਤਸੰਗਿ ਹੇਤ ॥
जो संतांची भक्तिभावाने सेवा करतो आणि संतांच्या संगतीवर प्रेम करतो,
ਕਰਨ ਨ ਸੁਨੈ ਕਾਹੂ ਕੀ ਨਿੰਦਾ ॥
ज्याचे कान कोणाच्याही निंदा ऐकत नाहीत,
ਸਭ ਤੇ ਜਾਨੈ ਆਪਸ ਕਉ ਮੰਦਾ ॥
जो स्वतःला कमी समजतो (निम्न),
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਬਿਖਿਆ ਪਰਹਰੈ ॥
जो गुरूंच्या कृपेने दुर्गुणांपासून मुक्त होतो,
ਮਨ ਕੀ ਬਾਸਨਾ ਮਨ ਤੇ ਟਰੈ ॥
जो आपल्या मनातून त्याच्या वाईट इच्छांना काढून टाकतो,
ਇੰਦ੍ਰੀ ਜਿਤ ਪੰਚ ਦੋਖ ਤੇ ਰਹਤ ॥
आणि जो आपल्या ज्ञानाच्या इंद्रियांवर विजय मिळवतो आणि पाचही दुर्गुणांपासून (वासना, क्रोध, लोभ, आसक्ती, अहंकार) मुक्त राहतो,
ਨਾਨਕ ਕੋਟਿ ਮਧੇ ਕੋ ਐਸਾ ਅਪਰਸ ॥੧॥
हे नानक! लाखो लोकांमध्ये असा दुर्लभ पुरुष आहे जो 'अपरस' (पवित्र) आहे. ॥१॥
ਬੈਸਨੋ ਸੋ ਜਿਸੁ ਊਪਰਿ ਸੁਪ੍ਰਸੰਨ ॥
एक खरा वैष्णव (भगवान विष्णूचा भक्त) तोच आहे, ज्याच्यावर परमेश्वर प्रसन्न असतो.
ਬਿਸਨ ਕੀ ਮਾਇਆ ਤੇ ਹੋਇ ਭਿੰਨ ॥
तो परमेश्वराने (विष्णूने) निर्माण केलेल्या मायेपासून (सांसारिक भ्रम) अलिप्त राहतो.
ਕਰਮ ਕਰਤ ਹੋਵੈ ਨਿਹਕਰਮ ॥
आणि सत्कर्म करत असताना तो निस्वार्थी राहतो.
ਤਿਸੁ ਬੈਸਨੋ ਕਾ ਨਿਰਮਲ ਧਰਮ ॥
त्या वैष्णवांचा धर्मही पवित्र असतो.
ਕਾਹੂ ਫਲ ਕੀ ਇਛਾ ਨਹੀ ਬਾਛੈ ॥
त्याला कोणत्याही फळाची इच्छा नसते.
ਕੇਵਲ ਭਗਤਿ ਕੀਰਤਨ ਸੰਗਿ ਰਾਚੈ ॥
तो फक्त परमेश्वराची भक्ती आणि त्याच्या कीर्तनातच लीन राहतो.
ਮਨ ਤਨ ਅੰਤਰਿ ਸਿਮਰਨ ਗੋਪਾਲ ॥
त्याच्या आत्म्यामध्ये आणि शरीरात विश्वाचा पालनपोषण करणाऱ्या गोपाळाचेच स्मरण असते.
ਸਭ ਊਪਰਿ ਹੋਵਤ ਕਿਰਪਾਲ ॥
तो सर्व प्राणिमात्रांवर दयाळू आहे.
ਆਪਿ ਦ੍ਰਿੜੈ ਅਵਰਹ ਨਾਮੁ ਜਪਾਵੈ ॥
तो स्वतः परमेश्वराचे नाम मनात ठेऊन इतरांना नामस्मरण करण्यास प्रेरित करतो.
ਨਾਨਕ ਓਹੁ ਬੈਸਨੋ ਪਰਮ ਗਤਿ ਪਾਵੈ ॥੨॥
हे नानक! असा वैष्णव परम अवस्था प्राप्त करतो. ॥ २॥
ਭਗਉਤੀ ਭਗਵੰਤ ਭਗਤਿ ਕਾ ਰੰਗੁ ॥
ज्याच्या अंतःकरणात परमेश्वराच्या भक्तीबद्दल प्रेम आहे तोच खरा परमेश्वराचा भक्त आहे.
ਸਗਲ ਤਿਆਗੈ ਦੁਸਟ ਕਾ ਸੰਗੁ ॥
तो सर्व दुष्ट लोकांच्या सहवासाचा त्याग करतो,
ਮਨ ਤੇ ਬਿਨਸੈ ਸਗਲਾ ਭਰਮੁ ॥
आणि प्रत्येक प्रकारची शंका त्याच्या मनातून नाहीशी होते.
ਕਰਿ ਪੂਜੈ ਸਗਲ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ॥
तो परब्रह्माला सर्वत्र उपस्थित मानतो आणि त्याचीच पूजा करतो.
ਸਾਧਸੰਗਿ ਪਾਪਾ ਮਲੁ ਖੋਵੈ ॥
जो संतांच्या संगतीत राहून मनातील पापांची मलिनता दूर करतो,
ਤਿਸੁ ਭਗਉਤੀ ਕੀ ਮਤਿ ਊਤਮ ਹੋਵੈ ॥
अशा भक्ताची बुद्धी उत्कृष्ट होते.
ਭਗਵੰਤ ਕੀ ਟਹਲ ਕਰੈ ਨਿਤ ਨੀਤਿ ॥
तो नित्य आपल्या परमेश्वराची सेवा करत राहतो.
ਮਨੁ ਤਨੁ ਅਰਪੈ ਬਿਸਨ ਪਰੀਤਿ ॥
तो आपले मन आणि शरीर परमेश्वराच्या प्रेमासाठी समर्पित करतो.
ਹਰਿ ਕੇ ਚਰਨ ਹਿਰਦੈ ਬਸਾਵੈ ॥
तो परमेश्वराचे चरण हृदयात ठेवतो.
ਨਾਨਕ ਐਸਾ ਭਗਉਤੀ ਭਗਵੰਤ ਕਉ ਪਾਵੈ ॥੩॥
हे नानक! अशा भक्तालाच परमेश्वराची प्राप्ती होते. ॥ ३ ॥
ਸੋ ਪੰਡਿਤੁ ਜੋ ਮਨੁ ਪਰਬੋਧੈ ॥
खरा पंडित तोच आहे, जो प्रथम आपल्या मनाला सूचना देतो;
ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਆਤਮ ਮਹਿ ਸੋਧੈ ॥
आणि तो त्याच्या हृदयात रामाचे नाव शोधतो.
ਰਾਮ ਨਾਮ ਸਾਰੁ ਰਸੁ ਪੀਵੈ ॥
जो राम नामाचा गोड रस सेवन करतो,
ਉਸੁ ਪੰਡਿਤ ਕੈ ਉਪਦੇਸਿ ਜਗੁ ਜੀਵੈ ॥
त्या पंडिताच्या शिकवणीने सारे जग आध्यात्मिकरित्या जिवंत राहते,
ਹਰਿ ਕੀ ਕਥਾ ਹਿਰਦੈ ਬਸਾਵੈ ॥
जो पंडित हरीची कथा हृदयात ठेवतो,
ਸੋ ਪੰਡਿਤੁ ਫਿਰਿ ਜੋਨਿ ਨ ਆਵੈ ॥
असा पंडित पुन्हा जन्म आणि मृत्यूच्या चक्रात पडत नाही.
ਬੇਦ ਪੁਰਾਨ ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਬੂਝੈ ਮੂਲ ॥
ते वेद, पुराण आणि स्मृतींचे मूळ सार मानतात,
ਸੂਖਮ ਮਹਿ ਜਾਨੈ ਅਸਥੂਲੁ ॥
तो अदृश्य परमेश्वरामध्ये दृश्य जगाचा अनुभव घेतो,
ਚਹੁ ਵਰਨਾ ਕਉ ਦੇ ਉਪਦੇਸੁ ॥
आणि तो चारही जाती (सामाजिक स्थिती) लोकांना उपदेश करतो.
ਨਾਨਕ ਉਸੁ ਪੰਡਿਤ ਕਉ ਸਦਾ ਅਦੇਸੁ ॥੪॥
हे नानक ! मी अशा पंडित यांना मी सदैव अभिवादन करतो. ॥ ४ ॥
ਬੀਜ ਮੰਤ੍ਰੁ ਸਰਬ ਕੋ ਗਿਆਨੁ ॥ ਚਹੁ ਵਰਨਾ ਮਹਿ ਜਪੈ ਕੋਊ ਨਾਮੁ ॥
चारही वर्णांमध्ये कोणत्याही (सामाजिक स्थिती) परमेश्वराच्या नावावर मनन करू द्या आणि एखाद्याला असे आढळेल की परमेश्वराचे नाव हा सर्व दैवी ज्ञानाचा मूळ मंत्र आहे.
ਜੋ ਜੋ ਜਪੈ ਤਿਸ ਕੀ ਗਤਿ ਹੋਇ ॥
जो नामाचा जप करतो त्याला गती प्राप्त होते.
ਸਾਧਸੰਗਿ ਪਾਵੈ ਜਨੁ ਕੋਇ ॥
चांगल्या पुरुषांच्या संगतीत राहूनच हे साध्य होते.
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਅੰਤਰਿ ਉਰ ਧਾਰੈ ॥
जर परमेश्वर त्याच्या कृपेने त्याचे नाव तुमच्या हृदयात ठेवतो,
ਪਸੁ ਪ੍ਰੇਤ ਮੁਘਦ ਪਾਥਰ ਕਉ ਤਾਰੈ ॥
जरी ती व्यक्ती एखाद्या प्राण्यासारखी असेल, भूत, मूर्ख किंवा दगड मनाचा असला तरीही ती व्यक्ती वाचविली जाते.
ਸਰਬ ਰੋਗ ਕਾ ਅਉਖਦੁ ਨਾਮੁ ॥
परमेश्वराचे नाम हे सर्व रोगांवर औषध आहे.
ਕਲਿਆਣ ਰੂਪ ਮੰਗਲ ਗੁਣ ਗਾਮ ॥
परमेश्वराची स्तुती करणे हे कल्याण आणि मुक्तीचे स्वरूप आहे.
ਕਾਹੂ ਜੁਗਤਿ ਕਿਤੈ ਨ ਪਾਈਐ ਧਰਮਿ ॥
परमेश्वराचे नाम कोणत्याही युक्तीने किंवा कोणत्याही धार्मिक आचरणाने प्राप्त होऊ शकत नाही.
ਨਾਨਕ ਤਿਸੁ ਮਿਲੈ ਜਿਸੁ ਲਿਖਿਆ ਧੁਰਿ ਕਰਮਿ ॥੫॥
हे नानक! परमेश्वराचे नाम फक्त त्या व्यक्तीलाच मिळते, ज्याच्या नशिबात सुरुवातीपासूनच नाव लिहिलेले असते.॥५॥
ਜਿਸ ਕੈ ਮਨਿ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕਾ ਨਿਵਾਸੁ ॥
ज्याच्या मनात परमेश्वर वास करतो."