Page 253
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਯਯਾ ਜਾਰਉ ਦੁਰਮਤਿ ਦੋਊ ॥
तुझा मूर्खपणा आणि द्वैतवाद जाळून टाक.
ਤਿਸਹਿ ਤਿਆਗਿ ਸੁਖ ਸਹਜੇ ਸੋਊ ॥
त्यांना बाजूला ठेव आणि आरामात झोप.
ਯਯਾ ਜਾਇ ਪਰਹੁ ਸੰਤ ਸਰਨਾ ॥
जा आणि त्या संतांचा आश्रय घे.
ਜਿਹ ਆਸਰ ਇਆ ਭਵਜਲੁ ਤਰਨਾ ॥
ज्याच्या मदतीने माणूस अस्तित्त्वाचा सागर पार करू शकतो,
ਯਯਾ ਜਨਮਿ ਨ ਆਵੈ ਸੋਊ ॥
ती व्यक्ती या जगात पुन:पुन्हा जन्म घेत नाही.
ਏਕ ਨਾਮ ਲੇ ਮਨਹਿ ਪਰੋਊ ॥
ज्याने एका परमेश्वराचे नाम मनात घेतले आहे.
ਯਯਾ ਜਨਮੁ ਨ ਹਾਰੀਐ ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਟੇਕ ॥
सद्गुरूच्या आश्रयाशिवाय, अमूल्य मानवी जीवन व्यर्थ जात नाही.
ਨਾਨਕ ਤਿਹ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਜਾ ਕੈ ਹੀਅਰੈ ਏਕ ॥੧੪॥
हे नानक! ज्याच्या अंतःकरणात केवळ परमेश्वरच असतो तो आत्मिक सुख प्राप्त करतो.
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਅੰਤਰਿ ਮਨ ਤਨ ਬਸਿ ਰਹੇ ਈਤ ਊਤ ਕੇ ਮੀਤ ॥
जो या जगाचा व परलोकाचा मित्र आहे तो त्याच्या मनाने व शरीरात राहतो.
ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਉਪਦੇਸਿਆ ਨਾਨਕ ਜਪੀਐ ਨੀਤ ॥੧॥
हे नानक! सद्गुरूंनी मला नेहमी परमेश्वराची उपासना करण्याचा सल्ला दिला आहे. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਅਨਦਿਨੁ ਸਿਮਰਹੁ ਤਾਸੁ ਕਉ ਜੋ ਅੰਤਿ ਸਹਾਈ ਹੋਇ ॥
रात्रंदिवस, शेवटच्या क्षणी आत्म्याला मदत करणारा त्याचे स्मरण करा.
ਇਹ ਬਿਖਿਆ ਦਿਨ ਚਾਰਿ ਛਿਅ ਛਾਡਿ ਚਲਿਓ ਸਭੁ ਕੋਇ ॥
भ्रमाचे हे विष फक्त चार-सहा दिवस टिकते. प्रत्येकाला ते इथेच सोडून या जगातून निघून जावे लागते.
ਕਾ ਕੋ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸੁਤ ਧੀਆ ॥
कोणीही, आई-वडील, मुलगा-मुलगी हे कोणाचे सोबती नाहीत.
ਗ੍ਰਿਹ ਬਨਿਤਾ ਕਛੁ ਸੰਗਿ ਨ ਲੀਆ ॥
कोणतीही व्यक्ती आपल्या पत्नीला किंवा इतर कोणत्याही वस्तू घरी घेऊन जात नाही,
ਐਸੀ ਸੰਚਿ ਜੁ ਬਿਨਸਤ ਨਾਹੀ ॥
म्हणून कधीही नाश न होणारे परमेश्वराचे नाम आणि त्याच्या नामाची संपत्ती गोळा करा
ਪਤਿ ਸੇਤੀ ਅਪੁਨੈ ਘਰਿ ਜਾਹੀ ॥
आणि जो परलोकात त्याच्या घरी सन्मानाने जाऊ शकतो.
ਸਾਧਸੰਗਿ ਕਲਿ ਕੀਰਤਨੁ ਗਾਇਆ ॥
हे नानक! जे आपल्या जीवनात सत्संगात भगवंताची स्तुती करतात
ਨਾਨਕ ਤੇ ਤੇ ਬਹੁਰਿ ਨ ਆਇਆ ॥੧੫॥
जन्म-मृत्यूच्या चक्रात अडकून तो पुन्हा या जगात येत नाही. ॥१५॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਕੁਲੀਨ ਚਤੁਰ ਮੁਖਿ ਙਿਆਨੀ ਧਨਵੰਤ ॥
जरी एखादी व्यक्ती अतिशय देखणी, उदात्त, हुशार, उच्च ज्ञानी आणि श्रीमंत असली तरीही
ਮਿਰਤਕ ਕਹੀਅਹਿ ਨਾਨਕਾ ਜਿਹ ਪ੍ਰੀਤਿ ਨਹੀ ਭਗਵੰਤ ॥੧॥
हे नानक! ज्यांच्या अंतःकरणात परमेश्वराबद्दल प्रेम नाही, त्यांना मृत म्हटले जाईल. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਙੰਙਾ ਖਟੁ ਸਾਸਤ੍ਰ ਹੋਇ ਙਿਆਤਾ ॥
शास्त्राचे ज्ञान असणारी व्यक्ती
ਪੂਰਕੁ ਕੁੰਭਕ ਰੇਚਕ ਕਰਮਾਤਾ ॥
योगीप्रमाणे तो श्वास घेणे, श्वास सोडणे आणि श्वास रोखून धरण्याचे काम करतो.
ਙਿਆਨ ਧਿਆਨ ਤੀਰਥ ਇਸਨਾਨੀ ॥
तो ज्ञान, धार्मिक चर्चा, तीर्थयात्रा आणि स्नान यावर ध्यान करतो.
ਸੋਮਪਾਕ ਅਪਰਸ ਉਦਿਆਨੀ ॥
तो स्वतःचे अन्न स्वतः शिजवतो, कोणाशीही संगत करत नाही आणि जंगलात राहतो.
ਰਾਮ ਨਾਮ ਸੰਗਿ ਮਨਿ ਨਹੀ ਹੇਤਾ ॥
जर त्याच्या हृदयात परमेश्वराच्या नामाबद्दल प्रेम नसेल
ਜੋ ਕਛੁ ਕੀਨੋ ਸੋਊ ਅਨੇਤਾ ॥
तर तो जे काही करतो ते नाशवंत आहे.
ਉਆ ਤੇ ਊਤਮੁ ਗਨਉ ਚੰਡਾਲਾ ॥
हे नानक! त्या चांडालला त्याच्यापेक्षा श्रेष्ठ समज,
ਨਾਨਕ ਜਿਹ ਮਨਿ ਬਸਹਿ ਗੁਪਾਲਾ ॥੧੬॥
ज्याच्या मनात गोपाळ वसतो. ॥१६॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਕੁੰਟ ਚਾਰਿ ਦਹ ਦਿਸਿ ਭ੍ਰਮੇ ਕਰਮ ਕਿਰਤਿ ਕੀ ਰੇਖ ॥
मनुष्य आपल्या कर्माच्या संस्कारानुसार जगाच्या चार कोपऱ्यांत व दहा दिशांना भटकत राहतो.
ਸੂਖ ਦੂਖ ਮੁਕਤਿ ਜੋਨਿ ਨਾਨਕ ਲਿਖਿਓ ਲੇਖ ॥੧॥
हे नानक! सुख, दुःख, मोक्ष आणि जीवनातील चढ-उतार हे लिखित कर्मानुसारच येतात.॥१॥
ਪਵੜੀ ॥
पउडी ॥
ਕਕਾ ਕਾਰਨ ਕਰਤਾ ਸੋਊ ॥
परमेश्वर स्वतःच जगाच्या कार्याला कारणीभूत आहे.
ਲਿਖਿਓ ਲੇਖੁ ਨ ਮੇਟਤ ਕੋਊ ॥
कोणताही प्राणी निर्मात्याचा नियम नष्ट करू शकत नाही.
ਨਹੀ ਹੋਤ ਕਛੁ ਦੋਊ ਬਾਰਾ ॥
त्याला दुसऱ्यांदा कोणतेही काम बरोबर करावे लागत नाही.
ਕਰਨੈਹਾਰੁ ਨ ਭੂਲਨਹਾਰਾ ॥
परमेश्वर कधीच चुका करत नाही
ਕਾਹੂ ਪੰਥੁ ਦਿਖਾਰੈ ਆਪੈ ॥
तो स्वतः काही जीवांना योग्य मार्ग दाखवतो.
ਕਾਹੂ ਉਦਿਆਨ ਭ੍ਰਮਤ ਪਛੁਤਾਪੈ ॥
तो काही जीवांना भयंकर जंगलात भटकत ठेवतो.
ਆਪਨ ਖੇਲੁ ਆਪ ਹੀ ਕੀਨੋ ॥
हे संपूर्ण विश्व परमेश्वरानेच निर्माण केले आहे.
ਜੋ ਜੋ ਦੀਨੋ ਸੁ ਨਾਨਕ ਲੀਨੋ ॥੧੭॥
हे नानक! परमेश्वर जीवांना जे काही देतो ते त्यांना मिळते. ॥१७॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਖਾਤ ਖਰਚਤ ਬਿਲਛਤ ਰਹੇ ਟੂਟਿ ਨ ਜਾਹਿ ਭੰਡਾਰ ॥
लोक खात राहतात, खर्च करत राहतात आणि परमेश्वराच्या खजिन्याचा आनंद घेतात, पण परमेश्वराचा खजिना कधीच संपत नाही.
ਹਰਿ ਹਰਿ ਜਪਤ ਅਨੇਕ ਜਨ ਨਾਨਕ ਨਾਹਿ ਸੁਮਾਰ ॥੧॥
हे नानक! अनेक लोक हरी परमेश्वराचे नामस्मरण करत राहतात, जे गणनेच्या पलीकडे आहे. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਖਖਾ ਖੂਨਾ ਕਛੁ ਨਹੀ ਤਿਸੁ ਸੰਮ੍ਰਥ ਕੈ ਪਾਹਿ ॥
सर्व शक्तींचा स्वामी असलेल्या परमेश्वराच्या घरात कशाचीही कमतरता नाही.
ਜੋ ਦੇਨਾ ਸੋ ਦੇ ਰਹਿਓ ਭਾਵੈ ਤਹ ਤਹ ਜਾਹਿ ॥
परमेश्वराला जे काही द्यायचे आहे ते तो देत आहे. माणूस त्याला वाटेल तिथे जाऊ शकतो.
ਖਰਚੁ ਖਜਾਨਾ ਨਾਮ ਧਨੁ ਇਆ ਭਗਤਨ ਕੀ ਰਾਸਿ ॥
नाम धन भक्तांकडे खर्च करण्यासाठी राखीव आहे. ही त्यांची राशीची राजधानी आहे.
ਖਿਮਾ ਗਰੀਬੀ ਅਨਦ ਸਹਜ ਜਪਤ ਰਹਹਿ ਗੁਣਤਾਸ ॥
सहिष्णुता, नम्रता, आनंद आणि सहजतेने ते सद्गुणांचे भांडार असलेल्या परमेश्वराचा नामजप करत राहतात.
ਖੇਲਹਿ ਬਿਗਸਹਿ ਅਨਦ ਸਿਉ ਜਾ ਕਉ ਹੋਤ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ॥
ज्यांना परमेश्वर आशीर्वाद देतो ते जीवनाचा खेळ आनंदाने खेळतात आणि नेहमी आनंदी असतात.
ਸਦੀਵ ਗਨੀਵ ਸੁਹਾਵਨੇ ਰਾਮ ਨਾਮ ਗ੍ਰਿਹਿ ਮਾਲ ॥
ज्यांच्या हृदयात रामाचे नाव असते ते नेहमी धनवान आणि सुंदर असतात.
ਖੇਦੁ ਨ ਦੂਖੁ ਨ ਡਾਨੁ ਤਿਹ ਜਾ ਕਉ ਨਦਰਿ ਕਰੀ ॥
ज्यांच्यावर परमेश्वर कृपादृष्टीने पाहतात त्यांना ना दुःख होत नाही किंवा शिक्षाही होत नाही.
ਨਾਨਕ ਜੋ ਪ੍ਰਭ ਭਾਣਿਆ ਪੂਰੀ ਤਿਨਾ ਪਰੀ ॥੧੮॥
हे नानक! ज्यांना परमेश्वर आवडतो ते पूर्णतः यशस्वी होतात. ॥१८॥