Page 252
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਰੇ ਮਨ ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਜਹ ਰਚਹੁ ਤਹ ਤਹ ਬੰਧਨ ਪਾਹਿ ॥
हे माझ्या मना! परमेश्वराखेरीज तू जी काही आसक्ती करतोस, तीच तुला बांधते.
ਜਿਹ ਬਿਧਿ ਕਤਹੂ ਨ ਛੂਟੀਐ ਸਾਕਤ ਤੇਊ ਕਮਾਹਿ ॥
दुर्बल माणूस फक्त तेच काम करतो ज्यातून त्याला कधीच स्वातंत्र्य मिळत नाही.
ਹਉ ਹਉ ਕਰਤੇ ਕਰਮ ਰਤ ਤਾ ਕੋ ਭਾਰੁ ਅਫਾਰ ॥
कर्मप्रेमींना त्यांच्या चांगल्या-अशुभ कर्माचा अभिमान राहतो आणि या अभिमानाचा असह्य भार त्यांनाच सहन करावा लागतो.
ਪ੍ਰੀਤਿ ਨਹੀ ਜਉ ਨਾਮ ਸਿਉ ਤਉ ਏਊ ਕਰਮ ਬਿਕਾਰ ॥
जेव्हा परमेश्वराच्या नामावर प्रेम नसते तेव्हा या कृती दुर्गुणांनी भरलेल्या असतात
ਬਾਧੇ ਜਮ ਕੀ ਜੇਵਰੀ ਮੀਠੀ ਮਾਇਆ ਰੰਗ ॥
मधुमायेवर प्रेम करणारे मृत्यूच्या जाळ्यात अडकतात.
ਭ੍ਰਮ ਕੇ ਮੋਹੇ ਨਹ ਬੁਝਹਿ ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਸਦਹੂ ਸੰਗ ॥
कोंडीत अडकलेल्या लोकांना हे समजत नाही की परमेश्वर नेहमी आपल्या पाठीशी असतो.
ਲੇਖੈ ਗਣਤ ਨ ਛੂਟੀਐ ਕਾਚੀ ਭੀਤਿ ਨ ਸੁਧਿ ॥
त्यांच्या गैरकृत्यांचा हिशेब घेतल्यावर त्यांची सुटका होत नाही. चिखलाने बनलेली मातीची भिंत कधीही स्वच्छ असू शकत नाही.
ਜਿਸਹਿ ਬੁਝਾਏ ਨਾਨਕਾ ਤਿਹ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਿਰਮਲ ਬੁਧਿ ॥੯॥
हे नानक! ज्याला परमेश्वर स्वतः बुद्धी देतात, त्या गुरुमुखाची बुद्धी शुद्ध होते ॥९॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਟੂਟੇ ਬੰਧਨ ਜਾਸੁ ਕੇ ਹੋਆ ਸਾਧੂ ਸੰਗੁ ॥
ज्या जीवाची मायेची बंधने तुटतात त्याला संतांचा सहवास लाभतो.
ਜੋ ਰਾਤੇ ਰੰਗ ਏਕ ਕੈ ਨਾਨਕ ਗੂੜਾ ਰੰਗੁ ॥੧॥
हे नानक! जे जीव परमेश्वराच्या प्रेमात रमलेले असतात त्यांचा रंग खूप खोल असतो जो कधीही मावळत नाही. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਰਾਰਾ ਰੰਗਹੁ ਇਆ ਮਨੁ ਅਪਨਾ ॥
आणि तुमच्या या मनाला परमेश्वराच्या प्रेमाने रंग द्या.
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਜਪਹੁ ਜਪੁ ਰਸਨਾ ॥
परमेश्वराचे नामस्मरण पूर्ण उत्कटतेने करा
ਰੇ ਰੇ ਦਰਗਹ ਕਹੈ ਨ ਕੋਊ ॥
परमेश्वराच्या दरबारात कोणीही तुमच्याशी अनादर करणारे शब्द बोलणार नाही.
ਆਉ ਬੈਠੁ ਆਦਰੁ ਸੁਭ ਦੇਊ ॥
प्रत्येकजण या पत्त्याने तुमचे स्वागत करेल: या, या
ਉਆ ਮਹਲੀ ਪਾਵਹਿ ਤੂ ਬਾਸਾ ॥
परमेश्वराच्या त्या दरबारात तुम्हाला निवास मिळेल.
ਜਨਮ ਮਰਨ ਨਹ ਹੋਇ ਬਿਨਾਸਾ ॥
परमेश्वराच्या दरबारात जन्म, मृत्यू आणि नाश नाही.
ਮਸਤਕਿ ਕਰਮੁ ਲਿਖਿਓ ਧੁਰਿ ਜਾ ਕੈ ॥
हे नानक! ज्यांच्या कपाळावर अनेक कर्मांच्या कृपेचा शिलालेख आहे
ਹਰਿ ਸੰਪੈ ਨਾਨਕ ਘਰਿ ਤਾ ਕੈ ॥੧੦॥
त्याच व्यक्तीच्या हृदयात हरि नावाच्या रूपाने संपत्ती असते. ॥१०॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਲਾਲਚ ਝੂਠ ਬਿਕਾਰ ਮੋਹ ਬਿਆਪਤ ਮੂੜੇ ਅੰਧ ॥
हे नानक! हे दुर्गुण त्या अज्ञानी मूर्खांवर दबाव आणत आहेत जे लोभ, असत्य, पाप आणि सांसारिक आसक्तीच्या बंधनात अडकतात.
ਲਾਗਿ ਪਰੇ ਦੁਰਗੰਧ ਸਿਉ ਨਾਨਕ ਮਾਇਆ ਬੰਧ ॥੧॥
भ्रमात अडकून ते दुष्कर्मात मग्न राहतात. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਲਲਾ ਲਪਟਿ ਬਿਖੈ ਰਸ ਰਾਤੇ ॥
मनुष्य पापमय दुर्गुणांमध्ये मग्न राहतो.
ਅਹੰਬੁਧਿ ਮਾਇਆ ਮਦ ਮਾਤੇ ॥
ते अहंकार आणि माया यांच्या नशेत मग्न राहतात.
ਇਆ ਮਾਇਆ ਮਹਿ ਜਨਮਹਿ ਮਰਨਾ ॥
या मोहिनीच्या जाळ्यात अडकलेले जीव जगतात येत-जात असतात, जन्म-मृत्यूच्या चक्रात अडकलेले असतात.
ਜਿਉ ਜਿਉ ਹੁਕਮੁ ਤਿਵੈ ਤਿਉ ਕਰਨਾ ॥
परंतु जीवांच्या नियंत्रणाखाली काहीही नाही.
ਕੋਊ ਊਨ ਨ ਕੋਊ ਪੂਰਾ ॥
कोणताही प्राणी अपूर्ण नाही आणि कोणीही पूर्ण नाही.
ਕੋਊ ਸੁਘਰੁ ਨ ਕੋਊ ਮੂਰਾ ॥
कोणीही स्वतःहून हुशार किंवा मूर्ख नसतो.
ਜਿਤੁ ਜਿਤੁ ਲਾਵਹੁ ਤਿਤੁ ਤਿਤੁ ਲਗਨਾ ॥
परमेश्वर जिथे जिथे जीव गुंततो तिथे तो गुंततो.
ਨਾਨਕ ਠਾਕੁਰ ਸਦਾ ਅਲਿਪਨਾ ॥੧੧॥
हे नानक! परमेश्वर सदैव मायेच्या प्रभावापासून मुक्त राहतो. ॥११॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਲਾਲ ਗੁਪਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ਪ੍ਰਭ ਗਹਿਰ ਗੰਭੀਰ ਅਥਾਹ ॥
तो गोविंद गोपाळ आपल्या सर्वांना प्रिय आहे. माझा प्रिय परमेश्वर सर्वज्ञ, धैर्यवान, मोठ्या मनाचा आणि अथांग आहे.
ਦੂਸਰ ਨਾਹੀ ਅਵਰ ਕੋ ਨਾਨਕ ਬੇਪਰਵਾਹ ॥੧॥
हे नानक! त्याच्यासारखा दुसरा कोणी नाही. तो पूर्णपणे बेफिकीर आहे. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਲਲਾ ਤਾ ਕੈ ਲਵੈ ਨ ਕੋਊ ॥
त्याच्यासारखा दुसरा कोणी नाही.
ਏਕਹਿ ਆਪਿ ਅਵਰ ਨਹ ਹੋਊ ॥
परमेश्वर फक्त एकच आहे, त्याच्यासारखा दुसरा कोणी नसेल.
ਹੋਵਨਹਾਰੁ ਹੋਤ ਸਦ ਆਇਆ ॥
ते अजूनही अस्तित्वात आहे, ते अस्तित्वात होते आणि ते नेहमीच राहणार.
ਉਆ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਕਾਹੂ ਪਾਇਆ ॥
त्याचा शेवट कोणालाच झाला नाही.
ਕੀਟ ਹਸਤਿ ਮਹਿ ਪੂਰ ਸਮਾਨੇ ॥
मुंगीपासून हत्तीपर्यंत प्रत्येक गोष्टीत परमेश्वर असतो.
ਪ੍ਰਗਟ ਪੁਰਖ ਸਭ ਠਾਊ ਜਾਨੇ ॥
सर्वव्यापी परमेश्वर सर्वत्र दिसतो.
ਜਾ ਕਉ ਦੀਨੋ ਹਰਿ ਰਸੁ ਅਪਨਾ ॥
हे नानक! ज्याला परमेश्वर त्याचा हरिरस देतो
ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਤਿਹ ਜਪਨਾ ॥੧੨॥
गुरूंच्या साहाय्याने तो भगवान हरीची उपासना करत राहतो. ॥१२॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਆਤਮ ਰਸੁ ਜਿਹ ਜਾਨਿਆ ਹਰਿ ਰੰਗ ਸਹਜੇ ਮਾਣੁ ॥
जो मनुष्य परमेश्वराच्या अमृताची चव जाणतो तो सहज हरिच्या प्रेमाचा आनंद घेतो
ਨਾਨਕ ਧਨਿ ਧਨਿ ਧੰਨਿ ਜਨ ਆਏ ਤੇ ਪਰਵਾਣੁ ॥੧॥
हे नानक! ते लोक भाग्यवान आहेत आणि त्यांचा या जगात जन्म सफल आहे. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਆਇਆ ਸਫਲ ਤਾਹੂ ਕੋ ਗਨੀਐ ॥
त्यांचे या जगात आगमन यशस्वी मानले जाते,
ਜਾਸੁ ਰਸਨ ਹਰਿ ਹਰਿ ਜਸੁ ਭਨੀਐ ॥
ज्याच्या जिभेने परमेश्वराची स्तुती होत राहते.
ਆਇ ਬਸਹਿ ਸਾਧੂ ਕੈ ਸੰਗੇ ॥
तो जगात येतो आणि संतांचा सहवास करतो
ਅਨਦਿਨੁ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵਹਿ ਰੰਗੇ ॥
आणि रात्रंदिवस प्रेमाने नामाचे चिंतन करतो.
ਆਵਤ ਸੋ ਜਨੁ ਨਾਮਹਿ ਰਾਤਾ ॥
त्या जीवाचा जन्म सफल होतो जो परमेश्वराच्या नामात लीन होतो
ਜਾ ਕਉ ਦਇਆ ਮਇਆ ਬਿਧਾਤਾ ॥
आणि ज्याच्यावर निर्मात्याने दया आणि कृपा केली आहे.
ਏਕਹਿ ਆਵਨ ਫਿਰਿ ਜੋਨਿ ਨ ਆਇਆ ॥
असा जीव या जगात एकदाच जन्माला येतो आणि पुन्हा जन्म-मृत्यूच्या चक्रात अडकत नाही.
ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਕੈ ਦਰਸਿ ਸਮਾਇਆ ॥੧੩॥
हे नानक! असा मनुष्य परमेश्वराच्या दर्शनातच लीन होतो. ॥१३॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक
ਯਾਸੁ ਜਪਤ ਮਨਿ ਹੋਇ ਅਨੰਦੁ ਬਿਨਸੈ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ॥
हे नानक! मनाला आनंद देणाऱ्या परमेश्वराची आराधना केल्याने द्वैतभावाचा भ्रम नाहीसा होतो
ਦੂਖ ਦਰਦ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਬੁਝੈ ਨਾਨਕ ਨਾਮਿ ਸਮਾਉ ॥੧॥
आणि दुःख, वेदना आणि सांसारिक लालसा नष्ट होऊन त्याच्या नामात विलीन व्हा. ॥१॥