Page 1377
ਮੁਕਤਿ ਪਦਾਰਥੁ ਪਾਈਐ ਠਾਕ ਨ ਅਵਘਟ ਘਾਟ ॥੨੩੧॥
त्याच्या सहवासातच मोक्ष मिळू शकतो आणि कठीण मार्गात कोणताही अडथळा येत नाही.॥२३१॥
ਕਬੀਰ ਏਕ ਘੜੀ ਆਧੀ ਘਰੀ ਆਧੀ ਹੂੰ ਤੇ ਆਧ ॥
कबीरजी उपदेश करतात की निःसंशयपणे घाडी किंवा अर्धा घाडी सम अर्ध्याचा अर्धा भाग आहे.
ਭਗਤਨ ਸੇਤੀ ਗੋਸਟੇ ਜੋ ਕੀਨੇ ਸੋ ਲਾਭ ॥੨੩੨॥
भक्तांसोबत ज्ञानावर चर्चा केल्यावर त्याला केवळ फायदेच मिळतात. ॥२३२॥
ਕਬੀਰ ਭਾਂਗ ਮਾਛੁਲੀ ਸੁਰਾ ਪਾਨਿ ਜੋ ਜੋ ਪ੍ਰਾਨੀ ਖਾਂਹਿ ॥
कबीरजी मांस, मासे आणि वाइनवर आक्षेप घेतात, ते म्हणतात की जे भांग, वाइन पितात ते मांस आणि मासे खातात.
ਤੀਰਥ ਬਰਤ ਨੇਮ ਕੀਏ ਤੇ ਸਭੈ ਰਸਾਤਲਿ ਜਾਂਹਿ ॥੨੩੩॥
जे तीर्थयात्रा, उपवास, कर्म, धार्मिक कर्तव्ये करतात ते सर्व निष्फळ होतात. ॥२३३॥
ਨੀਚੇ ਲੋਇਨ ਕਰਿ ਰਹਉ ਲੇ ਸਾਜਨ ਘਟ ਮਾਹਿ ॥
हे कबीर! मी माझ्या हृदयात डोळे खाली ठेवतो, मी माझ्या हृदयात परमेश्वराला ठेवतो आणि माझे डोळे खाली ठेवतो
ਸਭ ਰਸ ਖੇਲਉ ਪੀਅ ਸਉ ਕਿਸੀ ਲਖਾਵਉ ਨਾਹਿ ॥੨੩੪॥
मी माझ्या प्रियकरासोबत सर्व सुखांचा आनंद घेतो, पण त्याचे रहस्य मी कोणालाही सांगत नाही. ॥२३४॥
ਆਠ ਜਾਮ ਚਉਸਠਿ ਘਰੀ ਤੁਅ ਨਿਰਖਤ ਰਹੈ ਜੀਉ ॥
हे प्रभू! माझे हृदय आठ चौसष्ट तास तुला पाहत राहते.
ਨੀਚੇ ਲੋਇਨ ਕਿਉ ਕਰਉ ਸਭ ਘਟ ਦੇਖਉ ਪੀਉ ॥੨੩੫॥
जेव्हा मी तुला प्रत्येक गोष्टीत पाहतो तेव्हा मी माझे डोळे का खाली करू? ॥२३५॥
ਸੁਨੁ ਸਖੀ ਪੀਅ ਮਹਿ ਜੀਉ ਬਸੈ ਜੀਅ ਮਹਿ ਬਸੈ ਕਿ ਪੀਉ ॥
हे मित्रा! ऐक, माझे जीवन माझ्या पतीमध्ये वास करते का, की माझा प्रियकर माझ्या जीवनात वास करतो?
ਜੀਉ ਪੀਉ ਬੂਝਉ ਨਹੀ ਘਟ ਮਹਿ ਜੀਉ ਕਿ ਪੀਉ ॥੨੩੬॥
माझ्या हृदयातील माझे जीवन आहे की माझ्या प्रियकराचे हे मी समजू शकत नाही. ॥२३६॥
ਕਬੀਰ ਬਾਮਨੁ ਗੁਰੂ ਹੈ ਜਗਤ ਕਾ ਭਗਤਨ ਕਾ ਗੁਰੁ ਨਾਹਿ ॥
कबीरजी स्पष्ट शब्दात म्हणतात की ब्राह्मण फक्त जगाच्या लोकांचे गुरु आहेत पण भक्तांचे गुरु नाहीत.
ਅਰਝਿ ਉਰਝਿ ਕੈ ਪਚਿ ਮੂਆ ਚਾਰਉ ਬੇਦਹੁ ਮਾਹਿ ॥੨੩੭॥
जो स्वतः चार वेदांच्या कर्मकांडांच्या गोंधळात मरत आहे त्याला भक्तांचा गुरु मानता येणार नाही. ॥२३७॥
ਹਰਿ ਹੈ ਖਾਂਡੁ ਰੇਤੁ ਮਹਿ ਬਿਖਰੀ ਹਾਥੀ ਚੁਨੀ ਨ ਜਾਇ ॥
हरि हा जगातल्या वाळूत विखुरलेल्या साखरेसारखा आहे. अहंकाराचा हत्ती बनून त्याची निवड करता येत नाही.
ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਗੁਰਿ ਭਲੀ ਬੁਝਾਈ ਕੀਟੀ ਹੋਇ ਕੈ ਖਾਇ ॥੨੩੮॥
कबीरजी म्हणतात की गुरुंनी चांगले स्पष्ट केले आहे की या साखरेचा आनंद केवळ नम्रतेचे चाटणे बनूनच घेता येतो. ॥२३८॥
ਕਬੀਰ ਜਉ ਤੁਹਿ ਸਾਧ ਪਿਰੰਮ ਕੀ ਸੀਸੁ ਕਾਟਿ ਕਰਿ ਗੋਇ ॥
कबीरजी म्हणतात की जर तुला देवाला भेटण्याची इच्छा असेल तर तुझे डोके कापून त्याचा गोळा बनव.
ਖੇਲਤ ਖੇਲਤ ਹਾਲ ਕਰਿ ਜੋ ਕਿਛੁ ਹੋਇ ਤ ਹੋਇ ॥੨੩੯॥
या चेंडूने खेळताना, मजा करा आणि जे घडणार आहे त्याची काळजी करू नका. ॥ २३९॥
ਕਬੀਰ ਜਉ ਤੁਹਿ ਸਾਧ ਪਿਰੰਮ ਕੀ ਪਾਕੇ ਸੇਤੀ ਖੇਲੁ ॥
कबीरजी म्हणतात की जर तुम्हाला परमेश्वराला भेटायचे असेल तर निश्चित गुरूसोबत खेळा.
ਕਾਚੀ ਸਰਸਉਂ ਪੇਲਿ ਕੈ ਨਾ ਖਲਿ ਭਈ ਨ ਤੇਲੁ ॥੨੪੦॥
कारण कच्चा गुरु (शिक्षक) या जगात किंवा परलोकात सुख देत नाही. ज्याप्रमाणे कच्च्या मोहरीच्या दाण्यांना दळल्याने तेल किंवा केक मिळत नाही. ॥२४०॥
ਢੂੰਢਤ ਡੋਲਹਿ ਅੰਧ ਗਤਿ ਅਰੁ ਚੀਨਤ ਨਾਹੀ ਸੰਤ ॥
अज्ञानी आंधळे इकडे तिकडे भटकत राहतात पण संतांना ओळखू शकत नाहीत.
ਕਹਿ ਨਾਮਾ ਕਿਉ ਪਾਈਐ ਬਿਨੁ ਭਗਤਹੁ ਭਗਵੰਤੁ ॥੨੪੧॥
नामदेव म्हणतात की मग भक्तीशिवाय देव कसा मिळेल? ॥२४१॥
ਹਰਿ ਸੋ ਹੀਰਾ ਛਾਡਿ ਕੈ ਕਰਹਿ ਆਨ ਕੀ ਆਸ ॥
हरिचा तो हिरा सोडून, देवाचा हिरा सोडून दुसऱ्या कशाची आशा करणारे.
ਤੇ ਨਰ ਦੋਜਕ ਜਾਹਿਗੇ ਸਤਿ ਭਾਖੈ ਰਵਿਦਾਸ ॥੨੪੨॥
भक्त रविदासांनी खरेच म्हटले आहे की ते नरकात जातील ॥२४२॥
ਕਬੀਰ ਜਉ ਗ੍ਰਿਹੁ ਕਰਹਿ ਤ ਧਰਮੁ ਕਰੁ ਨਾਹੀ ਤ ਕਰੁ ਬੈਰਾਗੁ ॥
कबीरजी लोकांना समजावून सांगतात की जर एखाद्याने गृहस्थ जीवन स्वीकारले असेल तर त्याने आपले धार्मिक कर्तव्य पाळले पाहिजे अन्यथा संन्यासी बनले पाहिजे
ਬੈਰਾਗੀ ਬੰਧਨੁ ਕਰੈ ਤਾ ਕੋ ਬਡੋ ਅਭਾਗੁ ॥੨੪੩॥
पण जर संन्यासी झाल्यानंतरही तुम्ही जगाशी बांधला गेलात तर ते तुमचे दुर्दैव आहे. ॥२४३॥
ਸਲੋਕ ਸੇਖ ਫਰੀਦ ਕੇ
शेख फरीद यांचे सालोक शेख फरीद यांचे सालोक
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
परमेश्वर एकच आहे आणि त्याला सद्गुरूंच्या कृपेने प्राप्त केले जाऊ शकते.
ਜਿਤੁ ਦਿਹਾੜੈ ਧਨ ਵਰੀ ਸਾਹੇ ਲਏ ਲਿਖਾਇ ॥
स्त्रीचे लग्न कोणत्या दिवशी करायचे हे आधीच लिहिलेले असते. म्हणजेच जन्मासोबतच मृत्यूचा दिवस देखील आधीच ठरलेला असतो.
ਮਲਕੁ ਜਿ ਕੰਨੀ ਸੁਣੀਦਾ ਮੁਹੁ ਦੇਖਾਲੇ ਆਇ ॥
ज्या मृत्युदूताबद्दल आपण ऐकले होते, तो आला आहे आणि त्याने मला त्याचे तोंड दाखवले आहे.
ਜਿੰਦੁ ਨਿਮਾਣੀ ਕਢੀਐ ਹਡਾ ਕੂ ਕੜਕਾਇ ॥
तो हाडे मोडतो आणि गरीब आत्म्याचे प्राण घेतो.
ਸਾਹੇ ਲਿਖੇ ਨ ਚਲਨੀ ਜਿੰਦੂ ਕੂੰ ਸਮਝਾਇ ॥
या सजीवांना हे नीट समजावून सांगा की मृत्यूची वेळ बदलता येत नाही.
ਜਿੰਦੁ ਵਹੁਟੀ ਮਰਣੁ ਵਰੁ ਲੈ ਜਾਸੀ ਪਰਣਾਇ ॥
मृत्यूच्या रूपात वर जीवनाच्या रूपात वधूशी लग्न करतो आणि तिला घेऊन जातो.
ਆਪਣ ਹਥੀ ਜੋਲਿ ਕੈ ਕੈ ਗਲਿ ਲਗੈ ਧਾਇ ॥
तर मग कोणाचे शरीर स्वतःच्या हातांनी आत्म्यांना पाठवून मिठी मारेल आणि अश्रू ढाळेल?
ਵਾਲਹੁ ਨਿਕੀ ਪੁਰਸਲਾਤ ਕੰਨੀ ਨ ਸੁਣੀ ਆਇ ॥
हे आत्म्या! तू तुझ्या कानांनी ऐकले नाहीस का की नरकाच्या अग्नीवरील पूल केसापेक्षा पातळ आहे?
ਫਰੀਦਾ ਕਿੜੀ ਪਵੰਦੀਈ ਖੜਾ ਨ ਆਪੁ ਮੁਹਾਇ ॥੧॥
फरीदजी विनंती करतात की त्यांच्याकडून आवाज येत आहेत, उभे राहून लुटली जाऊ नकोस. ॥१॥
ਫਰੀਦਾ ਦਰ ਦਰਵੇਸੀ ਗਾਖੜੀ ਚਲਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਭਤਿ ॥
हे फरीद! परमेश्वराच्या दारात फकीर होणे खूप कठीण आहे, पण मी एका सांसारिक माणसासारखा पुढे जात आहे.