Page 618
ਤਿਨ ਕੀ ਧੂਰਿ ਨਾਨਕੁ ਦਾਸੁ ਬਾਛੈ ਜਿਨ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਪਰੋਈ ॥੨॥੫॥੩੩॥
દાસ નાનક તેની ચરણ-ધૂળની ઈચ્છા કરે છે, જેને હરિનું નામ પોતાના હૃદયમાં પરોવેલ છે ॥૨॥૫॥૩૩॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਜਨਮ ਜਨਮ ਕੇ ਦੂਖ ਨਿਵਾਰੈ ਸੂਕਾ ਮਨੁ ਸਾਧਾਰੈ ॥
ગુરુ જન્મ-જન્માંતરના દુઃખ-કલેશ નષ્ટ કરી દે છે અને કરમાયેલા મનને લીલુંછમ કરી દે છે.
ਦਰਸਨੁ ਭੇਟਤ ਹੋਤ ਨਿਹਾਲਾ ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਮੁ ਬੀਚਾਰੈ ॥੧॥
ગુરુના દર્શન કરવાથી મનુષ્ય તૃષ્ટ થઈ જાય છે અને હરિના નામનું ચિંતન કરે છે ॥૧॥
ਮੇਰਾ ਬੈਦੁ ਗੁਰੂ ਗੋਵਿੰਦਾ ॥
ગોવિંદ ગુરુ જ મારો વૈદ્ય છે.
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਅਉਖਧੁ ਮੁਖਿ ਦੇਵੈ ਕਾਟੈ ਜਮ ਕੀ ਫੰਧਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તે મારા મુખમાં હરિ-નામની ઔષધિ નાખે છે અને મૃત્યુની ફાંસી કાપી દે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਸਮਰਥ ਪੁਰਖ ਪੂਰਨ ਬਿਧਾਤੇ ਆਪੇ ਕਰਣੈਹਾਰਾ ॥
સર્વ કળા સમર્થ સંપૂર્ણ પુરુષ વિધાતા પોતે જ રચયિતા છે.
ਅਪੁਨਾ ਦਾਸੁ ਹਰਿ ਆਪਿ ਉਬਾਰਿਆ ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਅਧਾਰਾ ॥੨॥੬॥੩੪॥
હે નાનક! પરમાત્માએ પોતે જ પોતાના દાસને બચાવ્યો છે અને નામ જ તેના જીવનનો આધાર છે ॥૨॥૬॥૩૪॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਅੰਤਰ ਕੀ ਗਤਿ ਤੁਮ ਹੀ ਜਾਨੀ ਤੁਝ ਹੀ ਪਾਹਿ ਨਿਬੇਰੋ ॥
હે પ્રભુ! મારા અંતર્મનની ગતિ તું જ જાણે છે અને તારી પાસે જ અંતિમ નિર્ણય છે.
ਬਖਸਿ ਲੈਹੁ ਸਾਹਿਬ ਪ੍ਰਭ ਅਪਨੇ ਲਾਖ ਖਤੇ ਕਰਿ ਫੇਰੋ ॥੧॥
હે માલિક-પ્રભુ! મને ક્ષમા કરી દે; ભલે મેં લાખો જ ભૂલો તેમજ ગુનાઓ કર્યા છે ॥૧॥
ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਤੂ ਮੇਰੋ ਠਾਕੁਰੁ ਨੇਰੋ ॥
હે પ્રભુ! તું જ મારો માલિક છે, જે મારી નજીક જ રહે છે.
ਹਰਿ ਚਰਣ ਸਰਣ ਮੋਹਿ ਚੇਰੋ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હે હરિ! પોતાના આ શિષ્યાને પોતાના ચરણોમાં શરણ આપ ॥૧॥વિરામ॥
ਬੇਸੁਮਾਰ ਬੇਅੰਤ ਸੁਆਮੀ ਊਚੋ ਗੁਨੀ ਗਹੇਰੋ ॥
મારો પ્રભુ અગણિત, અનંત, સર્વોચ્ચ તેમજ ગુણોનો ગાઢ સમુદ્ર છે.
ਕਾਟਿ ਸਿਲਕ ਕੀਨੋ ਅਪੁਨੋ ਦਾਸਰੋ ਤਉ ਨਾਨਕ ਕਹਾ ਨਿਹੋਰੋ ॥੨॥੭॥੩੫॥
જ્યારે પ્રભુએ બંધનોની ફાંસી કાપીને નાનકને પોતાનો દાસ બનાવી લીધો છે તો હવે તેને કોઈના સહારાની શું જરૂર છે ॥૨॥૭॥૩૫॥
ਸੋਰਠਿ ਮਃ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਭਏ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਗੁਰੂ ਗੋਵਿੰਦਾ ਸਗਲ ਮਨੋਰਥ ਪਾਏ ॥
જ્યારે ગોવિંદ ગુરુ મારા પર કૃપાળુ થઈ ગયો તો મેં બધા મનોરથ મેળવી લીધા.
ਅਸਥਿਰ ਭਏ ਲਾਗਿ ਹਰਿ ਚਰਣੀ ਗੋਵਿੰਦ ਕੇ ਗੁਣ ਗਾਏ ॥੧॥
પરમાત્માના સુંદર ચરણોમાં લાગીને હું સ્થિર થઈ ગયો છું અને ગોવિંદના જ ગુણ ગાયા છે ॥૧॥
ਭਲੋ ਸਮੂਰਤੁ ਪੂਰਾ ॥
તે મુર્હુત પૂર્ણ તેમજ શુભ છે
ਸਾਂਤਿ ਸਹਜ ਆਨੰਦ ਨਾਮੁ ਜਪਿ ਵਾਜੇ ਅਨਹਦ ਤੂਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જ્યારે પરમાત્માના નામનું ભજન કરવાથી મને આધ્યાત્મિક શાંતિ, ધીરજ તેમજ આનંદની પ્રાપ્તિ થઈ ગઈ છે અને મારી અંદર અનહદ નાદ વાગે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਮਿਲੇ ਸੁਆਮੀ ਪ੍ਰੀਤਮ ਅਪੁਨੇ ਘਰ ਮੰਦਰ ਸੁਖਦਾਈ ॥
પોતાના પ્રિયતમ સ્વામીથી મેળાપ કરીને મારુ હૃદય-ઘર સુખદાયક થઈ ગયું છે.
ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਨਿਧਾਨੁ ਨਾਨਕ ਜਨ ਪਾਇਆ ਸਗਲੀ ਇਛ ਪੁਜਾਈ ॥੨॥੮॥੩੬॥
દાસ નાનકને હરિ-નામનો ખજાનો પ્રાપ્ત થયો છે અને તેની બધી મનોકામનાઓ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે ॥૨॥૮॥૩૬॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਗੁਰ ਕੇ ਚਰਨ ਬਸੇ ਰਿਦ ਭੀਤਰਿ ਸੁਭ ਲਖਣ ਪ੍ਰਭਿ ਕੀਨੇ ॥
ગુરુના ચરણ મારા હૃદયમાં વસી ગયા છે અને પ્રભુએ શુભ લક્ષણ ગુણ ઉત્પન્ન કરી દીધા છે.
ਭਏ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਪੂਰਨ ਪਰਮੇਸਰ ਨਾਮ ਨਿਧਾਨ ਮਨਿ ਚੀਨੇ ॥੧॥
જ્યારે સંપૂર્ણ પરમેશ્વર મારા પર કૃપાળુ થયો તો મેં નામના ભંડારને પોતાના હૃદયમાં જ ઓળખી લીધો ॥૧॥
ਮੇਰੋ ਗੁਰੁ ਰਖਵਾਰੋ ਮੀਤ ॥
ગુરુ મારો રખેવાળ તેમજ મિત્ર છે.
ਦੂਣ ਚਊਣੀ ਦੇ ਵਡਿਆਈ ਸੋਭਾ ਨੀਤਾ ਨੀਤ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તે મને દરરોજ બેગણી-ચારગણી પ્રશંસા તેમજ શોભા આપતો રહે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਜੀਅ ਜੰਤ ਪ੍ਰਭਿ ਸਗਲ ਉਧਾਰੇ ਦਰਸਨੁ ਦੇਖਣਹਾਰੇ ॥
પ્રભુએ દર્શન કરનાર બધા જીવોનો ઉદ્ધાર કરી દીધો છે.
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਅਚਰਜ ਵਡਿਆਈ ਨਾਨਕ ਸਦ ਬਲਿਹਾਰੇ ॥੨॥੯॥੩੭॥
સંપૂર્ણ ગુરુની મહિમા ખુબ અદભુત છે અને નાનક હંમેશા જ તેના પર બલિહાર જાય છે ॥૨॥૯॥૩૭॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਸੰਚਨਿ ਕਰਉ ਨਾਮ ਧਨੁ ਨਿਰਮਲ ਥਾਤੀ ਅਗਮ ਅਪਾਰ ॥
નિર્મળ હરિ-નામ રૂપી ધનને સંચિત કર, જે નામની ધરોહર અનંત તેમજ અપાર છે.
ਬਿਲਛਿ ਬਿਨੋਦ ਆਨੰਦ ਸੁਖ ਮਾਣਹੁ ਖਾਇ ਜੀਵਹੁ ਸਿਖ ਪਰਵਾਰ ॥੧॥
હે ગુરુના શીખો તેમજ પરિજનો! નામ-આહારનું સેવન કરીને જીવંત રહે અને વિલક્ષણ વિનોદ તેમજ આનંદ-સુખ ભોગ ॥૧॥
ਹਰਿ ਕੇ ਚਰਨ ਕਮਲ ਆਧਾਰ ॥
હરિનાં સુંદર ચરણ-કમલ જ અમારો જીવનાધાર છે.
ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਪਾਇਓ ਸਚ ਬੋਹਿਥੁ ਚੜਿ ਲੰਘਉ ਬਿਖੁ ਸੰਸਾਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
સંતોની કૃપાથી મને સત્યનું જહાજ પ્રાપ્ત થયું છે, જેના પર સવાર થઈને હું ઝેરીલા જગત સમુદ્રથી પાર થઈ જઇશ ॥૧॥વિરામ॥
ਭਏ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਪੂਰਨ ਅਬਿਨਾਸੀ ਆਪਹਿ ਕੀਨੀ ਸਾਰ ॥
સંપૂર્ણ અવિનાશી પ્રભુ મારા પર કૃપાળુ થઈ ગયો છે અને તેને પોતે જ મારી સંભાળ કરી છે.
ਪੇਖਿ ਪੇਖਿ ਨਾਨਕ ਬਿਗਸਾਨੋ ਨਾਨਕ ਨਾਹੀ ਸੁਮਾਰ ॥੨॥੧੦॥੩੮॥
હે નાનક! તેના દર્શન કરીને નાનક ખુશ થઈ ગયો છે. પરમાત્માના ગુણોની કોઈ ગણતરી નથી તે તો અગણિત છે ॥૨॥૧૦॥૩૮॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਅਪਨੀ ਕਲ ਧਾਰੀ ਸਭ ਘਟ ਉਪਜੀ ਦਇਆ ॥
સંપૂર્ણ ગુરુએ પોતાની એવી કલા શક્તિ પ્રગટ કરી છે કે બધા જીવોના મનમાં દયા ઉત્પન્ન થઈ ગઈ છે.
ਆਪੇ ਮੇਲਿ ਵਡਾਈ ਕੀਨੀ ਕੁਸਲ ਖੇਮ ਸਭ ਭਇਆ ॥੧॥
પરમાત્માએ મને પોતાની સાથે મળાવીને શોભા આપી છે અને દરેક તરફ કુશળક્ષેમ જ છે ॥૧॥
ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ਮੇਰੈ ਨਾਲਿ ॥
સંપૂર્ણ સદ્દગુરુ હંમેશા મારી સાથે છે.