Page 1329
ਗੁਰੁ ਦਰੀਆਉ ਸਦਾ ਜਲੁ ਨਿਰਮਲੁ ਮਿਲਿਆ ਦੁਰਮਤਿ ਮੈਲੁ ਹਰੈ ॥
ગુરુ એવો દરિયો છે, જેનું પાણી સદા નિર્મળ છે, જેના મળવાથી દુષ્ટતાની મલિનતા દૂર થાય છે.
ਸਤਿਗੁਰਿ ਪਾਇਐ ਪੂਰਾ ਨਾਵਣੁ ਪਸੂ ਪਰੇਤਹੁ ਦੇਵ ਕਰੈ ॥੨॥
સાચા ગુરુને મળ્યા પછી તીર્થ-સ્નાન પૂર્ણ થાય છે અને તે પ્રાણી અને દાનવોને પણ દેવતા જેવા બનાવી દે છે || ૨ ||
ਰਤਾ ਸਚਿ ਨਾਮਿ ਤਲ ਹੀਅਲੁ ਸੋ ਗੁਰੁ ਪਰਮਲੁ ਕਹੀਐ ॥
જે હૃદયના ઊંડાણ સુધી સત્યના નામે લીન રહે છે, તે ગુરુને ચંદન કહેવો જોઈએ.
ਜਾ ਕੀ ਵਾਸੁ ਬਨਾਸਪਤਿ ਸਉਰੈ ਤਾਸੁ ਚਰਣ ਲਿਵ ਰਹੀਐ ॥੩॥
કારણ કે તેની સુગંધથી આજુબાજુની વનસ્પતિ પણ સુગંધિત બને છે, તેથી વ્યક્તિએ તેના ચરણોમાં સમાઈ જવું જોઈએ.|| ૩ ||
ਗੁਰਮੁਖਿ ਜੀਅ ਪ੍ਰਾਨ ਉਪਜਹਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਿਵ ਘਰਿ ਜਾਈਐ ॥
ગુરુ પાસેથી જીવન અને આત્માનો સંચાર થાય છે, ગુરુ પાસેથી શાંતિ મળે છે.
ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਨਕ ਸਚਿ ਸਮਾਈਐ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਿਜ ਪਦੁ ਪਾਈਐ ॥੪॥੬॥
ગુરુ નાનક કહે છે - ગુરુથી જ વ્યક્તિ સત્યમાં લીન થાય છે અને ગુરુ દ્વારા વ્યક્તિ આત્મસ્વરૂપને પ્રાપ્ત કરે છે.|| ૪ || ૬ ||
ਪ੍ਰਭਾਤੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
પ્રભાતી મહેલ ૧ ||
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਵਿਦਿਆ ਵੀਚਾਰੈ ਪੜਿ ਪੜਿ ਪਾਵੈ ਮਾਨੁ ॥
ગુરુની કૃપાથી માણસ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરે છે અને અભ્યાસ કરીને કીર્તિ પ્રાપ્ત કરે છે.
ਆਪਾ ਮਧੇ ਆਪੁ ਪਰਗਾਸਿਆ ਪਾਇਆ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਨਾਮੁ ॥੧॥
નામામૃત પ્રાપ્ત કર્યા પછી, તે અંદર પ્રકાશ અનુભવે છે || ૧ ||
ਕਰਤਾ ਤੂ ਮੇਰਾ ਜਜਮਾਨੁ ॥
હે કર્તા! તમે મારા યજમાન છો
ਇਕ ਦਖਿਣਾ ਹਉ ਤੈ ਪਹਿ ਮਾਗਉ ਦੇਹਿ ਆਪਣਾ ਨਾਮੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હું તમારાથી એક દક્ષિણા માંગું છું કે મને તમારું નામ આપો || ૧ || વિરામ||
ਪੰਚ ਤਸਕਰ ਧਾਵਤ ਰਾਖੇ ਚੂਕਾ ਮਨਿ ਅਭਿਮਾਨੁ ॥
તેં મને વાસના અને ક્રોધ જેવા પાંચ લૂંટારાઓથી બચાવ્યો છે અને મારા મનનો અભિમાન દૂર થઈ ગયો છે.
ਦਿਸਟਿ ਬਿਕਾਰੀ ਦੁਰਮਤਿ ਭਾਗੀ ਐਸਾ ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨੁ ॥੨॥
તમે એવું બ્રહ્મ જ્ઞાન આપ્યું છે કે ખરાબ નજર અને મિથ્યા બુદ્ધિ ભાગી ગયા.|| ૨ ||
ਜਤੁ ਸਤੁ ਚਾਵਲ ਦਇਆ ਕਣਕ ਕਰਿ ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਪਾਤੀ ਧਾਨੁ ॥
શિષ્ટાચારના ચોખા, દયાના ઘઉં અને સત્યના ચોખા રાખીને હું પાત્ર દાન પ્રાપ્ત કરવા માંગું છું.
ਦੂਧੁ ਕਰਮੁ ਸੰਤੋਖੁ ਘੀਉ ਕਰਿ ਐਸਾ ਮਾਂਗਉ ਦਾਨੁ ॥੩॥
હું એવું દાન માગું છું જેમાં તમારી કૃપાનું દૂધ અને સંતોષનું ઘી હોય || ૩ ||
ਖਿਮਾ ਧੀਰਜੁ ਕਰਿ ਗਊ ਲਵੇਰੀ ਸਹਜੇ ਬਛਰਾ ਖੀਰੁ ਪੀਐ ॥
ક્ષમા અને ધીરજની દૂધાળ ગાય પ્રદાન કરો, જેનું વાછરડું સરળતાથી દૂધ પીવે છે.
ਸਿਫਤਿ ਸਰਮ ਕਾ ਕਪੜਾ ਮਾਂਗਉ ਹਰਿ ਗੁਣ ਨਾਨਕ ਰਵਤੁ ਰਹੈ ॥੪॥੭॥
નાનક વિનંતી કરે છે કે હું તમારી સ્તુતિ માટે સાહસનું કપડું માંગુ છું જેથી હું તમારી પ્રશંસામાં લીન થઈ શકું ||૪||૭||
ਪ੍ਰਭਾਤੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
પ્રભાતી મહેલ ૧ ||
ਆਵਤੁ ਕਿਨੈ ਨ ਰਾਖਿਆ ਜਾਵਤੁ ਕਿਉ ਰਾਖਿਆ ਜਾਇ ॥
જ્યારે જન્મને કોઈ રોકી શકતું નથી તો પછી મૃત્યુના મુખમાં જતાં કેવી રીતે બચાવી શકાય?
ਜਿਸ ਤੇ ਹੋਆ ਸੋਈ ਪਰੁ ਜਾਣੈ ਜਾਂ ਉਸ ਹੀ ਮਾਹਿ ਸਮਾਇ ॥੧॥
જેનાથી જન્મે છે, તે સારી રીતે જાણે છે અને આત્મા તેમાં સમાઈ જાય છે || ૧ ||
ਤੂਹੈ ਹੈ ਵਾਹੁ ਤੇਰੀ ਰਜਾਇ ॥
વાહ પરમેશ્વર ! તમે વાહ વાહ છો, તમારી મરજી સર્વોપરી છે.
ਜੋ ਕਿਛੁ ਕਰਹਿ ਸੋਈ ਪਰੁ ਹੋਇਬਾ ਅਵਰੁ ਨ ਕਰਣਾ ਜਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તમે જે કરો છો, તે ચોક્કસ હોય છે, બીજું કોઈ કશું કરી શકતું નથી || ૧ || વિરામ||
ਜੈਸੇ ਹਰਹਟ ਕੀ ਮਾਲਾ ਟਿੰਡ ਲਗਤ ਹੈ ਇਕ ਸਖਨੀ ਹੋਰ ਫੇਰ ਭਰੀਅਤ ਹੈ ॥
જેમ જેમ વાસણ સારી રીતે બનાવેલ જપમાળામાં ફરે છે, એક ખાલી અને બીજું ભરાઈ જાય છે,
ਤੈਸੋ ਹੀ ਇਹੁ ਖੇਲੁ ਖਸਮ ਕਾ ਜਿਉ ਉਸ ਕੀ ਵਡਿਆਈ ॥੨॥
એવી જ રીતે ગુરુની આ લીલા છે, મૃત્યુ પછી તે બીજો જન્મ લે છે, આમાં જ તેની કીર્તિ છે || ૨ ||
ਸੁਰਤੀ ਕੈ ਮਾਰਗਿ ਚਲਿ ਕੈ ਉਲਟੀ ਨਦਰਿ ਪ੍ਰਗਾਸੀ ॥
જ્ઞાનમાર્ગ પર ચાલીને દ્રષ્ટિ સંસારથી વિમુખ થઈને ઉજ્જ્વળ થઈ ગઈ છે.
ਮਨਿ ਵੀਚਾਰਿ ਦੇਖੁ ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨੀ ਕਉਨੁ ਗਿਰਹੀ ਕਉਨੁ ਉਦਾਸੀ ॥੩॥
હે બ્રહ્મજ્ઞાની ! મનમાં વિચારીને જુઓ કે કોણ ગૃહસ્થ છે અને કોણ ત્યાગી છે || ૩ ||
ਜਿਸ ਕੀ ਆਸਾ ਤਿਸ ਹੀ ਸਉਪਿ ਕੈ ਏਹੁ ਰਹਿਆ ਨਿਰਬਾਣੁ ॥
જેણે આશાઓ બનાવી છે તેને સોંપીને આત્મા નિર્વાણ પ્રાપ્ત કરે છે.
ਜਿਸ ਤੇ ਹੋਆ ਸੋਈ ਕਰਿ ਮਾਨਿਆ ਨਾਨਕ ਗਿਰਹੀ ਉਦਾਸੀ ਸੋ ਪਰਵਾਣੁ ॥੪॥੮॥
ગુરુ નાનકે કહ્યું છે કે જે ઈશ્વરથી વ્યક્તિ જન્મે છે, તે માને છે કે જે ખરેખર ગૃહસ્થ છે કે ત્યાગી છે || ૪ || ૮ ||
ਪ੍ਰਭਾਤੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
પ્રભાતી મહલા ૧ ||
ਦਿਸਟਿ ਬਿਕਾਰੀ ਬੰਧਨਿ ਬਾਂਧੈ ਹਉ ਤਿਸ ਕੈ ਬਲਿ ਜਾਈ ॥
હું એ વ્યક્તિ પર વારી જાઉં છું જે દુષ્ટ દ્રષ્ટિને કાબૂમાં રાખે છે
ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਕੀ ਸਾਰ ਨ ਜਾਣੈ ਭੂਲਾ ਫਿਰੈ ਅਜਾਈ ॥੧॥
જે પાપ અને પુણ્યનું મહત્વ નથી જાણતો તે વ્યર્થ ભટકે છે. || ૧ ||
ਬੋਲਹੁ ਸਚੁ ਨਾਮੁ ਕਰਤਾਰ ॥
જે ઈશ્વરના નામની પૂજા કરે છે,
ਫੁਨਿ ਬਹੁੜਿ ਨ ਆਵਣ ਵਾਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તે સંસારમાં ફરી આવતો નથી. ||૧||વિરામ||
ਊਚਾ ਤੇ ਫੁਨਿ ਨੀਚੁ ਕਰਤੁ ਹੈ ਨੀਚ ਕਰੈ ਸੁਲਤਾਨੁ ॥
ઈશ્વરની મરજી હોય તો તે ધનવાનથી ભિખારી કરી દે છે અને ભિખારીને રાજા બનાવે છે.
ਜਿਨੀ ਜਾਣੁ ਸੁਜਾਣਿਆ ਜਗਿ ਤੇ ਪੂਰੇ ਪਰਵਾਣੁ ॥੨॥
જેમણે પરમાત્માનો મહિમા સ્વીકાર્યો છે, તે જ વ્યક્તિઓ જગતમાં સંપૂર્ણ સક્ષમ બને છે ||૨||
ਤਾ ਕਉ ਸਮਝਾਵਣ ਜਾਈਐ ਜੇ ਕੋ ਭੂਲਾ ਹੋਈ ॥
જો કોઈ ભૂલ કરે તો તેને જ સમજાવવામાં આવે છે.