Page 1314
ਤੂੰ ਥਾਨ ਥਨੰਤਰਿ ਭਰਪੂਰੁ ਹਹਿ ਕਰਤੇ ਸਭ ਤੇਰੀ ਬਣਤ ਬਣਾਵਣੀ ॥
હે ઈશ્વર ! તમે બધે હાજર છો, આ આખું જગત તમારા દ્વારા જ બનેલું છે.
ਰੰਗ ਪਰੰਗ ਸਿਸਟਿ ਸਭ ਸਾਜੀ ਬਹੁ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਭਾਂਤਿ ਉਪਾਵਣੀ ॥
તમે અનેક રંગોની દુનિયા બનાવી છે અને અનેક પ્રકારના જીવો બનાવ્યા છે.
ਸਭ ਤੇਰੀ ਜੋਤਿ ਜੋਤੀ ਵਿਚਿ ਵਰਤਹਿ ਗੁਰਮਤੀ ਤੁਧੈ ਲਾਵਣੀ ॥
તમારો પ્રકાશ બધામાં કાર્ય કરી રહ્યો છે અને તમે ગુરુના ઉપદેશ પ્રમાણે જીવોને સમાવિષ્ટ કરો છો.
ਜਿਨ ਹੋਹਿ ਦਇਆਲੁ ਤਿਨ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮੇਲਹਿ ਮੁਖਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਰਿ ਸਮਝਾਵਣੀ ॥
જે દયાળુ છે, તેને સદ્દગુરુ સાથે જોડી દે છે અને ગુરુ દ્વારા પરમ અને સત્ય વચ્ચેનો તફાવત સમજાવે છે.
ਸਭਿ ਬੋਲਹੁ ਰਾਮ ਰਮੋ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਰਮੋ ਜਿਤੁ ਦਾਲਦੁ ਦੁਖ ਭੁਖ ਸਭ ਲਹਿ ਜਾਵਣੀ ॥੩॥
દરેક વ્યક્તિએ રામની પૂજા કરવી જોઈએ, તેનાથી બધા દુ:ખ, ભૂખ અને દરિદ્રતા દૂર થઈ જાય છે. ||૩||
ਸਲੋਕ ਮਃ ੪ ॥
શ્લોક મહેલ ૪ ||
ਹਰਿ ਹਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਨਾਮ ਰਸੁ ਹਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਹਰਿ ਉਰ ਧਾਰਿ ॥
પરમાત્માનું નામ અમૃત અને મધુર રસ છે, હરિનામામૃતને હૃદયમાં ધારણ કરો.
ਵਿਚਿ ਸੰਗਤਿ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਵਰਤਦਾ ਬੁਝਹੁ ਸਬਦ ਵੀਚਾਰਿ ॥
શબ્દનું ચિંતન એ હકીકતની સમજ આપે છે કે પ્રભુ સંગમાં સક્રિય છે.
ਮਨਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ਬਿਖੁ ਹਉਮੈ ਕਢੀ ਮਾਰਿ ॥
પરમાત્માના નામનું મનમાં ધ્યાન કરવામાં આવે તો અહંકારનું ઝેર દૂર થાય છે.
ਜਿਨ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਨ ਚੇਤਿਓ ਤਿਨ ਜੂਐ ਜਨਮੁ ਸਭੁ ਹਾਰਿ ॥
જે હરિનામનું ચિંતન નથી કરતો, તે આખી જીંદગી જુગારમાં હારી જાય છે.
ਗੁਰਿ ਤੁਠੈ ਹਰਿ ਚੇਤਾਇਆ ਹਰਿ ਨਾਮਾ ਹਰਿ ਉਰ ਧਾਰਿ ॥
ગુરુની પ્રસન્નતાથી પરમાત્માનું ચિંતન થાય છે અને હરિનામ હૃદયમાં બિરાજે છે.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਤੇ ਮੁਖ ਉਜਲੇ ਤਿਤੁ ਸਚੈ ਦਰਬਾਰਿ ॥੧॥
નાનક કહે છે કે એ ચહેરાઓ સાચા દરબારમાં ચમકે છે.|| ૧ ||
ਮਃ ੪ ॥
મહેલ ૪ ||
ਹਰਿ ਕੀਰਤਿ ਉਤਮੁ ਨਾਮੁ ਹੈ ਵਿਚਿ ਕਲਿਜੁਗ ਕਰਣੀ ਸਾਰੁ ॥
કળિયુગમાં ઈશ્વરના ગુણગાન ગાવા એ શ્રેષ્ઠ ક્રિયા છે.
ਮਤਿ ਗੁਰਮਤਿ ਕੀਰਤਿ ਪਾਈਐ ਹਰਿ ਨਾਮਾ ਹਰਿ ਉਰਿ ਹਾਰੁ ॥
ગુરુની સૂચના મુજબ હરિનામનો જાપ કરવાથી સિદ્ધિ થાય છે અને પ્રભુ હૃદયમાં વાસ કરે છે.
ਵਡਭਾਗੀ ਜਿਨ ਹਰਿ ਧਿਆਇਆ ਤਿਨ ਸਉਪਿਆ ਹਰਿ ਭੰਡਾਰੁ ॥
જેણે પરમાત્માનું ધ્યાન કર્યું છે, તે ભાગ્યશાળી છે, તેને હરિની ભક્તિનો ભંડાર સોંપવામાં આવ્યો છે.
ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਜਿ ਕਰਮ ਕਮਾਵਣੇ ਨਿਤ ਹਉਮੈ ਹੋਇ ਖੁਆਰੁ ॥
નામ-સંકીર્તન જાપ કર્યા વિના જે પણ ક્રિયા કરવામાં આવે તે નિરંતર અહંકારમાં આરોગવું પડે છે.
ਜਲਿ ਹਸਤੀ ਮਲਿ ਨਾਵਾਲੀਐ ਸਿਰਿ ਭੀ ਫਿਰਿ ਪਾਵੈ ਛਾਰੁ ॥
આ એવી રીતે છે કે જેમ હાથીને પાણીમાં નવડાવવામા આવે છે તો પણ તે માથા પર ધૂળ જ નાખે છે
ਹਰਿ ਮੇਲਹੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਦਇਆ ਕਰਿ ਮਨਿ ਵਸੈ ਏਕੰਕਾਰੁ ॥
હે ઈશ્વર ! કૃપા કરીને સદ્દગુરુને મળો, જેથી ઓમકાર (ઓમકાર) મનમાં વસી જાય.
ਜਿਨ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਣਿ ਹਰਿ ਮੰਨਿਆ ਜਨ ਨਾਨਕ ਤਿਨ ਜੈਕਾਰੁ ॥੨॥
નાનક કહે છે કે જેણે ગુરુ પાસેથી પરમ પરમાત્માનું નામ-સંકીર્તન સાંભળ્યું છે, તેનું ધ્યાન કર્યું છે, તેને વખાણવામાં આવ્યો છે ||૨||
ਪਉੜੀ ॥
પગથીયું ||
ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਵਖਰੁ ਹੈ ਊਤਮੁ ਹਰਿ ਨਾਇਕੁ ਪੁਰਖੁ ਹਮਾਰਾ ॥
રામનું નામ શ્રેષ્ઠ વસ્તુ છે અને સમગ્ર સૃષ્ટિના નાયક ઈશ્વર આપણા સ્વામી છે.
ਹਰਿ ਖੇਲੁ ਕੀਆ ਹਰਿ ਆਪੇ ਵਰਤੈ ਸਭੁ ਜਗਤੁ ਕੀਆ ਵਣਜਾਰਾ ॥
આ સંસાર-તમાશા ઈશ્વરે બનાવ્યો છે, પોતે કામ કરે છે અને આખી દુનિયાને વેપારી બનાવી છે.
ਸਭ ਜੋਤਿ ਤੇਰੀ ਜੋਤੀ ਵਿਚਿ ਕਰਤੇ ਸਭੁ ਸਚੁ ਤੇਰਾ ਪਾਸਾਰਾ ॥
હે કર્તા પુરુષ! તમારો પ્રકાશ સર્વમાં છે અને તમારું સત્ય સર્વત્ર પ્રસરી રહ્યું છે.
ਸਭਿ ਧਿਆਵਹਿ ਤੁਧੁ ਸਫਲ ਸੇ ਗਾਵਹਿ ਗੁਰਮਤੀ ਹਰਿ ਨਿਰੰਕਾਰਾ ॥
હે નિરાકાર! દરેક વ્યક્તિ તમારું ધ્યાન કરે છે, ગુરુના મંતવ્ય અનુસાર, તેઓ તમારા ગુણોનું પાલન કરીને પોતાનું જીવન સફળ બનાવે છે.
ਸਭਿ ਚਵਹੁ ਮੁਖਹੁ ਜਗੰਨਾਥੁ ਜਗੰਨਾਥੁ ਜਗਜੀਵਨੋ ਜਿਤੁ ਭਵਜਲ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰਾ ॥੪॥
હે ભક્તો! સર્વ મુખે પરમાત્માની ભક્તિ કરો, તે જગતના માલિક, સંસારના જીવન છે, તે જ તમને સંસાર-સાગરમાંથી પાર કરાવનાર છે || ૪ ||
ਸਲੋਕ ਮਃ ੪ ॥
શ્લોક મહેલ ૪ ||
ਹਮਰੀ ਜਿਹਬਾ ਏਕ ਪ੍ਰਭ ਹਰਿ ਕੇ ਗੁਣ ਅਗਮ ਅਥਾਹ ॥
હે પ્રભુ! અમારી પાસે એક જ જીભ છે, પરંતુ તમારા ગુણો અખૂટ અને અમાપ છે.
ਹਮ ਕਿਉ ਕਰਿ ਜਪਹ ਇਆਣਿਆ ਹਰਿ ਤੁਮ ਵਡ ਅਗਮ ਅਗਾਹ ॥
અમે અજ્ઞાની લોકો તમારું જાપ કેવી રીતે કરી શકીએ, તમે બહુ મોટા, અગમ્ય અને અમર્યાદ છો.
ਹਰਿ ਦੇਹੁ ਪ੍ਰਭੂ ਮਤਿ ਊਤਮਾ ਗੁਰ ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਪਗਿ ਪਾਹ ॥
હે પ્રભુ ! અમને શ્રેષ્ઠ બુદ્ધિ આપો અને ગુરુના ચરણોમાં મૂકી દો.
ਸਤਸੰਗਤਿ ਹਰਿ ਮੇਲਿ ਪ੍ਰਭ ਹਮ ਪਾਪੀ ਸੰਗਿ ਤਰਾਹ ॥
અમને ભલાઈના સંગમાં મેળવી દો, સંગ થકી અમે પાપીઓને પાર કરીએ.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਕਉ ਹਰਿ ਬਖਸਿ ਲੈਹੁ ਹਰਿ ਤੁਠੈ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਹ ॥
હે પ્રભુ ! દાસ નાનકને માફ કરો, તમારા સુખમાં સમાધાન છે.
ਹਰਿ ਕਿਰਪਾ ਕਰਿ ਸੁਣਿ ਬੇਨਤੀ ਹਮ ਪਾਪੀ ਕਿਰਮ ਤਰਾਹ ॥੧॥
હે હરિ! અમારી વિનંતી સાંભળો, કૃપા કરીને અમને પાપી જંતુઓને પાર કરાવી દો || ૧ ||
ਮਃ ੪ ॥
મહેલ ૪ ||
ਹਰਿ ਕਰਹੁ ਕ੍ਰਿਪਾ ਜਗਜੀਵਨਾ ਗੁਰੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮੇਲਿ ਦਇਆਲੁ ॥
હે શ્રી હરિ! દયા કરીને ગુરુથી મેળાપ કરવો.
ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਹਰਿ ਹਮ ਭਾਈਆ ਹਰਿ ਹੋਆ ਹਰਿ ਕਿਰਪਾਲੁ ॥
અમને ગુરુની સેવા ગમે છે, પ્રભુ દયાળુ બન્યા છે."