Page 851
ਮਨਮੁਖ ਅਗਿਆਨੀ ਅੰਧੁਲੇ ਜਨਮਿ ਮਰਹਿ ਫਿਰਿ ਆਵੈ ਜਾਏ ॥
बुद्धीहीन अज्ञानी आत्मा आंधळा असतो, तो जन्म-मृत्यू घेत राहतो आणि पुन:पुन्हा जगात येत राहतो.
ਕਾਰਜ ਸਿਧਿ ਨ ਹੋਵਨੀ ਅੰਤਿ ਗਇਆ ਪਛੁਤਾਏ ॥
त्याचे कोणतेही काम पूर्ण होत नाही आणि शेवटी तो पश्चाताप करून निघून जातो.
ਜਿਸੁ ਕਰਮੁ ਹੋਵੈ ਤਿਸੁ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਸੋ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਏ ॥
ज्याच्यावर परमेश्वराचा कृपा आहे त्याला आपला सतगुरू सापडतो आणि मग तो परमेश्वराच्या नामाचे चिंतन करत राहतो.
ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਜਨ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਪਾਇਨ੍ਹ੍ਹਿ ਜਨ ਨਾਨਕ ਤਿਨ ਬਲਿ ਜਾਏ ॥੧॥
जो उपासक नामात लीन राहतो तो नेहमी सुखाची प्राप्ती करतो आणि त्यासाठी नानक स्वतःचा त्याग करतात.॥ १॥
ਮਃ ੩ ॥
महाला ३ ॥
ਆਸਾ ਮਨਸਾ ਜਗਿ ਮੋਹਣੀ ਜਿਨਿ ਮੋਹਿਆ ਸੰਸਾਰੁ ॥
आशा आणि इच्छा जगाला मोहित करतात आणि संपूर्ण जगाला मोहित केले आहे.
ਸਭੁ ਕੋ ਜਮ ਕੇ ਚੀਰੇ ਵਿਚਿ ਹੈ ਜੇਤਾ ਸਭੁ ਆਕਾਰੁ ॥
या जगाचा आकार कितीही असला तरी प्रत्येकजण मृत्यूच्या नियंत्रणाखाली आहे.
ਹੁਕਮੀ ਹੀ ਜਮੁ ਲਗਦਾ ਸੋ ਉਬਰੈ ਜਿਸੁ ਬਖਸੈ ਕਰਤਾਰੁ ॥
मृत्यू फक्त देवाच्या आदेशाने येतो आणि ज्यांना कर्तार क्षमा करतो तेच जगतात.
ਨਾਨਕ ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਏਹੁ ਮਨੁ ਤਾਂ ਤਰੈ ਜਾ ਛੋਡੈ ਅਹੰਕਾਰੁ ॥
हे नानक! गुरु नानकांच्या कृपेने, हे मन जेव्हा अहंकार सोडते तेव्हाच अस्तित्वाचा सागर पार करते.
ਆਸਾ ਮਨਸਾ ਮਾਰੇ ਨਿਰਾਸੁ ਹੋਇ ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਵੀਚਾਰੁ ॥੨॥
गुरू या शब्दाचे चिंतन केल्याने जीव आपल्या आशा-आकांक्षा त्यागून एकेरी होतो. ॥२॥
ਪਉੜੀ ॥
पौडी॥
ਜਿਥੈ ਜਾਈਐ ਜਗਤ ਮਹਿ ਤਿਥੈ ਹਰਿ ਸਾਈ ॥
या जगात आपण कुठेही जातो, तिथे देव उपस्थित असतो.
ਅਗੈ ਸਭੁ ਆਪੇ ਵਰਤਦਾ ਹਰਿ ਸਚਾ ਨਿਆਈ ॥
जो देव खरा न्याय करतो तो पुढील जगातही सर्वत्र कार्यरत असतो, ज्याने सत्य केले आहे.
ਕੂੜਿਆਰਾ ਕੇ ਮੁਹ ਫਿਟਕੀਅਹਿ ਸਚੁ ਭਗਤਿ ਵਡਿਆਈ ॥
तिथे फक्त खोट्या लोकांनाच तुच्छ लेखले जाते पण जो खऱ्या परमेश्वराची पूजा करतो त्याला सन्मान मिळतो.
ਸਚੁ ਸਾਹਿਬੁ ਸਚਾ ਨਿਆਉ ਹੈ ਸਿਰਿ ਨਿੰਦਕ ਛਾਈ ॥
सर्वांचा परमेश्वर एकच ईश्वर सत्य आहे, त्याचा न्यायही सत्य आहे, निंदकांच्या डोक्यावर फक्त धूळच पडते.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਸਚੁ ਅਰਾਧਿਆ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਖੁ ਪਾਈ ॥੫॥
हे नानक! ज्याने गुरूंची उपासना केली त्याला सुख प्राप्त झाले.॥५॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
श्लोक ३ ॥
ਪੂਰੈ ਭਾਗਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਾਈਐ ਜੇ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਬਖਸ ਕਰੇਇ ॥
भगवंताने दया केली तरच पूर्ण नशिबाने सत्गुरूची प्राप्ती होते.
ਓਪਾਵਾ ਸਿਰਿ ਓਪਾਉ ਹੈ ਨਾਉ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਇ ॥
जीवनातील सर्व उपायांपैकी सर्वोत्तम उपाय म्हणजे जीवाला नाम मिळते.
ਅੰਦਰੁ ਸੀਤਲੁ ਸਾਂਤਿ ਹੈ ਹਿਰਦੈ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ॥
यामुळे मनाला खूप शांती मिळते आणि मन नेहमी प्रसन्न राहते.
ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਖਾਣਾ ਪੈਨ੍ਹ੍ਹਣਾ ਨਾਨਕ ਨਾਇ ਵਡਿਆਈ ਹੋਇ ॥੧॥
हे नानक! आत्म्याच्या नामानेच अन्न खाणे, परिधान करणे, म्हणजेच त्या जीवाचे जीवन आचरण बनते आणि नामानेच जग आणि परलोकात वैभव प्राप्त होते. ॥१॥
ਮਃ ੩ ॥
महाला ३ ॥
ਏ ਮਨ ਗੁਰ ਕੀ ਸਿਖ ਸੁਣਿ ਪਾਇਹਿ ਗੁਣੀ ਨਿਧਾਨੁ ॥
हे मन! गुरूंचा उपदेश ऐक, अशा रीतीने सद्गुणांचे भांडार असलेल्या भगवंताची प्राप्ती होईल.
ਸੁਖਦਾਤਾ ਤੇਰੈ ਮਨਿ ਵਸੈ ਹਉਮੈ ਜਾਇ ਅਭਿਮਾਨੁ ॥
आनंद देणारा देव तुमच्या मनात विराजमान होईल आणि तुमचा अहंकार आणि गर्व नाहीसा होईल.
ਨਾਨਕ ਨਦਰੀ ਪਾਈਐ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਗੁਣੀ ਨਿਧਾਨੁ ॥੨॥
हे नानक! नाम आणि सद्गुणांचा खजिना त्यांच्या कृपेनेच सापडतो. ॥२॥
ਪਉੜੀ ॥
पौडी॥
ਜਿਤਨੇ ਪਾਤਿਸਾਹ ਸਾਹ ਰਾਜੇ ਖਾਨ ਉਮਰਾਵ ਸਿਕਦਾਰ ਹਹਿ ਤਿਤਨੇ ਸਭਿ ਹਰਿ ਕੇ ਕੀਏ ॥
जगातील सर्व राजे, राजे, खान, उमराव, सरदार हे सर्व ईश्वराने निर्माण केलेले आहेत.
ਜੋ ਕਿਛੁ ਹਰਿ ਕਰਾਵੈ ਸੁ ਓਇ ਕਰਹਿ ਸਭਿ ਹਰਿ ਕੇ ਅਰਥੀਏ ॥
देव त्यांना जे काही करायला सांगेल ते ते त्यांच्या इच्छेनुसार करतात. प्रत्यक्षात ते सर्व परमेश्वरासमोर भिकारी आहेत.
ਸੋ ਐਸਾ ਹਰਿ ਸਭਨਾ ਕਾ ਪ੍ਰਭੁ ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਵਲਿ ਹੈ ਤਿਨਿ ਸਭਿ ਵਰਨ ਚਾਰੇ ਖਾਣੀ ਸਭ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਗੋਲੇ ਕਰਿ ਸਤਿਗੁਰ ਅਗੈ ਕਾਰ ਕਮਾਵਣ ਕਉ ਦੀਏ ॥
तर असा भगवंत सर्वांचा स्वामी आहे जो सतगुरुंच्या मर्जीतला आहे. सत्गुरूंची सेवा करण्यासाठी त्यांनी सर्व जाती, चार स्रोत आणि संपूर्ण सृष्टीतील जीवांना आपले सेवक केले आहे.
ਹਰਿ ਸੇਵੇ ਕੀ ਐਸੀ ਵਡਿਆਈ ਦੇਖਹੁ ਹਰਿ ਸੰਤਹੁ ਜਿਨਿ ਵਿਚਹੁ ਕਾਇਆ ਨਗਰੀ ਦੁਸਮਨ ਦੂਤ ਸਭਿ ਮਾਰਿ ਕਢੀਏ ॥
हे संतांनो! पहा, भगवंताच्या उपासनेचा महिमा इतका मोठा आहे की त्याने वासना, क्रोध, आसक्ती, लोभ आणि अहंकार या सर्व शत्रू दूतांना देहनगरीतून हाकलून दिले आहे.
ਹਰਿ ਹਰਿ ਕਿਰਪਾਲੁ ਹੋਆ ਭਗਤ ਜਨਾ ਉਪਰਿ ਹਰਿ ਆਪਣੀ ਕਿਰਪਾ ਕਰਿ ਹਰਿ ਆਪਿ ਰਖਿ ਲੀਏ ॥੬॥
हरि भक्तांवर दयाळू झाला आहे आणि त्याच्या कृपेने त्याने स्वतःच त्यांचे रक्षण केले आहे.॥६॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
श्लोक ३ ॥
ਅੰਦਰਿ ਕਪਟੁ ਸਦਾ ਦੁਖੁ ਹੈ ਮਨਮੁਖ ਧਿਆਨੁ ਨ ਲਾਗੈ ॥
मनमुख लक्ष देत नाही आणि मनातील कपटामुळे त्याला सतत त्रास होत राहतो.
ਦੁਖ ਵਿਚਿ ਕਾਰ ਕਮਾਵਣੀ ਦੁਖੁ ਵਰਤੈ ਦੁਖੁ ਆਗੈ ॥
तो फक्त दु:खातच काम करतो आणि सर्वकाळ दु:खात राहतो आणि परलोकातही दुःखी राहतो.
ਕਰਮੀ ਸਤਿਗੁਰੁ ਭੇਟੀਐ ਤਾ ਸਚਿ ਨਾਮਿ ਲਿਵ ਲਾਗੈ ॥
जर देवाने तुम्हाला आशीर्वाद दिला तर तुम्ही सतगुरूंना भेटून खऱ्या नामात वाहून घ्या.
ਨਾਨਕ ਸਹਜੇ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ਅੰਦਰਹੁ ਭ੍ਰਮੁ ਭਉ ਭਾਗੈ ॥੧॥
हे नानक! तेव्हा सहज सुखाची प्राप्ती होते ज्यामुळे मनातील संभ्रम आणि मृत्यूची भीती दूर होते. ॥१॥
ਮਃ ੩ ॥
महाला ३ ॥
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਦਾ ਹਰਿ ਰੰਗੁ ਹੈ ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਉ ਮਨਿ ਭਾਇਆ ॥
गुरुमुख सदैव हरीच्या रंगात तल्लीन असतो आणि हरिचे नाम त्याला प्रसन्न करते.