Page 481
ਇਹ ਸ੍ਰਪਨੀ ਤਾ ਕੀ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ॥
मायेच्या रूपातील हा नाग त्या परमेश्वराची निर्मिती आहे
ਬਲੁ ਅਬਲੁ ਕਿਆ ਇਸ ਤੇ ਹੋਈ ॥੪॥
त्यात स्वतःच काय चूक किंवा गैर आहे?॥४॥
ਇਹ ਬਸਤੀ ਤਾ ਬਸਤ ਸਰੀਰਾ ॥
जोपर्यंत मायेचा नाग माणसाच्या मनात राहतो तोपर्यंत तो जन्म-मृत्यूच्या चक्रात अडकलेला असतो
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਸਹਜਿ ਤਰੇ ਕਬੀਰਾ ॥੫॥੬॥੧੯॥
गुरूंच्या कृपेने कबीरने तो अडथळा सहजपणे पार केला. ॥५॥६॥१६॥
ਆਸਾ ॥
आहे
ਕਹਾ ਸੁਆਨ ਕਉ ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਸੁਨਾਏ ॥
कुत्र्याला म्हणजेच लोभी माणसाला स्मृती वाचून दाखवण्याचा अर्थ काय?
ਕਹਾ ਸਾਕਤ ਪਹਿ ਹਰਿ ਗੁਨ ਗਾਏ ॥੧॥
त्याचप्रमाणे, हरीची स्तुती गाण्यात शाक्ताला काय फायदा आहे?॥१॥
ਰਾਮ ਰਾਮ ਰਾਮ ਰਮੇ ਰਮਿ ਰਹੀਐ ॥
हे बंधू, रामाच्या नावात पूर्णपणे तल्लीन राहिले पाहिजे आणि
ਸਾਕਤ ਸਿਉ ਭੂਲਿ ਨਹੀ ਕਹੀਐ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
चुकूनही शाक्त व्यक्तीला उपदेश करू नये. ॥१॥रहाउ॥
ਕਊਆ ਕਹਾ ਕਪੂਰ ਚਰਾਏ ॥
कावळ्याला कापूर खायला घालण्याचा काही फायदा नाही कारण त्यामुळे कावळ्याच्या विष्ठा खाणाऱ्या चोचीवर काही फरक पडणार नाही
ਕਹ ਬਿਸੀਅਰ ਕਉ ਦੂਧੁ ਪੀਆਏ ॥੨॥
त्याचप्रमाणे, विषारी सापाला दूध पाजण्याचा काही फायदा नाही कारण तो चावल्यानंतर दूर जात नाही.॥ २॥
ਸਤਸੰਗਤਿ ਮਿਲਿ ਬਿਬੇਕ ਬੁਧਿ ਹੋਈ ॥
चांगल्या संगतीत सामील झाल्याने, ज्ञान आणि विवेक प्राप्त होतो
ਪਾਰਸੁ ਪਰਸਿ ਲੋਹਾ ਕੰਚਨੁ ਸੋਈ ॥੩॥
ज्याप्रमाणे पारसच्या स्पर्शाने लोखंडाचे सोने होते. ॥३॥
ਸਾਕਤੁ ਸੁਆਨੁ ਸਭੁ ਕਰੇ ਕਰਾਇਆ ॥
शाक्त आणि कुत्रा देव जे काही करायला लावतो ते करतात
ਜੋ ਧੁਰਿ ਲਿਖਿਆ ਸੁ ਕਰਮ ਕਮਾਇਆ ॥੪॥
सुरुवातीपासूनच एखाद्याच्या नशिबात जे काही लिहिलेले असते, तेच तो करतो. ॥४॥
ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਲੈ ਲੈ ਨੀਮੁ ਸਿੰਚਾਈ ॥
कबीरजी म्हणतात की जर एखाद्या व्यक्तीने अमृत घेतल्यानंतरही कडुलिंबाच्या झाडाला पाणी दिले तर
ਕਹਤ ਕਬੀਰ ਉਆ ਕੋ ਸਹਜੁ ਨ ਜਾਈ ॥੫॥੭॥੨੦॥
तरीही त्याचा कटु स्वभाव जात नाही.॥५॥७॥२०॥
ਆਸਾ ॥
आहे
ਲੰਕਾ ਸਾ ਕੋਟੁ ਸਮੁੰਦ ਸੀ ਖਾਈ ॥
लंकेसारखा मजबूत किल्ला आणि किल्ल्याच्या रक्षणासाठी समुद्रासारखा खंदक असलेला पराक्रमी रावण
ਤਿਹ ਰਾਵਨ ਘਰ ਖਬਰਿ ਨ ਪਾਈ ॥੧॥
आज त्या रावणाच्या घराची कोणतीही बातमी नाही, म्हणजेच त्याचे अस्तित्व सापडलेले नाही. ॥१॥
ਕਿਆ ਮਾਗਉ ਕਿਛੁ ਥਿਰੁ ਨ ਰਹਾਈ ॥
काहीही कायमचे राहत नाही म्हणजेच सर्वकाही नाशवंत आहे म्हणून मी देवाकडे काय मागावे?
ਦੇਖਤ ਨੈਨ ਚਲਿਓ ਜਗੁ ਜਾਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
माझ्या डोळ्यांसमोर संपूर्ण जग निघून जात आहे, म्हणजेच ते नष्ट होत आहे. ॥१॥रहाउ॥
ਇਕੁ ਲਖੁ ਪੂਤ ਸਵਾ ਲਖੁ ਨਾਤੀ ॥
ज्या रावणाला एक लाख पुत्र आणि सव्वा लाख नातवंडे होती
ਤਿਹ ਰਾਵਨ ਘਰ ਦੀਆ ਨ ਬਾਤੀ ॥੨॥
आज त्या रावणाच्या घरात दिवा नाही की मेणबत्ती नाही. ॥२॥
ਚੰਦੁ ਸੂਰਜੁ ਜਾ ਕੇ ਤਪਤ ਰਸੋਈ ॥
रावण इतका शक्तिशाली होता की सूर्य आणि चंद्र देव त्याचे अन्न बनवत असत
ਬੈਸੰਤਰੁ ਜਾ ਕੇ ਕਪਰੇ ਧੋਈ ॥੩॥
आणि अग्नि देव आपले कपडे धुत असे. ॥३॥
ਗੁਰਮਤਿ ਰਾਮੈ ਨਾਮਿ ਬਸਾਈ ॥
जो गुरुच्या मार्गदर्शनाने रामाचे नाव आपल्या हृदयात बिंबवतो
ਅਸਥਿਰੁ ਰਹੈ ਨ ਕਤਹੂੰ ਜਾਈ ॥੪॥
तो स्थिर राहतो आणि कुठेही भटकत नाही.॥४॥
ਕਹਤ ਕਬੀਰ ਸੁਨਹੁ ਰੇ ਲੋਈ ॥
कबीरजी म्हणतात अरे लोकांनो, लक्षपूर्वक ऐका
ਰਾਮ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥੫॥੮॥੨੧॥
रामाच्या नावाशिवाय प्राण्यांना मोक्ष नाही. ॥५॥८॥२१॥
ਆਸਾ ॥
आहे
ਪਹਿਲਾ ਪੂਤੁ ਪਿਛੈਰੀ ਮਾਈ ॥
पूर्वी, देवाचा अवतार जीव (जिवंत प्राण्याचा पुत्र) होता, आणि त्यानंतर माया, जी उ ची आई बनली, तिचा जन्म झाला
ਗੁਰੁ ਲਾਗੋ ਚੇਲੇ ਕੀ ਪਾਈ ॥੧॥
तो प्राणी स्वतः गुरुसारखा होता पण मनाच्या रूपात शिष्याच्या आज्ञांचे पालन करू लागला.॥१॥
ਏਕੁ ਅਚੰਭਉ ਸੁਨਹੁ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹ ਭਾਈ ॥
अरे भाऊ, एक अद्भुत गोष्ट ऐका
ਦੇਖਤ ਸਿੰਘੁ ਚਰਾਵਤ ਗਾਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
आता मला आत्म्याचा निर्भय सिंह इंद्रियांच्या गायी चरताना दिसतो. ॥१॥रहाउ॥
ਜਲ ਕੀ ਮਛੁਲੀ ਤਰਵਰਿ ਬਿਆਈ ॥
देवाच्या अमृतजलात राहणारा आत्म्याचा मासा पाणी सोडून दुर्गुणांच्या झाडावर जन्म घेत आहे, म्हणजेच तो सांसारिक बंधनात अडकलेला आहे
ਦੇਖਤ ਕੁਤਰਾ ਲੈ ਗਈ ਬਿਲਾਈ ॥੨॥
मी इच्छेच्या मांजरीला समाधानाच्या कुत्र्याला उचलून पळून जाताना पाहिले आहे. ॥२॥
ਤਲੈ ਰੇ ਬੈਸਾ ਊਪਰਿ ਸੂਲਾ ॥
जीवाच्या गुणांच्या फांद्या दाबल्या गेल्या आहेत आणि काटे वर आले आहेत
ਤਿਸ ਕੈ ਪੇਡਿ ਲਗੇ ਫਲ ਫੂਲਾ ॥੩॥
त्या झाडाच्या खोडाला विकारांची फळे आणि फुले येत आहेत. ॥३ ॥
ਘੋਰੈ ਚਰਿ ਭੈਸ ਚਰਾਵਨ ਜਾਈ ॥
जीवनाच्या घोड्यावर स्वार होऊन, इच्छेची म्हैस आत्म्याला चरण्यासाठी आणि सुखांचा आनंद घेण्यासाठी घेऊन जाते
ਬਾਹਰਿ ਬੈਲੁ ਗੋਨਿ ਘਰਿ ਆਈ ॥੪॥
संयमाचा बैल अजूनही बाहेर आहे तर इच्छांचे ओझे जीवाच्या घरात आले आहे. ॥४ ॥
ਕਹਤ ਕਬੀਰ ਜੁ ਇਸ ਪਦ ਬੂਝੈ ॥
कबीरजी म्हणतात की जो हा श्लोक समजतो तो
ਰਾਮ ਰਮਤ ਤਿਸੁ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਸੂਝੈ ॥੫॥੯॥੨੨॥
रामनामाचा जप केल्याने तो सर्वकाही समजतो आणि मायेच्या बंधनातून मुक्त होतो. ॥५ ॥ ६॥ २२ ॥
ਬਾਈਸ ਚਉਪਦੇ ਤਥਾ ਪੰਚਪਦੇ ਆਸਾ ਸ੍ਰੀ ਕਬੀਰ ਜੀਉ ਕੇ ਤਿਪਦੇ ੮ ਦੁਤੁਕੇ ੭ ਇਕਤੁਕਾ ੧
श्री कबीर जिउंचे बावीस चौपदे आणि पंचपदे आसा टिपडे ८ दुतुके ७ इक्तुका १
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
परमेश्वर एकच आहे आणि त्याला सद्गुरूंच्या कृपेने प्राप्त केले जाऊ शकते.
ਬਿੰਦੁ ਤੇ ਜਿਨਿ ਪਿੰਡੁ ਕੀਆ ਅਗਨਿ ਕੁੰਡ ਰਹਾਇਆ ॥
देवाने तुमच्या वडिलांच्या वीर्य थेंबापासून तुमचे शरीर निर्माण केले आणि गर्भासारख्या अग्नीत तुमचे रक्षण केले
ਦਸ ਮਾਸ ਮਾਤਾ ਉਦਰਿ ਰਾਖਿਆ ਬਹੁਰਿ ਲਾਗੀ ਮਾਇਆ ॥੧॥
दहा महिने आईच्या गर्भात तुमचे रक्षण झाले आणि या जगात जन्म घेतल्यानंतर तुम्ही मायेने आकर्षित झालात. ॥१॥
ਪ੍ਰਾਨੀ ਕਾਹੇ ਕਉ ਲੋਭਿ ਲਾਗੇ ਰਤਨ ਜਨਮੁ ਖੋਇਆ ॥
अरे जीवा, लोभात अडकून तू तुझे हिऱ्यासारखे मौल्यवान आयुष्य का वाया घालवलेस?
ਪੂਰਬ ਜਨਮਿ ਕਰਮ ਭੂਮਿ ਬੀਜੁ ਨਾਹੀ ਬੋਇਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
तुमच्या मागील जन्मातील चांगल्या कर्मांमुळे तुम्हाला मिळालेल्या कर्मभूमी असलेल्या या शरीरात तुम्ही अद्याप नावाचे बीज पेरलेले नाही. ॥१॥रहाउ॥
ਬਾਰਿਕ ਤੇ ਬਿਰਧਿ ਭਇਆ ਹੋਨਾ ਸੋ ਹੋਇਆ ॥
आता तुम्ही लहानपणी मोठे झाला आहात आणि जे घडायचे होते ते झाले आहे
ਜਾ ਜਮੁ ਆਇ ਝੋਟ ਪਕਰੈ ਤਬਹਿ ਕਾਹੇ ਰੋਇਆ ॥੨॥
जेव्हा मृत्यूचा दूत येतो आणि तुमचे केस धरतो, तेव्हा तुम्ही का रडता?॥२॥