Page 259
ਸਲੋਕ ॥
श्लोक ॥
ਮਤਿ ਪੂਰੀ ਪਰਧਾਨ ਤੇ ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਮਨ ਮੰਤ ॥
ज्यांच्या मनात पूर्ण गुरुचा मंत्र असतो, त्यांची बुद्धी पूर्ण होते आणि ते प्रसिद्ध होतात
ਜਿਹ ਜਾਨਿਓ ਪ੍ਰਭੁ ਆਪੁਨਾ ਨਾਨਕ ਤੇ ਭਗਵੰਤ ॥੧॥
हे नानक! ते प्राणी फार भाग्यवान आहेत जे आपल्या परमेश्वराला ओळखतात. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਮਮਾ ਜਾਹੂ ਮਰਮੁ ਪਛਾਨਾ ॥
मी ज्याला परमेश्वराचे रहस्य प्राप्त झाले आहे.
ਭੇਟਤ ਸਾਧਸੰਗ ਪਤੀਆਨਾ ॥
संतांच्या सहवासात तो तृप्त होतो,
ਦੁਖ ਸੁਖ ਉਆ ਕੈ ਸਮਤ ਬੀਚਾਰਾ ॥
अशी व्यक्ती दुःख आणि सुखाला समान मानते.
ਨਰਕ ਸੁਰਗ ਰਹਤ ਅਉਤਾਰਾ ॥
तो नरक आणि स्वर्गात अडकण्यापासून वाचतो.
ਤਾਹੂ ਸੰਗ ਤਾਹੂ ਨਿਰਲੇਪਾ ॥
तो जगासोबत राहतो पण तरीही त्याच्यापासून अलिप्त असतो.
ਪੂਰਨ ਘਟ ਘਟ ਪੁਰਖ ਬਿਸੇਖਾ ॥
तो श्रेष्ठ परमेश्वर प्रत्येक हृदयात परिपूर्ण दिसतो.
ਉਆ ਰਸ ਮਹਿ ਉਆਹੂ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥
हे नानक! त्याला परमेश्वराच्या प्रेमातच आनंद मिळतो.
ਨਾਨਕ ਲਿਪਤ ਨਹੀ ਤਿਹ ਮਾਇਆ ॥੪੨॥
आणि माया त्याच्यावर प्रभाव टाकू शकत नाही. ॥४२॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਯਾਰ ਮੀਤ ਸੁਨਿ ਸਾਜਨਹੁ ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਛੂਟਨੁ ਨਾਹਿ ॥
हे मित्रांनो! हे सज्जनांनो! लक्षपूर्वक ऐका की परमेश्वराचे स्मरण केल्याशिवाय कोणाला मोक्ष मिळत नाही.
ਨਾਨਕ ਤਿਹ ਬੰਧਨ ਕਟੇ ਗੁਰ ਕੀ ਚਰਨੀ ਪਾਹਿ ॥੧॥
हे नानक! जे गुरूंच्या चरणांना स्पर्श करतात, त्यांची आसक्ती आणि माया नाहीशी होते. ॥१॥
ਪਵੜੀ ॥
पउडी ॥
ਯਯਾ ਜਤਨ ਕਰਤ ਬਹੁ ਬਿਧੀਆ ॥
ही व्यक्ती मोक्षप्राप्तीसाठी अनेक प्रयत्न करत असते,
ਏਕ ਨਾਮ ਬਿਨੁ ਕਹ ਲਉ ਸਿਧੀਆ ॥
पण परमेश्वराचे नामस्मरण केल्याशिवाय यश मिळत नाही.
ਯਾਹੂ ਜਤਨ ਕਰਿ ਹੋਤ ਛੁਟਾਰਾ ॥
ज्या प्रयत्नांद्वारे मनुष्य मोक्ष मिळवू शकतो,
ਉਆਹੂ ਜਤਨ ਸਾਧ ਸੰਗਾਰਾ ॥
तो प्रयत्न संतांचा संग ठेवण्याचा आहे.
ਯਾ ਉਬਰਨ ਧਾਰੈ ਸਭੁ ਕੋਊ ॥
जरी प्रत्येक व्यक्ती मोक्षाचा विचार करत असेल
ਉਆਹਿ ਜਪੇ ਬਿਨੁ ਉਬਰ ਨ ਹੋਊ ॥
पण त्या परमेश्वराचे स्मरण केल्याशिवाय मोक्ष मिळू शकत नाही.
ਯਾਹੂ ਤਰਨ ਤਾਰਨ ਸਮਰਾਥਾ ॥
हा ऐहिक सागर पार करण्यासाठी परमेश्वर एका जहाजासारखा आहे.
ਰਾਖਿ ਲੇਹੁ ਨਿਰਗੁਨ ਨਰਨਾਥਾ ॥
हे परमेश्वरा! निर्दोष प्राण्यांचे रक्षण कर.
ਮਨ ਬਚ ਕ੍ਰਮ ਜਿਹ ਆਪਿ ਜਨਾਈ ॥
हे नानक! ज्यांच्या मनात परमेश्वर स्वतः शब्द आणि कृतीतून समज निर्माण करतो,
ਨਾਨਕ ਤਿਹ ਮਤਿ ਪ੍ਰਗਟੀ ਆਈ ॥੪੩॥
त्यांचे मन उजळले. ॥४३॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਰੋਸੁ ਨ ਕਾਹੂ ਸੰਗ ਕਰਹੁ ਆਪਨ ਆਪੁ ਬੀਚਾਰਿ ॥
हे मानवा! दुसऱ्यावर रागावू नकोस आणि स्वतःचा विचार कर.
ਹੋਇ ਨਿਮਾਨਾ ਜਗਿ ਰਹਹੁ ਨਾਨਕ ਨਦਰੀ ਪਾਰਿ ॥੧॥
हे नानक! जर तुम्ही या जगात नम्रतेने राहाल तर परमेश्वराच्या कृपेने तुमचा अस्तित्वाच्या महासागरातून उद्धार होईल. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਰਾਰਾ ਰੇਨ ਹੋਤ ਸਭ ਜਾ ਕੀ ॥ ਤਜਿ ਅਭਿਮਾਨੁ ਛੁਟੈ ਤੇਰੀ ਬਾਕੀ ॥
ज्या गुरूंच्या चरणी सर्व जगाची धूळ उडते आणि तुझ्यावर सोपवलेले दुर्गुण नष्ट होतील त्या गुरूंसमोर तूही गर्वाचा त्याग कर.
ਰਣਿ ਦਰਗਹਿ ਤਉ ਸੀਝਹਿ ਭਾਈ ॥
हे बंधू! तरच तुला या जगाच्या रणांगणात आणि परमेश्वराच्या दरबारात यश मिळेल.
ਜਉ ਗੁਰਮੁਖਿ ਰਾਮ ਨਾਮ ਲਿਵ ਲਾਈ ॥
गुरूंच्या सहवासात राहून परमेश्वराच्या नामात वाहून घेतल्यास,
ਰਹਤ ਰਹਤ ਰਹਿ ਜਾਹਿ ਬਿਕਾਰਾ ॥
तुमची पापे हळूहळू नष्ट होतील.
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੈ ਸਬਦਿ ਅਪਾਰਾ ॥
सद्गुरूंच्या अनंत शब्दांचे चिंतन केल्यानेच हे शक्य होईल.
ਰਾਤੇ ਰੰਗ ਨਾਮ ਰਸ ਮਾਤੇ ॥
हे नानक! ते नामाच्या प्रेमात तल्लीन राहतात आणि नामाच्या रसात तल्लीन होतात.
ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਗੁਰ ਕੀਨੀ ਦਾਤੇ ॥੪੪॥
ज्यांना गुरूंनी परमेश्वराच्या नामाचे दान दिले आहे. ॥४४॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਲਾਲਚ ਝੂਠ ਬਿਖੈ ਬਿਆਧਿ ਇਆ ਦੇਹੀ ਮਹਿ ਬਾਸ ॥
लोभ, असत्य, पाप, विकार हे रोग या शरीरात वास करतात.
ਹਰਿ ਹਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪੀਆ ਨਾਨਕ ਸੂਖਿ ਨਿਵਾਸ ॥੧॥
हे नानक! ज्या गुरुमुखाने हरी परमेश्वर नामाचे अमृत प्यायले आहे तो सुखाने जगतो. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਲਲਾ ਲਾਵਉ ਅਉਖਧ ਜਾਹੂ ॥
हे परमेश्वरा! ज्याला तू तुझ्या नामाचे औषध लावतोस,
ਦੂਖ ਦਰਦ ਤਿਹ ਮਿਟਹਿ ਖਿਨਾਹੂ ॥
क्षणार्धात त्याचे दुःख, वेदना संपतात.
ਨਾਮ ਅਉਖਧੁ ਜਿਹ ਰਿਦੈ ਹਿਤਾਵੈ ॥
ज्या व्यक्तीच्या हृदयात परमेश्वराच्या नामाचे औषध आवडते,
ਤਾਹਿ ਰੋਗੁ ਸੁਪਨੈ ਨਹੀ ਆਵੈ ॥
त्याला स्वप्नातही रोग त्रास देत नाहीत.
ਹਰਿ ਅਉਖਧੁ ਸਭ ਘਟ ਹੈ ਭਾਈ ॥
हे बंधू! परमेश्वराच्या नामाचे औषध प्रत्येक हृदयात आहे.
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਬਿਨੁ ਬਿਧਿ ਨ ਬਨਾਈ ॥
त्याची तयारी करण्याची पद्धत सद्गुरूशिवाय कुणालाही माहीत नाही.
ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਸੰਜਮੁ ਕਰਿ ਦੀਆ ॥
हे नानक! जेव्हा सद्गुरू संयमाचे औषध देतात.
ਨਾਨਕ ਤਉ ਫਿਰਿ ਦੂਖ ਨ ਥੀਆ ॥੪੫॥
माणूस पुन्हा दुःखी होत नाही. ॥४५॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਵਾਸੁਦੇਵ ਸਰਬਤ੍ਰ ਮੈ ਊਨ ਨ ਕਤਹੂ ਠਾਇ ॥
हे नानक! वासुदेव तर सर्वत्र विराजमान आहेत, असे कोणतेही स्थान नाही जेथे ते उपस्थित नाहीत.
ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਸੰਗਿ ਹੈ ਨਾਨਕ ਕਾਇ ਦੁਰਾਇ ॥੧॥
सर्व जीवांच्या आत आणि बाहेर परमेश्वर आहे, त्याच्यापासून काय लपवता येईल? ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਵਵਾ ਵੈਰੁ ਨ ਕਰੀਐ ਕਾਹੂ ॥
कोणाशीही वैर ठेवू नका
ਘਟ ਘਟ ਅੰਤਰਿ ਬ੍ਰਹਮ ਸਮਾਹੂ ॥
कारण परमेश्वर प्रत्येक हृदयात प्रत्येक कणात विराजमान आहे.
ਵਾਸੁਦੇਵ ਜਲ ਥਲ ਮਹਿ ਰਵਿਆ ॥
वासुदेव हा सागर आणि पृथ्वीवर व्यापक आहे.
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਵਿਰਲੈ ਹੀ ਗਵਿਆ ॥
गुरूंच्या कृपेने दुर्लभ पुरुषच त्यांचे गुणगान गातो.
ਵੈਰ ਵਿਰੋਧ ਮਿਟੇ ਤਿਹ ਮਨ ਤੇ ॥
त्यांच्या मनातून वैर आणि संघर्ष नाहीसे होतात.
ਹਰਿ ਕੀਰਤਨੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜੋ ਸੁਨਤੇ ॥
जी व्यक्ती गुरूंच्या सान्निध्यात राहून परमेश्वराचे भजन आणि कीर्तन ऐकते.
ਵਰਨ ਚਿਹਨ ਸਗਲਹ ਤੇ ਰਹਤਾ ॥
हे नानक! ते जात आणि पार्श्वभूमीपासून मुक्त होतात.
ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਹਰਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜੋ ਕਹਤਾ ॥੪੬॥
जो मनुष्य गुरूंच्या माध्यमातून परमेश्वराच्या नामाचे चिंतन करतो. ॥४६॥