Page 258
ਨਿਧਿ ਨਿਧਾਨ ਹਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪੂਰੇ ॥
हे नानक! ज्यांचे अंतःकरण सर्व गुणांचे भांडार असलेल्या हरी नामाच्या अमृताने भरलेले आहे,
ਤਹ ਬਾਜੇ ਨਾਨਕ ਅਨਹਦ ਤੂਰੇ ॥੩੬॥
असा आनंद त्यांच्यात राहतो जणू काही अमर्यादित आवाजाचे सर्व प्रकारचे संगीत मिश्र स्वरांमध्ये सतत गुंजत असते. ॥३६॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਪਤਿ ਰਾਖੀ ਗੁਰਿ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਤਜਿ ਪਰਪੰਚ ਮੋਹ ਬਿਕਾਰ ॥
ज्या माणसाचा मान आणि आदर गुरू ब्रह्मदेवाने वाचवला, अशा माणसाने सर्व कपट, आसक्ती आणि पाप सोडले.
ਨਾਨਕ ਸੋਊ ਆਰਾਧੀਐ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰੁ ॥੧॥
हे नानक! आपण त्या परमदेवाची उपासना केली पाहिजे ज्याची महिमा सापडत नाही आणि ज्याचे अस्तित्व पोहोचू शकत नाही. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਪਪਾ ਪਰਮਿਤਿ ਪਾਰੁ ਨ ਪਾਇਆ ॥
परमेश्वर अनंत आहे आणि त्याचा अंत सापडत नाही.
ਪਤਿਤ ਪਾਵਨ ਅਗਮ ਹਰਿ ਰਾਇਆ ॥
परमेश्वर अगम्य आणि पवित्र आहे.
ਹੋਤ ਪੁਨੀਤ ਕੋਟ ਅਪਰਾਧੂ ॥
असे कोट्यावधी गुन्हेगारच शुद्ध होतात,
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਜਪਹਿ ਮਿਲਿ ਸਾਧੂ ॥
जे संतांच्या संगतीत परमेश्वराच्या अमृत नामाचा जप करीत असतात.
ਪਰਪਚ ਧ੍ਰੋਹ ਮੋਹ ਮਿਟਨਾਈ ॥
त्याची लबाडी, कपट आणि ऐहिक आसक्ती नाहीशी होते,
ਜਾ ਕਉ ਰਾਖਹੁ ਆਪਿ ਗੁਸਾਈ ॥
हे गुसाई! ज्याचे तू स्वतः रक्षण करतोस.
ਪਾਤਿਸਾਹੁ ਛਤ੍ਰ ਸਿਰ ਸੋਊ ॥
हे नानक! परमेश्वर हा सर्वोच्च राजा आहे आणि तोच खरा रक्षक आहे
ਨਾਨਕ ਦੂਸਰ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਊ ॥੩੭॥
त्याच्याशी तुलना करायला इतर कोणीही पात्र नाही. ॥३७॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਫਾਹੇ ਕਾਟੇ ਮਿਟੇ ਗਵਨ ਫਤਿਹ ਭਈ ਮਨਿ ਜੀਤ ॥
हे नानक! मन जिंकले तर वासना जिंकल्या जातात आणि आसक्ती आणि मोहाची बंधने नाहीशी होतात आणि मोहिनीमागील शंका नष्ट होतात.
ਨਾਨਕ ਗੁਰ ਤੇ ਥਿਤ ਪਾਈ ਫਿਰਨ ਮਿਟੇ ਨਿਤ ਨੀਤ ॥੧॥
जो मनुष्य आपल्या गुरूंकडून मनाची स्थिरता प्राप्त करतो त्याचे जन्म-मृत्यूचे चक्र कायमचे नाहीसे होते. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਫਫਾ ਫਿਰਤ ਫਿਰਤ ਤੂ ਆਇਆ ॥
हे जीव! तू कितीतरी योनींमध्ये भटकत आहेस
ਦ੍ਰੁਲਭ ਦੇਹ ਕਲਿਜੁਗ ਮਹਿ ਪਾਇਆ ॥
आणि या कलियुगात तुम्हाला दुर्लभ मानवी शरीर प्राप्त झाले आहे.
ਫਿਰਿ ਇਆ ਅਉਸਰੁ ਚਰੈ ਨ ਹਾਥਾ ॥
भ्रमाच्या बंधनात अडकून राहिल्यास अशी सुवर्णसंधी पुन्हा मिळणार नाही.
ਨਾਮੁ ਜਪਹੁ ਤਉ ਕਟੀਅਹਿ ਫਾਸਾ ॥
परमेश्वराच्या नामाचा जयजयकार करत राहा आणि मृत्यूचे बंधन तुटून जाईल.
ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਆਵਨ ਜਾਨੁ ਨ ਹੋਈ ॥
तुमचे वारंवार जन्म आणि मृत्यूचे चक्र संपेल,
ਏਕਹਿ ਏਕ ਜਪਹੁ ਜਪੁ ਸੋਈ ॥
फक्त एका परमेश्वराच्या नामाचा विचार करा.
ਕਰਹੁ ਕ੍ਰਿਪਾ ਪ੍ਰਭ ਕਰਨੈਹਾਰੇ ॥
हे सृष्टीनिर्माता परमेश्वरा! तुझा आशीर्वाद द्या.
ਮੇਲਿ ਲੇਹੁ ਨਾਨਕ ਬੇਚਾਰੇ ॥੩੮॥
नानक म्हणतात की गरीब प्राणी सोबत घेऊन जा. ॥३८॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਬਿਨਉ ਸੁਨਹੁ ਤੁਮ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਦੀਨ ਦਇਆਲ ਗੁਪਾਲ ॥
हे दीनदयाळ! हे गोपाळ! हे परब्रह्मा! माझी एक विनंती ऐका.
ਸੁਖ ਸੰਪੈ ਬਹੁ ਭੋਗ ਰਸ ਨਾਨਕ ਸਾਧ ਰਵਾਲ ॥੧॥
हे नानक! संतांच्या चरणांची धूळ ही विविध सुखे, संपत्ती आणि अनेक अभिरुचींच्या उपभोगाएवढी आहे. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਬਬਾ ਬ੍ਰਹਮੁ ਜਾਨਤ ਤੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ॥
जो ब्रह्म समजतो तोच खरा ब्राह्मण होय.
ਬੈਸਨੋ ਤੇ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੁਚ ਧਰਮਾ ॥
गुरूंचा सहवास घेऊन आध्यात्मिक शुद्धतेचा धर्म पाळणारा म्हणजे वैष्णव होय.
ਬੀਰਾ ਆਪਨ ਬੁਰਾ ਮਿਟਾਵੈ ॥
जो मनुष्य त्याच्या वाईटाचा नाश करतो तो शूर असतो
ਤਾਹੂ ਬੁਰਾ ਨਿਕਟਿ ਨਹੀ ਆਵੈ ॥
आणि मग वाईट त्याच्या जवळ येत नाही.
ਬਾਧਿਓ ਆਪਨ ਹਉ ਹਉ ਬੰਧਾ ॥
माणूस स्वतः अहंकाराच्या बंधनात अडकतो
ਦੋਸੁ ਦੇਤ ਆਗਹ ਕਉ ਅੰਧਾ ॥
पण अज्ञानी माणूस इतरांना दोष देतो.
ਬਾਤ ਚੀਤ ਸਭ ਰਹੀ ਸਿਆਨਪ ॥
संभाषण आणि हुशारीला किंमत नाही
ਜਿਸਹਿ ਜਨਾਵਹੁ ਸੋ ਜਾਨੈ ਨਾਨਕ ॥੩੯॥
हे नानक! परमेश्वर ज्याला समज देतो तोच त्याला समजतो. ॥३९॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਭੈ ਭੰਜਨ ਅਘ ਦੂਖ ਨਾਸ ਮਨਹਿ ਅਰਾਧਿ ਹਰੇ ॥
हे जीव! भयाचा नाश करणारा आणि सर्व प्रकारच्या पाप-दुःखांचा नाश करणारा परमेश्वराची मनातल्या मनात पूजा कर.
ਸੰਤਸੰਗ ਜਿਹ ਰਿਦ ਬਸਿਓ ਨਾਨਕ ਤੇ ਨ ਭ੍ਰਮੇ ॥੧॥
हे नानक! संतांच्या संगतीत राहून ज्यांच्या हृदयात परमेश्वर वास करतो, त्यांचे सर्व प्रकारचे भ्रम नाहीसे होतात. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਭਭਾ ਭਰਮੁ ਮਿਟਾਵਹੁ ਅਪਨਾ ॥
तुमचा गोंधळ दूर करा
ਇਆ ਸੰਸਾਰੁ ਸਗਲ ਹੈ ਸੁਪਨਾ ॥
कारण संपूर्ण जगाची ही संगत स्वप्नासारखी आहे.
ਭਰਮੇ ਸੁਰਿ ਨਰ ਦੇਵੀ ਦੇਵਾ ॥
स्वर्गात राहणारे पुरुष आणि परमेश्वर देखील संभ्रमात पडले आहेत.
ਭਰਮੇ ਸਿਧ ਸਾਧਿਕ ਬ੍ਰਹਮੇਵਾ ॥
सिद्ध साधक आणि ब्रह्म हे देखील दिशाभूल आहेत.
ਭਰਮਿ ਭਰਮਿ ਮਾਨੁਖ ਡਹਕਾਏ ॥
भटकंती करून मानवाचा नाश झाला आहे.
ਦੁਤਰ ਮਹਾ ਬਿਖਮ ਇਹ ਮਾਏ ॥
हा मायेचा महासागर अतिशय विषम आणि पोहण्यास कठीण आहे.
ਗੁਰਮੁਖਿ ਭ੍ਰਮ ਭੈ ਮੋਹ ਮਿਟਾਇਆ ॥
हे नानक! ज्याने गुरूंच्या आश्रयाने आपले भ्रम, भय आणि ऐहिक आसक्ती नष्ट केली आहेत
ਨਾਨਕ ਤੇਹ ਪਰਮ ਸੁਖ ਪਾਇਆ ॥੪੦॥
तो परम सुखाची प्राप्ती करतो. ॥४०॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਮਾਇਆ ਡੋਲੈ ਬਹੁ ਬਿਧੀ ਮਨੁ ਲਪਟਿਓ ਤਿਹ ਸੰਗ ॥
माणसाचे चंचल मन भ्रमामुळे अनेक प्रकारे डगमगते आणि भ्रमाला चिकटून राहते.
ਮਾਗਨ ਤੇ ਜਿਹ ਤੁਮ ਰਖਹੁ ਸੁ ਨਾਨਕ ਨਾਮਹਿ ਰੰਗ ॥੧॥
नानक म्हणतात की हे परमेश्वरा! तू ज्याला माया मागून थांबवतोस, त्याच्या नावाच्या प्रेमात पडतो. ॥१॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਮਮਾ ਮਾਗਨਹਾਰ ਇਆਨਾ ॥ ਦੇਨਹਾਰ ਦੇ ਰਹਿਓ ਸੁਜਾਨਾ ॥
मग मागणारा प्राणी मूर्ख आहे कारण
ਜੋ ਦੀਨੋ ਸੋ ਏਕਹਿ ਬਾਰ ॥
देणारा देत राहतो.
ਮਨ ਮੂਰਖ ਕਹ ਕਰਹਿ ਪੁਕਾਰ ॥
परमेश्वराला जे काही द्यायचे आहे ते तो एकदाच देतो.
ਜਉ ਮਾਗਹਿ ਤਉ ਮਾਗਹਿ ਬੀਆ ॥
हे मूर्ख मना! मोठ्याने का ओरडतोस?
ਜਾ ਤੇ ਕੁਸਲ ਨ ਕਾਹੂ ਥੀਆ ॥
जेव्हा तुम्ही विचारता तेव्हा तुम्ही फक्त ऐहिक गोष्टीच मागता. ज्याने कोणालाच आनंद दिला नाही.
ਮਾਗਨਿ ਮਾਗ ਤ ਏਕਹਿ ਮਾਗ ॥
नानक म्हणतात, हे मूर्ख मना! दान मागायचेच असेल तर परमेश्वराच्या नावाने माग,
ਨਾਨਕ ਜਾ ਤੇ ਪਰਹਿ ਪਰਾਗ ॥੪੧॥
ज्यामुळे तुमचा संसार सागरापेक्षा चांगला होईल. ॥४१॥