Page 128
ਮਾਝ ਮਹਲਾ ੩ ॥
माझ महला ३ ॥
ਮਨਮੁਖ ਪੜਹਿ ਪੰਡਿਤ ਕਹਾਵਹਿ ॥
कामुक प्राणी द्वैताने पुस्तके वाचत राहतात आणि स्वतःला विद्वान म्हणवतात.
ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਮਹਾ ਦੁਖੁ ਪਾਵਹਿ ॥
मायेच्या मोहात अडकून ते खूप दुःखी होतात.
ਬਿਖਿਆ ਮਾਤੇ ਕਿਛੁ ਸੂਝੈ ਨਾਹੀ ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਜੂਨੀ ਆਵਣਿਆ ॥੧॥
ते विषाच्या रूपात मायेच्या मोहात मग्न राहतात आणि त्यांना परमेश्वराचे ज्ञान होत नाही त्यामुळे ते पुन्हा पुन्हा जन्माच्या चक्रात अडकतात. ॥१॥
ਹਉ ਵਾਰੀ ਜੀਉ ਵਾਰੀ ਹਉਮੈ ਮਾਰਿ ਮਿਲਾਵਣਿਆ ॥
जे आपल्या अहंकाराचा नाश करून परमेश्वरात विलीन होतात त्यांच्यासाठी माझे जीवन समर्पित करतो.
ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਤੇ ਹਰਿ ਮਨਿ ਵਸਿਆ ਹਰਿ ਰਸੁ ਸਹਜਿ ਪੀਆਵਣਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गुरूंच्या सेवेने माणसाच्या हृदयात परमेश्वर वास करतो आणि तो परमेश्वराचा नामरूपी रस प्राशन करतो.॥१॥ रहाउ॥
ਵੇਦੁ ਪੜਹਿ ਹਰਿ ਰਸੁ ਨਹੀ ਆਇਆ ॥
काही लोक वेद वाचतात पण त्यांना परमेश्वराच्या नामरूपी रसाचा आनंद मिळत नाही.
ਵਾਦੁ ਵਖਾਣਹਿ ਮੋਹੇ ਮਾਇਆ ॥
व्यक्ती आसक्ती आणि मोहामुळे मूर्ख बनून तो वाद घालत राहतो.
ਅਗਿਆਨਮਤੀ ਸਦਾ ਅੰਧਿਆਰਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਬੂਝਿ ਹਰਿ ਗਾਵਣਿਆ ॥੨॥
अज्ञानी बुद्धी असलेले लोक नेहमी अज्ञानाच्या अंधारात असतात. गुरूंचे अनुयायी परमेश्वराला ओळखतात आणि परमेश्वराची स्तुती करीत असतात. ॥२॥
ਅਕਥੋ ਕਥੀਐ ਸਬਦਿ ਸੁਹਾਵੈ ॥ ਗੁਰਮਤੀ ਮਨਿ ਸਚੋ ਭਾਵੈ ॥
जो अगम्य परमेश्वराचा महिमा जपत राहतो तो नामाने सुंदर होतो.गुरूंच्या उपदेशाने खरा परमेश्वर त्याच्या मनाला प्रिय वाटतो.
ਸਚੋ ਸਚੁ ਰਵਹਿ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਇਹੁ ਮਨੁ ਸਚਿ ਰੰਗਾਵਣਿਆ ॥੩॥
तो रात्रंदिवस परमेश्वराचे स्मरण करत राहतो. त्याचे मन परमेश्वराच्या प्रेमात तल्लीन राहते. ॥३॥
ਜੋ ਸਚਿ ਰਤੇ ਤਿਨ ਸਚੋ ਭਾਵੈ ॥
जे सत्यप्रभूंच्या प्रेमात तल्लीन राहतात, त्यांना फक्त सत्यप्रभूच प्रिय असतात.
ਆਪੇ ਦੇਇ ਨ ਪਛੋਤਾਵੈ ॥
परमेश्वर स्वतःच त्यांना त्याच्या प्रेमाची देणगी देतो आणि ही देणगी दिल्याचा त्याला पश्चाताप होत नाही.
ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਸਦਾ ਸਚੁ ਜਾਤਾ ਮਿਲਿ ਸਚੇ ਸੁਖੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥੪॥
गुरूच्या शब्दाने खरा परमेश्वर नेहमी ओळखला जातो. सत्याच्या रूपात परमेश्वर भेटण्यात मोठा आनंद आहे. ॥४॥
ਕੂੜੁ ਕੁਸਤੁ ਤਿਨਾ ਮੈਲੁ ਨ ਲਾਗੈ ॥
खोटेपणा आणि कपट त्यांना स्पर्श करत नाही कारण
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਅਨਦਿਨੁ ਜਾਗੈ ॥
गुरूंच्या कृपेने ते रात्रंदिवस भजनात जागृत राहतात.
ਨਿਰਮਲ ਨਾਮੁ ਵਸੈ ਘਟ ਭੀਤਰਿ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਮਿਲਾਵਣਿਆ ॥੫॥
परमेश्वराचे नाम त्यांच्या हृदयात वास करून त्यांचा प्रकाश परमेश्वराच्या प्रकाशात विलीन होतो. ॥५॥
ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ਪੜਹਿ ਹਰਿ ਤਤੁ ਨ ਜਾਣਹਿ ॥
स्वार्थीपणाने वागणारे व्यक्ती अशी पुस्तके वाचतात, जे त्रिगुणात्मक मायेशी संबंधित आहे. ते परमात्म्याला समजू शकत नाही.
ਮੂਲਹੁ ਭੁਲੇ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਨ ਪਛਾਣਹਿ ॥
अशा व्यक्ती जगाच्या मूळ परमेश्वराला विसरतात आणि गुरूंचे वचन त्यांना समजत नाही.
ਮੋਹ ਬਿਆਪੇ ਕਿਛੁ ਸੂਝੈ ਨਾਹੀ ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਹਰਿ ਪਾਵਣਿਆ ॥੬॥
ते भ्रमात रमलेले आहेत आणि गुरूंच्या शब्दानेच परमेश्वर सापडतो हे त्यांना कळत नाही. ॥६॥
ਵੇਦੁ ਪੁਕਾਰੈ ਤ੍ਰਿਬਿਧਿ ਮਾਇਆ ॥
माया त्रिगुणात्मक आहे असे वेद सांगत आहेत.
ਮਨਮੁਖ ਨ ਬੂਝਹਿ ਦੂਜੈ ਭਾਇਆ ॥
पण स्वार्थीपणाने वागणाऱ्या व्यक्तीला काही समज नाही, त्यांना केवळ मायेचा मोह असतो.
ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ਪੜਹਿ ਹਰਿ ਏਕੁ ਨ ਜਾਣਹਿ ਬਿਨੁ ਬੂਝੇ ਦੁਖੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥੭॥
तो त्रिगुणात्मक मायेशी संबंधित ग्रंथ वाचत राहतो परंतु तो परमेश्वराला जाणू शकत नाही. एका परमेश्वराला न समजता ते फार दुःखी होतात. ॥७॥
ਜਾ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਤਾ ਆਪਿ ਮਿਲਾਏ ॥
जेव्हा परमेश्वराला ते योग्य वाटेल तेव्हाच तो व्यक्तीला स्वतःशी जोडतो.
ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਸਹਸਾ ਦੂਖੁ ਚੁਕਾਏ ॥
परमेश्वर गुरूंच्या शब्दाच्या माध्यमातून व्यक्तीच्या मनातील भय व दुःख दूर करतात.
ਨਾਨਕ ਨਾਵੈ ਕੀ ਸਚੀ ਵਡਿਆਈ ਨਾਮੋ ਮੰਨਿ ਸੁਖੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥੮॥੩੦॥੩੧॥
हे नानक ! ज्याला नामाचे माहात्म्य प्राप्त होते, तो नाम मनात धारण करून सुख प्राप्त करतो.॥८॥३०॥३१॥
ਮਾਝ ਮਹਲਾ ੩ ॥
माझ महाला ३ ॥
ਨਿਰਗੁਣੁ ਸਰਗੁਣੁ ਆਪੇ ਸੋਈ ॥
परमेश्वर स्वतः निर्गुण आणि स्वतः सगुण आहे.
ਤਤੁ ਪਛਾਣੈ ਸੋ ਪੰਡਿਤੁ ਹੋਈ ॥
ज्याला हे ज्ञान कळते तो पंडित होतो.
ਆਪਿ ਤਰੈ ਸਗਲੇ ਕੁਲ ਤਾਰੈ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਮੰਨਿ ਵਸਾਵਣਿਆ ॥੧॥
जो परमेश्वराचे नाम आपल्या हृदयात ठेवतो, तो स्वतः अस्तित्वाचा सागर पार करतो आणि आपल्या संपूर्ण वंशजांनाही अस्तित्त्वाचा सागर पार करण्यास मदत करतो.॥१॥
ਹਉ ਵਾਰੀ ਜੀਉ ਵਾਰੀ ਹਰਿ ਰਸੁ ਚਖਿ ਸਾਦੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥
जे परमेश्वराच्या नामाचा रस पिऊन त्याची चव घेतात त्यांच्यासाठी मी स्वतःला समर्पित करतो.
ਹਰਿ ਰਸੁ ਚਾਖਹਿ ਸੇ ਜਨ ਨਿਰਮਲ ਨਿਰਮਲ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵਣਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
जे परमेश्वराचे नामाचा रस पितात ते पवित्र पुरुष आहेत ते शुद्ध नामस्मरण करतात. ॥१॥ रहाउ॥
ਸੋ ਨਿਹਕਰਮੀ ਜੋ ਸਬਦੁ ਬੀਚਾਰੇ ॥
शब्दाचे चिंतन करणारी व्यक्ती कर्मयोगी आहे
ਅੰਤਰਿ ਤਤੁ ਗਿਆਨਿ ਹਉਮੈ ਮਾਰੇ ॥
परमेश्वराचे ज्ञान त्याच्या अंतःकरणात प्रगट होते आणि तो त्याच्या अहंकाराचा नाश करतो.
ਨਾਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਨਉ ਨਿਧਿ ਪਾਏ ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ਮੇਟਿ ਸਮਾਵਣਿਆ ॥੨॥
त्याला नामरूपी नवीन संपत्ती प्राप्त होते आणि मायेची तीन गुणे नष्ट करून तो परमेश्वरात विलीन होतो. ॥२॥
ਹਉਮੈ ਕਰੈ ਨਿਹਕਰਮੀ ਨ ਹੋਵੈ ॥
अहंकारी व्यक्ती कर्माच्या बंधनातून मुक्त होत नाही.
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਹਉਮੈ ਖੋਵੈ ॥
पण गुरूंच्या कृपेने मनुष्याचा अहंकार नष्ट होतो.
ਅੰਤਰਿ ਬਿਬੇਕੁ ਸਦਾ ਆਪੁ ਵੀਚਾਰੇ ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਗੁਣ ਗਾਵਣਿਆ ॥੩॥
त्याच्या मनात विवेक निर्माण होतो, तो नेहमी स्वतःच्या रूपाचा विचार करतो आणि आपल्या गुरूंच्या शब्दांनी परमेश्वराचे गुणगान गातो.
ਹਰਿ ਸਰੁ ਸਾਗਰੁ ਨਿਰਮਲੁ ਸੋਈ ॥
परमेश्वर स्वतःच तलाव आहे आणि स्वतःच सागर आहे
ਸੰਤ ਚੁਗਹਿ ਨਿਤ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਈ ॥
संत नेहमी आपल्या गुरूंचा आश्रय घेतात आणि त्यांच्याकडून परमेश्वराच्या नामाचा मोती घेतात.
ਇਸਨਾਨੁ ਕਰਹਿ ਸਦਾ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਹਉਮੈ ਮੈਲੁ ਚੁਕਾਵਣਿਆ ॥੪॥
परमेश्वराच्या नामरूपी तळ्यात रात्रंदिवस आंघोळ करून अहंकाराची घाण साफ करत राहतो. ॥४॥
ਨਿਰਮਲ ਹੰਸਾ ਪ੍ਰੇਮ ਪਿਆਰਿ ॥
हा मनुष्य शुद्ध हंससारखा आहे, जो परमेश्वराच्या प्रेमात राहतो.
ਹਰਿ ਸਰਿ ਵਸੈ ਹਉਮੈ ਮਾਰਿ ॥
तो स्वतःमधील अहंकार नष्ट करून आणि परमेश्वराच्या नामरूपी सरोवरात वास करतो.