Page 129
ਅਹਿਨਿਸਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਸਬਦਿ ਸਾਚੈ ਹਰਿ ਸਰਿ ਵਾਸਾ ਪਾਵਣਿਆ ॥੫॥
तो रात्रंदिवस सत्य नामाच्या प्रेमात आसक्त राहून परमेश्वराच्या नामाच्या अथांग सागरात वास करतो. ॥५॥
ਮਨਮੁਖੁ ਸਦਾ ਬਗੁ ਮੈਲਾ ਹਉਮੈ ਮਲੁ ਲਾਈ ॥
स्वार्थीपणे वागणाऱ्या व्यक्तीचे मन अहंकाराच्या मलिनतेने मलिन झालेले असते, तेच मन एखाद्या दांभिक बगळ्याप्रमाणे नेहमी मलिन राहते.
ਇਸਨਾਨੁ ਕਰੈ ਪਰੁ ਮੈਲੁ ਨ ਜਾਈ ॥
त्याने कितीही तीर्थस्थानी स्नान केले तरी त्याच्या मनातील अहंकाराची घाण धुतली जात नाही.
ਜੀਵਤੁ ਮਰੈ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਬੀਚਾਰੈ ਹਉਮੈ ਮੈਲੁ ਚੁਕਾਵਣਿਆ ॥੬॥
गुरूच्या शब्दाचे चिंतन करून विनम्र जीवन जगले तरच त्याच्या अहंकाराची घाण दूर होऊ शकते. ॥६॥
ਰਤਨੁ ਪਦਾਰਥੁ ਘਰ ਤੇ ਪਾਇਆ ॥ ਪੂਰੈ ਸਤਿਗੁਰਿ ਸਬਦੁ ਸੁਣਾਇਆ ॥
मला माझ्या आत्म्यात परमेश्वराचे नामरूपी अमूल्य रत्न सापडले आहे,जेव्हा सद्गुरूंनी त्याला आपल्या शब्दांच्या माध्यमातून आशीर्वाद दिला.
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦਿ ਮਿਟਿਆ ਅੰਧਿਆਰਾ ਘਟਿ ਚਾਨਣੁ ਆਪੁ ਪਛਾਨਣਿਆ ॥੭॥
गुरूंच्या कृपेने त्यांच्या मनातील अज्ञानाचा अंधार नाहीसा झाला. त्याच्या अंतःकरणात प्रकाश पडला आहे आणि त्याने स्वतःचे रूप ओळखले आहे. ॥६॥
ਆਪਿ ਉਪਾਏ ਤੈ ਆਪੇ ਵੇਖੈ ॥
परमेश्वराने स्वतः सजीवांची निर्मिती केली आहे आणि त्याच्या सृष्टीची काळजी स्वतःच घेतो.
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵੈ ਸੋ ਜਨੁ ਲੇਖੈ ॥
सद्गुरूंची सेवा करणारा माणूस परमेश्वराच्या दरबारात स्वीकारला जातो.
ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਵਸੈ ਘਟ ਅੰਤਰਿ ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਪਾਵਣਿਆ ॥੮॥੩੧॥੩੨॥
हे नानक! ज्याच्या हृदयात परमेश्वराचे नाम वास करते, तो गुरूंच्या कृपेने परमेश्वराची प्राप्ती करतो. ॥८॥३१॥३२॥
ਮਾਝ ਮਹਲਾ ੩ ॥
माझ महाला ३ ॥
ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਜਗਤੁ ਸਬਾਇਆ ॥
सर्व जग भ्रमात गुरफटले आहे,
ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ਦੀਸਹਿ ਮੋਹੇ ਮਾਇਆ ॥
सर्व जीव त्रिगुणांच्या प्रभावाखाली आहेत.
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਕੋ ਵਿਰਲਾ ਬੂਝੈ ਚਉਥੈ ਪਦਿ ਲਿਵ ਲਾਵਣਿਆ ॥੧॥
गुरूंच्या कृपेने दुर्लभ व्यक्तीला हे समजते. तो या त्रिगुणांच्या प्रभावापेक्षा आध्यात्मिक स्थितीत राहतो आणि परमेश्वराच्या चरणांवर मन केंद्रित करतो. ॥१॥
ਹਉ ਵਾਰੀ ਜੀਉ ਵਾਰੀ ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਸਬਦਿ ਜਲਾਵਣਿਆ ॥
जे गुरूंच्या वचनाने आसक्ती आणि मोहाच्या वासना नष्ट करतात त्यांच्यासाठी मी माझे शरीर आणि मन समर्पित करतो.
ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਜਲਾਏ ਸੋ ਹਰਿ ਸਿਉ ਚਿਤੁ ਲਾਏ ਹਰਿ ਦਰਿ ਮਹਲੀ ਸੋਭਾ ਪਾਵਣਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
जो प्राणी आसक्तीच्या वासना जाळून टाकतो आणि मनापासून परमेश्वराची भक्ती करतो, त्याला परमेश्वराच्या दरबारात मोठे वैभव प्राप्त होते. ॥१॥ रहाउ॥
ਦੇਵੀ ਦੇਵਾ ਮੂਲੁ ਹੈ ਮਾਇਆ ॥
ही माया (भावना, सुखाची इच्छा आणि दुःखाची भीती) हे देव-देवतांच्या निर्मितीचे मूळ कारण आहे.
ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਸਾਸਤ ਜਿੰਨਿ ਉਪਾਇਆ ॥
या मायेनेच स्मृती आणि शास्त्रे यांची निर्माण केली आहेत.
ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਪਸਰਿਆ ਸੰਸਾਰੇ ਆਇ ਜਾਇ ਦੁਖੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥੨॥
या जगात वासना आणि क्रोध प्रचलित आहेत, म्हणून जीव पुनर्जन्म, जन्म, मृत्यू आणि दुःख सहन करतात. ॥२॥
ਤਿਸੁ ਵਿਚਿ ਗਿਆਨ ਰਤਨੁ ਇਕੁ ਪਾਇਆ ॥
परमेश्वराने मानवी शरीरात ज्ञानाचे रत्न ठेवले आहे.
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਮੰਨਿ ਵਸਾਇਆ ॥
जे गुरूंच्या कृपेने हृदयात स्थिरावते.
ਜਤੁ ਸਤੁ ਸੰਜਮੁ ਸਚੁ ਕਮਾਵੈ ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵਣਿਆ ॥੩॥
ते ब्रह्मचर्य आणि आत्मसंयम धारण करून सत्याची पूजा करतात, परंतु परात्पर गुरुंच्या कृपेने त्यांना नामस्मरणाची प्राप्ती होते. ॥३॥
ਪੇਈਅੜੈ ਧਨ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਣੀ ॥
जी जीवरूपी स्त्री या जगात मायेच्या भटकंतीमुळे चुकीच्या मार्गावर चालते,
ਦੂਜੈ ਲਾਗੀ ਫਿਰਿ ਪਛੋਤਾਣੀ ॥
ती नेहमी भ्रमात मग्न राहते आणि शेवटी पश्चात्ताप करते.
ਹਲਤੁ ਪਲਤੁ ਦੋਵੈ ਗਵਾਏ ਸੁਪਨੈ ਸੁਖੁ ਨ ਪਾਵਣਿਆ ॥੪॥
ती स्त्री आपले जग आणि परलोक दोन्ही गमावते आणि तिला स्वप्नातही आनंद मिळत नाही.॥ ४॥
ਪੇਈਅੜੈ ਧਨ ਕੰਤੁ ਸਮਾਲੇ ॥
या जगात पती-परमेश्वराचे स्मरण करणारी जीवरूपी स्त्री
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਵੇਖੈ ਨਾਲੇ ॥
गुरूंच्या कृपेने तिला पती-परमेश्वराचे दर्शन मिळते.
ਪਿਰ ਕੈ ਸਹਜਿ ਰਹੈ ਰੰਗਿ ਰਾਤੀ ਸਬਦਿ ਸਿੰਗਾਰੁ ਬਣਾਵਣਿਆ ॥੫॥
ती आपल्या पती-परमेश्वराच्या प्रेमाला गुरूंच्या शब्दांतून तिच्या आध्यात्मिक जीवनाची शोभा बनवते.॥५॥
ਸਫਲੁ ਜਨਮੁ ਜਿਨਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਾਇਆ ॥
ज्यांना सद्गुरू मिळाले आहे, त्याचा मनुष्यजन्म सफल होतो.
ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਜਲਾਇਆ ॥
गुरूंच्या वचनाशी जोडून तो स्वतःच्या आतून मायेच्या प्रेमाला जाळून टाकतो.
ਏਕੋ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਘਟ ਅੰਤਰਿ ਮਿਲਿ ਸਤਸੰਗਤਿ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਵਣਿਆ ॥੬॥
सत्संगात सहभागी होऊन सर्वांच्या हृदयात विराजमान असलेल्या एका परमेश्वराचे गुणगान गातात. ॥६॥
ਸਤਿਗੁਰੁ ਨ ਸੇਵੇ ਸੋ ਕਾਹੇ ਆਇਆ ॥
सद्गुरूची सेवा न करणारा माणूस या जगात का आला?
ਧ੍ਰਿਗੁ ਜੀਵਣੁ ਬਿਰਥਾ ਜਨਮੁ ਗਵਾਇਆ ॥
त्याचे संपूर्ण आयुष्य तिरस्कारास पात्र होते. त्याने आपले अमूल्य मानवी जीवन वाया घालवले आहे.
ਮਨਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਚਿਤਿ ਨ ਆਵੈ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਬਹੁ ਦੁਖੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥੭॥
स्वार्थीपणाने वागणाऱ्या व्यक्तीच्या मनात परमेश्वराचे नाम कधीच वास करत नाही. नामापासून वेगळे झाल्यानंतर त्याला खूप त्रास होतो. ॥७॥
ਜਿਨਿ ਸਿਸਟਿ ਸਾਜੀ ਸੋਈ ਜਾਣੈ ॥
ज्या परमेश्वराने हे विश्व निर्माण केले आहे, त्याला त्याबद्दल सर्व काही माहीत आहे.
ਆਪੇ ਮੇਲੈ ਸਬਦਿ ਪਛਾਣੈ ॥
जे नेहमी गुरू हा शब्द डोळ्यांसमोर ठेवतात त्यांना परमेश्वर स्वतःशी जोडतो.
ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਮਿਲਿਆ ਤਿਨ ਜਨ ਕਉ ਜਿਨ ਧੁਰਿ ਮਸਤਕਿ ਲੇਖੁ ਲਿਖਾਵਣਿਆ ॥੮॥੧॥੩੨॥੩੩॥
हे नानक! हे नाव फक्त त्यांनाच दिले जाते ज्यांच्या नशिबात त्यांच्या सत्कर्मामुळे सुरूवातीपासून भाग्यरेषा असतात. ॥८॥१॥३२॥३३॥
ਮਾਝ ਮਹਲਾ ੪ ॥
माझ महला ४ ॥
ਆਦਿ ਪੁਰਖੁ ਅਪਰੰਪਰੁ ਆਪੇ ॥
हे परमेश्वरा! तू मूळ, अतुलनीय आणि सर्वज्ञ आहेस.
ਆਪੇ ਥਾਪੇ ਥਾਪਿ ਉਥਾਪੇ ॥
तो स्वतःच विश्वाची निर्मिती करतो आणि विनाशाद्वारे त्या विश्वाला नष्टही करतो.
ਸਭ ਮਹਿ ਵਰਤੈ ਏਕੋ ਸੋਈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੋਭਾ ਪਾਵਣਿਆ ॥੧॥
प्रत्येकामध्ये एकच परमेश्वर सर्वव्यापी आहे. याचा अनुभव घेतल्याने गुरूच्या अनुयायांना परमेश्वराच्या दरबारात मोठे वैभव प्राप्त होते. ॥१॥
ਹਉ ਵਾਰੀ ਜੀਉ ਵਾਰੀ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵਣਿਆ ॥
जे अमर परमेश्वराच्या नामाचे चिंतन करतात त्यांच्यासाठी मी माझे शरीर आणि मन समर्पित करतो.