Page 57
ਤ੍ਰਿਭਵਣਿ ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਜਾਣੀਐ ਸਾਚੋ ਸਾਚੈ ਨਾਇ ॥੫॥
परमेश्वराच्या खऱ्या नामाशी जोडले गेल्याने जीव पाताळ, धरती आणि आकाश या तिन्ही लोकांमध्ये वास करणाऱ्या परमेश्वराला ओळखतो. ॥५॥
ਸਾ ਧਨ ਖਰੀ ਸੁਹਾਵਣੀ ਜਿਨਿ ਪਿਰੁ ਜਾਤਾ ਸੰਗਿ ॥
त्या जीवरूपी स्त्रीचे जीवन खूप सुंदर बनते जिने आपल्या प्रिय परमेश्वराला समजून घेतले आहे, जो सदैव तिच्या सोबत असतो.
ਮਹਲੀ ਮਹਲਿ ਬੁਲਾਈਐ ਸੋ ਪਿਰੁ ਰਾਵੇ ਰੰਗਿ ॥
दहाव्या दरवाजाच्या रूपात महालात राहणारा प्रिय परमेश्वर जीवरूपी स्त्रीला आपल्या महालात आमंत्रित करतो. नवरा तिला खूप प्रेमाने ठेवतो.
ਸਚਿ ਸੁਹਾਗਣਿ ਸਾ ਭਲੀ ਪਿਰਿ ਮੋਹੀ ਗੁਣ ਸੰਗਿ ॥੬॥
ती स्त्री खरोखर आनंदी आणि सद्गुणी आहे, जी आपल्या प्रिय पतीच्या गुणांनी मोहित होते. ॥६॥
ਭੂਲੀ ਭੂਲੀ ਥਲਿ ਚੜਾ ਥਲਿ ਚੜਿ ਡੂਗਰਿ ਜਾਉ ॥
जर मी नीतिमान मार्गाचा त्याग केला आणि पृथ्वीवर आणि पर्वतांवर पुन्हा पुन्हा भटकत राहील.
ਬਨ ਮਹਿ ਭੂਲੀ ਜੇ ਫਿਰਾ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਬੂਝ ਨ ਪਾਉ ॥
गुरूशिवाय (खरा मार्गदर्शक) मी जंगलात हरवलो तर मी कधीही माझे गंतव्यस्थान शोधू शकणार नाही.
ਨਾਵਹੁ ਭੂਲੀ ਜੇ ਫਿਰਾ ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਆਵਉ ਜਾਉ ॥੭॥
त्याचप्रमाणे, जर मी परमेश्वराचे नाम विसरून भटकत राहिलो तर पुन्हा पुन्हा जन्म -मृत्यूच्या चक्रात अडकून राहीन.
ਪੁਛਹੁ ਜਾਇ ਪਧਾਊਆ ਚਲੇ ਚਾਕਰ ਹੋਇ ॥
(हे माझ्या मित्रा, जर तुम्हाला नीतिमान मार्ग शोधायचा असेल तर) जा आणि त्या गुरूच्या अनुयायांना विचारा ज्यांनी प्रवास केला आहे आणि ज्यांनी परमेश्वराच्या सेवकांसारखे वास्तव्य केले आहे.
ਰਾਜਨੁ ਜਾਣਹਿ ਆਪਣਾ ਦਰਿ ਘਰਿ ਠਾਕ ਨ ਹੋਇ ॥
ते परमेश्वराला आपला सम्राट मानतात आणि त्यांना परमेश्वराच्या दरबारात आणि घरामध्ये जाताना कोणताही अडथळा येत नाही.
ਨਾਨਕ ਏਕੋ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਦੂਜਾ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਇ ॥੮॥੬॥
हे नानक! एकच परमेश्वर सर्वव्यापी आहे, त्याच्याशिवाय कोणीही अस्तित्वात नाही. ॥८॥६॥
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ॥
श्रीराग महला १ ॥
ਗੁਰ ਤੇ ਨਿਰਮਲੁ ਜਾਣੀਐ ਨਿਰਮਲ ਦੇਹ ਸਰੀਰੁ ॥
गुरूंच्या माध्यमातून आपण पवित्र परमेश्वराला जाणतो आणि आपले शरीर आणि आत्मा शुद्ध होतात (दुर्गुणांपासून).
ਨਿਰਮਲੁ ਸਾਚੋ ਮਨਿ ਵਸੈ ਸੋ ਜਾਣੈ ਅਭ ਪੀਰ ॥
पवित्र परमेश्वर, ज्याला वेगळेपणाची वेदना माहीत आहे तो आपल्या हृदयात राहतो.
ਸਹਜੈ ਤੇ ਸੁਖੁ ਅਗਲੋ ਨਾ ਲਾਗੈ ਜਮ ਤੀਰੁ ॥੧॥
जेव्हा एखाद्याला अंतर्ज्ञानी ज्ञान प्राप्त होते तेव्हा मन खूप शांत होते आणि मृत्यूचा बाण त्याला लागत नाही. ॥१॥
ਭਾਈ ਰੇ ਮੈਲੁ ਨਾਹੀ ਨਿਰਮਲ ਜਲਿ ਨਾਇ ॥
हे बंधू! परमेश्वराच्या नामाच्या पवित्र पाण्यात आंघोळ करून दुर्गुणांचा घाण धुतला जातो.
ਨਿਰਮਲੁ ਸਾਚਾ ਏਕੁ ਤੂ ਹੋਰੁ ਮੈਲੁ ਭਰੀ ਸਭ ਜਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
हे परमेश्वरा! फक्त तूच सत्य आणि पवित्र (शुद्ध) आहे, इतर सर्व स्थान दुर्गुणांनी भरलेले आहेत. ॥ १॥ रहाउ॥
ਹਰਿ ਕਾ ਮੰਦਰੁ ਸੋਹਣਾ ਕੀਆ ਕਰਣੈਹਾਰਿ ॥
मानवी शरीर हे स्वतः निर्मात्याने तयार केलेले परमेश्वराचे एक सुंदर मंदिर आहे.
ਰਵਿ ਸਸਿ ਦੀਪ ਅਨੂਪ ਜੋਤਿ ਤ੍ਰਿਭਵਣਿ ਜੋਤਿ ਅਪਾਰ ॥
सूर्य आणि चंद्र अतुलनीय सुंदर प्रकाशाचे दिवे आहेत. तिन्ही जगात, अनंत प्रकाश व्यापक आहे.
ਹਾਟ ਪਟਣ ਗੜ ਕੋਠੜੀ ਸਚੁ ਸਉਦਾ ਵਾਪਾਰ ॥੨॥
खरा व्यवसाय करण्यासाठी (परमेश्वराच्या नावाने व्यापार करण्यासाठी) त्याने दुकाने, शहरे, किल्ले आणि घरे यासारख्या मानवी शरीरे तयार केली आहेत. ॥२॥
ਗਿਆਨ ਅੰਜਨੁ ਭੈ ਭੰਜਨਾ ਦੇਖੁ ਨਿਰੰਜਨ ਭਾਇ ॥
ज्ञानाचा दिवा (काजळ) भय नष्ट करतो आणि प्रेमातूनच पवित्र परमेश्वराचे दर्शन घडते.
ਗੁਪਤੁ ਪ੍ਰਗਟੁ ਸਭ ਜਾਣੀਐ ਜੇ ਮਨੁ ਰਾਖੈ ਠਾਇ ॥
जर मन केंद्रित आणि संतुलित ठेवले असेल तर आपण परमेश्वराला त्याच्या सर्व दृश्यमान आणि अदृश्य रूपाने जाणू शकतो.
ਐਸਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਜੇ ਮਿਲੈ ਤਾ ਸਹਜੇ ਲਏ ਮਿਲਾਇ ॥੩॥
जर कोणी अशा सद्गुरूला भेटत असेल तर तो मनुष्य सहजपणे परमेश्वराशी जुळतो. ॥३॥
ਕਸਿ ਕਸਵਟੀ ਲਾਈਐ ਪਰਖੇ ਹਿਤੁ ਚਿਤੁ ਲਾਇ ॥
ज्याप्रमाणे सोन्याची शुद्धता तपासण्यासाठी परीस वापरले जाते, त्याचप्रमाणे परब्रह्माने अत्यंत प्रेमाने निर्माण केलेल्या प्राण्यांच्या आध्यात्मिक जीवनाचे बारकाईने परीक्षण होते.
ਖੋਟੇ ਠਉਰ ਨ ਪਾਇਨੀ ਖਰੇ ਖਜਾਨੈ ਪਾਇ ॥
गुण नसलेल्या हीन जीवांना स्थान मिळत नाही आणि सद्गुणांना खऱ्या कोषात टाकले जाते.
ਆਸ ਅੰਦੇਸਾ ਦੂਰਿ ਕਰਿ ਇਉ ਮਲੁ ਜਾਇ ਸਮਾਇ ॥੪॥
आपल्या आशा आणि चिंता सोडून द्या; अशाप्रकारे आपल्या मनाची घाण धुऊन जाईल आणि आपण परमेश्वरामध्ये विलीन व्हाल. ॥ ४॥
ਸੁਖ ਕਉ ਮਾਗੈ ਸਭੁ ਕੋ ਦੁਖੁ ਨ ਮਾਗੈ ਕੋਇ ॥
प्रत्येकजण आनंदासाठी विनवणी करतो; कोणीही दुःख मागत नाही.
ਸੁਖੈ ਕਉ ਦੁਖੁ ਅਗਲਾ ਮਨਮੁਖਿ ਬੂਝ ਨ ਹੋਇ ॥
आता ऐहिक सुख नंतर मोठे दु:ख आणू शकते हे स्व-इच्छित व्यक्तीला माहीत नसते.
ਸੁਖ ਦੁਖ ਸਮ ਕਰਿ ਜਾਣੀਅਹਿ ਸਬਦਿ ਭੇਦਿ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ॥੫॥
जे गुरूच्या शब्दांनुसार आपले मन मोकळे करतात त्यांना आंतरिक शांती मिळते, कारण त्यांच्यासाठी वेदना आणि आनंद एकसारखाच असतो. ॥ ५॥
ਬੇਦੁ ਪੁਕਾਰੇ ਵਾਚੀਐ ਬਾਣੀ ਬ੍ਰਹਮ ਬਿਆਸੁ ॥
वेद घोषित करतात आणि व्यासाचे शब्द आपल्याला सांगतात की
ਮੁਨਿ ਜਨ ਸੇਵਕ ਸਾਧਿਕਾ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਗੁਣਤਾਸੁ ॥
मौनधारी ऋषी, भक्त आणि परमेश्वराचे साधक परमेश्वराच्या नामस्मरणाने सद्गुणांच्या संपत्तीने भरलेले असतात.
ਸਚਿ ਰਤੇ ਸੇ ਜਿਣਿ ਗਏ ਹਉ ਸਦ ਬਲਿਹਾਰੈ ਜਾਸੁ ॥੬॥
जे परमेश्वराच्या सत्य नामात रंगले आहेत त्यांना नेहमी विजय प्राप्त होतो. त्यांच्यासाठी मी नेहमीच समर्पित करतो. ॥६॥
ਚਹੁ ਜੁਗਿ ਮੈਲੇ ਮਲੁ ਭਰੇ ਜਿਨ ਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਨ ਹੋਇ ॥
ज्यांच्या मुखात परमेश्वराचे नाम येत नाही, ते चारही युगात दुर्गुणांनी भरलेले राहतात आणि मलिन राहतात.
ਭਗਤੀ ਭਾਇ ਵਿਹੂਣਿਆ ਮੁਹੁ ਕਾਲਾ ਪਤਿ ਖੋਇ ॥
जे अधार्मिक लोक परमेश्वरावर प्रेम करत नाहीत त्यांची परमेश्वराच्या दरबारात बदनामी होते आणि त्यांचा सन्मान आणि आदर गमावला जातो.
ਜਿਨੀ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿਆ ਅਵਗਣ ਮੁਠੀ ਰੋਇ ॥੭॥
जे परमेश्वराचे नाव विसरले आहेत ते त्यांच्या दुर्गुणांनी फसले आहेत म्हणून ते शोक करतात आणि सदैव दुःखी राहतात. ॥७॥
ਖੋਜਤ ਖੋਜਤ ਪਾਇਆ ਡਰੁ ਕਰਿ ਮਿਲੈ ਮਿਲਾਇ ॥
इतरत्र भटकून आणि शोध करून, मला हे सत्य आढळले आहे की परमेश्वराबद्दल आदर बाळगून आपण त्याला गुरूद्वारे भेटतो.
ਆਪੁ ਪਛਾਣੈ ਘਰਿ ਵਸੈ ਹਉਮੈ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਜਾਇ ॥
ज्याला स्वतःची जाणीव होते, त्याचे मन भटकणे थांबवते आणि आतच राहते आणि विवेकात स्थिर होते आणि त्याचा सर्व अहंकार आणि इच्छा नाहीशा होतात.
ਨਾਨਕ ਨਿਰਮਲ ਊਜਲੇ ਜੋ ਰਾਤੇ ਹਰਿ ਨਾਇ ॥੮॥੭॥
हे नानक! जे परमेश्वराच्या नामस्मरणात तल्लीन राहतात, ते पवित्र होतात आणि त्यांचे मुखही तेजस्वी होते. ॥८॥७॥
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੧ ॥
सिरीरागु महला १ ॥
ਸੁਣਿ ਮਨ ਭੂਲੇ ਬਾਵਰੇ ਗੁਰ ਕੀ ਚਰਣੀ ਲਾਗੁ ॥
ऐका, हे मूर्ख आणि दिशाभूल करणाऱ्या मना! नम्रपणे गुरूला शरण जा.
ਹਰਿ ਜਪਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇ ਤੂ ਜਮੁ ਡਰਪੈ ਦੁਖ ਭਾਗੁ ॥
तू परमेश्वराचे नामस्मरण कर आणि त्याचे ध्यान कर, मृत्यूचे भूत तुला घाबरतील आणि तुझे दुःख नष्ट होईल.
ਦੂਖੁ ਘਣੋ ਦੋਹਾਗਣੀ ਕਿਉ ਥਿਰੁ ਰਹੈ ਸੁਹਾਗੁ ॥੧॥
दुर्दैवी जीवरूपी वधूला प्रचंड वेदना होत आहे. तिचा जोडीदार तिच्याबरोबर कायमचा कसा राहू शकतो? ती परमेश्वराशी कशी एकरूप होऊ शकते? ॥१॥