Page 683
ਮਹਾ ਕਲੋਲ ਬੁਝਹਿ ਮਾਇਆ ਕੇ ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਮੇਰੇ ਦੀਨ ਦਇਆਲ ॥
હે દીનદયાળુ પ્રભુ! મારા પર પોતાની કૃપા કર, કેમ કે મારા મનમાંથી માયાના ખુબ આનંદ-અદભુત પ્રાપ્ત કરવાની તૃષ્ણા ઠરી જાય.
ਅਪਣਾ ਨਾਮੁ ਦੇਹਿ ਜਪਿ ਜੀਵਾ ਪੂਰਨ ਹੋਇ ਦਾਸ ਕੀ ਘਾਲ ॥੧॥
મને પોતાનું નામ આપ, જેનું જાપ કરીને હું જીવંત રહું અને તારા દાસની સાધના સફળ થઈ જાય ॥૧॥
ਸਰਬ ਮਨੋਰਥ ਰਾਜ ਸੂਖ ਰਸ ਸਦ ਖੁਸੀਆ ਕੀਰਤਨੁ ਜਪਿ ਨਾਮ ॥
હરિ-કીર્તન કરવા તેમજ નામનું જાપ કરવાથી હંમેશા જ ખુશીઓ બની રહે છે, બધી ઈચ્છાઓ પૂર્ણ થઈ જાય છે તથા સામ્રાજ્યના બધા સુખ તેમજ આનંદ પ્રાપ્ત થઈ જાય છે.
ਜਿਸ ਕੈ ਕਰਮਿ ਲਿਖਿਆ ਧੁਰਿ ਕਰਤੈ ਨਾਨਕ ਜਨ ਕੇ ਪੂਰਨ ਕਾਮ ॥੨॥੨੦॥੫੧॥
હે નાનક! જેના નસીબમાં કર્તા-પ્રભુએ આરંભથી જ એવો લેખ લખેલ હોય છે, તે મનુષ્યના બધા કામ પૂર્ણ થાય છે ॥૨॥૨૦॥૫૧॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਃ ੫ ॥
ધનાસરી મહેલ ૫॥
ਜਨ ਕੀ ਕੀਨੀ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮਿ ਸਾਰ ॥
પરબ્રહ્મે પોતાના દાસની સંભાળ કરી છે,
ਨਿੰਦਕ ਟਿਕਨੁ ਨ ਪਾਵਨਿ ਮੂਲੇ ਊਡਿ ਗਏ ਬੇਕਾਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હવે દાસની સમક્ષ નિંદક તો એકદમ ટકી જ શકતા નથી અને બેકાર જ વાદળોની જેમ ઉડી ગયા છે ॥૧॥વિરામ॥
ਜਹ ਜਹ ਦੇਖਉ ਤਹ ਤਹ ਸੁਆਮੀ ਕੋਇ ਨ ਪਹੁਚਨਹਾਰ ॥
જ્યાં ક્યાંય પણ હું જોવ છું, ત્યાં જ મારો પ્રભુ સ્થિત છે અને કોઈ પણ તેની સરખામણી કરી શકતું નથી.
ਜੋ ਜੋ ਕਰੈ ਅਵਗਿਆ ਜਨ ਕੀ ਹੋਇ ਗਇਆ ਤਤ ਛਾਰ ॥੧॥
જે કોઈ પણ દાસની અવજ્ઞા કરે છે, તે તરત જ નાશ થઈ ગયો છે ॥૧॥
ਕਰਨਹਾਰੁ ਰਖਵਾਲਾ ਹੋਆ ਜਾ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰ ॥
જેનો ન કોઈ અંત છે, ન તો કોઈ આર-પાર છે, તે બધાનો રચયિતા પ્રભુ પોતે રખેવાળ બની ગયો છે.
ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਰਖੇ ਪ੍ਰਭਿ ਅਪੁਨੈ ਨਿੰਦਕ ਕਾਢੇ ਮਾਰਿ ॥੨॥੨੧॥੫੨॥
હે નાનક! પ્રભુએ પોતાના દાસને બચાવી લીધો છે અને નિંદકોને મારીને સંગતમાંથી બહાર કાઢી દીધો છે ॥૨॥૨૧॥૫૨॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੯ ਪੜਤਾਲ
ધનાસરી મહેલ ૫ ઘર ૯ પડ઼તાલ
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਹਰਿ ਚਰਨ ਸਰਨ ਗੋਬਿੰਦ ਦੁਖ ਭੰਜਨਾ ਦਾਸ ਅਪੁਨੇ ਕਉ ਨਾਮੁ ਦੇਵਹੁ ॥
હે દુઃખ નાશ કરનાર ગોવિંદ! હે હરિ! હું તારા ચરણોની શરણ ઇચ્છું છું, પોતાના દાસને પોતાનું કિંમતી નામ આપ.
ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਪ੍ਰਭ ਧਾਰਹੁ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਿ ਤਾਰਹੁ ਭੁਜਾ ਗਹਿ ਕੂਪ ਤੇ ਕਾਢਿ ਲੇਵਹੁ ॥ ਰਹਾਉ ॥
હે પ્રભુ! મારા પર કૃપા-દ્રષ્ટિ કર; મને સંસાર સમુદ્રમાંથી પાર કરી દે અને મારો હાથ પકડીને અજ્ઞાનના કુવામાંથી કાઢી લે ॥વિરામ॥
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰਿ ਅੰਧ ਮਾਇਆ ਕੇ ਬੰਧ ਅਨਿਕ ਦੋਖਾ ਤਨਿ ਛਾਦਿ ਪੂਰੇ ॥
કામ, ક્રોધને કારણે હું અંધ થઈને માયાના બંધનોમાં ફસાયેલો છું અને મારા શરીર પર અનેક પાપ સંપૂર્ણપણે ભરેલ છે.
ਪ੍ਰਭ ਬਿਨਾ ਆਨ ਨ ਰਾਖਨਹਾਰਾ ਨਾਮੁ ਸਿਮਰਾਵਹੁ ਸਰਨਿ ਸੂਰੇ ॥੧॥
હે શૂરવીર પ્રભુ! પ્રભુ સિવાય અન્ય કોઈ પણ બંધનોથી બચાવનાર નથી. હું તારી શરણમાં આવ્યો છું, છેવટે મારાથી પોતાના નામનું સ્મરણ કરાવ ॥૧॥
ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣਾ ਜੀਅ ਜੰਤ ਤਾਰਣਾ ਬੇਦ ਉਚਾਰ ਨਹੀ ਅੰਤੁ ਪਾਇਓ ॥
હે પ્રભુ! તું પતિઓનું ઉદ્ધાર કરનાર તેમજ જીવ-જંતુઓનું કલ્યાણ કરનાર છે. વેદોનો અભ્યાસ કરનાર પંડિત પણ તારી મહિમાનો અંત મેળવી શકતા નથી
ਗੁਣਹ ਸੁਖ ਸਾਗਰਾ ਬ੍ਰਹਮ ਰਤਨਾਗਰਾ ਭਗਤਿ ਵਛਲੁ ਨਾਨਕ ਗਾਇਓ ॥੨॥੧॥੫੩॥
હે બ્રહ્મ! તું ગુણો તેમજ સુખોનો સમુદ્ર છે અને તું જ રત્નોની ખાણ છે. નાનકે તો ભક્તવત્સલ પરમાત્માનું જ સ્તુતિગાન કર્યું છે ॥૨॥૧॥૫૩॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ધનાસરી મહેલ ૫॥
ਹਲਤਿ ਸੁਖੁ ਪਲਤਿ ਸੁਖੁ ਨਿਤ ਸੁਖੁ ਸਿਮਰਨੋ ਨਾਮੁ ਗੋਬਿੰਦ ਕਾ ਸਦਾ ਲੀਜੈ ॥
હંમેશા ગોવિંદનું નામ જપવું જોઈએ; નામ-સ્મરણથી આ લોક તેમજ પરલોકમાં પણ દરરોજ સુખ પ્રાપ્ત થાય છે.
ਮਿਟਹਿ ਕਮਾਣੇ ਪਾਪ ਚਿਰਾਣੇ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਮਿਲਿ ਮੁਆ ਜੀਜੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
સાધુ-સંગતિમાં શામેલ થવાથી આધ્યાત્મિક રીતે મૃત મનુષ્ય પણ જીવંત થઈ જાય છે તથા તેના પૂર્વકૃત પાપ પણ મટી જાય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਰਾਜ ਜੋਬਨ ਬਿਸਰੰਤ ਹਰਿ ਮਾਇਆ ਮਹਾ ਦੁਖੁ ਏਹੁ ਮਹਾਂਤ ਕਹੈ ॥
રાજ તેમજ યૌવનમાં મનુષ્યને પરમાત્મા ભૂલી જાય છે. મહાપુરુષ આ જ વાત કહે છે કે માયાનો મોહ એક મહા દુઃખ છે.
ਆਸ ਪਿਆਸ ਰਮਣ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨ ਏਹੁ ਪਦਾਰਥੁ ਭਾਗਵੰਤੁ ਲਹੈ ॥੧॥
મનુષ્યને પરમાત્માનું કીર્તન કરવાની ઈચ્છા તેમજ તરસ લાગેલી રહેવી જોઈએ પરંતુ આ કિંમતી પદાર્થ કોઈ ભાગ્યવાન જ પ્રાપ્ત કરે છે ॥૧॥
ਸਰਣਿ ਸਮਰਥ ਅਕਥ ਅਗੋਚਰਾ ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣ ਨਾਮੁ ਤੇਰਾ ॥
હે અગોચર તેમજ અકથ્ય પ્રભુ! તું પોતાના ભક્તોને શરણ દેવામાં સમર્થ છે, તારું નામ પાપીઓનું ઉદ્ધાર કરનાર છે.
ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਨਾਨਕ ਕੇ ਸੁਆਮੀ ਸਰਬਤ ਪੂਰਨ ਠਾਕੁਰੁ ਮੇਰਾ ॥੨॥੨॥੫੪॥
હે નાનકના સ્વામી પ્રભુ! તું અંતરયામી છે. મારો ઠાકોર સર્વવ્યાપી છે ॥૨॥૨॥૬૪॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੧੨
ધનાસરી મહેલ ૫ ઘર ૧૨
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે॥
ਬੰਦਨਾ ਹਰਿ ਬੰਦਨਾ ਗੁਣ ਗਾਵਹੁ ਗੋਪਾਲ ਰਾਇ ॥ ਰਹਾਉ ॥
પરમાત્માની હંમેશા વંદના કર, જગતપાલક પરમાત્માનું ગુણગાન કર ॥વિરામ॥
ਵਡੈ ਭਾਗਿ ਭੇਟੇ ਗੁਰਦੇਵਾ ॥
અતિભાગ્યથી જ ગુરૂદેવથી મેળાપ થાય છે.
ਕੋਟਿ ਪਰਾਧ ਮਿਟੇ ਹਰਿ ਸੇਵਾ ॥੧॥
પરમાત્માની ભક્તિ કરવાથી કરોડો જ ગુનાઓ મટી જાય છે ॥૧॥