Page 570
ਗੁਣ ਮਹਿ ਗੁਣੀ ਸਮਾਏ ਜਿਸੁ ਆਪਿ ਬੁਝਾਏ ਲਾਹਾ ਭਗਤਿ ਸੈਸਾਰੇ ॥
ଯାହାକୁ ସେ ସ୍ଵୟଂ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି, ସେହି ଗୁଣବାନ ପ୍ରାଣୀ ଗୁଣର ମାଲିକଙ୍କ ପାଖରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ ଏବଂ ଏହି ନଶ୍ଵର ଦୁନିଆରେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଭକ୍ତିର ଲାଭ ସେ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ।
ਬਿਨੁ ਭਗਤੀ ਸੁਖੁ ਨ ਹੋਈ ਦੂਜੈ ਪਤਿ ਖੋਈ ਗੁਰਮਤਿ ਨਾਮੁ ਅਧਾਰੇ ॥
ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଭକ୍ତି ବିନା କେଉଁଠି ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ, ଦୈତ୍ୟଭାବରେ ଫସି ସେ ନିଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହରାଇ ଦେଇଥାଏ ଏବଂ ଗୁରୁଙ୍କ ମତି ଦ୍ଵାରା ନାମ ଆଧାର ବନିଯାଏ।
ਵਖਰੁ ਨਾਮੁ ਸਦਾ ਲਾਭੁ ਹੈ ਜਿਸ ਨੋ ਏਤੁ ਵਾਪਾਰਿ ਲਾਏ ॥
ଈଶ୍ଵର ଯାହାକୁ ଏହି ନାମ-ବ୍ୟାପାରରେ ଲଗାଇ ଥାଆନ୍ତି, ସେ ସର୍ବଦା ନାମର ସଉଦାର ଲାଭ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ।
ਰਤਨ ਪਦਾਰਥ ਵਣਜੀਅਹਿ ਜਾਂ ਸਤਿਗੁਰੁ ਦੇਇ ਬੁਝਾਏ ॥੧॥
ଯେତେବେଳେ ସଦଗୁରୁ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ଜୀବ ନାମ ରୂପୀ ପଦାର୍ଥର ବ୍ୟାପାର କରିଥାଏ॥1॥
ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਸਭੁ ਦੁਖੁ ਹੈ ਖੋਟਾ ਇਹੁ ਵਾਪਾਰਾ ਰਾਮ ॥
ମାୟାର ମୋହ ସବୁ ଦୁଃଖ ସଂତାପ ହିଁ ଅଟେ ଏବଂ ଏହି ବ୍ୟାପାର ବଡ ମିଥ୍ୟା ଅଟେ।
ਕੂੜੁ ਬੋਲਿ ਬਿਖੁ ਖਾਵਣੀ ਬਹੁ ਵਧਹਿ ਵਿਕਾਰਾ ਰਾਮ ॥
ମନୁଷ୍ୟ ମିଥ୍ୟା ବୋଲି ମାୟା ରୂପୀ ବିଷ ହିଁ ଖାଇଥାଏ ଏବଂ ତାହାର ଫଳ ସ୍ୱରୂପ ତାହା ଭିତରେ ବହୁତ ବିକାର ବଢିଯାଏ।
ਬਹੁ ਵਧਹਿ ਵਿਕਾਰਾ ਸਹਸਾ ਇਹੁ ਸੰਸਾਰਾ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਪਤਿ ਖੋਈ ॥
ଏହି ପ୍ରକାରେ ପାପ ବହୁତ ବଢିଯାଇଛି ଏବଂ ସଂସାରରେ ସଂଶୟ କାୟମ ରହିଛି, ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମ ବିନା ମନୁଷ୍ୟ ନିଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହରାଇ ଥାଏ।
ਪੜਿ ਪੜਿ ਪੰਡਿਤ ਵਾਦੁ ਵਖਾਣਹਿ ਬਿਨੁ ਬੂਝੇ ਸੁਖੁ ਨ ਹੋਈ ॥
ପଣ୍ଡିତ ଗ୍ରନ୍ଥ ପଢି ପଢି ବାଦ-ବିବାଦ କରିଥାଏ, ପରନ୍ତୁ ଜ୍ଞାନ ବିନା ତାହାକୁ ମଧ୍ୟ ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ।
ਆਵਣ ਜਾਣਾ ਕਦੇ ਨ ਚੂਕੈ ਮਾਇਆ ਮੋਹ ਪਿਆਰਾ ॥
ତାହାକୁ ମୋହ-ମାୟା ସହିତ ହିଁ ପ୍ରେମ ଥାଏ, ଏଥିପାଇଁ ତାହାର ଜନ୍ମ ମରଣର ଚକ୍ର କଦାପି ଦୂର ହୁଏନାହିଁ।
ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਸਭੁ ਦੁਖੁ ਹੈ ਖੋਟਾ ਇਹੁ ਵਾਪਾਰਾ ॥੨॥
ମାୟାର ମୋହ ସବୁ ଦୁଃଖ ସଂତାପ ହିଁ ଅଟେ ଏବଂ ଏହି ବ୍ୟାପାର ବଡ ମିଥ୍ୟା ଅଟେ।
ਖੋਟੇ ਖਰੇ ਸਭਿ ਪਰਖੀਅਨਿ ਤਿਤੁ ਸਚੇ ਕੈ ਦਰਬਾਰਾ ਰਾਮ ॥
ସେହି ସଚ୍ଚା ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ଦରବାରରେ ସବୁ ଭଲ ଓ ମନ୍ଦ ଜୀବଙ୍କୁ ଯାଞ୍ଚ କରାଯାଏ।
ਖੋਟੇ ਦਰਗਹ ਸੁਟੀਅਨਿ ਊਭੇ ਕਰਨਿ ਪੁਕਾਰਾ ਰਾਮ ॥
ମନ୍ଦ ଜୀବକୁ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦରବାରରୁ ବାହାରକୁ କାଢି ଦିଆଯାଏ ଏବଂ ସେ ସର୍ବଦା ରୋଦନ କରିଥାଏ।
ਊਭੇ ਕਰਨਿ ਪੁਕਾਰਾ ਮੁਗਧ ਗਵਾਰਾ ਮਨਮੁਖਿ ਜਨਮੁ ਗਵਾਇਆ ॥
ବିମୂଢ ଏବଂ ବୋକା ବିଳାପ କରିଥାଏ, ଏହି ପ୍ରକାରେ ଏପରି ମନମୁଖୀ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ଅମୂଲ୍ୟ ଜୀବନ ବିନିଷ୍ଟ କରିନିଏ।
ਬਿਖਿਆ ਮਾਇਆ ਜਿਨਿ ਜਗਤੁ ਭੁਲਾਇਆ ਸਾਚਾ ਨਾਮੁ ਨ ਭਾਇਆ ॥
ମାୟା ରୂପୀ ବିଷ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂସାରକୁ ଭୁଲାଇ ଦେଇଛି ଏବଂ ତାହାକୁ ସଚ୍ଚା ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମ ଭଲ ଲାଗେ ନାହିଁ।
ਮਨਮੁਖ ਸੰਤਾ ਨਾਲਿ ਵੈਰੁ ਕਰਿ ਦੁਖੁ ਖਟੇ ਸੰਸਾਰਾ ॥
ମନମୁଖୀ ବ୍ୟକ୍ତି ସନ୍ଥଙ୍କ ସହିତ ଶତ୍ରୁତା କରି ଦୁନିଆରେ ଦୁଃଖ ହିଁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ।
ਖੋਟੇ ਖਰੇ ਪਰਖੀਅਨਿ ਤਿਤੁ ਸਚੈ ਦਰਵਾਰਾ ਰਾਮ ॥੩॥
ସେହି ସଚ୍ଚା ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ଦରବାରରେ ଭଲ ଓ ମନ୍ଦ ଜୀବଙ୍କ ଯାଞ୍ଚ କରାଯାଏ॥3॥
ਆਪਿ ਕਰੇ ਕਿਸੁ ਆਖੀਐ ਹੋਰੁ ਕਰਣਾ ਕਿਛੂ ਨ ਜਾਈ ਰਾਮ ॥
ଭଗବାନ ନିଜେ ହିଁ ଜୀବଙ୍କୁ ଭଲ ମନ୍ଦ ବନାଇ ଥାଆନ୍ତି, ଏଥିପାଇଁ ଆଉ କାହା ପାଇଁ ଆପତ୍ତି କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ।
ਜਿਤੁ ਭਾਵੈ ਤਿਤੁ ਲਾਇਸੀ ਜਿਉ ਤਿਸ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਰਾਮ ॥
ଯେପରି ତାହାଙ୍କ କୀର୍ତ୍ତି ଥାଏ ଏବଂ ଯେପରି ତାହାଙ୍କ ଖୁସି ଥାଏ, ସେପରି ହିଁ ସେ ଜୀବଙ୍କୁ ଲଗାଇ ଥାଆନ୍ତି।
ਜਿਉ ਤਿਸ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਆਪਿ ਕਰਾਈ ਵਰੀਆਮੁ ਨ ਫੁਸੀ ਕੋਈ ॥
ସେହି ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ବଡିମା ଯେପରି ଅଛି, ସେ ସ୍ଵୟଂ ସେପରି ହିଁ ଜୀବଙ୍କ ଦ୍ଵାରା କରାଇ ଥାଆନ୍ତି ଏବଂ ନିଜେ କୌଣସି ଯୋଦ୍ଧା ବା କାପୁରୁଷ ନୁହନ୍ତି।
ਜਗਜੀਵਨੁ ਦਾਤਾ ਕਰਮਿ ਬਿਧਾਤਾ ਆਪੇ ਬਖਸੇ ਸੋਈ ॥
ଦାତା ପରମେଶ୍ଵର ଜଗତକୁ ଜୀବନ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ବିଧାତା ଅଟନ୍ତି ଆଉ ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ କ୍ଷମା କରିଥାନ୍ତି।
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਆਪੁ ਗਵਾਈਐ ਨਾਨਕ ਨਾਮਿ ਪਤਿ ਪਾਈ ॥
ହେ ନାନକ! ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ହିଁ ଅହଂକାର ନିବୃତ୍ତ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମ ଫଳ ସ୍ୱରୂପ ମାନ-ସମ୍ମାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ, ପରମେଶ୍ଵର ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଜୀବଙ୍କୁ ଭଲ ମନ୍ଦ ବନାଇ ଥାଆନ୍ତି।
ਆਪਿ ਕਰੇ ਕਿਸੁ ਆਖੀਐ ਹੋਰੁ ਕਰਣਾ ਕਿਛੂ ਨ ਜਾਈ ॥੪॥੪॥
ଏଥିପାଇଁ ଏଥିପାଇଁ ଆଉ କାହା ପାଇଁ ଆପତ୍ତି କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ||4||4||
ਵਡਹੰਸੁ ਮਹਲਾ ੩ ॥
ୱାଡହଂସ ମହଲା 3 ॥
ਸਚਾ ਸਉਦਾ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਹੈ ਸਚਾ ਵਾਪਾਰਾ ਰਾਮ ॥
ହରିଙ୍କ ନାମ ହିଁ ସଚ୍ଚା ସଉଦା ଅଟେ ଏବଂ ଏହା ସଚ୍ଚା ବ୍ୟାପାର ଅଟେ।
ਗੁਰਮਤੀ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਵਣਜੀਐ ਅਤਿ ਮੋਲੁ ਅਫਾਰਾ ਰਾਮ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଉପଦେଶ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ହରିଙ୍କ ନାମର ବ୍ୟାପାର କରିବା ଉଚିତ ଏବଂ ଏହି ସଚ୍ଚା ନାମର ବ୍ୟାପାର ଅତ୍ୟନ୍ତ ମୂଲ୍ୟବାନ ଓ ମହାନ ଅଟେ।
ਅਤਿ ਮੋਲੁ ਅਫਾਰਾ ਸਚ ਵਾਪਾਰਾ ਸਚਿ ਵਾਪਾਰਿ ਲਗੇ ਵਡਭਾਗੀ ॥
ଏହି ସଚ୍ଚା ନାମର ବ୍ୟାପାର ଅତ୍ୟନ୍ତ ମୂଲ୍ୟବାନ ଓ ମହାନ ଅଟେ, ଯେଉଁ ଲୋକ ଏହି ସଚ୍ଚା ବ୍ୟାପାରରେ କ୍ରିୟାଶୀଳ ଅଟେ, ସେ ବଡ ଭାଗ୍ୟଶାଳୀ ଅଟେ।
ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਭਗਤੀ ਰਾਤੇ ਸਚਿ ਨਾਮਿ ਲਿਵ ਲਾਗੀ ॥
ଏପରି ପ୍ରାଣୀ ଅନ୍ତରରେ ଏବଂ ବାହ୍ୟ ଭାବରେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଭକ୍ତିରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ ଏବଂ ସଚ୍ଚା ନାମରେ ତାହାର ସୁରତି ଲାଗି ରହିଥାଏ।
ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਸੋਈ ਸਚੁ ਪਾਏ ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਵੀਚਾਰਾ ॥
ଯିଏ ଗୁରୁଙ୍କ ଶବ୍ଦକୁ ଚିନ୍ତନ କରିଥାଏ ଏବଂ ଯାହା ଉପରେ ପରମାତ୍ମା କୃପା-ଦୃଷ୍ଟି କରିଥାନ୍ତି, ତାହାକୁ ହିଁ ସତ୍ୟର ପ୍ରୀତି ହୋଇଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਤਿਨ ਹੀ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਸਾਚੈ ਕੇ ਵਾਪਾਰਾ ॥੧॥
ହେ ନାନକ! ଯିଏ ସତ୍ୟ ନାମରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ, ତାହାକୁ ହିଁ ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ସେ ହିଁ ସଚ୍ଚା ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମର ସଚ୍ଚା ବ୍ୟାପାରୀ ଅଟେ॥1॥
ਹੰਉਮੈ ਮਾਇਆ ਮੈਲੁ ਹੈ ਮਾਇਆ ਮੈਲੁ ਭਰੀਜੈ ਰਾਮ ॥
ଅହଂତ୍ଵ ମାୟାର ମଇଳା ଅଟେ ଏବଂ ମାୟାର ଏହି ମଇଳା ମନୁଷ୍ୟ ମନରେ ଭରି ହୋଇଯାଏ।
ਗੁਰਮਤੀ ਮਨੁ ਨਿਰਮਲਾ ਰਸਨਾ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪੀਜੈ ਰਾਮ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ମତି ଦ୍ଵାରା ମନ ଅହଂତ୍ଵର ମଇଳାରୁ ନିର୍ମଳ ହୋଇଯାଏ, ଏଣୁ ହରି ରସ ପାନ କରିବା ଉଚିତ ଅଟେ।
ਰਸਨਾ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪੀਜੈ ਅੰਤਰੁ ਭੀਜੈ ਸਾਚ ਸਬਦਿ ਬੀਚਾਰੀ ॥
ଜିହ୍ଵା ଦ୍ଵାରା ହରି ରସ ପାନ କରିଲେ ମନୁଷ୍ୟର ହୃଦୟ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ପ୍ରେମରେ ଭିଜି ଯାଏ ଏବଂ ସଚ୍ଚା ନାମର ହିଁ ଚିନ୍ତନ କରିଥାଏ।
ਅੰਤਰਿ ਖੂਹਟਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਿ ਭਰਿਆ ਸਬਦੇ ਕਾਢਿ ਪੀਐ ਪਨਿਹਾਰੀ ॥
ଜୀବାତ୍ମାଙ୍କ ଅନ୍ତର୍ମନରେ ହିଁ ହରିଙ୍କ ଅମୃତର ସରୋବର ଭରି ହୋଇଛି ଏବଂ ନାମ ସ୍ମରଣ ଦ୍ଵାରା ଆମର ମନ ଏହାକୁ ପାନ କରିଥାଏ।
ਜਿਸੁ ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਸੋਈ ਸਚਿ ਲਾਗੈ ਰਸਨਾ ਰਾਮੁ ਰਵੀਜੈ ॥
ଯାହା ଉପରେ ପରମାତ୍ମା କୃପା-ଦୃଷ୍ଟି କରିଥାନ୍ତି, ସେ ସତ୍ୟରେ ଲାଗିଥାଏ ଏବଂ ତାହାର ଜିହ୍ଵା ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମର ଭଜନ କରିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਸੇ ਨਿਰਮਲ ਹੋਰ ਹਉਮੈ ਮੈਲੁ ਭਰੀਜੈ ॥੨॥
ହେ ନାନକ! ଯେଉଁ ଲୋକ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ, ସେ ପବିତ୍ର-ପାବନ ଏବଂ ଅହଙ୍କାରରୁ ଦୂରରେ ଥାଏ॥2॥
ਪੰਡਿਤ ਜੋਤਕੀ ਸਭਿ ਪੜਿ ਪੜਿ ਕੂਕਦੇ ਕਿਸੁ ਪਹਿ ਕਰਹਿ ਪੁਕਾਰਾ ਰਾਮ ॥
ସବୁ ପଣ୍ଡିତ ଏବଂ ଜ୍ୟୋତିଷ ପଢି ପଢି ଉଚ୍ଚ ସ୍ଵରରେ ଉପଦେଶ ଦେଇଥାନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସେହି ଉଚ୍ଚ ସ୍ଵର କିଏ ଶୁଣିଥାଏ?