Page 479
ਨਾਰਦ ਸਾਰਦ ਕਰਹਿ ਖਵਾਸੀ ॥
ନାରଦ ମୁନି ହୁଅନ୍ତୁ ଅଥବା ସରସ୍ଵତୀ ଦେବୀ, ସମସ୍ତେ ସେହି ହରିଙ୍କ ସେବା ଭକ୍ତିରେ ଲୀନ ଅଛନ୍ତି।
ਪਾਸਿ ਬੈਠੀ ਬੀਬੀ ਕਵਲਾ ਦਾਸੀ ॥੨॥
ହରିଙ୍କ ପାଖରେ ତାହାଙ୍କ ଦାସୀ ଦେବୀ ମଧ୍ୟ ବିରାଜମାନ ଅଛନ୍ତି ॥2॥
ਕੰਠੇ ਮਾਲਾ ਜਿਹਵਾ ਰਾਮੁ ॥
ଜିହ୍ଵାରେ ରାମଙ୍କ ନାମ ହିଁ ମୋର ଗଳାର ମାଳା ଅଟେ,
ਸਹੰਸ ਨਾਮੁ ਲੈ ਲੈ ਕਰਉ ਸਲਾਮੁ ॥੩॥
ଯାହାଙ୍କୁ ମୁଁ ତାହାଙ୍କ ହଜାରେ ହିଁ ନାମ ଉଚ୍ଚାରିତ କରି ତାହାଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ କରିଥାଏ॥3॥
ਕਹਤ ਕਬੀਰ ਰਾਮ ਗੁਨ ਗਾਵਉ ॥
କବୀର ଜୀ କହନ୍ତି ଯେ ସେ ରାମଙ୍କ ଗୁଣଗାନ କରିଥାଏ ଏବଂ
ਹਿੰਦੂ ਤੁਰਕ ਦੋਊ ਸਮਝਾਵਉ ॥੪॥੪॥੧੩॥
ହିନ୍ଦୁ-ମୁସଲମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଉପଦେଶ ଦେଇଥାଏ॥4॥4॥13॥
ਆਸਾ ਸ੍ਰੀ ਕਬੀਰ ਜੀਉ ਕੇ ਪੰਚਪਦੇ ੯ ਦੁਤੁਕੇ ੫॥
ଆଶା ଶ୍ରୀ କବୀର ଜୀ ପଞ୍ଚପଦୀ 9 ଦୁତୁକେ 5
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଇଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି ଯାହାଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରା ଯାଇ ପାରେ।
ਪਾਤੀ ਤੋਰੈ ਮਾਲਿਨੀ ਪਾਤੀ ਪਾਤੀ ਜੀਉ ॥
ହେ ମାଳୀ! ତୁ ପୂଜା ଅର୍ଚ୍ଚନା ପାଇଁ ସବୁ ପତ୍ର ଛିଣ୍ଡାଉ, କିନ୍ତୁ ସବୁ ଫୁଲ ପତ୍ରରେ ପ୍ରାଣ ଅଛି।
ਜਿਸੁ ਪਾਹਨ ਕਉ ਪਾਤੀ ਤੋਰੈ ਸੋ ਪਾਹਨ ਨਿਰਜੀਉ ॥੧॥
କିନ୍ତୁ ଯେଉଁ ପଥରର ମୂର୍ତ୍ତି ପାଇଁ ତୁ ପତ୍ର ଛିଣ୍ଡାଉ, ସେହି ପଥରର ମୂର୍ତ୍ତି ନିର୍ଜୀବ ଅଟେ॥1॥
ਭੂਲੀ ਮਾਲਨੀ ਹੈ ਏਉ ॥
ହେ ମାଳୀ! ଏହିପରି ଭୁଲ ତୁ କରିଅଛୁ
ਸਤਿਗੁਰੁ ਜਾਗਤਾ ਹੈ ਦੇਉ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
କାରଣ ସଚ୍ଚା ଗୁରୁ ହିଁ ସଜୀବ ଦେବ ଅଟନ୍ତି॥1॥ରୁହ॥
ਬ੍ਰਹਮੁ ਪਾਤੀ ਬਿਸਨੁ ਡਾਰੀ ਫੂਲ ਸੰਕਰਦੇਉ ॥
ହେ ମାଳୀ! ତୁ ପୂଜା ଅର୍ଚ୍ଚନା ପାଇଁ ସବୁ ପତ୍ର ଛିଣ୍ଡାଉ, ସେହି ପତ୍ର ବ୍ରହ୍ମା, ବିଷ୍ଣୁ ଡାଳ ଏବଂ ଶଙ୍କର ଦେବ ଫୁଲ ଅଟନ୍ତି।
ਤੀਨਿ ਦੇਵ ਪ੍ਰਤਖਿ ਤੋਰਹਿ ਕਰਹਿ ਕਿਸ ਕੀ ਸੇਉ ॥੨॥
ଏହିପରି ତୁ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ତ୍ରିଦେବଙ୍କୁ ଆଘାତ ଦେଉଛୁ, ପୁଣି ତୁ କିପରି ସେବା କରିଛୁ?॥2॥
ਪਾਖਾਨ ਗਢਿ ਕੈ ਮੂਰਤਿ ਕੀਨ੍ਹ੍ਹੀ ਦੇ ਕੈ ਛਾਤੀ ਪਾਉ ॥
ପଥରକୁ ଗଢି ମୂର୍ତ୍ତିକାର ମୂର୍ତ୍ତି ବନାଇଥାଏ ଆଉ ଗଢିବା ସମୟରେ ତାହାର ଛତି ଉପରେ ନିଜ ପାଦ ରଖିଥାଏ,
ਜੇ ਏਹ ਮੂਰਤਿ ਸਾਚੀ ਹੈ ਤਉ ਗੜ੍ਹਣਹਾਰੇ ਖਾਉ ॥੩॥
ଯଦି ଏହି ମୂର୍ତ୍ତି ସଚ୍ଚା ଅଟେ, ତାହାହେଲେ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ଗଢିବା ବାଲା ମୂର୍ତ୍ତିକାରକୁ ଗିଳିବା ଉଚିତ॥3॥
ਭਾਤੁ ਪਹਿਤਿ ਅਰੁ ਲਾਪਸੀ ਕਰਕਰਾ ਕਾਸਾਰੁ ॥
ଭାତ, ଡାଲି, ହାଲୁଆ, ଖେଚିଡି ଆଦି ସ୍ଵାଦିଷ୍ଟ ପଦାର୍ଥର ଭୋଗ
ਭੋਗਨਹਾਰੇ ਭੋਗਿਆ ਇਸੁ ਮੂਰਤਿ ਕੇ ਮੁਖ ਛਾਰੁ ॥੪॥
ମୂର୍ତ୍ତିର ସାହାରା ନେଇ ଭୋଗ ଲଗାଉଥିବା ପୂଜାରୀ ହିଁ କରିନିଏ ତଥା ଏହି ମୂର୍ତ୍ତିର ମୁଖରେ କିଛି ମଧ୍ୟ ଯାଏ ନାହିଁ॥4॥
ਮਾਲਿਨਿ ਭੂਲੀ ਜਗੁ ਭੁਲਾਨਾ ਹਮ ਭੁਲਾਨੇ ਨਾਹਿ ॥
ମାଳୀ ଭୁଲି ଯାଇଛି ଆଉ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଜଗତ ମଧ୍ୟ ଭୁଲି ଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ଆମେ ଭୁଲି ନାହୁଁ।
ਕਹੁ ਕਬੀਰ ਹਮ ਰਾਮ ਰਾਖੇ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਿ ਹਰਿ ਰਾਇ ॥੫॥੧॥੧੪॥
କବୀର ଜୀ କହନ୍ତି ଯେ ନିଜ କୃପା ଧାରଣ କରି ଭଗବାନ ଆମକୁ ସତମାର୍ଗ ଦେଖାଇ ଭ୍ରମ ଠାରୁ ବଞ୍ଚାଇଛନ୍ତି॥5॥1॥14॥
ਆਸਾ ॥
ଆଶା ॥
ਬਾਰਹ ਬਰਸ ਬਾਲਪਨ ਬੀਤੇ ਬੀਸ ਬਰਸ ਕਛੁ ਤਪੁ ਨ ਕੀਓ ॥
ମନୁଷ୍ୟର ପ୍ରଥମ ବାର ବର୍ଷ ବାଲ୍ୟାବସ୍ଥାରେ ହିଁ ବିତିଯାଏ ତଥା ପର କୋଡିଏ ବର୍ଷ କୌଣସି ତପସ୍ୟା କରେ ନାହିଁ।
ਤੀਸ ਬਰਸ ਕਛੁ ਦੇਵ ਨ ਪੂਜਾ ਫਿਰਿ ਪਛੁਤਾਨਾ ਬਿਰਧਿ ਭਇਓ ॥੧॥
ଅନ୍ୟ ତିରିଶ ବର୍ଷ କୌଣସି ଦେବ ପୂଜା ମଧ୍ୟ କରେ ନାହିଁ ତଥା ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥା ଆସିଲେ ପଶ୍ଚାତାପ କରିଥାଏ॥1॥
ਮੇਰੀ ਮੇਰੀ ਕਰਤੇ ਜਨਮੁ ਗਇਓ ॥
ତାହାର ସାରା ଜୀବନ ‘ମୋର, ମୋର’ କରି ବିତିଯାଏ ଆଉ
ਸਾਇਰੁ ਸੋਖਿ ਭੁਜੰ ਬਲਇਓ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଶରୀର ରୂପୀ ସରୋବର ଶୁଖିବା ପରେ ଭୁଜବଳ ମଧ୍ୟ ନାଶ ହୋଇଯାଏ॥1॥ରୁହ॥
ਸੂਕੇ ਸਰਵਰਿ ਪਾਲਿ ਬੰਧਾਵੈ ਲੂਣੈ ਖੇਤਿ ਹਥ ਵਾਰਿ ਕਰੈ ॥
ଏହି ଅବସ୍ଥାରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ସେ ନିଜ ହାତରେ ଶୁଖିଥିବା ସରୋବରର ଚାରିପଟେ ବନ୍ଧ ବାନ୍ଧିଥାଏ ଆଉ ଅମଳ ହୋଇଥିବା ଫସଲ ଚାରିପଟେ ବାଡ ଦେଇଥାଏ।
ਆਇਓ ਚੋਰੁ ਤੁਰੰਤਹ ਲੇ ਗਇਓ ਮੇਰੀ ਰਾਖਤ ਮੁਗਧੁ ਫਿਰੈ ॥੨॥
ଯେବେ ମୃତ୍ୟୁ ରୂପୀ ଚୋର ଆସିଥାଏ, ସେତେବେଳେ ସେ ତୁରନ୍ତ ତାହାକୁ ନେଇଯାଏ, ଯାହାକୁ ମୂର୍ଖ ମନୁଷ୍ୟ ନିଜ ପ୍ରାଣ ଭାବି ପୋଷଣ କରୁଥିଲା॥2॥
ਚਰਨ ਸੀਸੁ ਕਰ ਕੰਪਨ ਲਾਗੇ ਨੈਨੀ ਨੀਰੁ ਅਸਾਰ ਬਹੈ ॥
ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟରେ ପାଦ, ମସ୍ତକ ଏବଂ ହାତ ଥରିଥାଏ ଆଉ ଆଖିରୁ ଲୁହ ବାହାରିଥାଏ।
ਜਿਹਵਾ ਬਚਨੁ ਸੁਧੁ ਨਹੀ ਨਿਕਸੈ ਤਬ ਰੇ ਧਰਮ ਕੀ ਆਸ ਕਰੈ ॥੩॥
ଜିଭରୁ ଶୁଦ୍ଧ ବଚନ ବାହାରେ ନାହିଁ, ହେ ମୂର୍ଖ ଜୀବ! ସେତେବେଳେ ତୁମେ ଧର୍ମର ଆଶା କରୁଛ॥3॥
ਹਰਿ ਜੀਉ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੈ ਲਿਵ ਲਾਵੈ ਲਾਹਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਲੀਓ ॥
ଯଦି ପୂଜ୍ୟ ପରମେଶ୍ଵର କୃପା ଧାରଣ କରନ୍ତି, ତାହାହେଲେ ମନୁଷ୍ୟର ବୃତ୍ତି ତାହାଠାରେ ଲାଗିଯାଏ ଆଉ ସେ ହରିନାମର ଲାଭ ପ୍ରାପ୍ତ କରିନିଏ।
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਹਰਿ ਧਨੁ ਪਾਇਓ ਅੰਤੇ ਚਲਦਿਆ ਨਾਲਿ ਚਲਿਓ ॥੪॥
ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ତାହାକୁ ହରିନାମର ଧନ ମିଳିଯାଏ, ଯାହା ଅନ୍ତତଃ ପରଲୋକକୁ ଯିବା ସମୟରେ ତାହା ସାଥିରେ ଯାଇଥାଏ॥4॥
ਕਹਤ ਕਬੀਰ ਸੁਨਹੁ ਰੇ ਸੰਤਹੁ ਅਨੁ ਧਨੁ ਕਛੂਐ ਲੈ ਨ ਗਇਓ ॥
କବୀର ଜୀ କହନ୍ତି ଯେ ହେ ସନ୍ଥଜନ! ଶୁଣ, କୌଣସି ମନୁଷ୍ୟ ମୃତ୍ୟୁ ସମୟରେ ନିଜ ଅନ୍ନ-ଧନ ନିଜ ସାଥିରେ ନେଇ ଯାଇ ନାହିଁ।
ਆਈ ਤਲਬ ਗੋਪਾਲ ਰਾਇ ਕੀ ਮਾਇਆ ਮੰਦਰ ਛੋਡਿ ਚਲਿਓ ॥੫॥੨॥੧੫॥
ଯେବେ ଭଗବାନଙ୍କ ଡାକରା ଆସିଯାଏ, ସେତେବେଳେ ସେ ଧନ-ଦୌଲତ ଏବଂ ମନ୍ଦିରକୁ ଛାଡି ଚାଲିଯାଏ॥5॥2॥15॥
ਆਸਾ ॥
ଆଶା ॥
ਕਾਹੂ ਦੀਨ੍ਹ੍ਹੇ ਪਾਟ ਪਟੰਬਰ ਕਾਹੂ ਪਲਘ ਨਿਵਾਰਾ ॥
ଭଗବାନ କାହାକୁ ରେଶମ ବସ୍ତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି ତଥା ଆଉ କାହାକୁ ପଲଙ୍କ ଦେଇଥାନ୍ତି।
ਕਾਹੂ ਗਰੀ ਗੋਦਰੀ ਨਾਹੀ ਕਾਹੂ ਖਾਨ ਪਰਾਰਾ ॥੧॥
କିନ୍ତୁ, କାହାକୁ ଜୀର୍ଣ୍ଣ ବସ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟ ଦେଇ ନଥାନ୍ତି ତଥା କାହା ପାଖରେ ଶୋଇବାକୁ ଘାସ ଝୁପୁଡି ଥାଏ॥1॥
ਅਹਿਰਖ ਵਾਦੁ ਨ ਕੀਜੈ ਰੇ ਮਨ ॥
ହେ ମୋର ମନ! କାହା ସହିତ ଈର୍ଷ୍ୟା କିମ୍ବା ବିବାଦ କର ନାହିଁ।
ਸੁਕ੍ਰਿਤੁ ਕਰਿ ਕਰਿ ਲੀਜੈ ਰੇ ਮਨ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଶୁଭ କର୍ମ କରିଲେ ହିଁ କିଛି ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ॥1॥ରୁହ॥
ਕੁਮ੍ਹ੍ਹਾਰੈ ਏਕ ਜੁ ਮਾਟੀ ਗੂੰਧੀ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਬਾਨੀ ਲਾਈ ॥
କୁମ୍ଭାର ଏକା ଭଳି ନେଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ପାତ୍ରକୁ ରଙ୍ଗ ଦେଇଥାଏ।
ਕਾਹੂ ਮਹਿ ਮੋਤੀ ਮੁਕਤਾਹਲ ਕਾਹੂ ਬਿਆਧਿ ਲਗਾਈ ॥੨॥
କାହା ଠାରେ ମୋତି ଏବଂ ମୋତିର ମାଳା ଦେଇଥାନ୍ତି ଆଉ କାହା ଠାରେ ସେ ବ୍ୟାଧି ବାଲା ମଦିରା ଦେଇଥାନ୍ତି॥2॥
ਸੂਮਹਿ ਧਨੁ ਰਾਖਨ ਕਉ ਦੀਆ ਮੁਗਧੁ ਕਹੈ ਧਨੁ ਮੇਰਾ ॥
କଞ୍ଜୁସ ମନୁଷ୍ୟକୁ ପ୍ରଭୁ ଧନ ଅମାନତ ରୂପେ ରଖିବା ପାଇଁ ଦେଇଥାନ୍ତି, ପରନ୍ତୁ, ସେ ମୂର୍ଖ କହିଥାଏ ଯେ ଧନ ତାହାର ନିଜର ଅଟେ।