Page 1396
ਕਹਤਿਅਹ ਕਹਤੀ ਸੁਣੀ ਰਹਤ ਕੋ ਖੁਸੀ ਨ ਆਯਉ ॥
ତାହାଙ୍କ ବଡ-ବଡ ଉପଦେଶ ଶୁଣିବାକୁ ମିଳେ, ପରନ୍ତୁ ତାହାଙ୍କ ଜୀବନ-ଆଚରଣ ଦ୍ଵାରା ମନ ଖୁସି ହୁଏନାହିଁ (ଅର୍ଥାତ ସେ କଥା ବଡ ବଡ କରିଥାନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ତାହାଙ୍କ ଆଚରଣରେ ହୃଦୟ ଖୁସି ହୋଇଛି)।
ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਛੋਡਿ ਦੂਜੈ ਲਗੇ ਤਿਨ੍ਹ੍ ਕੇ ਗੁਣ ਹਉ ਕਿਆ ਕਹਉ ॥
ଯିଏ ହରିନାମ ତ୍ୟାଗ କରି ଦୈତ୍ୟଭାବରେ ଲୀନ ଅଛି, ଯିଏ ଗୁଣଯୋଗ୍ୟ ଉଚିତ ନୁହେଁ, ସେହି ଲୋକଙ୍କ ଗୁଣରେ ମୁଁ କଣ କହିବି।
ਗੁਰੁ ਦਯਿ ਮਿਲਾਯਉ ਭਿਖਿਆ ਜਿਵ ਤੂ ਰਖਹਿ ਤਿਵ ਰਹਉ ॥੨॥੨੦॥
ଭାଟ ଭିଖା କହନ୍ତି ଯେ ଈଶ୍ଵର ସଚ୍ଚା ଅମରଦାସଙ୍କ ସହିତ ମିଳାଇ ଦେଇଛନ୍ତି, (ହେ ଗୁରୁ!) ଯେପରି ତୁ ରଖିବା ଚାହିଁ ଥାଉ, ସେପରି ହିଁ ରହିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛି||2||20||
ਪਹਿਰਿ ਸਮਾਧਿ ਸਨਾਹੁ ਗਿਆਨਿ ਹੈ ਆਸਣਿ ਚੜਿਅਉ ॥
ସମାଧି ରୂପୀ କବଚ ଧାରଣ କରି ଜ୍ଞାନ ରୂପୀ ଘୋଡା ଉପରେ ଗୁରୁ ଅମରଦାସ ଆସନ ଲଗାଇଛନ୍ତି।
ਧ੍ਰੰਮ ਧਨਖੁ ਕਰ ਗਹਿਓ ਭਗਤ ਸੀਲਹ ਸਰਿ ਲੜਿਅਉ ॥
ଧର୍ମର ଧନୁ ହାତରେ ନେଇ ଆଉ ଭକ୍ତର ନମ୍ରତା ରୂପୀ ତୀର ଦ୍ଵାରା ବିକାର ସହିତ ମୁକାବିଲା କରୁଛନ୍ତି।
ਭੈ ਨਿਰਭਉ ਹਰਿ ਅਟਲੁ ਮਨਿ ਸਬਦਿ ਗੁਰ ਨੇਜਾ ਗਡਿਓ ॥
ପ୍ରଭୁ ଭୟ କାରଣରୁ ସେ ନିର୍ଭୟ ଅଟନ୍ତି, ସେ ନିଜ ମନରେ ଅଟଳ ହରିଙ୍କୁ ସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି ଆଉ ଶବ୍ଦ ଗୁରୁଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି।
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਲੋਭ ਮੋਹ ਅਪਤੁ ਪੰਚ ਦੂਤ ਬਿਖੰਡਿਓ ॥
କାମ, କ୍ରୋଧ, ଲୋଭ, ମୋହ, ଅହଂକାର- ଏହି ପାଞ୍ଚ ଦୁଷ୍ଟକୁ ସେ ସଂହାର କରିଛନ୍ତି।
ਭਲਉ ਭੂਹਾਲੁ ਤੇਜੋ ਤਨਾ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਨਾਥੁ ਨਾਨਕ ਬਰਿ ॥
ତେଜଭାନଙ୍କ ସୁପୁତ୍ର, ହେ ଗୁରୁ ଅମରଦାସ! ତୁ ଭଲ ବଂଶର ମହାନ ଅଟୁ ଆଉ ଗୁରୁ ନାନକ ଦେବଙ୍କ ବର ଦ୍ଵାରା ବାଦଶାହ ରୂପରେ ପ୍ରଖ୍ୟାତ ହୋଇଛୁ।
ਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸ ਸਚੁ ਸਲ੍ ਭਣਿ ਤੈ ਦਲੁ ਜਿਤਉ ਇਵ ਜੁਧੁ ਕਰਿ ॥੧॥੨੧॥
ଭାଟ ସଲହ କହନ୍ତି ଯେ ହେ ଗୁରୁ ଅମରଦାସ! ତୁ ଏହି ପ୍ରକାର ଯୁଦ୍ଧ କରି ବିକାର ଦଳ ଠାରୁ ଜିତି ନେଇଛୁ||1||21||
ਘਨਹਰ ਬੂੰਦ ਬਸੁਅ ਰੋਮਾਵਲਿ ਕੁਸਮ ਬਸੰਤ ਗਨੰਤ ਨ ਆਵੈ ॥
ବାଦଲର ସମସ୍ତ ବୁନ୍ଦା, ଧରିତ୍ରୀର ସମସ୍ତ ବନସ୍ପତି, ବସନ୍ତରେ ଫୁଲର ଗଣନା କରାଯାଇ ପାରେନାହିଁ।
ਰਵਿ ਸਸਿ ਕਿਰਣਿ ਉਦਰੁ ਸਾਗਰ ਕੋ ਗੰਗ ਤਰੰਗ ਅੰਤੁ ਕੋ ਪਾਵੈ ॥
ସୂର୍ଯ୍ୟ-ଚନ୍ଦ୍ର କିରଣ, ସାଗରର ଉଦର ଏବଂ ଗଙ୍ଗାର ଲହଡିର କେହି ଅନ୍ତ ପାଇ ପାରେନାହିଁ।
ਰੁਦ੍ਰ ਧਿਆਨ ਗਿਆਨ ਸਤਿਗੁਰ ਕੇ ਕਬਿ ਜਨ ਭਲ੍ਯ੍ਯ ਉਨਹ ਜੋੁ ਗਾਵੈ ॥
କବି ଭଲହ କହନ୍ତି ଯେ ଶିବଶଙ୍କରଙ୍କ ଭଳି ଧ୍ୟାନ ଲଗାଇ ଅଥବା ସଦଗୁରୁଙ୍କ ଜ୍ଞାନ ଦ୍ଵାରା ଉପରି ଉକ୍ତ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିପାରେ, ପରନ୍ତୁ
ਭਲੇ ਅਮਰਦਾਸ ਗੁਣ ਤੇਰੇ ਤੇਰੀ ਉਪਮਾ ਤੋਹਿ ਬਨਿ ਆਵੈ ॥੧॥੨੨॥
ଭଲା ବଂଶର ଶିରୋମଣି ହେ ଗୁରୁ ଅମରଦାସ! ତୋର ଅନନ୍ତ ଗୁଣର କଥନ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ, ଯଦି ତୋର ଉପମା କରାଯାଏ, ତୋ’ ଭଳି ଆଉ କେହି ନାହାନ୍ତି, ତୁ ନିଜେ ହିଁ ଅଟୁ||1||22||
ਸਵਈਏ ਮਹਲੇ ਚਉਥੇ ਕੇ ੪
ସୱୟେ ମହଲ ଚତୁର୍ଥ 4
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଈଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରେ।
ਇਕ ਮਨਿ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰੰਜਨੁ ਧਿਆਵਉ ॥
ମୁଁ ଦତ୍ତାଚିତ୍ତ ହୋଇ ମୋହମାୟାର କାଳିମା ରହିତ ସର୍ବଶକ୍ତିମାନ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ବନ୍ଦନା କରିଥାଏ ଏବଂ
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਹਰਿ ਗੁਣ ਸਦ ਗਾਵਉ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ସର୍ବଦା ସେହି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଗୁଣଗାନ କରିଥାଏ।
ਗੁਨ ਗਾਵਤ ਮਨਿ ਹੋਇ ਬਿਗਾਸਾ ||
ତାହାଙ୍କ ଗୁଣଗାନ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ମୋର ମନକୁ ଖୁସି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ਸਤਿਗੁਰ ਪੂਰਿ ਜਨਹ ਕੀ ਆਸਾ ॥
ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୁରୁ ନିଜ ସେବକଙ୍କ ସବୁ ଆଶା ପୁରା କରିଥାଏ।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਿ ਪਰਮ ਪਦੁ ਪਾਯਉ ॥
ସଦଗୁରୁ ଅମରଦାସଙ୍କ ସେବା କରି ଗୁରୁ ରାମଦାସ ପରମ ପଦ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛନ୍ତି ଆଉ
ਅਬਿਨਾਸੀ ਅਬਿਗਤੁ ਧਿਆਯਉ ॥
ଅବିନାଶୀ ଅଟଳ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଭଜନ କରିଛନ୍ତି।
ਤਿਸੁ ਭੇਟੇ ਦਾਰਿਦ੍ਰੁ ਨ ਚੰਪੈ ॥
ସେହି ଗୁରୁ ରାମଦାସଙ୍କୁ ମିଳନ କରିବା ଦ୍ଵାରା ଦୁଃଖ-ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ସମାପ୍ତ ହୋଇଯାଏ,
ਕਲ੍ ਸਹਾਰੁ ਤਾਸੁ ਗੁਣ ਜੰਪੈ ॥
ଭାଟ କଳସହାର ତାହାଙ୍କ ଗୁଣଗାନ କରୁଛନ୍ତି।
ਜੰਪਉ ਗੁਣ ਬਿਮਲ ਸੁਜਨ ਜਨ ਕੇਰੇ ਅਮਿਅ ਨਾਮੁ ਜਾ ਕਉ ਫੁਰਿਆ ॥
ମୁଁ ସେହି ମହାପୁରୁଷଙ୍କ (ଗୁରୁ ରାମଦାସ)ଙ୍କ ପବିତ୍ର ଗୁଣର ଗାନ କରୁଅଛି, ଯାହାକୁ ଅମୃତମୟ ନାମର ଅନୁଭୂତି ମିଳିଛି।
ਇਨਿ ਸਤਗੁਰੁ ਸੇਵਿ ਸਬਦ ਰਸੁ ਪਾਯਾ ਨਾਮੁ ਨਿਰੰਜਨ ਉਰਿ ਧਰਿਆ ॥
ସେ ସଦଗୁରୁ ଅମରଦାସଙ୍କ ସେବାରେ ଲୀନ ରହି ଶବ୍ଦର ରସ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛନ୍ତି ଆଉ ପବିତ୍ର ନାମକୁ ହିଁ ହୃଦୟରେ ଧାରଣ କରିଛନ୍ତି।
ਹਰਿ ਨਾਮ ਰਸਿਕੁ ਗੋਬਿੰਦ ਗੁਣ ਗਾਹਕੁ ਚਾਹਕੁ ਤਤ ਸਮਤ ਸਰੇ ॥
ସେ ହରିନାମର ରସିକ ଅଟନ୍ତି, ଗୋବିନ୍ଦଙ୍କ ଗୁଣର ସଚ୍ଚା ଗ୍ରାହକ ଅଟନ୍ତି, ଈଶ୍ବରଙ୍କ ଅତୁଟ ପ୍ରେମୀ ଏବଂ ସମଦୃଷ୍ଟିର ସରୋବର ଅଟନ୍ତି।
ਕਵਿ ਕਲ੍ ਠਕੁਰ ਹਰਦਾਸ ਤਨੇ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਸਰ ਅਭਰ ਭਰੇ ॥੧॥
କବି କଳସହାର କହନ୍ତି ଯେ ଠାକୁର ହରଦାସଙ୍କ ସୁପୁତ୍ର ଗୁରୁ ରାମଦାସ ହୃଦୟ ରୂପୀ ଶୂନ୍ୟ ସରୋବରକୁ ନାମ ଜଳରେ ଭରିବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି||1||
ਛੁਟਤ ਪਰਵਾਹ ਅਮਿਅ ਅਮਰਾ ਪਦ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੋਵਰ ਸਦ ਭਰਿਆ ॥
ଗୁରୁ ରାମଦାସ ନାମାମୃତର ସେହି ସରୋବର ଅଟନ୍ତି, ଯାହା ସର୍ବଦା ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ରହିଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ମୁକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିବା ବାଲା ଧାରା ବହିଥାଏ।
ਤੇ ਪੀਵਹਿ ਸੰਤ ਕਰਹਿ ਮਨਿ ਮਜਨੁ ਪੁਬ ਜਿਨਹੁ ਸੇਵਾ ਕਰੀਆ ॥
ସନ୍ଥପୁରୁଷ ତାହା ପାନ କରିଥାନ୍ତି ଆଉ ମନରେ ତୀର୍ଥ ସ୍ନାନ କରିଥାନ୍ତି, ପରନ୍ତୁ ସ୍ନାନ ସେହି ଭାଗ୍ୟଶାଳୀ କରିଥାଏ, ଯିଏ ପୂର୍ବ ଜନ୍ମରେ ସେବା କରିଥାଏ।
ਤਿਨ ਭਉ ਨਿਵਾਰਿ ਅਨਭੈ ਪਦੁ ਦੀਨਾ ਸਬਦ ਮਾਤ੍ਰ ਤੇ ਉਧਰ ਧਰੇ ॥
ଗୁରୁ ରାମଦାସ ତାହାଙ୍କ ଭୟ ଦୂର କରି ଅଭୟ ପଦ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି ଆଉ ଶବ୍ଦ(ଗୁରୁବାଣୀ) ମାତ୍ର ଶୁଣାଇ ଉଦ୍ଧାର କରି ଦେଇଛନ୍ତି।
ਕਵਿ ਕਲ੍ ਠਕੁਰ ਹਰਦਾਸ ਤਨੇ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਸਰ ਅਭਰ ਭਰੇ ॥੨॥
କବି କଳସହାର କହନ୍ତି ଯେ ଠାକୁର ହରଦାସଙ୍କ ସୁପୁତ୍ର ଗୁରୁ ରାମଦାସ ହୃଦୟ ରୂପୀ ଶୂନ୍ୟ ସରୋବରରେ ଜଳ ଭରିବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି||2||
ਸਤਗੁਰ ਮਤਿ ਗੂੜ੍ਹ੍ ਬਿਮਲ ਸਤਸੰਗਤਿ ਆਤਮੁ ਰੰਗਿ ਚਲੂਲੁ ਭਯਾ ॥
ସଦଗୁରୁ ରାମଦାସଙ୍କ ବୁଦ୍ଧି ଗହନ-ଗମ୍ଭୀର ଅଟେ, ତାହାଙ୍କ ସଚ୍ଚା ସଙ୍ଗତ ମଧ୍ୟ ନିର୍ମଳ ଅଟେ ଆଉ ତାହାଙ୍କ ଆତ୍ମା ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ରଙ୍ଗରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ।
ਜਾਗ੍ਯ੍ਯਾ ਮਨੁ ਕਵਲੁ ਸਹਜਿ ਪਰਕਾਸ੍ਯ੍ਯਾ ਅਭੈ ਨਿਰੰਜਨੁ ਘਰਹਿ ਲਹਾ ॥
ତାହାଙ୍କ ମନ ସଦା ଜାଗ୍ରତ ରହିଥାଏ, ହୃଦୟ କମଳ ସ୍ଵାଭାବିକ ଭାବରେ ପ୍ରସନ୍ନ ରହିଥାଏ, ସେ ପବିତ୍ର ସ୍ୱରୂପ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କୁ ହୃଦୟ ଗୃହରେ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ।