Page 1355
ਰਾਜੰ ਤ ਮਾਨੰ ਅਭਿਮਾਨੰ ਤ ਹੀਨੰ ॥
ରାଜ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ, ମାନ ମଧ୍ୟ ମିଳିଥାଏ, ଅହଂକାର କାରଣରୁ ଅନାଦର ମଧ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ਪ੍ਰਵਿਰਤਿ ਮਾਰਗੰ ਵਰਤੰਤਿ ਬਿਨਾਸਨੰ ॥
ବାସ୍ତବରେ ଦୁନିଆରେ ସବୁ ନଶ୍ଵର ଅଟେ।
ਗੋਬਿੰਦ ਭਜਨ ਸਾਧ ਸੰਗੇਣ ਅਸਥਿਰੰ ਨਾਨਕ ਭਗਵੰਤ ਭਜਨਾਸਨੰ ॥੧੨॥
ସାଧୁଙ୍କ ସଙ୍ଗରେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଭଜନ ହିଁ ସ୍ଥାୟୀ ଅଟେ, ଏଣୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ଭଗବାନଙ୍କ ଭଜନରେ ଲୀନ ରୁହ||12||
ਕਿਰਪੰਤ ਹਰੀਅੰ ਮਤਿ ਤਤੁ ਗਿਆਨੰ ॥
ଯେତେବେଳେ ଭଗବାନ ନିଜ କୃପା କରିଥାନ୍ତି, ତତ୍ତ୍ଵ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଯାଏ,
ਬਿਗਸੀਧੵਿ ਬੁਧਾ ਕੁਸਲ ਥਾਨੰ ॥
ବୁଦ୍ଧିର ବିକାଶ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ସୁଖ-ଶାନ୍ତିର ସ୍ଥାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ਬਸੵਿੰਤ ਰਿਖਿਅੰ ਤਿਆਗਿ ਮਾਨੰ ॥
ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ବଶରେ ଆସିଯାଏ ଏବଂ ଅହଂକାର ତ୍ୟାଗ କରିଥାଏ।
ਸੀਤਲੰਤ ਰਿਦਯੰ ਦ੍ਰਿੜੁ ਸੰਤ ਗਿਆਨੰ ॥
ସନ୍ଥଙ୍କ ଠାରୁ ଜ୍ଞାନ ପାଇ ହୃଦୟ ଶୀତଳ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ
ਰਹੰਤ ਜਨਮੰ ਹਰਿ ਦਰਸ ਲੀਣਾ ॥
ହରି-ଦର୍ଶନରେ ଲୀନ ରହି ଜନ୍ମ-ମରଣରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଯାଏ।
ਬਾਜੰਤ ਨਾਨਕ ਸਬਦ ਬੀਣਾਂ ॥੧੩॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ଅନ୍ତର୍ମନରେ ଶବ୍ଦର ବାଣୀ ହିଁ ବାଜିଥାଏ||13||
ਕਹੰਤ ਬੇਦਾ ਗੁਣੰਤ ਗੁਨੀਆ ਸੁਣੰਤ ਬਾਲਾ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਪ੍ਰਕਾਰਾ ॥
ଗୁଣବାନ ପୁରୁଷ ବେଦକୁ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିଥାଏ, ଯାହା ଜିଜ୍ଞାସୁ ଶ୍ରବଣ କରିଥାଏ।
ਦ੍ਰਿੜੰਤ ਸੁਬਿਦਿਆ ਹਰਿ ਹਰਿ ਕ੍ਰਿਪਾਲਾ ॥
କିନ୍ତୁ ଯାହା ଉପରେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ କୃପା ହୋଇଥାଏ, ସେ ହିଁ ଉତ୍ତମ ବିଦ୍ୟା ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ।
ਨਾਮ ਦਾਨੁ ਜਾਚੰਤ ਨਾਨਕ ਦੈਨਹਾਰ ਗੁਰ ਗੋਪਾਲਾ ॥੧੪॥
ହେ ନାନକ! ସେ ନାମ ଦାନର କାମନା କରିଥାଏ, ଯାହା ଗୁରୁ-ପରମେଶ୍ଵର ହିଁ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି||14||
ਨਹ ਚਿੰਤਾ ਮਾਤ ਪਿਤ ਭ੍ਰਾਤਹ ਨਹ ਚਿੰਤਾ ਕਛੁ ਲੋਕ ਕਹ ॥
ମାତା-ପିତା, ଭାଇର ଚିନ୍ତା କରନାହିଁ, ନା ଅନ୍ୟ ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କ ଚିନ୍ତା କର।
ਨਹ ਚਿੰਤਾ ਬਨਿਤਾ ਸੁਤ ਮੀਤਹ ਪ੍ਰਵਿਰਤਿ ਮਾਇਆ ਸਨਬੰਧਨਹ ॥
ପତ୍ନୀ, ପୁତ୍ର ତଥା ବନ୍ଧୁଙ୍କ ଚିନ୍ତା କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ, ବାସ୍ତବରେ ଦୁନିଆରେ ସମ୍ପର୍କ କେବଳ ମାୟା ଯୋଗୁଁ ହୋଇଥାଏ।
ਦਇਆਲ ਏਕ ਭਗਵਾਨ ਪੁਰਖਹ ਨਾਨਕ ਸਰਬ ਜੀਅ ਪ੍ਰਤਿਪਾਲਕਹ ॥੧੫॥
ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ଭଗବାନ ଏତେ ଦୟାଳୁ ଯେ ସେ ସବୁ ଜୀବଙ୍କୁ ଦୈନିକ ଖାଦ୍ୟ ଦେଇ ପୋଷଣ କରିଥାନ୍ତି||15||
ਅਨਿਤੵ ਵਿਤੰ ਅਨਿਤੵ ਚਿਤੰ ਅਨਿਤੵ ਆਸਾ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਪ੍ਰਕਾਰੰ ॥
ଧନ-ଦୌଲତ ଚିରସ୍ଥାୟୀ ନୁହେଁ, ମନର କାମନା ଅସ୍ଥାୟୀ ଅଟେ ଏବଂ ଅନେକ ପ୍ରକାର କାମନା ମଧ୍ୟ କ୍ଷଣସ୍ଥାୟୀ ଅଟେ।
ਅਨਿਤੵ ਹੇਤੰ ਅਹੰ ਬੰਧੰ ਭਰਮ ਮਾਇਆ ਮਲਨੰ ਬਿਕਾਰੰ ॥
ଅହଙ୍କାରର ବନ୍ଧନରେ କରା ଯାଇଥିବା ପ୍ରେମ, ମାୟାର ଭ୍ରମ ଏବଂ ମଳିନ ବିକାର ନଶ୍ଵର ଅଟେ।
ਫਿਰੰਤ ਜੋਨਿ ਅਨੇਕ ਜਠਰਾਗਨਿ ਨਹ ਸਿਮਰੰਤ ਮਲੀਣ ਬੁਧ੍ਯ੍ਯੰ ॥
ମନ୍ଦ ବୁଦ୍ଧି ବାଲା ମନୁଷ୍ୟ ଗର୍ଭାଗ୍ନିରେ ପଡି ଅନେକ ଯୋନି ଭୋଗ କରିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ସ୍ମରଣ କରେନାହିଁ।
ਹੇ ਗੋਬਿੰਦ ਕਰਤ ਮਇਆ ਨਾਨਕ ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣ ਸਾਧ ਸੰਗਮਹ ॥੧੬॥
ନାନକ ବିନତି କରନ୍ତି ଯେ ହେ ଗୋବିନ୍ଦ! କୃପା କର, ସାଧୁଙ୍କ ସଙ୍ଗତରେ ପବିତ୍ର ଜୀବଙ୍କ ଉଦ୍ଧାର କରିଦିଅ||16||
ਗਿਰੰਤ ਗਿਰਿ ਪਤਿਤ ਪਾਤਾਲੰ ਜਲੰਤ ਦੇਦੀਪ੍ਯ੍ਯ ਬੈਸ੍ਵਾਂਤਰਹ ॥
ମନୁଷ୍ୟ ପାହାଡରୁ ପଡି ଯାଉ, ପାତାଳକୁ ଚାଲି ଯାଉ, ପ୍ରଜ୍ଜ୍ଵଳିତ ଅଗ୍ନିରେ ଜଳିଯାଉ;
ਬਹੰਤਿ ਅਗਾਹ ਤੋਯੰ ਤਰੰਗੰ ਦੁਖੰਤ ਗ੍ਰਹ ਚਿੰਤਾ ਜਨਮੰ ਤ ਮਰਣਹ ॥
ସେ ପାଣିର ତରଙ୍ଗରେ ବହିଯାଇ କେତେ ଦୁଃଖୀ ହେଉ, ପରନ୍ତୁ ଘରର ଚିନ୍ତା ଏହି ସବୁଠାରୁ ଦୁଃଖଦାୟକ ଅଟେ, ଏହା ଜନ୍ମ-ମରଣର କାରଣ ଅଟେ।
ਅਨਿਕ ਸਾਧਨੰ ਨ ਸਿਧੵਤੇ ਨਾਨਕ ਅਸਥੰਭੰ ਅਸਥੰਭੰ ਅਸਥੰਭੰ ਸਬਦ ਸਾਧ ਸ੍ਵਜਨਹ ॥੧੭॥
ଅନେକ ସାଧନାର ଉପଯୋଗ କରିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଘରର ଚିନ୍ତା ଦୂର ହୁଏନାହିଁ। ଏଣୁ ନାନକ ଜନମାନସକୁ କହନ୍ତି ଯେ ସାଧୁଙ୍କ ବଚନ (ହରିନାମ) ଆଶ୍ରା ଦେବା ବାଲା ଅଟେ ||17||
ਘੋਰ ਦੁਖੵੰ ਅਨਿਕ ਹਤੵੰ ਜਨਮ ਦਾਰਿਦ੍ਰੰ ਮਹਾ ਬਿਖੵਾਦੰ ॥
ଘୋର ଦୁଃଖ-ବିପଦ ବାଲା ଅନେକ ଅପରାଧ କରିଥାଉ, ଜାନାଂ-ଜନ୍ମାନ୍ତରର ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଅଥବା ପାପ-ସଙ୍କଟ ଦ୍ଵାରା ଘେରି ରହିଥାଉ,
ਮਿਟੰਤ ਸਗਲ ਸਿਮਰੰਤ ਹਰਿ ਨਾਮ ਨਾਨਕ ਜੈਸੇ ਪਾਵਕ ਕਾਸਟ ਭਸਮੰ ਕਰੋਤਿ ॥੧੮॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଭଜନ ସ୍ମରଣ ଦ୍ଵାରା ଏହା ସବୁ ଦୂର ହୋଇଯାଏ, ଯେପରି ଅଗ୍ନି କାଥାକୁ ଜଳାଇ ପାଉଁଶ କରି ଦେଇଥାଏ||18||
ਅੰਧਕਾਰ ਸਿਮਰਤ ਪ੍ਰਕਾਸੰ ਗੁਣ ਰਮੰਤ ਅਘ ਖੰਡਨਹ ॥
ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ସ୍ମରଣ କରିବା ଦ୍ଵାରା ଅନ୍ଧକାର ମଧ୍ୟ ଉଜ୍ଜଳ ହୋଇଯାଏ, ପାପର ଅନ୍ତ ହୋଇଥାଏ, ଜୀବ ଗୁଣବାନ ବନିଯାଏ।
ਰਿਦ ਬਸੰਤਿ ਭੈ ਭੀਤ ਦੂਤਹ ਕਰਮ ਕਰਤ ਮਹਾ ਨਿਰਮਲਹ ॥
ଯେତେବେଳେ ଭଗବାନ ହୃଦୟରେ ବାସ କରିଥାନ୍ତି, ଯମଦୂତ ମଧ୍ୟ ଦରିବାକୁ ଲାଗିଥାଏ, ଶୁଭ କର୍ମ ଦ୍ଵାରା ମନ ପବିତ୍ର ହୋଇଯାଏ।
ਜਨਮ ਮਰਣ ਰਹੰਤ ਸ੍ਰੋਤਾ ਸੁਖ ਸਮੂਹ ਅਮੋਘ ਦਰਸਨਹ ॥
ହରି କୀର୍ତ୍ତନ ଶୁଣିବା ଦ୍ଵାରା ଜୀବ ଜନ୍ମ-ମରଣର ବନ୍ଧନରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇଯାଏ। ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଅମୋଘ ଦର୍ଶନ ଦ୍ଵାରା ସର୍ବ ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ਸਰਣਿ ਜੋਗੰ ਸੰਤ ਪ੍ਰਿਅ ਨਾਨਕ ਸੋ ਭਗਵਾਨ ਖੇਮੰ ਕਰੋਤਿ ॥੧੯॥
ଭକ୍ତର ପ୍ରିୟ ପ୍ରଭୁ ଶରଣ ଦେବା ପାଇଁ ସମର୍ଥ ଅଟନ୍ତି, ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ଭଗବାନ ସମସ୍ତ ସୁଖ-କଲ୍ୟାଣ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି||19||
ਪਾਛੰ ਕਰੋਤਿ ਅਗ੍ਰਣੀਵਹ ਨਿਰਾਸੰ ਆਸ ਪੂਰਨਹ ॥
ସେହି ସ୍ରଷ୍ଟା ପଛରେ ରହିଥିବା(ଅସମର୍ଥ) ଲୋକଙ୍କୁ ସଫଳତାର ଶୀର୍ଷରେ ପହଞ୍ଚାଇ ଦେଇଥାନ୍ତି ଏବଂ ନିରାଶ ବ୍ୟକ୍ତିର ସବୁ କାମନା ପୁରା କରି ଦେଇଥାନ୍ତି।
ਨਿਰਧਨ ਭਯੰ ਧਨਵੰਤਹ ਰੋਗੀਅੰ ਰੋਗ ਖੰਡਨਹ ॥
ତାହାଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ହେଲେ ନିର୍ଦ୍ଧନ ଧନବାନ ବନିଯାଏ ଏବଂ ରୋଗୀର ଅସାଧ୍ୟ ରୋଗ ମଧ୍ୟ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ।
ਭਗਤੵੰ ਭਗਤਿ ਦਾਨੰ ਰਾਮ ਨਾਮ ਗੁਣ ਕੀਰਤਨਹ ॥
ସେ ଭକ୍ତକୁ ଭକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି, ଏହିପରି ଭକ୍ତଜନ ରାମନାମର ଗୁଣଗାନ ଏବଂ କୀର୍ତ୍ତନରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ।
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪੁਰਖ ਦਾਤਾਰਹ ਨਾਨਕ ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਕਿੰ ਨ ਲਭੵਤੇ ॥੨੦॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ପରଂବ୍ରହ୍ମ ପରମେଶ୍ଵର ଏହିପରି ବଡ ଦାତା ଅଟନ୍ତି, ତେଣୁ ତାହାଙ୍କୁ ଗୁରୁଙ୍କ ସେବା ଦ୍ଵାରା କାହିଁକି ପ୍ରାପ୍ତ କର ଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ?||20||
ਅਧਰੰ ਧਰੰ ਧਾਰਣਹ ਨਿਰਧਨੰ ਧਨ ਨਾਮ ਨਰਹਰਹ ॥
ନାରାୟଣଙ୍କ ନାମ ବେସାହାରାକୁ ସାହାରା ଦେଇଥାଏ, ହରିନାମ ନିର୍ଦ୍ଧନ ପାଇଁ ଧନ ଅଟେ।
ਅਨਾਥ ਨਾਥ ਗੋਬਿੰਦਹ ਬਲਹੀਣ ਬਲ ਕੇਸਵਹ ॥
ଗୋବିନ୍ଦ ଅନାଥର ନାଥ ଅଟନ୍ତି, ସେହି କେଶବ ବଳହୀନ ଲୋକଙ୍କ ବଳ ଅଟନ୍ତି।
ਸਰਬ ਭੂਤ ਦਯਾਲ ਅਚੁਤ ਦੀਨ ਬਾਂਧਵ ਦਾਮੋਦਰਹ ॥
ସେ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଦୁନିଆ ଉପରେ ଦୟା କରିବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି, ଅଟଳ ଅଟନ୍ତି, ସେ ଗରିବଙ୍କ ସାହାରା ଅଟନ୍ତି।
ਸਰਬਗੵ ਪੂਰਨ ਪੁਰਖ ਭਗਵਾਨਹ ਭਗਤਿ ਵਛਲ ਕਰੁਣਾ ਮਯਹ ॥
ସେହି ପରମ ପୁରୁଷ ସର୍ବଜ୍ଞ ଅଟନ୍ତି, ଭଗବାନ ତାହାଙ୍କ ଭକ୍ତ ସହିତ ପ୍ରେମ କରିବା ବାଲା ଏବଂ କରୁଣାମୟ ଅଟନ୍ତି।