Page 959
ਵਡਾ ਸਾਹਿਬੁ ਗੁਰੂ ਮਿਲਾਇਆ ਜਿਨਿ ਤਾਰਿਆ ਸਗਲ ਜਗਤੁ ॥
गुरूंनी मला सर्व जगाचे रक्षण करणाऱ्या महान सद्गुरू परमेश्वराशी जोडले आहे.
ਮਨ ਕੀਆ ਇਛਾ ਪੂਰੀਆ ਪਾਇਆ ਧੁਰਿ ਸੰਜੋਗ ॥
देवाचा योगायोग माझ्या नशिबात पहिल्यापासूनच लिहिला होता आणि आता माझी इच्छा पूर्ण झाली आहे.
ਨਾਨਕ ਪਾਇਆ ਸਚੁ ਨਾਮੁ ਸਦ ਹੀ ਭੋਗੇ ਭੋਗ ॥੧॥
हे नानक! ज्याला खरे नाम प्राप्त झाले आहे तो सदैव सुखाचा उपभोग घेतो. ॥१॥
ਮਃ ੫ ॥
महाला ५ ॥
ਮਨਮੁਖਾ ਕੇਰੀ ਦੋਸਤੀ ਮਾਇਆ ਕਾ ਸਨਬੰਧੁ ॥
इच्छूक प्राण्यांची मैत्री हे केवळ मायेचे नाते असते.
ਵੇਖਦਿਆ ਹੀ ਭਜਿ ਜਾਨਿ ਕਦੇ ਨ ਪਾਇਨਿ ਬੰਧੁ ॥
ते कधीही घट्ट मैत्री ठेवत नाहीत आणि त्यांना पाहताच पळून जातात.
ਜਿਚਰੁ ਪੈਨਨਿ ਖਾਵਨ੍ਹ੍ਹੇ ਤਿਚਰੁ ਰਖਨਿ ਗੰਢੁ ॥
त्यांना घालायला कपडे आणि खायला अन्न मिळेपर्यंतच त्यांचे नाते टिकते.
ਜਿਤੁ ਦਿਨਿ ਕਿਛੁ ਨ ਹੋਵਈ ਤਿਤੁ ਦਿਨਿ ਬੋਲਨਿ ਗੰਧੁ ॥
ज्या दिवशी त्यांना काही मिळत नाही, ते शिवीगाळ करतात.
ਜੀਅ ਕੀ ਸਾਰ ਨ ਜਾਣਨੀ ਮਨਮੁਖ ਅਗਿਆਨੀ ਅੰਧੁ ॥
असे इच्छुक अज्ञानी आणि आंधळे असतात ज्यांना अंतःकरणाची खोली कळत नाही.
ਕੂੜਾ ਗੰਢੁ ਨ ਚਲਈ ਚਿਕੜਿ ਪਥਰ ਬੰਧੁ ॥
माती आणि तोफांनी भरलेल्या दगडांच्या बांधाप्रमाणे खोटी मैत्री फार काळ टिकत नाही.
ਅੰਧੇ ਆਪੁ ਨ ਜਾਣਨੀ ਫਕੜੁ ਪਿਟਨਿ ਧੰਧੁ ॥
आंधळे, बुद्धीहीन प्राणी स्वतःचे आत्मज्ञान जाणत नाहीत आणि संसाराच्या व्यवहारात आपले डोके व्यर्थ मारत असतात.
ਝੂਠੈ ਮੋਹਿ ਲਪਟਾਇਆ ਹਉ ਹਉ ਕਰਤ ਬਿਹੰਧੁ ॥
अशा प्रकारे खोट्या आसक्तीत अडकून त्यांचे संपूर्ण आयुष्य स्वाभिमानात व्यतीत होते.
ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੇ ਜਿਸੁ ਆਪਣੀ ਧੁਰਿ ਪੂਰਾ ਕਰਮੁ ਕਰੇਇ ॥
देव ज्याच्यावर आशीर्वाद देतो तो सुरुवातीपासूनच त्याचे परिपूर्ण कार्य करतो.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਸੇ ਜਨ ਉਬਰੇ ਜੋ ਸਤਿਗੁਰ ਸਰਣਿ ਪਰੇ ॥੨॥
हे नानक! केवळ तेच लोक बरे झाले आहेत ज्यांनी सतगुरूंचा आश्रय घेतला आहे. ॥२॥
ਪਉੜੀ ॥
पौडी॥
ਜੋ ਰਤੇ ਦੀਦਾਰ ਸੇਈ ਸਚੁ ਹਾਕੁ ॥
जे केवळ भगवंताच्या दर्शनात लीन राहतात त्यांना खरे संत म्हणतात.
ਜਿਨੀ ਜਾਤਾ ਖਸਮੁ ਕਿਉ ਲਭੈ ਤਿਨਾ ਖਾਕੁ ॥
ज्यांनी सद्गुरूला ओळखले त्यांच्या पायाची धूळ कशी मिळेल?
ਮਨੁ ਮੈਲਾ ਵੇਕਾਰੁ ਹੋਵੈ ਸੰਗਿ ਪਾਕੁ ॥
त्याच्या सहवासात दुर्गुणांनी भरलेले मलिन मनही शुद्ध होते.
ਦਿਸੈ ਸਚਾ ਮਹਲੁ ਖੁਲੈ ਭਰਮ ਤਾਕੁ ॥
आत्म्याच्या भ्रमाचे दार उघडते आणि सत्याचे घर दिसते.
ਜਿਸਹਿ ਦਿਖਾਲੇ ਮਹਲੁ ਤਿਸੁ ਨ ਮਿਲੈ ਧਾਕੁ ॥
ज्याला देव त्याचे घर दाखवतो त्याला पुन्हा धक्का लागत नाही.
ਮਨੁ ਤਨੁ ਹੋਇ ਨਿਹਾਲੁ ਬਿੰਦਕ ਨਦਰਿ ਝਾਕੁ ॥
ज्याच्याकडे भगवंत थोड्याशा दयेनेही पाहतात, त्याचे मन आणि शरीर आनंदी होते.
ਨਉ ਨਿਧਿ ਨਾਮੁ ਨਿਧਾਨੁ ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਲਾਗੁ ॥
गुरूंच्या वचनाचे मनन केल्याने नामरूपातील नऊ खजिना प्राप्त होतात.
ਤਿਸੈ ਮਿਲੈ ਸੰਤ ਖਾਕੁ ਮਸਤਕਿ ਜਿਸੈ ਭਾਗੁ ॥੫॥
ज्यांच्या पायाची धूळ सौभाग्यवानांनाच मिळते. ॥५॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੫ ॥
श्लोक महाला ५ ॥
ਹਰਣਾਖੀ ਕੂ ਸਚੁ ਵੈਣੁ ਸੁਣਾਈ ਜੋ ਤਉ ਕਰੇ ਉਧਾਰਣੁ ॥
हे मृग्लोचना! मी तुला एक खरी गोष्ट सांगतो जी तुला वाचवेल.
ਸੁੰਦਰ ਬਚਨ ਤੁਮ ਸੁਣਹੁ ਛਬੀਲੀ ਪਿਰੁ ਤੈਡਾ ਮਨ ਸਾਧਾਰਣੁ ॥
हे छबिली! माझे सुंदर शब्द ऐका, तुझी प्रेयसी तुझ्या हृदयाचा आधार आहे.
ਦੁਰਜਨ ਸੇਤੀ ਨੇਹੁ ਰਚਾਇਓ ਦਸਿ ਵਿਖਾ ਮੈ ਕਾਰਣੁ ॥
हे दुष्ट व्यक्ती! कृपया मला याचे कारण सांगा.
ਊਣੀ ਨਾਹੀ ਝੂਣੀ ਨਾਹੀ ਨਾਹੀ ਕਿਸੈ ਵਿਹੂਣੀ ॥
आत्मा उत्तर देतो की माझ्यामध्ये कोणत्याही प्रकारचा दोष नाही आणि मी कोणत्याही गुणापासून रहित नाही.
ਪਿਰੁ ਛੈਲੁ ਛਬੀਲਾ ਛਡਿ ਗਵਾਇਓ ਦੁਰਮਤਿ ਕਰਮਿ ਵਿਹੂਣੀ ॥
पण दुर्दैवाने, दुर्दम्य इच्छाशक्तीमुळे त्याने आपली सुंदर प्रेयसी गमावली.
ਨਾ ਹਉ ਭੁਲੀ ਨਾ ਹਉ ਚੁਕੀ ਨਾ ਮੈ ਨਾਹੀ ਦੋਸਾ ॥
मी विसरलो नाही किंवा मी काही चूक केली नाही किंवा माझी चूक नाही.
ਜਿਤੁ ਹਉ ਲਾਈ ਤਿਤੁ ਹਉ ਲਗੀ ਤੂ ਸੁਣਿ ਸਚੁ ਸੰਦੇਸਾ ॥
जिथे माझ्या स्वामीने मला लावले आहे, तिथेच माझा खरा संदेश ऐका.
ਸਾਈ ਸੋੁਹਾਗਣਿ ਸਾਈ ਭਾਗਣਿ ਜੈ ਪਿਰਿ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੀ ॥
फक्त ती जिवंत स्त्री ही विवाहित स्त्री आहे, फक्त तीच भाग्यवान आहे जिच्यावर प्रिय भगवान आपला आशीर्वाद देतात.
ਪਿਰਿ ਅਉਗਣ ਤਿਸ ਕੇ ਸਭਿ ਗਵਾਏ ਗਲ ਸੇਤੀ ਲਾਇ ਸਵਾਰੀ ॥
मग प्रेयसी तिचे सर्व दोष दूर करून तिला मिठी मारून शोभा वाढवते.
ਕਰਮਹੀਣ ਧਨ ਕਰੈ ਬਿਨੰਤੀ ਕਦਿ ਨਾਨਕ ਆਵੈ ਵਾਰੀ ॥
हे नानक! दुर्दैवी प्राण्याच्या रूपातील स्त्री विनंती करते, हे परमेश्वरा! माझी पाळी कधी येईल?
ਸਭਿ ਸੁਹਾਗਣਿ ਮਾਣਹਿ ਰਲੀਆ ਇਕ ਦੇਵਹੁ ਰਾਤਿ ਮੁਰਾਰੀ ॥੧॥
सर्व विवाहित स्त्रिया तुझ्याबरोबर आनंद घेतात, म्हणून मला फक्त एका रात्रीचा आनंद द्या. ॥१॥
ਮਃ ੫ ॥
महाला ५ ॥
ਕਾਹੇ ਮਨ ਤੂ ਡੋਲਤਾ ਹਰਿ ਮਨਸਾ ਪੂਰਣਹਾਰੁ ॥
हे मन! देव सर्व इच्छा पूर्ण करणार आहेस का?
ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੁਰਖੁ ਧਿਆਇ ਤੂ ਸਭਿ ਦੁਖ ਵਿਸਾਰਣਹਾਰੁ ॥
सतगुरुंचे ध्यान केल्याने सर्व दुःख विसराल.
ਹਰਿ ਨਾਮਾ ਆਰਾਧਿ ਮਨ ਸਭਿ ਕਿਲਵਿਖ ਜਾਹਿ ਵਿਕਾਰ ॥
हे मानवा! हरिच्या नामस्मरणाने सर्व संकटे, विकार दूर होतात.
ਜਿਨ ਕਉ ਪੂਰਬਿ ਲਿਖਿਆ ਤਿਨ ਰੰਗੁ ਲਗਾ ਨਿਰੰਕਾਰ ॥
ज्यांच्या नशिबात आधीच लिहिलेले असते त्यांनाच निराकार स्मृतीचा रंग जाणवतो.
ਓਨੀ ਛਡਿਆ ਮਾਇਆ ਸੁਆਵੜਾ ਧਨੁ ਸੰਚਿਆ ਨਾਮੁ ਅਪਾਰੁ ॥
अशा भक्ताने मायेची चव सोडून नामरूपाने अतिरिक्त संपत्ती जमा केली आहे.
ਅਠੇ ਪਹਰ ਇਕਤੈ ਲਿਵੈ ਮੰਨੇਨਿ ਹੁਕਮੁ ਅਪਾਰੁ ॥
तो दिवसाचे आठ तास देवाच्या ध्यानात मग्न राहतो आणि त्याच्या अफाट आदेशांचे पालन करतो.