Page 871
ਮਨ ਕਠੋਰੁ ਅਜਹੂ ਨ ਪਤੀਨਾ ॥
त्याचे कठोर मन अजूनही समाधानी नव्हते.
ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਹਮਰਾ ਗੋਬਿੰਦੁ ॥
कबीरजी म्हणतात की गोविंद आपला रक्षक आहे.
ਚਉਥੇ ਪਦ ਮਹਿ ਜਨ ਕੀ ਜਿੰਦੁ ॥੪॥੧॥੪॥
भक्ताचा आत्मा तुरियाच्या राज्यात वास करतो. ॥४॥ १॥ ४॥
ਗੋਂਡ ॥
गोंड ॥
ਨਾ ਇਹੁ ਮਾਨਸੁ ਨਾ ਇਹੁ ਦੇਉ ॥
हा आत्मा मनुष्य किंवा देवही नाही.
ਨਾ ਇਹੁ ਜਤੀ ਕਹਾਵੈ ਸੇਉ ॥
त्याला ना ब्रह्मचारी म्हणतात ना शैव.
ਨਾ ਇਹੁ ਜੋਗੀ ਨਾ ਅਵਧੂਤਾ ॥
तो योगीही नाही आणि अवधूतही नाही.
ਨਾ ਇਸੁ ਮਾਇ ਨ ਕਾਹੂ ਪੂਤਾ ॥੧॥
ना त्याला जन्मदात्या आई आहे ना तो कोणाचा मुलगा आहे. ॥१॥
ਇਆ ਮੰਦਰ ਮਹਿ ਕੌਨ ਬਸਾਈ ॥
देहाच्या मंदिरात कोण राहतो?.
ਤਾ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਕੋਊ ਪਾਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
त्याचे रहस्य कोणीही शोधू शकत नाही. ॥१॥रहाउ॥
ਨਾ ਇਹੁ ਗਿਰਹੀ ਨਾ ਓਦਾਸੀ ॥
हे घरचे आजारपण किंवा दुःख नाही.
ਨਾ ਇਹੁ ਰਾਜ ਨ ਭੀਖ ਮੰਗਾਸੀ ॥
ना तो राजा आहे ना भिकारी.
ਨਾ ਇਸੁ ਪਿੰਡੁ ਨ ਰਕਤੂ ਰਾਤੀ ॥
त्याचे शरीर किंवा थोडेसे रक्तही नाही.
ਨਾ ਇਹੁ ਬ੍ਰਹਮਨੁ ਨਾ ਇਹੁ ਖਾਤੀ ॥੨॥
तो ना ब्राह्मण ना क्षत्रिय ॥३॥
ਨਾ ਇਹੁ ਤਪਾ ਕਹਾਵੈ ਸੇਖੁ ॥
त्याला तपस्वी किंवा शेख असेही म्हटले जात नाही.
ਨਾ ਇਹੁ ਜੀਵੈ ਨ ਮਰਤਾ ਦੇਖੁ ॥
ना तो जिवंत दिसतो ना तो मेलेला दिसतो.
ਇਸੁ ਮਰਤੇ ਕਉ ਜੇ ਕੋਊ ਰੋਵੈ ॥
हा आत्मा मरतोय असे कोणाला वाटत असेल आणि रडत असेल तर.
ਜੋ ਰੋਵੈ ਸੋਈ ਪਤਿ ਖੋਵੈ ॥੩॥
तो त्याचा आदर गमावतो. ॥३॥
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਮੈ ਡਗਰੋ ਪਾਇਆ ॥
गुरूंच्या कृपेने मला योग्य मार्ग सापडला आहे.
ਜੀਵਨ ਮਰਨੁ ਦੋਊ ਮਿਟਵਾਇਆ ॥
जन्म आणि मृत्यू दोन्ही मिटले आहेत.
ਕਹੁ ਕਬੀਰ ਇਹੁ ਰਾਮ ਕੀ ਅੰਸੁ ॥
हे कबीर! हा आत्मा रामाचा अंश आहे.
ਜਸ ਕਾਗਦ ਪਰ ਮਿਟੈ ਨ ਮੰਸੁ ॥੪॥੨॥੫॥
ज्याप्रमाणे कागदावर लिहिलेली शाई कधीच पुसत नाही, त्याचप्रमाणे आत्म्याचा कधीही नाश होत नाही. ॥४॥३॥ ५॥
ਗੋਂਡ ॥
गोंड ॥
ਤੂਟੇ ਤਾਗੇ ਨਿਖੁਟੀ ਪਾਨਿ ॥
धागे तुटले आणि पान संपले.
ਦੁਆਰ ਊਪਰਿ ਝਿਲਕਾਵਹਿ ਕਾਨ ॥
गेटवरील कमानी चमकत आहेत आणि.
ਕੂਚ ਬਿਚਾਰੇ ਫੂਏ ਫਾਲ ॥
गरीब लोक विखुरलेले आहेत.
ਇਆ ਮੁੰਡੀਆ ਸਿਰਿ ਚਢਿਬੋ ਕਾਲ ॥੧॥
कबीर या मुलाच्या डोक्यावर मृत्यू आला आहे. ॥१॥
ਇਹੁ ਮੁੰਡੀਆ ਸਗਲੋ ਦ੍ਰਬੁ ਖੋਈ ॥
या मुलाने आपले सर्व पैसे गमावले आहेत आणि.
ਆਵਤ ਜਾਤ ਨਾਕ ਸਰ ਹੋਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
माझ्या घरी आलेल्या संत-महात्मांनी मला त्रास दिला आहे.॥१॥रहाउ॥
ਤੁਰੀ ਨਾਰਿ ਕੀ ਛੋਡੀ ਬਾਤਾ ॥
त्याने लाकडी खांब आणि टेंशनिंग ट्यूब्सबद्दल बोलणे बंद केले आहे आणि.
ਰਾਮ ਨਾਮ ਵਾ ਕਾ ਮਨੁ ਰਾਤਾ ॥
त्याचे मन केवळ रामाच्या नामात लीन झाले आहे.
ਲਰਿਕੀ ਲਰਿਕਨ ਖੈਬੋ ਨਾਹਿ ॥
त्यातल्या मुलीला आणि मुलाला पोटभर जेवण पण मिळत नाही.
ਮੁੰਡੀਆ ਅਨਦਿਨੁ ਧਾਪੇ ਜਾਹਿ ॥੨॥
ऋषी-मुनी पोट भरून तृप्त होऊन निघून जातात.॥ २॥
ਇਕ ਦੁਇ ਮੰਦਰਿ ਇਕ ਦੁਇ ਬਾਟ ॥
घरात एक-दोन साधू आधीच बसलेले असतात आणि अजून एक-दोन येतात.
ਹਮ ਕਉ ਸਾਥਰੁ ਉਨ ਕਉ ਖਾਟ ॥
आम्हाला झोपायला चटई मिळत नाही पण साधूंना खाटा मिळतात.
ਮੂਡ ਪਲੋਸਿ ਕਮਰ ਬਧਿ ਪੋਥੀ ॥
कमरेला पुस्तक बांधून ते डोक्यावर हात घासून घराकडे चालतात.
ਹਮ ਕਉ ਚਾਬਨੁ ਉਨ ਕਉ ਰੋਟੀ ॥੩॥
चघळायला भाजलेले धान्य मिळते पण त्यांना भाकरी खायला दिली जाते. ॥३॥
ਮੁੰਡੀਆ ਮੁੰਡੀਆ ਹੂਏ ਏਕ ॥
हा मुलगा आणि ऋषी एकमेकांशी एकरूप झाले आहेत.
ਏ ਮੁੰਡੀਆ ਬੂਡਤ ਕੀ ਟੇਕ ॥
हे संत बुडणाऱ्या माणसांचा आधार आहेत.
ਸੁਨਿ ਅੰਧਲੀ ਲੋਈ ਬੇਪੀਰਿ ॥
कबीरजी म्हणतात! हे अज्ञानी आणि अज्ञानी, जरा ऐक.
ਇਨ੍ਹ੍ਹ ਮੁੰਡੀਅਨ ਭਜਿ ਸਰਨਿ ਕਬੀਰ ॥੪॥੩॥੬॥
तुम्हीही विचारा आणि या ऋषींच्या आश्रयाला या.॥४॥३॥६॥
ਗੋਂਡ ॥
गोंड ॥
ਖਸਮੁ ਮਰੈ ਤਉ ਨਾਰਿ ਨ ਰੋਵੈ ॥
मायेच्या रूपातील स्त्री मरण पावली की रडत नाही.
ਉਸੁ ਰਖਵਾਰਾ ਅਉਰੋ ਹੋਵੈ ॥
कारण दुसरा कोणीतरी त्याचा रक्षक बनतो.
ਰਖਵਾਰੇ ਕਾ ਹੋਇ ਬਿਨਾਸ ॥
जेव्हा त्या संरक्षकाचा नाश होतो.
ਆਗੈ ਨਰਕੁ ਈਹਾ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ॥੧॥
जो या जगात सुख भोगतो तो पुढच्या जगात नरक भोगतो. ॥१॥
ਏਕ ਸੁਹਾਗਨਿ ਜਗਤ ਪਿਆਰੀ ॥
मायेच्या रूपातील विवाहित स्त्री संपूर्ण जगाची प्रिय बनली आहे आणि.
ਸਗਲੇ ਜੀਅ ਜੰਤ ਕੀ ਨਾਰੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ती सर्व प्राणिमात्रांची स्त्री आहे.॥१॥रहाउ॥
ਸੋਹਾਗਨਿ ਗਲਿ ਸੋਹੈ ਹਾਰੁ ॥
नववधूच्या गळ्यात मायेच्या रूपात दुर्गुणांचा हार असतो.
ਸੰਤ ਕਉ ਬਿਖੁ ਬਿਗਸੈ ਸੰਸਾਰੁ ॥
संतांना ते विषासारखे वाईट वाटते.
ਕਰਿ ਸੀਗਾਰੁ ਬਹੈ ਪਖਿਆਰੀ ॥
मायेच्या रूपातील ही स्त्री वेश्येप्रमाणे मेकअप करून बसली आहे.
ਸੰਤ ਕੀ ਠਿਠਕੀ ਫਿਰੈ ਬਿਚਾਰੀ ॥੨॥
पण संतांनी नाकारल्यामुळे ही गरीब मुलगी भटकत राहते.॥२॥
ਸੰਤ ਭਾਗਿ ਓਹ ਪਾਛੈ ਪਰੈ ॥
ती पळून जाते आणि संतांचा पाठलाग करते.
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਮਾਰਹੁ ਡਰੈ ॥
पण गुरूच्या कृपेमुळे तिला मारहाण होण्याचीही भीती आहे.
ਸਾਕਤ ਕੀ ਓਹ ਪਿੰਡ ਪਰਾਇਣਿ ॥
जीवांचे पोषण करणारी ही प्राणप्रिया आहे.
ਹਮ ਕਉ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਪਰੈ ਤ੍ਰਖਿ ਡਾਇਣਿ ॥੩॥
पण मला ती रक्तपिपासू चेटकिणीसारखी वाटते.॥३॥
ਹਮ ਤਿਸ ਕਾ ਬਹੁ ਜਾਨਿਆ ਭੇਉ ॥
त्यातील सर्व रहस्ये मी जाणून घेतली.
ਜਬ ਹੂਏ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਮਿਲੇ ਗੁਰਦੇਉ ॥
जेव्हा गुरुदेव मला भेटण्यासाठी दयाळू होते.
ਕਹੁ ਕਬੀਰ ਅਬ ਬਾਹਰਿ ਪਰੀ ॥
कबीरजी म्हणतात की आता हा भ्रम माझ्या मनातून निघून गेला आहे आणि.
ਸੰਸਾਰੈ ਕੈ ਅੰਚਲਿ ਲਰੀ ॥੪॥੪॥੭॥
तो जगाच्या शिखरावर पोहोचला आहे.॥४॥४॥८॥