Page 809
ਪਾਵਉ ਧੂਰਿ ਤੇਰੇ ਦਾਸ ਕੀ ਨਾਨਕ ਕੁਰਬਾਣੀ ॥੪॥੩॥੩੩॥
नानक प्रार्थना करतात की हे परमेश्वरा! जर मला तुझ्या सेवकाच्या पायाची धूळ मिळाली तर मी फक्त त्याच्यासाठीच बलिदान देईन. ॥४॥ ३॥ ३३॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
बिलावलू महल्ला ५॥
ਰਾਖਹੁ ਅਪਨੀ ਸਰਣਿ ਪ੍ਰਭ ਮੋਹਿ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੇ ॥
हे परमेश्वरा! मला तुझ्या आश्रयाने ठेवा.
ਸੇਵਾ ਕਛੂ ਨ ਜਾਨਊ ਨੀਚੁ ਮੂਰਖਾਰੇ ॥੧॥
मी नीच आणि मूर्ख आहे आणि तुझी सेवा कशी करावी हे मला माहीत नाही. ॥१॥
ਮਾਨੁ ਕਰਉ ਤੁਧੁ ਊਪਰੇ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰੀਤਮ ਪਿਆਰੇ ॥
हे माझ्या प्रिय प्रिये! मला तुझ्याबद्दल खूप आदर आहे.
ਹਮ ਅਪਰਾਧੀ ਸਦ ਭੂਲਤੇ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹ ਬਖਸਨਹਾਰੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
आम्ही गुन्हेगार आहोत आणि नेहमी चुका करतो पण तुम्ही क्षमाशील आहात. ॥१॥रहाउ॥
ਹਮ ਅਵਗਨ ਕਰਹ ਅਸੰਖ ਨੀਤਿ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹ ਨਿਰਗੁਨ ਦਾਤਾਰੇ ॥
आम्ही रोज असंख्य दुर्गुण करत आलो आहोत पण पुण्य न करता आम्हाला क्षमा करणारा तूच आहेस.
ਦਾਸੀ ਸੰਗਤਿ ਪ੍ਰਭੂ ਤਿਆਗਿ ਏ ਕਰਮ ਹਮਾਰੇ ॥੨॥
हे भगवंता! आमची कर्म एवढी वाईट आहे की आम्ही तुला सोडून तुझ्या दासी मायेच्या संगतीत जडलो आहोत. ॥२॥
ਤੁਮ੍ਹ੍ਹ ਦੇਵਹੁ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਦਇਆ ਧਾਰਿ ਹਮ ਅਕਿਰਤਘਨਾਰੇ ॥
तुझ्या दयाळूपणाने तू आम्हाला सर्व काही देत आहेस पण तरीही आम्ही कृतघ्न राहतो.
ਲਾਗਿ ਪਰੇ ਤੇਰੇ ਦਾਨ ਸਿਉ ਨਹ ਚਿਤਿ ਖਸਮਾਰੇ ॥੩॥
हे परमेश्वरा! आम्ही तुझे स्मरण करत नाही, परंतु आपण दिलेल्या दानात मग्न राहतो. ॥३॥
ਤੁਝ ਤੇ ਬਾਹਰਿ ਕਿਛੁ ਨਹੀ ਭਵ ਕਾਟਨਹਾਰੇ ॥
हे जगाच्या सागराची बंधने तोडणाऱ्या, तुझ्या नियंत्रणाबाहेर काहीच नाही.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਸਰਣਿ ਦਇਆਲ ਗੁਰ ਲੇਹੁ ਮੁਗਧ ਉਧਾਰੇ ॥੪॥੪॥੩੪॥
नानक विनंती करतात, हे दयाळू गुरु! मी तुमच्याकडे आश्रयासाठी आलो आहे, हे मूर्ख! मला जीवनाच्या सागरातून वाचवा. ॥४॥४॥३४॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
बिलावलू महल्ला ५॥
ਦੋਸੁ ਨ ਕਾਹੂ ਦੀਜੀਐ ਪ੍ਰਭੁ ਅਪਨਾ ਧਿਆਈਐ ॥
दुसऱ्याला दोष देऊ नये तर नेहमी भगवंताचे चिंतन करावे.
ਜਿਤੁ ਸੇਵਿਐ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ਘਨਾ ਮਨ ਸੋਈ ਗਾਈਐ ॥੧॥
हे माझ्या हृदया! ज्या देवाच्या उपासनेने खूप आनंद मिळतो त्या देवाचीच स्तुती करावी. ॥१॥
ਕਹੀਐ ਕਾਇ ਪਿਆਰੇ ਤੁਝੁ ਬਿਨਾ ॥
प्रिये, तुझ्याशिवाय माझे दु:ख कोणाला सांगू?
ਤੁਮ੍ਹ੍ਹ ਦਇਆਲ ਸੁਆਮੀ ਸਭ ਅਵਗਨ ਹਮਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
हे प्रभु! तू दयेचा सागर आहेस पण मी अनेक दोषांनी भरलेला आहे. ॥१॥रहाउ॥
ਜਿਉ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹ ਰਾਖਹੁ ਤਿਉ ਰਹਾ ਅਵਰੁ ਨਹੀ ਚਾਰਾ ॥
तू मला सुखात आणि दु:खात ठेवतोस म्हणून मी जगतो. याशिवाय दुसरे साधन नाही.
ਨੀਧਰਿਆ ਧਰ ਤੇਰੀਆ ਇਕ ਨਾਮ ਅਧਾਰਾ ॥੨॥
तुझा एकच आधार असहायांना आहे आणि तुझे नाव सर्वांच्या जीवनाचा आधार आहे. ॥२॥
ਜੋ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹ ਕਰਹੁ ਸੋਈ ਭਲਾ ਮਨਿ ਲੇਤਾ ਮੁਕਤਾ ॥
तुम्ही जे काही कराल ते चांगलेच आहे. जो आनंदाने स्वीकारतो तो मुक्त होतो.
ਸਗਲ ਸਮਗ੍ਰੀ ਤੇਰੀਆ ਸਭ ਤੇਰੀ ਜੁਗਤਾ ॥੩॥
ही संपूर्ण सृष्टी तुमची आहे आणि सर्व काही तुमच्या मर्यादेत घडत आहे. ॥३॥
ਚਰਨ ਪਖਾਰਉ ਕਰਿ ਸੇਵਾ ਜੇ ਠਾਕੁਰ ਭਾਵੈ ॥
ठाकूरजींना ते आवडले तरच मी त्यांची सेवा करीन आणि त्यांचे पाय धुवून देईन.
ਹੋਹੁ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਦਇਆਲ ਪ੍ਰਭ ਨਾਨਕੁ ਗੁਣ ਗਾਵੈ ॥੪॥੫॥੩੫॥
हे प्रभु! दयाळू आणि दयाळू व्हा जेणेकरून नानक तुझी स्तुती गात राहतील. ॥४॥ ५॥ ३५ ॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
बिलावलू महल्ला ५॥
ਮਿਰਤੁ ਹਸੈ ਸਿਰ ਊਪਰੇ ਪਸੂਆ ਨਹੀ ਬੂਝੈ ॥
मृत्यू डोक्यावर उभा राहतो आणि हसतो, पण प्राणीसदृश माणसाला ही वस्तुस्थिती समजत नाही.
ਬਾਦ ਸਾਦ ਅਹੰਕਾਰ ਮਹਿ ਮਰਣਾ ਨਹੀ ਸੂਝੈ ॥੧॥
आयुष्यभर वाद, वाद, अभिरुची आणि अहंकार यात गुरफटून राहिल्यामुळे तो मरण्याचा विचारही करत नाही. ॥१॥
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਹੁ ਆਪਨਾ ਕਾਹੇ ਫਿਰਹੁ ਅਭਾਗੇ ॥
हे अभागी तू तुझ्या सतगुरूची सेवा का करतोस?
ਦੇਖਿ ਕਸੁੰਭਾ ਰੰਗੁਲਾ ਕਾਹੇ ਭੂਲਿ ਲਾਗੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
कुसुमपुष्पाची सुंदर रंगीबेरंगी माया पाहून चुकून का आकर्षित होत आहात? ॥१॥रहाउ॥
ਕਰਿ ਕਰਿ ਪਾਪ ਦਰਬੁ ਕੀਆ ਵਰਤਣ ਕੈ ਤਾਈ ॥
पापे करून तुम्ही स्वतःच्या वापरासाठी अमाप संपत्ती जमा केली आहे.
ਮਾਟੀ ਸਿਉ ਮਾਟੀ ਰਲੀ ਨਾਗਾ ਉਠਿ ਜਾਈ ॥੨॥
पण जेव्हा मृत्यू येतो तेव्हा हे शरीर धुळीत बदलते आणि आत्मा नग्न अवस्थेत जग सोडून जातो.॥२॥
ਜਾ ਕੈ ਕੀਐ ਸ੍ਰਮੁ ਕਰੈ ਤੇ ਬੈਰ ਬਿਰੋਧੀ ॥
ज्या नातेवाईकांसाठी तो कष्ट करतो ते त्याचे विरोधक बनतात आणि त्याचा विरोध करतात.
ਅੰਤ ਕਾਲਿ ਭਜਿ ਜਾਹਿਗੇ ਕਾਹੇ ਜਲਹੁ ਕਰੋਧੀ ॥੩॥
तुम्ही त्यांच्यासाठी रागाने का जळत आहात कारण शेवटी सगळेच तुमच्यापासून दूर पळतील. ॥३॥
ਦਾਸ ਰੇਣੁ ਸੋਈ ਹੋਆ ਜਿਸੁ ਮਸਤਕਿ ਕਰਮਾ ॥
ज्याच्या डोक्यावर भाग्य आहे तो देवाच्या सेवकांचा पाय झाला आहे.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਬੰਧਨ ਛੁਟੇ ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਸਰਨਾ ॥੪॥੬॥੩੬॥
हे नानक! ज्याने सतगुरूंचा आश्रय घेतला आहे तो त्याच्या सर्व बंधनातून मुक्त झाला आहे.॥४॥६॥३६॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
बिलावलू महल्ला ५॥
ਪਿੰਗੁਲ ਪਰਬਤ ਪਾਰਿ ਪਰੇ ਖਲ ਚਤੁਰ ਬਕੀਤਾ ॥
लंगडा माणूस डोंगरावर चढला आहे आणि सर्वात मूर्ख माणूसही हुशार वक्ता झाला आहे.
ਅੰਧੁਲੇ ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਸੂਝਿਆ ਗੁਰ ਭੇਟਿ ਪੁਨੀਤਾ ॥੧॥
गुरू भेटल्यानंतर आंधळ्याला तिन्ही जगाचे ज्ञान झाले आहे. ॥१॥
ਮਹਿਮਾ ਸਾਧੂ ਸੰਗ ਕੀ ਸੁਨਹੁ ਮੇਰੇ ਮੀਤਾ ॥
हे मित्रा! ऋषी संगतीचा महिमा ऐक.
ਮੈਲੁ ਖੋਈ ਕੋਟਿ ਅਘ ਹਰੇ ਨਿਰਮਲ ਭਏ ਚੀਤਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
जो कोणी संताच्या सहवासात गेला आहे, त्याच्या मनातील मलिनता दूर झाली आहे, त्याची लाखो पापे नष्ट झाली आहेत आणि त्याचे मन पवित्र झाले आहे. ॥१॥रहाउ॥
ਐਸੀ ਭਗਤਿ ਗੋਵਿੰਦ ਕੀ ਕੀਟਿ ਹਸਤੀ ਜੀਤਾ ॥
गोविंदांची भक्ती अशी आहे की नम्रतेच्या रूपात मुंगीने अहंकाराच्या रूपाने हत्तीवरही विजय मिळवला आहे.
ਜੋ ਜੋ ਕੀਨੋ ਆਪਨੋ ਤਿਸੁ ਅਭੈ ਦਾਨੁ ਦੀਤਾ ॥੨॥
ज्याला देवाने स्वतःचे बनवले आहे, त्याला त्याने संरक्षण दिले आहे. ॥२॥
ਸਿੰਘੁ ਬਿਲਾਈ ਹੋਇ ਗਇਓ ਤ੍ਰਿਣੁ ਮੇਰੁ ਦਿਖੀਤਾ ॥
अहंकाराचा सिंह नम्रतेची मांजर झाला आहे. नम्रतेच्या रूपातील गवताची पट्टी त्याला सुमेरू पर्वताच्या रूपात दिसू लागली आहे.