Page 598
ਜਨਮ ਮਰਨ ਕਉ ਇਹੁ ਜਗੁ ਬਪੁੜੋ ਇਨਿ ਦੂਜੈ ਭਗਤਿ ਵਿਸਾਰੀ ਜੀਉ ॥
हे गरीब जग जन्म-मृत्यूच्या फेऱ्यात अडकले आहे कारण द्वैताच्या जाळ्यात अडकून ते भगवंताची भक्ती विसरले आहे.
ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਤ ਗੁਰਮਤਿ ਪਾਈਐ ਸਾਕਤ ਬਾਜੀ ਹਾਰੀ ਜੀਉ ॥੩॥
सत्गुरू मिळाल्यावरच ज्ञान प्राप्त होते, पण दुर्बल मनुष्य भक्तीविना जीवनाची लढाई हरला ॥३॥
ਸਤਿਗੁਰ ਬੰਧਨ ਤੋੜਿ ਨਿਰਾਰੇ ਬਹੁੜਿ ਨ ਗਰਭ ਮਝਾਰੀ ਜੀਉ ॥
सत्गुरूंनी माझे बंधन तोडून मला मुक्त केले आहे आणि आता मी गर्भात येणार नाही.
ਨਾਨਕ ਗਿਆਨ ਰਤਨੁ ਪਰਗਾਸਿਆ ਹਰਿ ਮਨਿ ਵਸਿਆ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਜੀਉ ॥੪॥੮॥
हे नानक! आता माझ्या हृदयात ज्ञानाचे रत्न उजळले आहे आणि निराकार परमेश्वर माझ्या मनात वसला आहे ॥४॥८॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੧ ॥
सोरठी महल्ला १॥
ਜਿਸੁ ਜਲ ਨਿਧਿ ਕਾਰਣਿ ਤੁਮ ਜਗਿ ਆਏ ਸੋ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਗੁਰ ਪਾਹੀ ਜੀਉ ॥
नामामृताच्या रूपातील खजिना ज्यासाठी तुम्ही या जगात आला आहात तो नामामृत गुरूंकडे आहे.
ਛੋਡਹੁ ਵੇਸੁ ਭੇਖ ਚਤੁਰਾਈ ਦੁਬਿਧਾ ਇਹੁ ਫਲੁ ਨਾਹੀ ਜੀਉ ॥੧॥
धार्मिक पोशाखातील ढोंगीपणा आणि चतुराई सोडा कारण दुविधाग्रस्त माणसाला हे अमृत फळ मिळत नाही.॥१॥
ਮਨ ਰੇ ਥਿਰੁ ਰਹੁ ਮਤੁ ਕਤ ਜਾਹੀ ਜੀਉ ॥
हे माझ्या मन! स्थिर राहा आणि इकडे तिकडे भटकू नकोस.
ਬਾਹਰਿ ਢੂਢਤ ਬਹੁਤੁ ਦੁਖੁ ਪਾਵਹਿ ਘਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਘਟ ਮਾਹੀ ਜੀਉ ॥ ਰਹਾਉ ॥
बाहेर शोधताना खूप कष्ट होतात, हे अमृत शरीराच्या घरातच असते. ॥१॥रहाउ॥
ਅਵਗੁਣ ਛੋਡਿ ਗੁਣਾ ਕਉ ਧਾਵਹੁ ਕਰਿ ਅਵਗੁਣ ਪਛੁਤਾਹੀ ਜੀਉ ॥
अवगुण सोडा आणि सद्गुणांकडे धाव घ्या, म्हणजे केवळ दुर्गुणांमध्येच सक्रिय राहिलो तर तुम्हाला खूप पश्चाताप करावा लागेल.
ਸਰ ਅਪਸਰ ਕੀ ਸਾਰ ਨ ਜਾਣਹਿ ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਕੀਚ ਬੁਡਾਹੀ ਜੀਉ ॥੨॥
तुम्हाला चांगल्या वाईटातला फरक कळत नाही आणि पुन्हा पुन्हा पापांच्या चिखलात बुडत रहा.॥२॥
ਅੰਤਰਿ ਮੈਲੁ ਲੋਭ ਬਹੁ ਝੂਠੇ ਬਾਹਰਿ ਨਾਵਹੁ ਕਾਹੀ ਜੀਉ ॥
मनात लोभाची घाण आणि खोटेपणा असेल तर बाहेर आंघोळ करण्यात काय अर्थ आहे?
ਨਿਰਮਲ ਨਾਮੁ ਜਪਹੁ ਸਦ ਗੁਰਮੁਖਿ ਅੰਤਰ ਕੀ ਗਤਿ ਤਾਹੀ ਜੀਉ ॥੩॥
गुरूंच्या उपदेशानुसार नेहमी निर्मल नामाचा जप करा, तरच तुमचा अंतरात्मा सुखी होईल. ॥३॥
ਪਰਹਰਿ ਲੋਭੁ ਨਿੰਦਾ ਕੂੜੁ ਤਿਆਗਹੁ ਸਚੁ ਗੁਰ ਬਚਨੀ ਫਲੁ ਪਾਹੀ ਜੀਉ ॥
लोभ, निंदा आणि असत्य यापासून मुक्त व्हा, तुम्हाला तुमच्या गुरूंच्या वचनानेच खरे फळ मिळेल.
ਜਿਉ ਭਾਵੈ ਤਿਉ ਰਾਖਹੁ ਹਰਿ ਜੀਉ ਜਨ ਨਾਨਕ ਸਬਦਿ ਸਲਾਹੀ ਜੀਉ ॥੪॥੯॥
हे हरी! तुला योग्य वाटेल तसे माझे रक्षण कर, नानक केवळ शब्दांतून तुझी स्तुती करतात ॥४॥९॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੧ ਪੰਚਪਦੇ ॥
सोरठी महाला १ पंचपदे ॥
ਅਪਨਾ ਘਰੁ ਮੂਸਤ ਰਾਖਿ ਨ ਸਾਕਹਿ ਕੀ ਪਰ ਘਰੁ ਜੋਹਨ ਲਾਗਾ ॥
लुटले जाणारे स्वतःचे घर जर तुम्ही सुरक्षित ठेवू शकत नसाल तर दुसऱ्याच्या घराकडे वाईट हेतूने का पाहत आहात?
ਘਰੁ ਦਰੁ ਰਾਖਹਿ ਜੇ ਰਸੁ ਚਾਖਹਿ ਜੋ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੇਵਕੁ ਲਾਗਾ ॥੧॥
भगवंताच्या नामाचा रस चाखला तरच तुम्ही तुमच्या घराच्या दाराचे रक्षण करू शकाल जो सेवक गुरुमुख होऊन नामात लीन होतो.॥१॥
ਮਨ ਰੇ ਸਮਝੁ ਕਵਨ ਮਤਿ ਲਾਗਾ ॥
अरे मन! तू स्वतःला कोणत्या चुकीच्या मार्गाने समजतोस?
ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿ ਅਨ ਰਸ ਲੋਭਾਨੇ ਫਿਰਿ ਪਛੁਤਾਹਿ ਅਭਾਗਾ ॥ ਰਹਾਉ ॥
भगवंताच्या नामाचा विसर पडल्याने तुम्ही इतरांच्या वासनेकडे आकर्षित होत आहात. हे दुर्दैवी, तुला शेवटी खूप पश्चात्ताप होईल.॥१॥रहाउ॥
ਆਵਤ ਕਉ ਹਰਖ ਜਾਤ ਕਉ ਰੋਵਹਿ ਇਹੁ ਦੁਖੁ ਸੁਖੁ ਨਾਲੇ ਲਾਗਾ ॥
पैसा आला की खूप आनंद होतो पण पैसा निघून गेला की रडायला लागतो. हे दु:ख आणि सुख एकत्रच चालू राहते.
ਆਪੇ ਦੁਖ ਸੁਖ ਭੋਗਿ ਭੋਗਾਵੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੋ ਅਨਰਾਗਾ ॥੨॥
देव स्वत: माणसाला सुख-दु:ख देत राहतो. पण गुरुमुख व्यक्ती त्यापासून अलिप्त राहतो.॥२॥
ਹਰਿ ਰਸ ਊਪਰਿ ਅਵਰੁ ਕਿਆ ਕਹੀਐ ਜਿਨਿ ਪੀਆ ਸੋ ਤ੍ਰਿਪਤਾਗਾ ॥
हा रस पिणारा तृप्त होतो यापेक्षा श्रेष्ठ असे काय म्हणता येईल?
ਮਾਇਆ ਮੋਹਿਤ ਜਿਨਿ ਇਹੁ ਰਸੁ ਖੋਇਆ ਜਾ ਸਾਕਤ ਦੁਰਮਤਿ ਲਾਗਾ ॥੩॥
ज्या माणसाने मायेने मोहित होऊन हे सुख गमावले आहे, असा दुर्बल मनुष्य वाईट सवयींनी ग्रासलेला आहे. ॥३॥
ਮਨ ਕਾ ਜੀਉ ਪਵਨਪਤਿ ਦੇਹੀ ਦੇਹੀ ਮਹਿ ਦੇਉ ਸਮਾਗਾ ॥
देव शरीरातच असतो. तो मनाचा जीवन आधार आणि शरीराच्या जीवनाचा स्वामी आहे.
ਜੇ ਤੂ ਦੇਹਿ ਤ ਹਰਿ ਰਸੁ ਗਾਈ ਮਨੁ ਤ੍ਰਿਪਤੈ ਹਰਿ ਲਿਵ ਲਾਗਾ ॥੪॥
हे हरि! तू जरी हे दान दिलेस तरी मी हरिरसाची स्तुती करू शकेन आणि माझे मनही तृप्त होऊन माझी भक्ती तुझ्यावर केंद्रित होईल ॥४॥
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਮਹਿ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪਾਈਐ ਗੁਰਿ ਮਿਲਿਐ ਜਮ ਭਉ ਭਾਗਾ ॥
संतांच्या मेळाव्यातच हरिरस प्राप्त होतो आणि गुरूंच्या भेटीने मृत्यूचे भय दूर होते.
ਨਾਨਕ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਜਪਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਰਿ ਪਾਏ ਮਸਤਕਿ ਭਾਗਾ ॥੫॥੧੦॥
हे नानक! गुरूंच्या सान्निध्यात रामाचे नामस्मरण करा, ज्याच्या डोक्यावर भाग्य आहे त्यालाच देव सापडतो.॥५॥१०॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੧ ॥
सोरठी महल्ला १॥
ਸਰਬ ਜੀਆ ਸਿਰਿ ਲੇਖੁ ਧੁਰਾਹੂ ਬਿਨੁ ਲੇਖੈ ਨਹੀ ਕੋਈ ਜੀਉ ॥
निर्मात्याने सर्व प्राणिमात्रांच्या कपाळावर त्यांच्या कर्मानुसार नशीब लिहिलेले आहे आणि कोणीही नशिबाशिवाय नाही.
ਆਪਿ ਅਲੇਖੁ ਕੁਦਰਤਿ ਕਰਿ ਦੇਖੈ ਹੁਕਮਿ ਚਲਾਏ ਸੋਈ ਜੀਉ ॥੧॥
पण तो स्वत: कोणत्याही लिखाणापासून रहित आहे, आपला स्वभाव निर्माण करून तो पाहत राहतो आणि स्वत: जीवांना त्याच्या आदेशाचे पालन करायला लावतो.॥१॥
ਮਨ ਰੇ ਰਾਮ ਜਪਹੁ ਸੁਖੁ ਹੋਈ ॥
हे माझ्या मन! रामाचे नामस्मरण कर, तरच तुला सुख मिळेल.
ਅਹਿਨਿਸਿ ਗੁਰ ਕੇ ਚਰਨ ਸਰੇਵਹੁ ਹਰਿ ਦਾਤਾ ਭੁਗਤਾ ਸੋਈ ॥ ਰਹਾਉ ॥
रात्रंदिवस गुरूंच्या चरणांची सेवा करा, तरच तुम्हाला कळेल की देव देणारा आहे आणि तोच भोग घेणारा आहे.॥१॥रहाउ॥