Page 40
ਸਹਸ ਸਿਆਣਪ ਕਰਿ ਰਹੇ ਮਨਿ ਕੋਰੈ ਰੰਗੁ ਨ ਹੋਇ ॥
हजारो इतर हुशार तंत्रांचा प्रयत्न करून, अपरिपक्व आणि अप्रभावी मन कोणत्याही दैवी प्रेमाला आलिंगन देत नाही.
ਕੂੜਿ ਕਪਟਿ ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਇਓ ਜੋ ਬੀਜੈ ਖਾਵੈ ਸੋਇ ॥੩॥
खोटेपणा आणि कपट यांच्याद्वारे कोणताही प्राणी परमेश्वराला प्राप्त करू शकत नाही. मनुष्य जे काही बी पेरतो त्याला तेच फळ मिळते.॥३॥
ਸਭਨਾ ਤੇਰੀ ਆਸ ਪ੍ਰਭੁ ਸਭ ਜੀਅ ਤੇਰੇ ਤੂੰ ਰਾਸਿ ॥
हे परमेश्वरा! या जगातील सर्व प्राणी तुझेच आहेत, त्या सर्व प्राणिमात्रांची संपत्ती तूच आहेस आणि त्यांच्या आशा-अपेक्षा फक्त तुझ्याकडूनच आहेत.
ਪ੍ਰਭ ਤੁਧਹੁ ਖਾਲੀ ਕੋ ਨਹੀ ਦਰਿ ਗੁਰਮੁਖਾ ਨੋ ਸਾਬਾਸਿ ॥
हे परमेश्वरा! तुमच्या दारातून रिकाम्या हाताने कोणीही परत येत नाही. गुरूच्या अनुयायांची प्रशंसा आणि स्तुती केली जाते.
ਬਿਖੁ ਭਉਜਲ ਡੁਬਦੇ ਕਢਿ ਲੈ ਜਨ ਨਾਨਕ ਕੀ ਅਰਦਾਸਿ ॥੪॥੧॥੬੫॥
नानक नम्रपणे प्रार्थना करतो; हे परमेश्वरा! कृपया दुर्गुणांच्या भयानक महासागरात बुडत असलेल्या सर्व लोकांना वाचवा. ॥४॥१॥६५॥
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੪ ॥
श्रीरागु महला ੪॥
ਨਾਮੁ ਮਿਲੈ ਮਨੁ ਤ੍ਰਿਪਤੀਐ ਬਿਨੁ ਨਾਮੈ ਧ੍ਰਿਗੁ ਜੀਵਾਸੁ ॥
परमेश्वराचे नाम प्राप्त झाल्यावर मनुष्याचे मन तृप्त होते, परमेश्वराच्या नामशिवाय मनुष्य जीवन निरर्थक असते. (कारण सांसारिक इच्छांची आसक्ती आणि अपूर्णता यामुळे दुःख होते.)
ਕੋਈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਜਣੁ ਜੇ ਮਿਲੈ ਮੈ ਦਸੇ ਪ੍ਰਭੁ ਗੁਣਤਾਸੁ ॥
जर गुरूंचा अनुयायी किंवा गुरूंच्या सानिध्यात राहणारा एखादा व्यक्ती सापडला आणि मला त्याने परमेश्वराच्या गुणांच्या खजिन्याबद्दल सांगितले,
ਹਉ ਤਿਸੁ ਵਿਟਹੁ ਚਉ ਖੰਨੀਐ ਮੈ ਨਾਮ ਕਰੇ ਪਰਗਾਸੁ ॥੧॥
तर मी त्याच्यासाठी स्वतःचा त्याग करण्यास तयार आहे.॥१॥
ਮੇਰੇ ਪ੍ਰੀਤਮਾ ਹਉ ਜੀਵਾ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇ ॥
हे माझ्या प्रिय परमेश्वरा! मी तुमचे नामस्मरण करून आध्यात्मिकरित्या (केवळ) जगू शकतो.
ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਜੀਵਣੁ ਨਾ ਥੀਐ ਮੇਰੇ ਸਤਿਗੁਰ ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
परमेश्वराच्या नामाशिवाय माझे आध्यात्मिक जीवन देखील अस्तित्वात नाही. हे माझ्या सद्गुरु! माझ्या अंतःकरणात परमेश्वराचे नाव निर्माण करा.॥ १॥ रहाउ॥
ਨਾਮੁ ਅਮੋਲਕੁ ਰਤਨੁ ਹੈ ਪੂਰੇ ਸਤਿਗੁਰ ਪਾਸਿ ॥
परमेश्वराचे नाम हे एक अमूल्य रत्न आहे, जे सद्गुरूंजवळ विद्यमान असते.
ਸਤਿਗੁਰ ਸੇਵੈ ਲਗਿਆ ਕਢਿ ਰਤਨੁ ਦੇਵੈ ਪਰਗਾਸਿ ॥
गुरूंची भक्तीभावाने सेवा करून, परमेश्वराच्या नामाचे अमूल्य रत्न प्रकट होते आणि त्यांचे जीवन प्रकाशमान होते.
ਧੰਨੁ ਵਡਭਾਗੀ ਵਡ ਭਾਗੀਆ ਜੋ ਆਇ ਮਿਲੇ ਗੁਰ ਪਾਸਿ ॥੨॥
जे गुरूंच्या शिकवणींचे पालन करतात ते धन्य आणि भाग्यवान आहेत.॥२॥
ਜਿਨਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੁਰਖੁ ਨ ਭੇਟਿਓ ਸੇ ਭਾਗਹੀਣ ਵਸਿ ਕਾਲ ॥
जे दुर्दैवी लोक सद्गुरू, परमात्मा यांची भेट घेत नाहीत, ते आध्यात्मिक मृत्यूच्या चक्रात सापडतात.
ਓਇ ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਜੋਨਿ ਭਵਾਈਅਹਿ ਵਿਚਿ ਵਿਸਟਾ ਕਰਿ ਵਿਕਰਾਲ ॥
असे लोक जन्म-मृत्यूच्या चक्रात अडकतात ते निरनिराळ्या योनीत भटकत राहतात. असे प्राणी घाणीचे भयंकर कीड बनले आहेत.
ਓਨਾ ਪਾਸਿ ਦੁਆਸਿ ਨ ਭਿਟੀਐ ਜਿਨ ਅੰਤਰਿ ਕ੍ਰੋਧੁ ਚੰਡਾਲ ॥੩॥
त्या अहंकारी, आत्म-केंद्रित लोकांशी भेटू नका, किंवा अगदी जवळ जाऊ नका, ज्यांचे अंतःकरण क्रोधाने भरले असते.॥३॥
ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੁਰਖੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੁ ਵਡਭਾਗੀ ਨਾਵਹਿ ਆਇ ॥
महापुरुष सद्गुरू हे अमृताचे सरोवर आहेत, जेथे भाग्यवान लोक येऊन स्नान करतात. म्हणजेच त्यांचे आशीर्वाद मिळवून व्यक्ती त्यांच्या आशीर्वादास पात्र होतात.
ਉਨ ਜਨਮ ਜਨਮ ਕੀ ਮੈਲੁ ਉਤਰੈ ਨਿਰਮਲ ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜਾਇ ॥
गुरूंच्या सल्ल्यानुसार, त्यांच्या असंख्य जन्मांची घाण (वाईटाची) शुद्ध केली जाते, कारण गुरु त्यांच्यामध्ये पवित्र दृढ करतात.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਉਤਮ ਪਦੁ ਪਾਇਆ ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਲਿਵ ਲਾਇ ॥੪॥੨॥੬੬॥
गुरुजी म्हणतात, हे नानक! सद्गुरुंकडे लक्ष केंदित केल्याने (गुरू-भक्त) सर्वोच्च पद प्राप्त करतात.॥४॥२॥६६॥
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੪ ॥
श्रीरागु महला ੪॥
ਗੁਣ ਗਾਵਾ ਗੁਣ ਵਿਥਰਾ ਗੁਣ ਬੋਲੀ ਮੇਰੀ ਮਾਇ ॥
हे माझी आई! मी फक्त त्या परमात्म्याची स्तुती गातो. मी त्याची स्तुती करतो आणि त्याचे गुण समजावून सांगतो.
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਜਣੁ ਗੁਣਕਾਰੀਆ ਮਿਲਿ ਸਜਣ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਇ ॥
केवळ गुरूचे अनुयायी, एक आध्यात्मिक मित्र असा गुण विकसित करण्यास मदत करू शकतो. अशा आध्यात्मिक मित्राबरोबर भेटून आपण परमेश्वराची स्तुती गाऊ शकतो.
ਹੀਰੈ ਹੀਰੁ ਮਿਲਿ ਬੇਧਿਆ ਰੰਗਿ ਚਲੂਲੈ ਨਾਇ ॥੧॥
जो मनुष्य परमेश्वराचे गुणगान गातो, त्याच्या मनरूपी हिरा त्याच्या गुरूच्या हिऱ्यात विलीन होतो, परमेश्वराच्या नामात लीन होऊन तो परमेश्वराच्या प्रेमाच्या रंगात रंगून जातो.॥१॥
ਮੇਰੇ ਗੋਵਿੰਦਾ ਗੁਣ ਗਾਵਾ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਮਨਿ ਹੋਇ ॥
हे माझ्या परमेश्वरा! कृपया मला तुझे गुणगान गात राहू दे. तुझी स्तुती करताच माझे मन मायेच्या वासनेपासून मुक्त होते.
ਅੰਤਰਿ ਪਿਆਸ ਹਰਿ ਨਾਮ ਕੀ ਗੁਰੁ ਤੁਸਿ ਮਿਲਾਵੈ ਸੋਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
माझ्यामध्ये परमेश्वराच्या नामाची तहान आहे आणि मी प्रार्थना करतो की त्याच्या आशीर्वादाने गुरु मला (तुझ्याबरोबर) एकरूप करतील. ॥ १॥ रहाउ॥
ਮਨੁ ਰੰਗਹੁ ਵਡਭਾਗੀਹੋ ਗੁਰੁ ਤੁਠਾ ਕਰੇ ਪਸਾਉ ॥
हे प्राणी! आपले हृदय परमेश्वराच्या प्रेमाने रंगवा. गुरू तुमच्या सेवा करण्याच्या भावनेवर प्रसन्न होऊन तुम्हाला आशीर्वाद देतील.
ਗੁਰੁ ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜਾਏ ਰੰਗ ਸਿਉ ਹਉ ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਬਲਿ ਜਾਉ ॥
मी स्वतःला त्या सद्गुरुंना समर्पित करतो, जो माझ्या आत परमेश्वराचे नाम प्रेमाने दृढ करतो.
ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਨ ਲਭਈ ਲਖ ਕੋਟੀ ਕਰਮ ਕਮਾਉ ॥੨॥
सद्गुरूशिवाय अकालपुरुषाचे नाम प्राप्त होत नाही. जीव लाखो कर्मकांडे करत राहिला तरी त्यालापरमेश्वराची प्राप्ती होत नाही.॥२॥
ਬਿਨੁ ਭਾਗਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਨਾ ਮਿਲੈ ਘਰਿ ਬੈਠਿਆ ਨਿਕਟਿ ਨਿਤ ਪਾਸਿ ॥
(पूर्व नियोजित)नियतीशिवाय गुरू भेटत नाही आणि गुरूशिवाय परमेश्वर प्राप्त होऊ शकत नाही तरीही तो नेहमी आपल्या जवळ असतो, आपल्या हृदयात वास करतो.
ਅੰਤਰਿ ਅਗਿਆਨ ਦੁਖੁ ਭਰਮੁ ਹੈ ਵਿਚਿ ਪੜਦਾ ਦੂਰਿ ਪਈਆਸਿ ॥
मूर्खपणा आणि संशयाची वेदना माणसाच्या आत असतात. माणूस आणि परमेश्वर यांच्यात अज्ञानाचा पडदा असतो. जेव्हा अज्ञान नाहीसे होते तेव्हा ज्ञानाचा प्रकाश मनुष्य आणि परमेश्वर यांच्यातील पडदा दूर करतो.
ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਭੇਟੇ ਕੰਚਨੁ ਨਾ ਥੀਐ ਮਨਮੁਖੁ ਲੋਹੁ ਬੂਡਾ ਬੇੜੀ ਪਾਸਿ ॥੩॥
जो मनुष्य गुरूंचा आश्रय न घेता, त्यांच्या उपदेशाचे पालन न करता आपल्या मनाचे अनुसरण करतो तो लोखंडासारखा आहे, जो गुरू पारसांना भेटल्याशिवाय सोन्यामध्ये बदलू शकत नाही.गुरूच्या बेड्या त्या मानवनिर्मित लोखंडाशी असतात, पण ते(दुर्गुणांच्या नदीत) बुडते.
ਸਤਿਗੁਰੁ ਬੋਹਿਥੁ ਹਰਿ ਨਾਵ ਹੈ ਕਿਤੁ ਬਿਧਿ ਚੜਿਆ ਜਾਇ ॥
सद्गुरू हे परमेश्वराचे नामरूपी जहाज आहे. आपण त्या जहाजावर कशाप्रकारे चढू शकतो?
ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਭਾਣੈ ਜੋ ਚਲੈ ਵਿਚਿ ਬੋਹਿਥ ਬੈਠਾ ਆਇ ॥
गुरूंच्या मार्गदर्शनानुसार एखाद्याचे जीवन जगतो तो परमेश्वराला प्राप्त करतो आणि परमेश्वराबरोबर एकरूप होतो.
ਧੰਨੁ ਧੰਨੁ ਵਡਭਾਗੀ ਨਾਨਕਾ ਜਿਨਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਲਏ ਮਿਲਾਇ ॥੪॥੩॥੬੭॥
हे नानक! ते लोक धन्य आणि भाग्यवान असतात जे गुरूच्या माध्यमातून परमेश्वराशी एकरूप होतात. ॥४॥ ३॥ ६७॥