Page 296
ਗਿਆਨੁ ਸ੍ਰੇਸਟ ਊਤਮ ਇਸਨਾਨੁ ॥
सर्वोत्तम ज्ञान, सर्वोत्तम स्नान,
ਚਾਰਿ ਪਦਾਰਥ ਕਮਲ ਪ੍ਰਗਾਸ ॥
चार पुरुषार्थ (धर्म, अर्थ, काम, मोक्ष), ह्रदयाच्या कमळाचे फुलणे,
ਸਭ ਕੈ ਮਧਿ ਸਗਲ ਤੇ ਉਦਾਸ ॥
सर्वांमध्ये राहताना सर्व सांसारिक संलग्नकांपासून अलिप्त राहणे,
ਸੁੰਦਰੁ ਚਤੁਰੁ ਤਤ ਕਾ ਬੇਤਾ ॥
आध्यात्मिकदृष्ट्या सौंदर्य, बुद्धिमत्ता आणि तत्वज्ञानी,
ਸਮਦਰਸੀ ਏਕ ਦ੍ਰਿਸਟੇਤਾ ॥
परमेश्वराला समरसतेने आणि एकाच दृष्टीने पाहणे,
ਇਹ ਫਲ ਤਿਸੁ ਜਨ ਕੈ ਮੁਖਿ ਭਨੇ ॥
हे नानक! त्याला ही सर्व फळे मिळतात,
ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਬਚਨ ਮਨਿ ਸੁਨੇ ॥੬॥
जो मुखाने सुखाच्या रत्नाचा (सुखमणी) जप करतो आणि गुरूंचे वचन आणि भगवंताच्या नामाचा महिमा मनाने ऐकतो. ॥ ६॥
ਇਹੁ ਨਿਧਾਨੁ ਜਪੈ ਮਨਿ ਕੋਇ ॥
या गुणांच्या भांडाराचा जप जो कोणी व्यक्ती मनापासून करतो,
ਸਭ ਜੁਗ ਮਹਿ ਤਾ ਕੀ ਗਤਿ ਹੋਇ ॥
तो संपूर्ण जीवन एका उंच आध्यात्मिक अवस्थेत जगतो.
ਗੁਣ ਗੋਬਿੰਦ ਨਾਮ ਧੁਨਿ ਬਾਣੀ ॥
ही ध्वनी गोविंदांच्या कीर्तीची आणि स्तुतीची ध्वनी आहे.
ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਸਾਸਤ੍ਰ ਬੇਦ ਬਖਾਣੀ ॥
ज्याबद्दल स्मृती, शास्त्र आणि वेद हे सर्व वर्णन करतात.
ਸਗਲ ਮਤਾਂਤ ਕੇਵਲ ਹਰਿ ਨਾਮ ॥
सर्व धर्मांचे सार म्हणजे परमेश्वराच्या नावावर मनन करणे हेच आहे.
ਗੋਬਿੰਦ ਭਗਤ ਕੈ ਮਨਿ ਬਿਸ੍ਰਾਮ ॥
या नावाचे निवासस्थान हे भक्ताचे हृदय असते.
ਕੋਟਿ ਅਪ੍ਰਾਧ ਸਾਧਸੰਗਿ ਮਿਟੈ ॥
अशा संतांच्या संगतीने भक्ताचे लाखो पाप नष्ट होतात.
ਸੰਤ ਕ੍ਰਿਪਾ ਤੇ ਜਮ ਤੇ ਛੁਟੈ ॥
गुरूंच्या कृपेने असा भक्त मृत्यूपासून (यमापासून) मुक्त होतो.
ਜਾ ਕੈ ਮਸਤਕਿ ਕਰਮ ਪ੍ਰਭਿ ਪਾਏ ॥
हे नानक! ज्याच्या नाशिबात परमेश्वराने चांगले कर्म लिहिले आहे,
ਸਾਧ ਸਰਣਿ ਨਾਨਕ ਤੇ ਆਏ ॥੭॥
फक्त तीच व्यक्ती संतांचा आश्रय घेते. ॥७॥
ਜਿਸੁ ਮਨਿ ਬਸੈ ਸੁਨੈ ਲਾਇ ਪ੍ਰੀਤਿ ॥
ज्याच्या हृदयात परमेश्वराचा वास आहे आणि जो प्रेमाने ऐकतो,
ਤਿਸੁ ਜਨ ਆਵੈ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਚੀਤਿ ॥
असा भक्तच परमेश्वराचे नामस्मरण करतो.
ਜਨਮ ਮਰਨ ਤਾ ਕਾ ਦੂਖੁ ਨਿਵਾਰੈ ॥
अशा व्यक्तीच्या जन्म आणि मृत्यूच्या वेदना नष्ट होतात.
ਦੁਲਭ ਦੇਹ ਤਤਕਾਲ ਉਧਾਰੈ ॥
तो या दुर्मिळ शरीराचे तात्कालिक विकारांपासून रक्षण करतो.
ਨਿਰਮਲ ਸੋਭਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਤਾ ਕੀ ਬਾਨੀ ॥
त्याची शोभा निर्मळ आणि त्याची वाणी अमृतसारखी आहे.
ਏਕੁ ਨਾਮੁ ਮਨ ਮਾਹਿ ਸਮਾਨੀ ॥
त्याच्या मनात फक्त परमेश्वराचेच नाम राहते.
ਦੂਖ ਰੋਗ ਬਿਨਸੇ ਭੈ ਭਰਮ ॥
दु:ख, आजारपण, भीती आणि शंका त्याच्यापासून दूर जातात.
ਸਾਧ ਨਾਮ ਨਿਰਮਲ ਤਾ ਕੇ ਕਰਮ ॥
त्याला संत म्हणून ओळखले जाते आणि त्याची कृती पवित्र होते.
ਸਭ ਤੇ ਊਚ ਤਾ ਕੀ ਸੋਭਾ ਬਨੀ ॥
त्याचे वैभव सर्वोच्च होते.
ਨਾਨਕ ਇਹ ਗੁਣਿ ਨਾਮੁ ਸੁਖਮਨੀ ॥੮॥੨੪॥
हे नानक! या गुणांमुळे या वाणीचे (परमेश्वराचे) नाव सुखमणी आहे. ॥८॥२४॥
ਥਿਤੀ ਗਉੜੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
थिती गउडी महला ५ ॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
परमेश्वर एकच आहे आणि त्याला सद्गुरूच्या कृपेने प्राप्त केले जाऊ शकते.
ਜਲਿ ਥਲਿ ਮਹੀਅਲਿ ਪੂਰਿਆ ਸੁਆਮੀ ਸਿਰਜਨਹਾਰੁ ॥
या जगाचा निर्माता, ईश्वर, जल, पृथ्वी आणि आकाशात सर्वव्यापी आहे.
ਅਨਿਕ ਭਾਂਤਿ ਹੋਇ ਪਸਰਿਆ ਨਾਨਕ ਏਕੰਕਾਰੁ ॥੧॥
हे नानक! सर्वांचा स्वामी एकच परमेश्वर आहे आणि त्याने अनेक प्रकारे संपूर्ण विश्व व्यापलेले आहे.
ਪਉੜੀ ॥
पउडी॥
ਏਕਮ ਏਕੰਕਾਰੁ ਪ੍ਰਭੁ ਕਰਉ ਬੰਦਨਾ ਧਿਆਇ ॥
ईश्वर एकच आहे आणि सदैव त्या परमेश्वराची पूजा आणि नामस्मरण करा.
ਗੁਣ ਗੋਬਿੰਦ ਗੁਪਾਲ ਪ੍ਰਭ ਸਰਨਿ ਪਰਉ ਹਰਿ ਰਾਇ ॥
त्या गोविंद गोपाळाची स्तुती करा आणि अकालपुरुषाचा आश्रय घ्या.
ਤਾ ਕੀ ਆਸ ਕਲਿਆਣ ਸੁਖ ਜਾ ਤੇ ਸਭੁ ਕਛੁ ਹੋਇ ॥
मोक्ष आणि आनंद मिळविण्यासाठी, त्याच्यावर आशा ठेवा, ज्याच्या आदेशाने सर्व काही घडते.
ਚਾਰਿ ਕੁੰਟ ਦਹ ਦਿਸਿ ਭ੍ਰਮਿਓ ਤਿਸੁ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਇ ॥
मी चारही कोपरे आणि जगाच्या दहा दिशानिर्देशांमधून भटकलो आहे आणि मला आढळले आहे की त्याच्याशिवाय दुसरा तारणहार नाही.
ਬੇਦ ਪੁਰਾਨ ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਸੁਨੇ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਕਰਉ ਬੀਚਾਰੁ ॥
(हे जीव!) वेद, पुराण आणि स्मृती ऐकून मी त्यांचे अनेक प्रकारे चिंतन केले आहे.
ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਨ ਭੈ ਹਰਨ ਸੁਖ ਸਾਗਰ ਨਿਰੰਕਾਰ ॥
केवळ निरंकार परमात्माच पाप करणाऱ्या व्यक्तींना तारणारा, भयाचा नाश करणारा आणि सुखाचा सागर आहे.
ਦਾਤਾ ਭੁਗਤਾ ਦੇਨਹਾਰੁ ਤਿਸੁ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਜਾਇ ॥
परमेश्वरच दाता, भोगणारा आणि उद्धार करणारा आहे. त्याच्याशिवाय (परमेश्वर) कोणीही नाही.
ਜੋ ਚਾਹਹਿ ਸੋਈ ਮਿਲੈ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਗੁਨ ਗਾਇ ॥੧॥
हे नानक! परमेश्वराची स्तुती केल्याने मनुष्याला जे पाहिजे ते सर्व मिळते. ॥१॥
ਗੋਬਿੰਦ ਜਸੁ ਗਾਈਐ ਹਰਿ ਨੀਤ ॥
हे माझ्या मित्रा! माणसाने नेहमी गोविंदांची (परमेश्वराची)स्तुती केली पाहिजे.
ਮਿਲਿ ਭਜੀਐ ਸਾਧਸੰਗਿ ਮੇਰੇ ਮੀਤ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
चांगल्या व्यक्तीच्या संगतीने त्या परमेश्वराचे नामस्मरण करावे. ॥१॥ रहाउ॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਕਰਉ ਬੰਦਨਾ ਅਨਿਕ ਵਾਰ ਸਰਨਿ ਪਰਉ ਹਰਿ ਰਾਇ ॥
परमेश्वराला अनेक वेळा नमस्कार करून त्याचा आश्रय घ्या.
ਭ੍ਰਮੁ ਕਟੀਐ ਨਾਨਕ ਸਾਧਸੰਗਿ ਦੁਤੀਆ ਭਾਉ ਮਿਟਾਇ ॥੨॥
हे नानक! चांगल्या संगतीने संसाराची आसक्ती आणि द्वैत नाहीसे होऊन सर्व भ्रम नष्ट होतात. ॥२॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी॥
ਦੁਤੀਆ ਦੁਰਮਤਿ ਦੂਰਿ ਕਰਿ ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਕਰਿ ਨੀਤ ॥
दुसरे- दुष्ट बुद्धीचा त्याग करून सदैव गुरूंची सेवा करावी.
ਰਾਮ ਰਤਨੁ ਮਨਿ ਤਨਿ ਬਸੈ ਤਜਿ ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਲੋਭੁ ਮੀਤ ॥
हे मित्रा! वासना, क्रोध आणि लोभ यांचा त्याग करून, राम नामाचे रत्न तुमच्या आत्म्यात आणि शरीरात वास करेल.
ਮਰਣੁ ਮਿਟੈ ਜੀਵਨੁ ਮਿਲੈ ਬਿਨਸਹਿ ਸਗਲ ਕਲੇਸ ॥
तुम्ही अनंतकाळचे जीवन प्राप्त कराल, मृत्यूवर मात कराल आणि तुमची सर्व संकटे नष्ट होतील.
ਆਪੁ ਤਜਹੁ ਗੋਬਿੰਦ ਭਜਹੁ ਭਾਉ ਭਗਤਿ ਪਰਵੇਸ ॥
अहंकार सोडून गोविंदाची पूजा करा, परमेश्वराविषयीची भक्ती तुमच्या मनात निर्माण होईल.