Page 284
ਨਾਨਕ ਕੈ ਮਨਿ ਇਹੁ ਅਨਰਾਉ ॥੧॥
नानकांच्या मनात हीच इच्छा आहे. ॥ १॥
ਮਨਸਾ ਪੂਰਨ ਸਰਨਾ ਜੋਗ ॥
परमेश्वर भक्ताची इच्छा पूर्ण करण्यास आणि त्याला आश्रय देण्यास सक्षम आहे.
ਜੋ ਕਰਿ ਪਾਇਆ ਸੋਈ ਹੋਗੁ ॥
जे काही परमेश्वराने एखाद्याच्या नशिबात लिहिलेले आहे, तेच घडते.
ਹਰਨ ਭਰਨ ਜਾ ਕਾ ਨੇਤ੍ਰ ਫੋਰੁ ॥
परमेश्वर काही क्षणातच सृष्टीची निर्मिती करू शकतो आणि सृष्टी नष्टही करू शकतो.
ਤਿਸ ਕਾ ਮੰਤ੍ਰੁ ਨ ਜਾਨੈ ਹੋਰੁ ॥
त्याचे रहस्य इतर कोणाही जाणून घेऊ शकत नाही.
ਅਨਦ ਰੂਪ ਮੰਗਲ ਸਦ ਜਾ ਕੈ ॥
परमेश्वर सार्वकालिक आनंद आणि आनंदाचे मूर्त स्वरूप आहे,
ਸਰਬ ਥੋਕ ਸੁਨੀਅਹਿ ਘਰਿ ਤਾ ਕੈ ॥
आणि मी ऐकले आहे की सर्व सृष्टीतील सर्व वस्तू त्याच्या ताब्यात आहे.
ਰਾਜ ਮਹਿ ਰਾਜੁ ਜੋਗ ਮਹਿ ਜੋਗੀ ॥
राजांमध्ये तो महान राजा आहे. योगींमध्ये तो सर्वांत पवित्र योगी आहे.
ਤਪ ਮਹਿ ਤਪੀਸਰੁ ਗ੍ਰਿਹਸਤ ਮਹਿ ਭੋਗੀ ॥
तपस्वी लोकांमध्ये तो सर्वोच्च तपस्वी आहे; गृहस्थांमध्ये तो स्वतः गृहस्थी आहे.
ਧਿਆਇ ਧਿਆਇ ਭਗਤਹ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥
त्याचे सतत ध्यान केल्याने त्यांच्या भक्तांना शांतता प्राप्त झाली आहे.
ਨਾਨਕ ਤਿਸੁ ਪੁਰਖ ਕਾ ਕਿਨੈ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਇਆ ॥੨॥
त्या सर्वोच्च परमेश्वराच्या अस्तित्वाची मर्यादा कोणालाही सापडली नाही. ॥ २ ॥
ਜਾ ਕੀ ਲੀਲਾ ਕੀ ਮਿਤਿ ਨਾਹਿ ॥
त्या परमेश्वराच्या लीळांना मर्यादा नाही,
ਸਗਲ ਦੇਵ ਹਾਰੇ ਅਵਗਾਹਿ ॥
सर्व देवदूत त्याला शोधता-शोधता थकले आहेत.
ਪਿਤਾ ਕਾ ਜਨਮੁ ਕਿ ਜਾਨੈ ਪੂਤੁ ॥
ज्याप्रमाणे मुलाला आपल्या वडिलांच्या जन्माचे रहस्य माहीत नसते, त्याचप्रमाणे सृष्टीला त्याच्या निर्माणकर्त्याच्या जन्माबद्दल माहीत नसते.
ਸਗਲ ਪਰੋਈ ਅਪੁਨੈ ਸੂਤਿ ॥
संपूर्ण सृष्टी परमेश्वरानेने त्याच्या धाग्यात (आदेशाच्या स्वरूपात) बांधलेली आहे.
ਸੁਮਤਿ ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਜਿਨ ਦੇਇ ॥
ज्या भक्तांवर तो सुख, आध्यात्मिक ज्ञान आणि ध्यान करण्याचा कल देतो,
ਜਨ ਦਾਸ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵਹਿ ਸੇਇ ॥
ते भक्त त्याला प्रेमाने आणि भक्तीने त्याचे नामस्मरण करतात.
ਤਿਹੁ ਗੁਣ ਮਹਿ ਜਾ ਕਉ ਭਰਮਾਏ ॥
परमेश्वर ज्यांना बुद्धी, ज्ञान आणि ध्यान प्रदान करतो,
ਜਨਮਿ ਮਰੈ ਫਿਰਿ ਆਵੈ ਜਾਏ ॥
त्याचे भक्त (सेवक) आणि दास केवळ त्याचेच नामस्मरण करत राहतात.
ਊਚ ਨੀਚ ਤਿਸ ਕੇ ਅਸਥਾਨ ॥
परमेश्वर हा सर्व उच्च आणि निम्न आध्यात्मिक अवस्थांमध्ये राहतो.
ਜੈਸਾ ਜਨਾਵੈ ਤੈਸਾ ਨਾਨਕ ਜਾਨ ॥੩॥
हे नानक! परमेश्वर जसा समज देतो, तसाच बुद्धीमान होतो.॥३॥
ਨਾਨਾ ਰੂਪ ਨਾਨਾ ਜਾ ਕੇ ਰੰਗ ॥
परमेश्वराची अनेक रूपे आहेत आणि त्याचे रंगही अनेक आहेत.
ਨਾਨਾ ਭੇਖ ਕਰਹਿ ਇਕ ਰੰਗ ॥
त्याने अनेक वेष धारण केले असले तरी तो एकमेव आहे.
ਨਾਨਾ ਬਿਧਿ ਕੀਨੋ ਬਿਸਥਾਰੁ ॥
असंख्य मार्गांनी त्याने या विश्वाचा विस्तार केला आहे,
ਪ੍ਰਭੁ ਅਬਿਨਾਸੀ ਏਕੰਕਾਰੁ ॥
पण तरीही, तो अनंतकाळचा आणि एकमेव निर्माणकर्ता आहे.
ਨਾਨਾ ਚਲਿਤ ਕਰੇ ਖਿਨ ਮਾਹਿ ॥
तो एका क्षणात वेगवेगळे खेळ रचतो.
ਪੂਰਿ ਰਹਿਓ ਪੂਰਨੁ ਸਭ ਠਾਇ ॥
परमेश्वर सर्व ठिकाणी सामावलेला आहे.
ਨਾਨਾ ਬਿਧਿ ਕਰਿ ਬਨਤ ਬਨਾਈ ॥
त्यामुळे अनेक प्रकारे त्याने सृष्टीची निर्मिती केली आहे,
ਅਪਨੀ ਕੀਮਤਿ ਆਪੇ ਪਾਈ ॥
आणि त्या परमेश्वरालाच त्याच्या स्वत:चे मूल्यांकन माहिती आहे.
ਸਭ ਘਟ ਤਿਸ ਕੇ ਸਭ ਤਿਸ ਕੇ ਠਾਉ ॥
सर्व प्राणी त्याचे आहेत, सर्व ह्रदये त्याची आहेत आणि सर्व स्थाने त्याची आहेत.
ਜਪਿ ਜਪਿ ਜੀਵੈ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਨਾਉ ॥੪॥
हे नानक! मी फक्त परमेश्वराचे नामस्मरण करूनच आपले जगतो. ॥४॥
ਨਾਮ ਕੇ ਧਾਰੇ ਸਗਲੇ ਜੰਤ ॥
परमेश्वराच्या नामानेच सर्व प्राणिमात्रांना आधार दिला आहे.
ਨਾਮ ਕੇ ਧਾਰੇ ਖੰਡ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ॥
परमेश्वराच्या नामानेच पृथ्वी आणि पृथ्वीचे अंश टिकून आहेत.
ਨਾਮ ਕੇ ਧਾਰੇ ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਬੇਦ ਪੁਰਾਨ ॥
परमेश्वराच्या नामानेच स्मृती, वेद आणि पुराणांना आधार दिला आहे.
ਨਾਮ ਕੇ ਧਾਰੇ ਸੁਨਨ ਗਿਆਨ ਧਿਆਨ ॥
परमेश्वराच्या नामाच्या आधारे आपण ज्ञान आणि ध्यान याबद्दल ऐकतो.
ਨਾਮ ਕੇ ਧਾਰੇ ਆਗਾਸ ਪਾਤਾਲ ॥
परमेश्वराचे नाम हे स्वर्ग आणि पाताळाचे आधार आहे.
ਨਾਮ ਕੇ ਧਾਰੇ ਸਗਲ ਆਕਾਰ ॥
परमेश्वराचे नाम हे सर्व शरीरांचे आधार आहे.
ਨਾਮ ਕੇ ਧਾਰੇ ਪੁਰੀਆ ਸਭ ਭਵਨ ॥
तिन्ही वास्तू आणि चौदा संसार परमेश्वराच्या नामाने टिकून आहेत.
ਨਾਮ ਕੈ ਸੰਗਿ ਉਧਰੇ ਸੁਨਿ ਸ੍ਰਵਨ ॥
परमेश्वराच्या नामाचे ध्यान आणि श्रवण करून भक्त अनेक दुर्गुणापासून मुक्त झाला आहे.
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਜਿਸੁ ਆਪਨੈ ਨਾਮਿ ਲਾਏ ॥
ज्या भक्ताला परमेश्वर आशीर्वाद देतो आणि त्याला आपल्या नामात विलीन करतो,
ਨਾਨਕ ਚਉਥੇ ਪਦ ਮਹਿ ਸੋ ਜਨੁ ਗਤਿ ਪਾਏ ॥੫॥
हे नानक! तो मनुष्य दैवी आनंदाच्या चौथ्या टप्प्यात उच्च आध्यात्मिक अवस्थेत पोहोचतो आणि मोक्ष प्राप्त करतो. ॥ ५॥
ਰੂਪੁ ਸਤਿ ਜਾ ਕਾ ਸਤਿ ਅਸਥਾਨੁ ॥
परमेश्वराचे स्वरूप सत्य आहे आणि त्याचे निवासस्थानही सत्य आहे.
ਪੁਰਖੁ ਸਤਿ ਕੇਵਲ ਪਰਧਾਨੁ ॥
केवळ ते सर्वव्यापी शाश्वत परमेश्वर श्रेष्ठ आहे.
ਕਰਤੂਤਿ ਸਤਿ ਸਤਿ ਜਾ ਕੀ ਬਾਣੀ ॥
त्याचे कर्म सत्य आणि त्याचे शब्द सत्य आहेत.
ਸਤਿ ਪੁਰਖ ਸਭ ਮਾਹਿ ਸਮਾਣੀ ॥
तो परमेश्वर सर्वांमध्ये व्यापलेला आहे.
ਸਤਿ ਕਰਮੁ ਜਾ ਕੀ ਰਚਨਾ ਸਤਿ ॥
त्याचे कर्म सत्य आहे आणि त्याची निर्मितीही सत्य आहे.
ਮੂਲੁ ਸਤਿ ਸਤਿ ਉਤਪਤਿ ॥
त्याचे मूळ सत्य आहे आणि त्यातून उद्भवणारे सत्य आहे.
ਸਤਿ ਕਰਣੀ ਨਿਰਮਲ ਨਿਰਮਲੀ ॥
परमेश्वराचे कार्य सर्वात पवित्रापेक्षा सत्य आणि पवित्र आहे.
ਜਿਸਹਿ ਬੁਝਾਏ ਤਿਸਹਿ ਸਭ ਭਲੀ ॥
ज्याला तो आपली इच्छा समजून घेण्यास सक्षम करतो त्याच्यासाठी सर्व काही चांगले होते.
ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਪ੍ਰਭ ਕਾ ਸੁਖਦਾਈ ॥
परमेश्वराचे सत्यनाम शांती देणारा आहे.
ਬਿਸ੍ਵਾਸੁ ਸਤਿ ਨਾਨਕ ਗੁਰ ਤੇ ਪਾਈ ॥੬॥
हे नानक ! हा विश्वास केवळ गुरुंकडूनच प्राप्त होतो. ॥ ६ ॥
ਸਤਿ ਬਚਨ ਸਾਧੂ ਉਪਦੇਸ ॥
गुरूंची शिकवण सदैव सत्य असते.
ਸਤਿ ਤੇ ਜਨ ਜਾ ਕੈ ਰਿਦੈ ਪ੍ਰਵੇਸ ॥
ज्यांच्या अंतःकरणात या शिकवणींचा प्रसार होतो ते देखील सत्य बनतात आणि जन्म आणि मृत्यूच्या चक्रांपासून मुक्त होतात.
ਸਤਿ ਨਿਰਤਿ ਬੂਝੈ ਜੇ ਕੋਇ ॥
जर एखाद्याला चिरंतन परमेश्वराच्या प्रेमाची खोली समजली तर,
ਨਾਮੁ ਜਪਤ ਤਾ ਕੀ ਗਤਿ ਹੋਇ ॥
ती व्यक्ती परमेश्वराचे नामस्मरण करते आणि एक उन्नत आध्यात्मिक स्थिती प्राप्त करते.
ਆਪਿ ਸਤਿ ਕੀਆ ਸਭੁ ਸਤਿ ॥
परमेश्वर स्वतः सत्याचे स्वरूप आहे आणि तो जे काही करतो ते सत्य आहे.
ਆਪੇ ਜਾਨੈ ਅਪਨੀ ਮਿਤਿ ਗਤਿ ॥
तो स्वत:चे अंदाज,स्वत:चे मूल्य आणि मर्यादा माहीत आहे.