Page 1428
ਹਰਿ ਜਨ ਹਰਿ ਅੰਤਰੁ ਨਹੀ ਨਾਨਕ ਸਾਚੀ ਮਾਨੁ ॥੨੯॥
नानक म्हणतात की देव आणि त्याच्या भक्तांमध्ये कोणताही फरक नाही हे खरे मानावे. ॥ २९॥
ਮਨੁ ਮਾਇਆ ਮੈ ਫਧਿ ਰਹਿਓ ਬਿਸਰਿਓ ਗੋਬਿੰਦ ਨਾਮੁ ॥
मन मायेत अडकले आहे, जे देवाचे नाव विसरते.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਭਜਨ ਜੀਵਨ ਕਉਨੇ ਕਾਮ ॥੩੦॥
गुरु नानक सांगतात की देवाच्या स्तोत्रांशिवाय जीवनाचा काही उपयोग नाही.॥३०॥
ਪ੍ਰਾਨੀ ਰਾਮੁ ਨ ਚੇਤਈ ਮਦਿ ਮਾਇਆ ਕੈ ਅੰਧੁ ॥
मायेच्या नशेत आंधळा झालेला प्राणी रामाचे स्मरण करत नाही.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਭਜਨ ਬਿਨੁ ਪਰਤ ਤਾਹਿ ਜਮ ਫੰਧ ॥੩੧॥
हे नानक! प्रभूच्या भक्तीशिवाय तो मृत्युच्या पाशात अडकेल. ॥३१॥
ਸੁਖ ਮੈ ਬਹੁ ਸੰਗੀ ਭਏ ਦੁਖ ਮੈ ਸੰਗਿ ਨ ਕੋਇ ॥
आनंदात अनेक सोबती असतात, पण दुःखात कोणीही आपल्यासोबत उभे राहत नाही.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਭਜੁ ਮਨਾ ਅੰਤਿ ਸਹਾਈ ਹੋਇ ॥੩੨॥
गुरु नानक शिकवतात की हे मन! परमेश्वराची उपासना कर कारण शेवटी तोच तुला मदत करेल. ॥३२॥
ਜਨਮ ਜਨਮ ਭਰਮਤ ਫਿਰਿਓ ਮਿਟਿਓ ਨ ਜਮ ਕੋ ਤ੍ਰਾਸੁ ॥
तो बिचारा प्राणी जन्मापासून जन्मापर्यंत भटकत राहिला पण त्याचे मृत्यूचे भय गेले नाही.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਭਜੁ ਮਨਾ ਨਿਰਭੈ ਪਾਵਹਿ ਬਾਸੁ ॥੩੩॥
नानक म्हणतात, हे मन, जर तू देवाची पूजा केलीस तर तू निर्भय होशील. ॥३३॥
ਜਤਨ ਬਹੁਤੁ ਮੈ ਕਰਿ ਰਹਿਓ ਮਿਟਿਓ ਨ ਮਨ ਕੋ ਮਾਨੁ ॥
मी खूप प्रयत्न केले पण माझ्या मनाचा अहंकार पुसून टाकू शकलो नाही.
ਦੁਰਮਤਿ ਸਿਉ ਨਾਨਕ ਫਧਿਓ ਰਾਖਿ ਲੇਹੁ ਭਗਵਾਨ ॥੩੪॥
नानक प्रार्थना करतात, हे प्रभू! मी वाईट विचारांमध्ये अडकलो आहे, कृपया मला वाचवा. ॥३४॥
ਬਾਲ ਜੁਆਨੀ ਅਰੁ ਬਿਰਧਿ ਫੁਨਿ ਤੀਨਿ ਅਵਸਥਾ ਜਾਨਿ ॥
बालपण, तारुण्य आणि वृद्धापकाळ हे जीवनाचे तीन टप्पे मानले जातात.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਭਜਨ ਬਿਨੁ ਬਿਰਥਾ ਸਭ ਹੀ ਮਾਨੁ ॥੩੫॥
नानक म्हणतात की देवाच्या उपासनेशिवाय सर्व काही व्यर्थ आहे. ॥३५॥
ਕਰਣੋ ਹੁਤੋ ਸੁ ਨਾ ਕੀਓ ਪਰਿਓ ਲੋਭ ਕੈ ਫੰਧ ॥
जे काम तुम्हाला करायचे होते, ते तुम्ही लोभामुळे अजिबात केले नाही.
ਨਾਨਕ ਸਮਿਓ ਰਮਿ ਗਇਓ ਅਬ ਕਿਉ ਰੋਵਤ ਅੰਧ ॥੩੬॥
गुरु नानक म्हणतात, हे आंधळे! काळ गेला, आता तू का रडत आहेस? ॥३६॥
ਮਨੁ ਮਾਇਆ ਮੈ ਰਮਿ ਰਹਿਓ ਨਿਕਸਤ ਨਾਹਿਨ ਮੀਤ ॥
अरे मित्रा! तुझे मन मायेत गुंतलेले आहे आणि त्यातून बाहेर पडत नाही.
ਨਾਨਕ ਮੂਰਤਿ ਚਿਤ੍ਰ ਜਿਉ ਛਾਡਿਤ ਨਾਹਿਨ ਭੀਤਿ ॥੩੭॥
नानक म्हणतात की ज्याप्रमाणे भिंतीवर रंगवलेली मूर्ती भिंतीतून जात नाही, तशीच तुमचीही स्थिती आहे. ॥३७॥
ਨਰ ਚਾਹਤ ਕਛੁ ਅਉਰ ਅਉਰੈ ਕੀ ਅਉਰੈ ਭਈ ॥
माणसाला दुसरे काहीतरी हवे असते पण दुसरेच घडते.
ਚਿਤਵਤ ਰਹਿਓ ਠਗਉਰ ਨਾਨਕ ਫਾਸੀ ਗਲਿ ਪਰੀ ॥੩੮॥
हे नानक! लोकांना फसवण्याच्या विचारात तो स्वतःच अडकतो. ॥३८॥
ਜਤਨ ਬਹੁਤ ਸੁਖ ਕੇ ਕੀਏ ਦੁਖ ਕੋ ਕੀਓ ਨ ਕੋਇ ॥
लोक आनंद मिळविण्यासाठी खूप प्रयत्न करतात पण दुःख टाळण्यासाठी काहीही करत नाहीत.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਸੁਨਿ ਰੇ ਮਨਾ ਹਰਿ ਭਾਵੈ ਸੋ ਹੋਇ ॥੩੯॥
नानक स्पष्ट करतात की हे मन, ऐक, खरं तर, देवाला जे योग्य वाटते तेच घडते.॥३९॥
ਜਗਤੁ ਭਿਖਾਰੀ ਫਿਰਤੁ ਹੈ ਸਭ ਕੋ ਦਾਤਾ ਰਾਮੁ ॥
हे जग भिकाऱ्यासारखे फिरते पण सर्वांना देणारा फक्त देव आहे.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਮਨ ਸਿਮਰੁ ਤਿਹ ਪੂਰਨ ਹੋਵਹਿ ਕਾਮ ॥੪੦॥
नानक म्हणतात, हे मन, देवाचे स्मरण केल्याने सर्व कार्ये साध्य होतात. ॥४०॥
ਝੂਠੈ ਮਾਨੁ ਕਹਾ ਕਰੈ ਜਗੁ ਸੁਪਨੇ ਜਿਉ ਜਾਨੁ ॥
अरे भावा! तू खोटा अभिमान का बाळगतोस, हे जग स्वप्नासारखे आहे.
ਇਨ ਮੈ ਕਛੁ ਤੇਰੋ ਨਹੀ ਨਾਨਕ ਕਹਿਓ ਬਖਾਨਿ ॥੪੧॥
नानक म्हणतात की जगात काहीही तुमचे नाही.॥४१॥
ਗਰਬੁ ਕਰਤੁ ਹੈ ਦੇਹ ਕੋ ਬਿਨਸੈ ਛਿਨ ਮੈ ਮੀਤ ॥
अरे मित्रा! तुला तुझ्या शरीराचा अभिमान आहे, पण ते क्षणात नष्ट होते.
ਜਿਹਿ ਪ੍ਰਾਨੀ ਹਰਿ ਜਸੁ ਕਹਿਓ ਨਾਨਕ ਤਿਹਿ ਜਗੁ ਜੀਤਿ ॥੪੨॥
नानकांचे मत आहे की जो प्राणी देवाची स्तुती करतो तो जगावर विजयी होतो. ॥४२॥
ਜਿਹ ਘਟਿ ਸਿਮਰਨੁ ਰਾਮ ਕੋ ਸੋ ਨਰੁ ਮੁਕਤਾ ਜਾਨੁ ॥
जो हृदयात रामाचे स्मरण करतो तो मुक्त मानला जातो.
ਤਿਹਿ ਨਰ ਹਰਿ ਅੰਤਰੁ ਨਹੀ ਨਾਨਕ ਸਾਚੀ ਮਾਨੁ ॥੪੩॥
नानकांचे मत असे आहे की जो सत्यावर विश्वास ठेवतो, त्या व्यक्ती आणि देवामध्ये काहीही फरक नाही. ॥४३॥
ਏਕ ਭਗਤਿ ਭਗਵਾਨ ਜਿਹ ਪ੍ਰਾਨੀ ਕੈ ਨਾਹਿ ਮਨਿ ॥
ज्या प्राण्याच्या हृदयात देवाची भक्ती नाही.
ਜੈਸੇ ਸੂਕਰ ਸੁਆਨ ਨਾਨਕ ਮਾਨੋ ਤਾਹਿ ਤਨੁ ॥੪੪॥
गुरु नानक आज्ञा देतात की त्यांचे शरीर डुक्कर किंवा कुत्र्यासारखे मानले पाहिजे. ॥४४॥
ਸੁਆਮੀ ਕੋ ਗ੍ਰਿਹੁ ਜਿਉ ਸਦਾ ਸੁਆਨ ਤਜਤ ਨਹੀ ਨਿਤ ॥
ज्याप्रमाणे कुत्रा कधीही आपल्या मालकाचे घर सोडत नाही.
ਨਾਨਕ ਇਹ ਬਿਧਿ ਹਰਿ ਭਜਉ ਇਕ ਮਨਿ ਹੁਇ ਇਕ ਚਿਤਿ ॥੪੫॥
नानक म्हणतात की अशा प्रकारे, एकाग्र होऊन, मनापासून देवाची उपासना करा. ॥४५॥
ਤੀਰਥ ਬਰਤ ਅਰੁ ਦਾਨ ਕਰਿ ਮਨ ਮੈ ਧਰੈ ਗੁਮਾਨੁ ॥
तीर्थक्षेत्रांना भेट देऊन, उपवास करून आणि दान देऊनही ज्या व्यक्तीच्या मनात अभिमान असतो.
ਨਾਨਕ ਨਿਹਫਲ ਜਾਤ ਤਿਹ ਜਿਉ ਕੁੰਚਰ ਇਸਨਾਨੁ ॥੪੬॥
हे नानक! त्याची सर्व कर्मे हत्ती आंघोळीनंतर घालत असलेल्या धुळीसारखी निष्फळ होतात. ॥४६॥
ਸਿਰੁ ਕੰਪਿਓ ਪਗ ਡਗਮਗੇ ਨੈਨ ਜੋਤਿ ਤੇ ਹੀਨ ॥
माझे डोके थरथर कापत आहे, माझे पाय थरथर कापत आहेत आणि माझ्या डोळ्यांचा प्रकाश गेला आहे.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਇਹ ਬਿਧਿ ਭਈ ਤਊ ਨ ਹਰਿ ਰਸਿ ਲੀਨ ॥੪੭॥
गुरु नानक म्हणतात की ही अशी स्थिती आहे जी वृद्धापकाळात उद्भवते, तरीही असे असूनही आत्मा परमात्म्याच्या उपासनेत मग्न होत नाही. ॥४७॥