Page 1360
ਬ੍ਰਹਮਣਹ ਸੰਗਿ ਉਧਰਣੰ ਬ੍ਰਹਮ ਕਰਮ ਜਿ ਪੂਰਣਹ ॥
ब्रह्मदेवाच्या कर्तव्यात पूर्ण असलेल्या ब्राह्मणाच्या संगतीतच मोक्ष मिळू शकतो.
ਆਤਮ ਰਤੰ ਸੰਸਾਰ ਗਹੰ ਤੇ ਨਰ ਨਾਨਕ ਨਿਹਫਲਹ ॥੬੫॥
हे नानक! ज्याचे मन जगात रमलेले असते तो निष्फळ ठरतो. ॥६५॥
ਪਰ ਦਰਬ ਹਿਰਣੰ ਬਹੁ ਵਿਘਨ ਕਰਣੰ ਉਚਰਣੰ ਸਰਬ ਜੀਅ ਕਹ ॥
जे लोक दुसऱ्यांची संपत्ती हिसकावून घेतात ते अनेक अडथळे निर्माण करतात आणि स्वतःच्या अस्तित्वासाठी ते शिकवतात की मी हे घ्यावे.
ਲਉ ਲਈ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਅਤਿਪਤਿ ਮਨ ਮਾਏ ਕਰਮ ਕਰਤ ਸਿ ਸੂਕਰਹ ॥੬੬॥
ज्यांच्या इच्छा संपत नाहीत, ज्यांचे मन भ्रमात गुंतलेले राहते, ते डुकरांसारखे आहेत. ॥६६॥
ਮਤੇ ਸਮੇਵ ਚਰਣੰ ਉਧਰਣੰ ਭੈ ਦੁਤਰਹ ॥
जे देवाच्या चरणी तल्लीन राहतात ते जगाच्या भयानक आणि कठीण महासागरातून पार होतात.
ਅਨੇਕ ਪਾਤਿਕ ਹਰਣੰ ਨਾਨਕ ਸਾਧ ਸੰਗਮ ਨ ਸੰਸਯਹ ॥੬੭॥੪॥
गुरु नानक म्हणतात, संतांच्या सहवासात अनेक पापे आणि दोष दूर होतात यात काही शंका नाही. ॥६७॥४॥
ਮਹਲਾ ੫ ਗਾਥਾ
महाला ५ गाथा
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
परमेश्वर एकच आहे आणि त्याला सद्गुरूंच्या कृपेने प्राप्त केले जाऊ शकते.
ਕਰਪੂਰ ਪੁਹਪ ਸੁਗੰਧਾ ਪਰਸ ਮਾਨੁਖੵ ਦੇਹੰ ਮਲੀਣੰ ॥
कापूर फुले आणि इतर सुगंध मानवी शरीराला स्पर्श करून घाणेरडे होतात.
ਮਜਾ ਰੁਧਿਰ ਦ੍ਰੁਗੰਧਾ ਨਾਨਕ ਅਥਿ ਗਰਬੇਣ ਅਗੵਾਨਣੋ ॥੧॥
गुरु नानक म्हणतात की शरीर मज्जा, रक्त आणि दुर्गंधीने भरलेले आहे, तरीही अज्ञानी मनुष्य त्याचा अभिमान बाळगतो. ॥ १॥
ਪਰਮਾਣੋ ਪਰਜੰਤ ਆਕਾਸਹ ਦੀਪ ਲੋਅ ਸਿਖੰਡਣਹ ॥
आकाशाचा प्रकाश हा सर्व ज्ञानाचा स्रोत आहे. तलवार किंवा ओझ्याशिवाय संत सिद्ध होत नाही.
ਗਛੇਣ ਨੈਣ ਭਾਰੇਣ ਨਾਨਕ ਬਿਨਾ ਸਾਧੂ ਨ ਸਿਧੵਤੇ ॥੨॥
जरी एखादा माणूस अणूसारखा अणू बनून सर्व बेटे, जग आणि खंडांमधून एका क्षणात आकाशात प्रवास करण्यास सक्षम असला तरी, संतांच्या संगतीशिवाय त्याचा उद्धार होऊ शकत नाही, हे नानक.॥२॥
ਜਾਣੋ ਸਤਿ ਹੋਵੰਤੋ ਮਰਣੋ ਦ੍ਰਿਸਟੇਣ ਮਿਥਿਆ ॥
हे जगाच्या लोकांनो! हे सत्य स्वीकारा की मृत्यू निश्चित आहे, जे काही दिसते ते सर्व खोटे आहे
ਕੀਰਤਿ ਸਾਥਿ ਚਲੰਥੋ ਭਣੰਤਿ ਨਾਨਕ ਸਾਧ ਸੰਗੇਣ ॥੩॥
नानक प्रार्थना करतात की देवाची स्तुतीही चालते. ॥३॥
ਮਾਯਾ ਚਿਤ ਭਰਮੇਣ ਇਸਟ ਮਿਤ੍ਰੇਖੁ ਬਾਂਧਵਹ ॥
मायाने मनाला प्रिय मित्र आणि नातेवाईकांमध्ये भटकत ठेवले आहे.
ਲਬਧੵੰ ਸਾਧ ਸੰਗੇਣ ਨਾਨਕ ਸੁਖ ਅਸਥਾਨੰ ਗੋਪਾਲ ਭਜਣੰ ॥੪॥
हे नानक! संतांच्या सहवासात देवाची पूजा केल्यानेच आनंदाचे स्थान मिळू शकते. ॥४॥
ਮੈਲਾਗਰ ਸੰਗੇਣ ਨਿੰਮੁ ਬਿਰਖ ਸਿ ਚੰਦਨਹ ॥
चंदनाच्या संगतीत राहिल्याने कडुलिंबाचे झाडही चंदनाइतकेच सुगंधित होते.
ਨਿਕਟਿ ਬਸੰਤੋ ਬਾਂਸੋ ਨਾਨਕ ਅਹੰ ਬੁਧਿ ਨ ਬੋਹਤੇ ॥੫॥
हे नानक! उलट, जवळ राहणारा बांबू अहंकारामुळे सुगंध देत नाही. ॥५॥
ਗਾਥਾ ਗੁੰਫ ਗੋਪਾਲ ਕਥੰ ਮਥੰ ਮਾਨ ਮਰਦਨਹ ॥
ही गाथा देवाच्या स्तुतीने भरलेली आहे. तिचे ध्यान केल्याने सर्व अभिमान आणि अहंकार नष्ट होतात.
ਹਤੰ ਪੰਚ ਸਤ੍ਰੇਣ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਬਾਣੇ ਪ੍ਰਹਾਰਣਹ ॥੬॥
पाच यज्ञांनी मारले गेले हे नानक हरि मला बाणाने मार हे नानक! हरिनामाच्या रूपातील बाणाच्या प्रहाराने, वासनासारखे पाच शत्रू संपतात. ॥६॥
ਬਚਨ ਸਾਧ ਸੁਖ ਪੰਥਾ ਲਹੰਥਾ ਬਡ ਕਰਮਣਹ ॥
संतांच्या वचनातूनच भाग्यवान लोकांना आनंदाचा मार्ग सापडतो.
ਰਹੰਤਾ ਜਨਮ ਮਰਣੇਨ ਰਮਣੰ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨਹ ॥੭॥
हे नानक! हरीची स्तुती केल्याने, जन्म आणि मृत्युच्या चक्रातून मुक्तता मिळते. ॥७॥
ਪਤ੍ਰ ਭੁਰਿਜੇਣ ਝੜੀਯੰ ਨਹ ਜੜੀਅੰ ਪੇਡ ਸੰਪਤਾ ॥
ज्याप्रमाणे झाडाची पाने तुटतात आणि पडतात आणि पुन्हा झाडाच्या फांद्यांना चिकटत नाहीत.
ਨਾਮ ਬਿਹੂਣ ਬਿਖਮਤਾ ਨਾਨਕ ਬਹੰਤਿ ਜੋਨਿ ਬਾਸਰੋ ਰੈਣੀ ॥੮॥
त्याचप्रमाणे, हे नानक, हरि नावापासून वंचित असलेले लोक फक्त दुःख सहन करतात आणि दिवसरात्र जन्म-मृत्यूच्या चक्रातून जातात. ॥८॥
ਭਾਵਨੀ ਸਾਧ ਸੰਗੇਣ ਲਭੰਤੰ ਬਡ ਭਾਗਣਹ ॥
संतांच्या सहवासात राहिल्याने देवाची भक्ती होते.
ਹਰਿ ਨਾਮ ਗੁਣ ਰਮਣੰ ਨਾਨਕ ਸੰਸਾਰ ਸਾਗਰ ਨਹ ਬਿਆਪਣਹ ॥੯॥
हे नानक! देवाच्या गुणांची स्तुती केल्याने, जगाच्या सागराचे दुःख तुम्हाला प्रभावित करत नाही. ॥९॥
ਗਾਥਾ ਗੂੜ ਅਪਾਰੰ ਸਮਝਣੰ ਬਿਰਲਾ ਜਨਹ ॥
ही खोल आणि अनंत कहाणी फक्त एक दुर्मिळ व्यक्तीच समजू शकते.
ਸੰਸਾਰ ਕਾਮ ਤਜਣੰ ਨਾਨਕ ਗੋਬਿੰਦ ਰਮਣੰ ਸਾਧ ਸੰਗਮਹ ॥੧੦॥
हे नानक! सांसारिक इच्छा सोडून देऊन, तो संतांच्या सहवासात देवाच्या उपासनेत मग्न राहतो. ॥१०॥
ਸੁਮੰਤ੍ਰ ਸਾਧ ਬਚਨਾ ਕੋਟਿ ਦੋਖ ਬਿਨਾਸਨਹ ॥
संतांचे शब्द हे सर्वोत्तम मंत्र आहेत जे लाखो दोषांचा नाश करतात
ਹਰਿ ਚਰਣ ਕਮਲ ਧੵਾਨੰ ਨਾਨਕ ਕੁਲ ਸਮੂਹ ਉਧਾਰਣਹ ॥੧੧॥
हे नानक! परमात्म्याच्या कमळ चरणांचे ध्यान संपूर्ण वंशाला मुक्त करते. ॥११॥
ਸੁੰਦਰ ਮੰਦਰ ਸੈਣਹ ਜੇਣ ਮਧੵ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨਹ ॥
ज्या घरात देवाची स्तुती गायली जाते ते खरोखरच एक सुंदर घर असते.
ਮੁਕਤੇ ਰਮਣ ਗੋਬਿੰਦਹ ਨਾਨਕ ਲਬਧੵੰ ਬਡ ਭਾਗਣਹ ॥੧੨॥
हे नानक! जे परमेश्वराची उपासना करतात ते मुक्त होतात, फक्त भाग्यवानच परमेश्वराची उपासना प्राप्त करतात. ॥१२॥
ਹਰਿ ਲਬਧੋ ਮਿਤ੍ਰ ਸੁਮਿਤੋ ॥
आम्हाला परम मित्र, देव सापडला आहे.
ਬਿਦਾਰਣ ਕਦੇ ਨ ਚਿਤੋ ॥
तो कधीही आपले हृदय तोडत नाही.
ਜਾ ਕਾ ਅਸਥਲੁ ਤੋਲੁ ਅਮਿਤੋ ॥
ज्याचे स्थान अतुलनीय आणि अमिट आहे.
ਸੋੁਈ ਨਾਨਕ ਸਖਾ ਜੀਅ ਸੰਗਿ ਕਿਤੋ ॥੧੩॥
हे नानक! मी त्याला माझ्या हृदयाचा साथीदार बनवले आहे. ॥१३॥
ਅਪਜਸੰ ਮਿਟੰਤ ਸਤ ਪੁਤ੍ਰਹ ॥
ज्याप्रमाणे चांगल्या मुलामुळे बदनामी नाहीशी होते.
ਸਿਮਰਤਬੵ ਰਿਦੈ ਗੁਰ ਮੰਤ੍ਰਣਹ ॥
त्याचप्रमाणे, गुरूंच्या शिकवणीनुसार हृदयात देवाचे स्मरण केल्याने सुख आणि समृद्धी प्राप्त होते