Page 117
ਸਬਦਿ ਮਰੈ ਮਨੁ ਮਾਰੈ ਅਪੁਨਾ ਮੁਕਤੀ ਕਾ ਦਰੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥੩॥
परमेश्वराच्या नामाने तो आपल्या अहंकाराचा नाश करतो आणि नम्रता प्राप्त करतो. मनावर नियंत्रण ठेवून तो मोक्षाचे द्वार गाठतो. ॥३॥
ਕਿਲਵਿਖ ਕਾਟੈ ਕ੍ਰੋਧੁ ਨਿਵਾਰੇ ॥
तो माणसाच्या पापांचा नाश करतो आणि क्रोध दूर करतो.
ਗੁਰ ਕਾ ਸਬਦੁ ਰਖੈ ਉਰ ਧਾਰੇ ॥
गुरूंचे वचन तो हृदयात ठेवतो.
ਸਚਿ ਰਤੇ ਸਦਾ ਬੈਰਾਗੀ ਹਉਮੈ ਮਾਰਿ ਮਿਲਾਵਣਿਆ ॥੪॥
तो सत्य नामाच्या प्रेमात तल्लीन राहतो आणि भगवंताच्या भेटीचा त्याग त्याच्या मनात राहतो. अहंकाराचा नाश करून तो भगवंताला भेटण्यास समर्थ आहे. ॥४॥
ਅੰਤਰਿ ਰਤਨੁ ਮਿਲੈ ਮਿਲਾਇਆ ॥
मानवी हृदयात नावाच्या रूपात एक अमूल्य रत्न आहे. हे रत्न त्याला त्याच्या गुरूंच्या मिलनानेच मिळते.
ਤ੍ਰਿਬਿਧਿ ਮਨਸਾ ਤ੍ਰਿਬਿਧਿ ਮਾਇਆ ॥
माया, रज, तम आणि सत् हे त्रिगुण आहेत, म्हणून मनाच्या इच्छा देखील तीन प्रकारच्या आहेत.
ਪੜਿ ਪੜਿ ਪੰਡਿਤ ਮੋਨੀ ਥਕੇ ਚਉਥੇ ਪਦ ਕੀ ਸਾਰ ਨ ਪਾਵਣਿਆ ॥੫॥
जी आध्यात्मिक स्थिती मायेच्या तीन गुणांच्या प्रभावापेक्षा वरचढ राहते ते त्यांना समजू शकत नाही. ॥५॥
ਆਪੇ ਰੰਗੇ ਰੰਗੁ ਚੜਾਏ ॥
परमेश्वर स्वतःच आपल्या नावाला रंगाने रंगतो, तो स्वतःच आपल्या प्रेमाचे रंग जीवांच्या हृदयावर चढवतो.
ਸੇ ਜਨ ਰਾਤੇ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਰੰਗਾਏ ॥
पण परमेश्वर ज्यांना गुरूंच्या शब्दात रंगवतात ते लोक त्याच्या प्रेमात मग्न राहतात.
ਹਰਿ ਰੰਗੁ ਚੜਿਆ ਅਤਿ ਅਪਾਰਾ ਹਰਿ ਰਸਿ ਰਸਿ ਗੁਣ ਗਾਵਣਿਆ ॥੬॥
ते परमेश्वराच्या अपार प्रेमाने इतके ओतलेले आहेत की ते त्याचा आस्वाद घेतात आणि परमेश्वराची स्तुती करत राहतात. ॥६॥
ਗੁਰਮੁਖਿ ਰਿਧਿ ਸਿਧਿ ਸਚੁ ਸੰਜਮੁ ਸੋਈ ॥
जे लोक गुरूंसमोर राहतात त्यांच्यासाठी परमेश्वराचे नाम सदैव बुद्धी, कर्तृत्व आणि संयम असते.
ਗੁਰਮੁਖਿ ਗਿਆਨੁ ਨਾਮਿ ਮੁਕਤਿ ਹੋਈ ॥
जे लोक गुरूंसमोर राहतात त्यांना ज्ञान प्राप्त होते आणि त्यांना परमेश्वराच्या नामाने मायेपासून मुक्ती मिळते.
ਗੁਰਮੁਖਿ ਕਾਰ ਸਚੁ ਕਮਾਵਹਿ ਸਚੇ ਸਚਿ ਸਮਾਵਣਿਆ ॥੭॥
जे लोक गुरूंसमोर राहतात ते पवित्र आत्मा, खरे कर्म करतात आणि सत्य परमेश्वराच्या सत्य नामात लीन होतात. ॥७॥
ਗੁਰਮੁਖਿ ਥਾਪੇ ਥਾਪਿ ਉਥਾਪੇ ॥
परमेश्वर स्वतः मनुष्याला गुरूचा अनुयायी बनवतो आणि त्याला अनुभव येतो की परमेश्वर स्वतःच विश्व निर्माण करतो आणि त्याचा नाश करतो.
ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਾਤਿ ਪਤਿ ਸਭੁ ਆਪੇ ॥
हे नानक! गुरूचा अनुयायी सत्यनामाची पूजा करतो आणि परमेश्वराच्या नामातच लीन होतो.॥८॥१२॥१३॥
ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਏ ਨਾਮੇ ਨਾਮਿ ਸਮਾਵਣਿਆ ॥੮॥੧੨॥੧੩॥
माझ महाला ३ ॥
ਮਾਝ ਮਹਲਾ ੩ ॥
विश्वाची निर्मिती आणि विनाश केवळ शब्दांतून होतो
ਉਤਪਤਿ ਪਰਲਉ ਸਬਦੇ ਹੋਵੈ ॥
आणि विनाशानंतर पुन्हा सृष्टी निर्माण होते हे केवळ शब्दांद्वारेच आहे.
ਸਬਦੇ ਹੀ ਫਿਰਿ ਓਪਤਿ ਹੋਵੈ ॥
गुरूच्या अनुयायाला परमेश्वर स्वतः उच्च जातीचा आणि समूहाचा सन्मान आहे.
ਗੁਰਮੁਖਿ ਵਰਤੈ ਸਭੁ ਆਪੇ ਸਚਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਉਪਾਇ ਸਮਾਵਣਿਆ ॥੧॥
तो सत्य परमेश्वर स्वतः गुरूच्या रूपाने सर्वव्यापी आहे. गुरू परमेश्वरांनी स्वतः विश्वाची निर्मिती करून त्यात सामावलेले आहे. ॥१॥
ਹਉ ਵਾਰੀ ਜੀਉ ਵਾਰੀ ਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ਮੰਨਿ ਵਸਾਵਣਿਆ ॥
ज्यांनी गुरूंना हृदयात स्थान दिले आहे त्यांना मी माझे शरीर आणि मन समर्पण केले आहे.
ਗੁਰ ਤੇ ਸਾਤਿ ਭਗਤਿ ਕਰੇ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਗੁਣ ਕਹਿ ਗੁਣੀ ਸਮਾਵਣਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गुरूमुळेच मनुष्याला शांती मिळते आणि तो रात्रंदिवस परमेश्वराची उपासना करत राहतो. तो आपल्या मुखातून परमेश्वराचे गुण जपत राहतो आणि गुणांचा स्वामी परमेश्वरात विलीन होतो. ॥१॥ रहाउ॥
ਗੁਰਮੁਖਿ ਧਰਤੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਣੀ ॥ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਵਣੁ ਬੈਸੰਤਰੁ ਖੇਲੈ ਵਿਡਾਣੀ ॥
गुरूंनी स्वतः पृथ्वी, पाणी वारा आणि अग्नी निर्माण केले आहे आणि गुरू स्वतः एक अद्भुत खेळ खेळत आहेत.
ਸੋ ਨਿਗੁਰਾ ਜੋ ਮਰਿ ਮਰਿ ਜੰਮੈ ਨਿਗੁਰੇ ਆਵਣ ਜਾਵਣਿਆ ॥੨॥
जो मनुष्य आपल्या गुरूपासून अलिप्त असतो तो आध्यात्मिक मृत्यूला बळी पडून जन्म घेतो आणि मरतो. निगुरे जन्म-मृत्यूने त्रस्त आहेत (निगुर-गुरुहीन व्यक्ती).॥२॥
ਤਿਨਿ ਕਰਤੈ ਇਕੁ ਖੇਲੁ ਰਚਾਇਆ ॥
त्या निर्मात्या ईश्वराने हे जग स्वतःचा खेळ म्हणून निर्माण केले आहे.
ਕਾਇਆ ਸਰੀਰੈ ਵਿਚਿ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਪਾਇਆ ॥
त्याने मानवी शरीरात प्रत्येक गुण भरला आहे.
ਸਬਦਿ ਭੇਦਿ ਕੋਈ ਮਹਲੁ ਪਾਏ ਮਹਲੇ ਮਹਲਿ ਬੁਲਾਵਣਿਆ ॥੩॥
ज्याला परमेश्वराच्या आध्यात्मिक रूपाचे रहस्य शब्दांतून समजते, परमेश्वर त्या व्यक्तीला आपल्या आध्यात्मिक रूपात आमंत्रित करतो.॥३॥
ਸਚਾ ਸਾਹੁ ਸਚੇ ਵਣਜਾਰੇ ॥
तो परमेश्वरच खरा सावकार आहे आणि जीव हेच खरे व्यापारी आहेत.
ਸਚੁ ਵਣੰਜਹਿ ਗੁਰ ਹੇਤਿ ਅਪਾਰੇ ॥
जीव अनंत परमेश्वराच्या रूपात गुरुवर प्रेम करून सत्याच्या नावाने व्यापार करतात.
ਸਚੁ ਵਿਹਾਝਹਿ ਸਚੁ ਕਮਾਵਹਿ ਸਚੋ ਸਚੁ ਕਮਾਵਣਿਆ ॥੪॥
ते सत्यनाम विकत घेतात आणि सत्यनाम मिळवत राहतात. तो सत्यानेच नाम कमावतो. ॥४॥
ਬਿਨੁ ਰਾਸੀ ਕੋ ਵਥੁ ਕਿਉ ਪਾਏ ॥
सत्यनामाच्या भांडवलाशिवाय सत्यनामाची गोष्ट कशी प्राप्त होईल?
ਮਨਮੁਖ ਭੂਲੇ ਲੋਕ ਸਬਾਏ ॥
निर्बुद्ध लोक हरवले आहेत
ਬਿਨੁ ਰਾਸੀ ਸਭ ਖਾਲੀ ਚਲੇ ਖਾਲੀ ਜਾਇ ਦੁਖੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥੫॥
आणि नावाच्या रूपात भांडवल नसताना ते रिकाम्या हाताने जग सोडतात आणि रिकाम्या हाताने खूप दुःखी होतात. ॥५॥
ਇਕਿ ਸਚੁ ਵਣੰਜਹਿ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਪਿਆਰੇ ॥
जे गुरूच्या वचनाने सत्याच्या नावावर व्यापार करतात
ਆਪਿ ਤਰਹਿ ਸਗਲੇ ਕੁਲ ਤਾਰੇ ॥
तो अस्तित्वाचा महासागर पार करतो आणि त्याच्या वंशातील सर्व सदस्यांनाही तो पार करण्यास मदत करतो.
ਆਏ ਸੇ ਪਰਵਾਣੁ ਹੋਏ ਮਿਲਿ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸੁਖੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥੬॥
असे लोकच या जगात जन्म आणि आगमन यशस्वी होतात आणि आपल्या प्रिय परमेश्वराला भेटून आनंदी राहतात. ॥६॥
ਅੰਤਰਿ ਵਸਤੁ ਮੂੜਾ ਬਾਹਰੁ ਭਾਲੇ ॥
परमेश्वराचे नाम प्रत्येकाच्या हृदयात आहे. पण मूर्ख मनुष्य बाह्य गोष्टी शोधत राहतो.
ਮਨਮੁਖ ਅੰਧੇ ਫਿਰਹਿ ਬੇਤਾਲੇ ॥
अज्ञानी आणि बुद्धीहीन भटके भुतासारखे वेडे होतात.
ਜਿਥੈ ਵਥੁ ਹੋਵੈ ਤਿਥਹੁ ਕੋਇ ਨ ਪਾਵੈ ਮਨਮੁਖ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਵਣਿਆ ॥੭॥
जे आपल्या स्वार्थी मनाचे अनुसरण करतात ते मायेने भरकटतात आणि चुकीच्या मार्गावर चालत राहतात. ॥७॥
ਆਪੇ ਦੇਵੈ ਸਬਦਿ ਬੁਲਾਏ ॥
परमेश्वर स्वतः जीवाला आमंत्रण देतात आणि शब्दांद्वारे नामरूपात वस्तू देतात.
ਮਹਲੀ ਮਹਲਿ ਸਹਜ ਸੁਖੁ ਪਾਏ ॥
जीव परमेश्वराच्या रूपापर्यंत पोहोचतो आणि परमानंद आणि आनंद प्राप्त करतो.
ਨਾਨਕ ਨਾਮਿ ਮਿਲੈ ਵਡਿਆਈ ਆਪੇ ਸੁਣਿ ਸੁਣਿ ਧਿਆਵਣਿਆ ॥੮॥੧੩॥੧੪॥
हे नानक! परमेश्वराच्यानामात सामील झालेल्याला परमेश्वराच्या दरबारात मान मिळतो. परमेश्वर स्वतः जीवांच्या इच्छा ऐकतो आणि त्यांची काळजी घेतो, अशी त्याची खात्री होते. ॥८॥१३॥१४॥
ਮਾਝ ਮਹਲਾ ੩ ॥
माझ महाला ३ ॥
ਸਤਿਗੁਰ ਸਾਚੀ ਸਿਖ ਸੁਣਾਈ ॥
सद्गुरूंनी ही सत्य शिकवण दिली आहे.