Page 1038
ਸਾਮ ਵੇਦੁ ਰਿਗੁ ਜੁਜਰੁ ਅਥਰਬਣੁ ॥
ऋग्वेद सामवेद यजुर्वेद आणि अथर्ववेद
ਬ੍ਰਹਮੇ ਮੁਖਿ ਮਾਇਆ ਹੈ ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ॥
ब्रह्मदेवाच्या मुखातून निघालेले तीन गुण (भ्रम) मायेच्या स्वरूपात आहेत
ਤਾ ਕੀ ਕੀਮਤਿ ਕਹਿ ਨ ਸਕੈ ਕੋ ਤਿਉ ਬੋਲੇ ਜਿਉ ਬੋਲਾਇਦਾ ॥੯॥
त्याची किंमत कोण सांगू शकत नाही? परमेश्वराच्या गौरवाची खरी किंमत कोणीही देऊ शकत नाही. तो जसे बोलावतो तसे प्राणी बोलतो. ॥९॥
ਸੁੰਨਹੁ ਸਪਤ ਪਾਤਾਲ ਉਪਾਏ ॥
शून्यातून सात पाताळ निर्माण झाले ॥
ਸੁੰਨਹੁ ਭਵਣ ਰਖੇ ਲਿਵ ਲਾਏ ॥
जग शून्यातून निर्माण झाले आहे आणि प्रत्येकजण देवावर लक्ष केंद्रित करतो
ਆਪੇ ਕਾਰਣੁ ਕੀਆ ਅਪਰੰਪਰਿ ਸਭੁ ਤੇਰੋ ਕੀਆ ਕਮਾਇਦਾ ॥੧੦॥
हे परमप्रभू! तू स्वतः हे विश्व निर्माण केले आहेस आणि सर्व प्राणी फक्त तेच करतात जे तू त्यांना करायला लावतोस. ॥१०॥
ਰਜ ਤਮ ਸਤ ਕਲ ਤੇਰੀ ਛਾਇਆ ॥
रजोगुण, तमोगुण आणि सत्वगुण या शक्ती तुझी सावली आहेत
ਜਨਮ ਮਰਣ ਹਉਮੈ ਦੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥
तू जीवात अभिमानाचे दुःख निर्माण केले आहेस, जे जन्म आणि मृत्यूचे कारण आहे
ਜਿਸ ਨੋ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੇ ਹਰਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਗੁਣਿ ਚਉਥੈ ਮੁਕਤਿ ਕਰਾਇਦਾ ॥੧੧॥
ज्याच्यावर भगवंत गुरूंच्या सान्निध्यात चौथा गुण धारण करून कृपा करतात, त्याला मोक्ष मिळतो. ॥ ११॥
ਸੁੰਨਹੁ ਉਪਜੇ ਦਸ ਅਵਤਾਰਾ ॥
शून्यातून दहा अवतार जन्माला आले
ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਉਪਾਇ ਕੀਆ ਪਾਸਾਰਾ ॥
विश्वाची निर्मिती केल्यानंतर, त्याने ते पूर्णपणे पसरवले
ਦੇਵ ਦਾਨਵ ਗਣ ਗੰਧਰਬ ਸਾਜੇ ਸਭਿ ਲਿਖਿਆ ਕਰਮ ਕਮਾਇਦਾ ॥੧੨॥
त्याने देव, दानव आणि गंधर्व निर्माण केले आणि सर्व प्राणी त्यांच्या प्रारब्धानुसार त्यांचे कर्तव्य पार पाडतात. ॥ १२॥
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਮਝੈ ਰੋਗੁ ਨ ਹੋਈ ॥
जो गुरुंच्या सान्निध्यात हे सत्य समजतो त्याला कोणताही आजार होत नाही
ਇਹ ਗੁਰ ਕੀ ਪਉੜੀ ਜਾਣੈ ਜਨੁ ਕੋਈ ॥
गुरुचा मार्ग खूप कमी लोकांना माहित आहे.
ਜੁਗਹ ਜੁਗੰਤਰਿ ਮੁਕਤਿ ਪਰਾਇਣ ਸੋ ਮੁਕਤਿ ਭਇਆ ਪਤਿ ਪਾਇਦਾ ॥੧੩॥
हा मार्ग युगानुयुगे मोक्षप्राप्तीचे साधन आहे. ज्याला बंधनातून मुक्ती मिळाली आहे त्याला प्रभूच्या दारात कृपा मिळाली आहे. ॥१३॥
ਪੰਚ ਤਤੁ ਸੁੰਨਹੁ ਪਰਗਾਸਾ ॥
शून्यातून पाच महाभूतांचा प्रकाश निर्माण झाला आणि
ਦੇਹ ਸੰਜੋਗੀ ਕਰਮ ਅਭਿਆਸਾ ॥
या घटकांच्या संयोगाने, शरीर तयार होते आणि ते कर्तव्ये पार पाडते
ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਦੁਇ ਮਸਤਕਿ ਲੀਖੇ ਪਾਪੁ ਪੁੰਨੁ ਬੀਜਾਇਦਾ ॥੧੪॥
चांगले आणि वाईट दोन्ही कर्म कपाळावर लिहिलेले असतात आणि जीव पाप आणि पुण्य पेरतो. ॥१४॥
ਊਤਮ ਸਤਿਗੁਰ ਪੁਰਖ ਨਿਰਾਲੇ ॥
सतगुरु हा सर्वश्रेष्ठ पुरुष आणि अद्वितीय आहे
ਸਬਦਿ ਰਤੇ ਹਰਿ ਰਸਿ ਮਤਵਾਲੇ ॥
जो शब्दांमध्ये मग्न राहतो आणि हरीच्या प्रेमात मद्यधुंद राहतो
ਰਿਧਿ ਬੁਧਿ ਸਿਧਿ ਗਿਆਨੁ ਗੁਰੂ ਤੇ ਪਾਈਐ ਪੂਰੈ ਭਾਗਿ ਮਿਲਾਇਦਾ ॥੧੫॥
रिद्धी, सिद्धी, बुद्धी आणि ज्ञान हे केवळ गुरूंकडूनच मिळते आणि केवळ पूर्ण भाग्यानेच गुरूंशी बोलता येते. ॥ १५॥
ਇਸੁ ਮਨ ਮਾਇਆ ਕਉ ਨੇਹੁ ਘਨੇਰਾ ॥
हे मन मायेवर खूप प्रेम करते.
ਕੋਈ ਬੂਝਹੁ ਗਿਆਨੀ ਕਰਹੁ ਨਿਬੇਰਾ ॥
तुम्ही काही ज्ञानी माणसांना विचारून मगच ही वस्तुस्थिती ठरवू शकता
ਆਸਾ ਮਨਸਾ ਹਉਮੈ ਸਹਸਾ ਨਰੁ ਲੋਭੀ ਕੂੜੁ ਕਮਾਇਦਾ ॥੧੬॥
लोभी माणूस नेहमीच खोट्या गोष्टींमध्ये गुंतलेला असतो आणि आशा, इच्छा, अभिमान आणि शंका या आजारांनी ग्रस्त असतो. ॥ १६॥
ਸਤਿਗੁਰ ਤੇ ਪਾਏ ਵੀਚਾਰਾ ॥
ज्याला सद्गुरुंकडून ज्ञान मिळते तो
ਸੁੰਨ ਸਮਾਧਿ ਸਚੇ ਘਰ ਬਾਰਾ ॥
तो शून्य समाधीद्वारे खऱ्या परमेश्वरात निवास प्राप्त करतो
ਨਾਨਕ ਨਿਰਮਲ ਨਾਦੁ ਸਬਦ ਧੁਨਿ ਸਚੁ ਰਾਮੈ ਨਾਮਿ ਸਮਾਇਦਾ ॥੧੭॥੫॥੧੭॥
हे नानक, मग शब्दांच्या आवाजातून मनाला एक शुद्ध ध्वनी ऐकू येतो आणि ते रामाच्या खऱ्या नावात लीन होते. ॥ १७॥ ५॥ १७॥
ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
मारु महाला १ ॥
ਜਹ ਦੇਖਾ ਤਹ ਦੀਨ ਦਇਆਲਾ ॥
मी जिथे जिथे पाहतो तिथे दीनदयाळ आहे
ਆਇ ਨ ਜਾਈ ਪ੍ਰਭੁ ਕਿਰਪਾਲਾ ॥
दयाळू परमेश्वर येत नाही आणि जात नाही.
ਜੀਆ ਅੰਦਰਿ ਜੁਗਤਿ ਸਮਾਈ ਰਹਿਓ ਨਿਰਾਲਮੁ ਰਾਇਆ ॥੧॥
जीवन जगण्याची पद्धत सजीवांमध्ये असते पण देव अलिप्त राहतो. ॥१॥
ਜਗੁ ਤਿਸ ਕੀ ਛਾਇਆ ਜਿਸੁ ਬਾਪੁ ਨ ਮਾਇਆ ॥
हे जग म्हणजे स्वयंभू देवाची सावली आहे ज्याला वडील किंवा आई नाही
ਨਾ ਤਿਸੁ ਭੈਣ ਨ ਭਰਾਉ ਕਮਾਇਆ ॥
त्याला बहीण नाही, किंवा त्याने भाऊही बनवलेला नाही
ਨਾ ਤਿਸੁ ਓਪਤਿ ਖਪਤਿ ਕੁਲ ਜਾਤੀ ਓਹੁ ਅਜਰਾਵਰੁ ਮਨਿ ਭਾਇਆ ॥੨॥
तो जन्माला येत नाही आणि मरत नाही, त्याला कुळ किंवा जात नाही, म्हणूनच फक्त तो अमर देव मनाला आवडतो. ॥२॥
ਤੂ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖੁ ਨਾਹੀ ਸਿਰਿ ਕਾਲਾ ॥
हे देवा! तू कालातीत आहेस आणि तुझ्या डोक्यावर मृत्युचे भय नाही
ਤੂ ਪੁਰਖੁ ਅਲੇਖ ਅਗੰਮ ਨਿਰਾਲਾ ॥
तू परमात्मा आहेस, कर्मांचा हिशेब नाही, प्राण्यांच्या आवाक्याबाहेर आहेस आणि जगापासून अद्वितीय आहेस
ਸਤ ਸੰਤੋਖਿ ਸਬਦਿ ਅਤਿ ਸੀਤਲੁ ਸਹਜ ਭਾਇ ਲਿਵ ਲਾਇਆ ॥੩॥
ज्याने शब्दांद्वारे भक्तीने ध्यान केले आहे त्याच्या मनात खरा समाधान आणि शांती निर्माण झाली आहे. ॥३॥
ਤ੍ਰੈ ਵਰਤਾਇ ਚਉਥੈ ਘਰਿ ਵਾਸਾ ॥
जगात तीन गुण पसरवून तुम्ही तुरिया राज्यात राहता
ਕਾਲ ਬਿਕਾਲ ਕੀਏ ਇਕ ਗ੍ਰਾਸਾ ॥
तू भयानक काळ गिळंकृत केला आहेस
ਨਿਰਮਲ ਜੋਤਿ ਸਰਬ ਜਗਜੀਵਨੁ ਗੁਰਿ ਅਨਹਦ ਸਬਦਿ ਦਿਖਾਇਆ ॥੪॥
हे जगाचे जीवनदाते! तुझा शुद्ध प्रकाश सर्वत्र व्यापून आहे आणि गुरुने तुला अनहद शब्दाद्वारे दाखवले आहे. ॥ ४॥
ਊਤਮ ਜਨ ਸੰਤ ਭਲੇ ਹਰਿ ਪਿਆਰੇ ॥
हे प्रभो! तुझे संत चांगले आणि चांगले आहेत.
ਹਰਿ ਰਸ ਮਾਤੇ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰੇ ॥
हरिच्या सारात मात होऊन त्यांनी समुद्र पार केला आहे.
ਨਾਨਕ ਰੇਣ ਸੰਤ ਜਨ ਸੰਗਤਿ ਹਰਿ ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਪਾਇਆ ॥੫॥
नानक त्या संतांच्या चरणांची धूळ बनले आहेत आणि गुरुंच्या कृपेने त्यांना त्यांच्या सहवासात देव मिळाला आहे. ॥५॥
ਤੂ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਜੀਅ ਸਭਿ ਤੇਰੇ ॥
तू सर्वात अंतरंग प्राणी आहेस, सर्व प्राणी तुझी निर्मिती आहेत