Page 848
ਸੁਖ ਸਾਗਰ ਪ੍ਰਭ ਭੇਟਿਐ ਨਾਨਕ ਸੁਖੀ ਹੋਤ ਇਹੁ ਜੀਉ ॥੧॥
હે નાનક! જો સુખ-સાગર પ્રભુથી ભેટ થઈ જાય તો આ જીવન સુખી થઈ જાય છે ॥૧॥
ਛੰਤ ॥
છંદ॥
ਸੁਖ ਸਾਗਰ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਈਐ ਜਬ ਹੋਵੈ ਭਾਗੋ ਰਾਮ ॥
જ્યારે ભાગ્યોદય થાય તો સુખ-સાગર પ્રભુની પ્રાપ્તિ થઈ જાય છે.
ਮਾਨਨਿ ਮਾਨੁ ਵਞਾਈਐ ਹਰਿ ਚਰਣੀ ਲਾਗੋ ਰਾਮ ॥
પોતાનો માન-અભિમાન ત્યાગીને પરમાત્માના ચરણોમાં લીન થઈ જા.
ਛੋਡਿ ਸਿਆਨਪ ਚਾਤੁਰੀ ਦੁਰਮਤਿ ਬੁਧਿ ਤਿਆਗੋ ਰਾਮ ॥
પોતાની અક્કલમંદી તેમજ ચતુરાઈને છોડીને અસત્ય બુદ્ધિવાળી બુદ્ધિને ત્યાગી દે.
ਨਾਨਕ ਪਉ ਸਰਣਾਈ ਰਾਮ ਰਾਇ ਥਿਰੁ ਹੋਇ ਸੁਹਾਗੋ ਰਾਮ ॥੧॥
હે જીવાત્મા! નાનક કહે છે કે રામની શરણમાં આવવાથી તારો સુહાગ સ્થિર થઈ જશે ॥૧॥
ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਤਜਿ ਕਤ ਲਾਗੀਐ ਜਿਸੁ ਬਿਨੁ ਮਰਿ ਜਾਈਐ ਰਾਮ ॥
જેના વગર જીવવું મૃત્યુ બરાબર છે, તે પ્રભુને ત્યાગીને કોઈ બીજાને કઈ રીતે અપનાવી શકાય છે?
ਲਾਜ ਨ ਆਵੈ ਅਗਿਆਨ ਮਤੀ ਦੁਰਜਨ ਬਿਰਮਾਈਐ ਰਾਮ ॥
નાસમજ જીવને શરમ તો આવતી નથી પરંતુ દુર્જન લોકોની સાથે જ પ્રવૃત રહે છે.
ਪਤਿਤ ਪਾਵਨ ਪ੍ਰਭੁ ਤਿਆਗਿ ਕਰੇ ਕਹੁ ਕਤ ਠਹਰਾਈਐ ਰਾਮ ॥
પતિતપાવન પ્રભુને ત્યાગીને કઈ રીતે શાંતિ મળી શકે છે.
ਨਾਨਕ ਭਗਤਿ ਭਾਉ ਕਰਿ ਦਇਆਲ ਕੀ ਜੀਵਨ ਪਦੁ ਪਾਈਐ ਰਾਮ ॥੨॥
હે નાનક! દયાળુ પરમાત્માની ભક્તિ કરીને જ જીવ મોક્ષ પ્રાપ્ત કરી શકે છે ॥૨॥
ਸ੍ਰੀ ਗੋਪਾਲੁ ਨ ਉਚਰਹਿ ਬਲਿ ਗਈਏ ਦੁਹਚਾਰਣਿ ਰਸਨਾ ਰਾਮ ॥
આવી દુશ્ચરીત જીભને સળગી જવું જોઈએ જે પરમાત્માનું નામ ઉચ્ચારણ કરતી નથી.
ਪ੍ਰਭੁ ਭਗਤਿ ਵਛਲੁ ਨਹ ਸੇਵਹੀ ਕਾਇਆ ਕਾਕ ਗ੍ਰਸਨਾ ਰਾਮ ॥
જો ભક્તવત્સલ પ્રભુની ભક્તિ ન કરી તો આ શરીરને કાગડાએ પોતાનો ખોરાક બનાવી લીધો.
ਭ੍ਰਮਿ ਮੋਹੀ ਦੂਖ ਨ ਜਾਣਹੀ ਕੋਟਿ ਜੋਨੀ ਬਸਨਾ ਰਾਮ ॥
ભ્રમમાં ભુલાયેલ પ્રાણી આ દુઃખોને જાણતો નથી જે કરોડો યોનિઓમાં વેદના ભોગવે છે.
ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਅਵਰੁ ਜਿ ਚਾਹਨਾ ਬਿਸਟਾ ਕ੍ਰਿਮ ਭਸਮਾ ਰਾਮ ॥੩॥
હે નાનક! પ્રભુ વગર કોઈ બીજી વસ્તુની ઇચ્છા કરવી ઝેરના કીડાની જેમ મરીને ભસ્મ થઈ જવાની તુલનાએ છે ॥૩॥
ਲਾਇ ਬਿਰਹੁ ਭਗਵੰਤ ਸੰਗੇ ਹੋਇ ਮਿਲੁ ਬੈਰਾਗਨਿ ਰਾਮ ॥
દુનિયાથી વૈરાગ્યવાન બનીને પ્રભુની સાથે પ્રેમ વધારીને તેનાથી મળી જા.
ਚੰਦਨ ਚੀਰ ਸੁਗੰਧ ਰਸਾ ਹਉਮੈ ਬਿਖੁ ਤਿਆਗਨਿ ਰਾਮ ॥
ચંદન, સુંદર વસ્ત્ર, સુગંધી, સ્વાદિષ્ટ પદાર્થ તેમજ અહંકારરૂપી ઝેરને ત્યાગી દે.
ਈਤ ਊਤ ਨਹ ਡੋਲੀਐ ਹਰਿ ਸੇਵਾ ਜਾਗਨਿ ਰਾਮ ॥
પરમાત્માની ભક્તિમાં જાગૃત રહે, અહીં તહીં ન ડોલ.
ਨਾਨਕ ਜਿਨਿ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਇਆ ਆਪਣਾ ਸਾ ਅਟਲ ਸੁਹਾਗਨਿ ਰਾਮ ॥੪॥੧॥੪॥
હે નાનક! જેને પોતાનો પ્રભુ મેળવી લીધો છે, તે જ સ્થિર સુહાગણ બની ગઈ ॥૪॥૧॥૪॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
બિલાવલ મહેલ ૫॥
ਹਰਿ ਖੋਜਹੁ ਵਡਭਾਗੀਹੋ ਮਿਲਿ ਸਾਧੂ ਸੰਗੇ ਰਾਮ ॥
હે ભાગ્યશાળીઓ! સાધુઓની સાથે મળીને પરમાત્માની શોધ કર.
ਗੁਨ ਗੋਵਿਦ ਸਦ ਗਾਈਅਹਿ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕੈ ਰੰਗੇ ਰਾਮ ॥
પરબ્રહ્મના રંગમાં લીન થઈને હંમેશા તેનું ગુણગાન કર.
ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਸਦ ਹੀ ਸੇਵੀਐ ਪਾਈਅਹਿ ਫਲ ਮੰਗੇ ਰਾਮ ॥
તેથી આમ પ્રભુની હંમેશા જ પૂજા કરવી જોઈએ, જેનાથી મનોવાંછિત ફળ મળી જાય છે.
ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਸਰਣਾਗਤੀ ਜਪਿ ਅਨਤ ਤਰੰਗੇ ਰਾਮ ॥੧॥
હે નાનક! પ્રભુની શરણમાં આવીને તેનું જ જાપ કરે, જે જીવનરૂપી અનંત લહેરો રમી રહ્યો છે ॥૧॥
ਇਕੁ ਤਿਲੁ ਪ੍ਰਭੂ ਨ ਵੀਸਰੈ ਜਿਨਿ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਦੀਨਾ ਰਾਮ ॥
જેને મને બધું જ આપ્યું છે, તે પ્રભુ એક પળ માત્ર સમય માટે પણ ભૂલતો નથી.
ਵਡਭਾਗੀ ਮੇਲਾਵੜਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਿਰੁ ਚੀਨ੍ਹ੍ਹਾ ਰਾਮ ॥
ખુબ ભાગ્યથી મારો તેનાથી મેળાપ થયો છે, ગુરુના માધ્યમથી મેં પોતાના પ્રભુને ઓળખી લીધો છે.
ਬਾਹ ਪਕੜਿ ਤਮ ਤੇ ਕਾਢਿਆ ਕਰਿ ਅਪੁਨਾ ਲੀਨਾ ਰਾਮ ॥
તેને હાથ પકડીને મને અજ્ઞાનતાના અંધકારથી કાઢીને પોતાનો બનાવી લીધો છે.
ਨਾਮੁ ਜਪਤ ਨਾਨਕ ਜੀਵੈ ਸੀਤਲੁ ਮਨੁ ਸੀਨਾ ਰਾਮ ॥੨॥
હે નાનક! તેનું નામ જપીને જ જીવન મેળવી રહ્યો છું અને મારું મન તેમજ હૃદય શીતળ થઈ ગયું છે ॥૨॥
ਕਿਆ ਗੁਣ ਤੇਰੇ ਕਹਿ ਸਕਉ ਪ੍ਰਭ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਰਾਮ ॥
હે અંતર્યામી પ્રભુ! હું ભલે તારા ગુણોનું શું કથન કરી શકું છું.
ਸਿਮਰਿ ਸਿਮਰਿ ਨਾਰਾਇਣੈ ਭਏ ਪਾਰਗਰਾਮੀ ਰਾਮ ॥
તે નારાયણનું સ્મરણ કરીને સંસાર સમુદ્રથી પાર થઈ ગયો છું.
ਗੁਨ ਗਾਵਤ ਗੋਵਿੰਦ ਕੇ ਸਭ ਇਛ ਪੁਜਾਮੀ ਰਾਮ ॥
ગોવિંદનું ગુણગાન કરવાથી મારી બધી કામનાઓ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે.
ਨਾਨਕ ਉਧਰੇ ਜਪਿ ਹਰੇ ਸਭਹੂ ਕਾ ਸੁਆਮੀ ਰਾਮ ॥੩॥
હે નાનક! જે બધાનો સ્વામી છે, તે હરિનું જાપ કરવાથી ઉધ્ધાર થઈ ગયો છે ॥૩॥
ਰਸ ਭਿੰਨਿਅੜੇ ਅਪੁਨੇ ਰਾਮ ਸੰਗੇ ਸੇ ਲੋਇਣ ਨੀਕੇ ਰਾਮ ॥
તે આંખ શુભ છે, જે પોતાના રામના નામ-રસથી પલળેલ રહે છે.
ਪ੍ਰਭ ਪੇਖਤ ਇਛਾ ਪੁੰਨੀਆ ਮਿਲਿ ਸਾਜਨ ਜੀ ਕੇ ਰਾਮ ॥
સાજન પ્રભુને મળીને તેના દર્શન કરીને મારી બધી ઇચ્છાઓ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે.
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਰਸੁ ਹਰਿ ਪਾਇਆ ਬਿਖਿਆ ਰਸ ਫੀਕੇ ਰਾਮ ॥
મેં હરિનો અમૃત-રસ મેળવી લીધો છે, જેનાથી માયારૂપી ઝેરનો સ્વાદ ફિક્કો થઈ ગયો છે.
ਨਾਨਕ ਜਲੁ ਜਲਹਿ ਸਮਾਇਆ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਮੀਕੇ ਰਾਮ ॥੪॥੨॥੫॥੯॥
હે નાનક! જેમ જળ જળમાં મળી ગયું છે, તેમ જ આત્મપ્રકાશ પરમ-પ્રકાશમાં જોડાઈને એક થઈ ગયો છે ॥૪॥૨॥૫॥૯॥