Page 826
ਨਾਨਕ ਸਰਣਿ ਪਰਿਓ ਦੁਖ ਭੰਜਨ ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਪੇਖਿ ਹਜੂਰੇ ॥੨॥੨੨॥੧੦੮॥
હે નાનક! હું તો દુઃખ નાશક પરમાત્માની શરણમાં આવ્યો છું અને અંતર્મન તેમજ બહાર તેને જ જોવ છું ॥૨॥૨૨॥૧૦૮॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
બિલાવલ મહેલ ૫॥
ਦਰਸਨੁ ਦੇਖਤ ਦੋਖ ਨਸੇ ॥
હે પ્રભુ! તારા દર્શન કરવાથી જ બધા દોષ નાશ થઈ જાય છે.
ਕਬਹੁ ਨ ਹੋਵਹੁ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਅਗੋਚਰ ਜੀਅ ਕੈ ਸੰਗਿ ਬਸੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
આથી તું ક્યારેય પણ અમારી નજરથી દૂર ન થતો અને હંમેશા પ્રાણોની સાથે વસી રહેજે ॥૧॥વિરામ॥
ਪ੍ਰੀਤਮ ਪ੍ਰਾਨ ਅਧਾਰ ਸੁਆਮੀ ॥
હે પ્રિયતમ! તું મારા પ્રાણોનો આધાર છે અને તું જ મારો સ્વામી છે.
ਪੂਰਿ ਰਹੇ ਪ੍ਰਭ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ॥੧॥
તે અંતર્યામી પ્રભુ દરેક જગ્યાએ વસેલ છે ॥૧॥
ਕਿਆ ਗੁਣ ਤੇਰੇ ਸਾਰਿ ਸਮ੍ਹ੍ਹਾਰੀ ॥
હું તારા ક્યાં-ક્યાં ગુણ સ્મરણ કરીને તારું ધ્યાન કરું.
ਸਾਸਿ ਸਾਸਿ ਪ੍ਰਭ ਤੁਝਹਿ ਚਿਤਾਰੀ ॥੨॥
હે પ્રભુ! જીવનના દરેક એક શ્વાસથી તને જ યાદ કરતો રહું છું ॥૨॥
ਕਿਰਪਾ ਨਿਧਿ ਪ੍ਰਭ ਦੀਨ ਦਇਆਲਾ ॥
હે પ્રભુ! તું કૃપાનિધિ તેમજ દીનદયાળુ છે,
ਜੀਅ ਜੰਤ ਕੀ ਕਰਹੁ ਪ੍ਰਤਿਪਾਲਾ ॥੩॥
પોતાના જીવોનું પાલન-પોષણ કર ॥૩॥
ਆਠ ਪਹਰ ਤੇਰਾ ਨਾਮੁ ਜਨੁ ਜਾਪੇ ॥
આ સેવક આઠ પ્રહર તારું જ નામ જપતો રહે છે.
ਨਾਨਕ ਪ੍ਰੀਤਿ ਲਾਈ ਪ੍ਰਭਿ ਆਪੇ ॥੪॥੨੩॥੧੦੯॥
હે નાનક! પ્રભુએ પોતે જ પોતાનો પ્રેમ મારા મનમાં લગાવ્યો છે ॥૪॥૨૩॥૧૦૯॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
બિલાવલ મહેલ ૫॥
ਤਨੁ ਧਨੁ ਜੋਬਨੁ ਚਲਤ ਗਇਆ ॥
હે જીવ! તારું શરીર, ધન તેમજ યૌવન ચાલ્યું ગયું છે.
ਰਾਮ ਨਾਮ ਕਾ ਭਜਨੁ ਨ ਕੀਨੋ ਕਰਤ ਬਿਕਾਰ ਨਿਸਿ ਭੋਰੁ ਭਇਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
પરંતુ તે રામ-નામનું ભજન કર્યું નથી અને દિવસ-રાત વિકાર કરતાં જ વીતી ગયાં છે ॥૧॥વિરામ॥
ਅਨਿਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਭੋਜਨ ਨਿਤ ਖਾਤੇ ਮੁਖ ਦੰਤਾ ਘਸਿ ਖੀਨ ਖਇਆ ॥
રોજ અનેક પ્રકારના ભોજન ખાતા મુખના દાંત પણ ઘસાઈને ક્ષીણ થઈ ગયા છે.
ਮੇਰੀ ਮੇਰੀ ਕਰਿ ਕਰਿ ਮੂਠਉ ਪਾਪ ਕਰਤ ਨਹ ਪਰੀ ਦਇਆ ॥੧॥
મારું-મારું કરીને તું લૂંટાઈ ગયો છે અને પાપ કરતા તારા મનમાં ક્યારેય દયા આવી નથી ॥૧॥
ਮਹਾ ਬਿਕਾਰ ਘੋਰ ਦੁਖ ਸਾਗਰ ਤਿਸੁ ਮਹਿ ਪ੍ਰਾਣੀ ਗਲਤੁ ਪਇਆ ॥
હે પ્રાણી! આ જગત મહાવિકારો તેમજ દુ:ખોનું ગાઢ સમુદ્ર છે, જેમાં તું ડુબેલ છે.
ਸਰਨਿ ਪਰੇ ਨਾਨਕ ਸੁਆਮੀ ਕੀ ਬਾਹ ਪਕਰਿ ਪ੍ਰਭਿ ਕਾਢਿ ਲਇਆ ॥੨॥੨੪॥੧੧੦॥
હે નાનક! જે જીવ સ્વામીની શરણમાં પડી ગયો છે, પ્રભુએ તેને હાથથી પકડીને દુઃખોના સમુદ્રમાંથી કાઢી લીધો છે ॥૨॥૨૪॥૧૧૦॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
બિલાવલ મહેલ ૫॥
ਆਪਨਾ ਪ੍ਰਭੁ ਆਇਆ ਚੀਤਿ ॥
હે સજ્જનો! જ્યારે પોતાનો પ્રભુ યાદ આવ્યો તો
ਦੁਸਮਨ ਦੁਸਟ ਰਹੇ ਝਖ ਮਾਰਤ ਕੁਸਲੁ ਭਇਆ ਮੇਰੇ ਭਾਈ ਮੀਤ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
મારું કલ્યાણ થઈ ગયું મારા દુષ્ટ દુશ્મન વ્યર્થ જ સમય બરબાદ કરતા રહ્યા ॥૧॥વિરામ॥
ਗਈ ਬਿਆਧਿ ਉਪਾਧਿ ਸਭ ਨਾਸੀ ਅੰਗੀਕਾਰੁ ਕੀਓ ਕਰਤਾਰਿ ॥
જ્યારે કર્તારે મારો પક્ષ લીધો તો બધી બીમારીઓ તેમજ મુશ્કેલીઓ નાશ થઈ ગઈ.
ਸਾਂਤਿ ਸੂਖ ਅਰੁ ਅਨਦ ਘਨੇਰੇ ਪ੍ਰੀਤਮ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਉਰ ਹਾਰਿ ॥੧॥
જ્યારે મેં પ્રિયતમના નામને પોતાના હ્રદયનો હાર બનાવી લીધો તો મનમાં સુખ, શાંતિ અને ખૂબ આનંદ ઉત્પન્ન થઈ ગયો ॥૧॥
ਜੀਉ ਪਿੰਡੁ ਧਨੁ ਰਾਸਿ ਪ੍ਰਭ ਤੇਰੀ ਤੂੰ ਸਮਰਥੁ ਸੁਆਮੀ ਮੇਰਾ ॥
હે પ્રભુ! મારુ જીવન, શરીર તેમજ ધન બધું તારી જ દીધેલી પૂંજી છે અને તું જ મારો સમર્થ સ્વામી છે.
ਦਾਸ ਅਪੁਨੇ ਕਉ ਰਾਖਨਹਾਰਾ ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਸਦਾ ਹੈ ਚੇਰਾ ॥੨॥੨੫॥੧੧੧॥
તું જ પોતાના દાસનો રખેવાળ છે અને દાસ નાનક હંમેશા તારો ચેલો છે ॥૨॥૨૫॥૧૧૧॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
બિલાવલ મહેલ ૫॥
ਗੋਬਿਦੁ ਸਿਮਰਿ ਹੋਆ ਕਲਿਆਣੁ ॥
ગોવિંદનું સ્મરણ કરવાથી કલ્યાણ થઈ ગયું છે.
ਮਿਟੀ ਉਪਾਧਿ ਭਇਆ ਸੁਖੁ ਸਾਚਾ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਸਿਮਰਿਆ ਜਾਣੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તે અંતર્યામીનું ભજન કરવાથી બધી મુશ્કેલીઓ મટી ગઈ છે અને સાચું સુખ પ્રાપ્ત થઈ ગયું છે ॥૧॥વિરામ॥
ਜਿਸ ਕੇ ਜੀਅ ਤਿਨਿ ਕੀਏ ਸੁਖਾਲੇ ਭਗਤ ਜਨਾ ਕਉ ਸਾਚਾ ਤਾਣੁ ॥
જેના આ જીવ ઉત્પન્ન કરેલ છે, તેને જ તેને સુખી કર્યા છે તથા ભક્તજનોને તેનો જ સાચો સહારો છે.
ਦਾਸ ਅਪੁਨੇ ਕੀ ਆਪੇ ਰਾਖੀ ਭੈ ਭੰਜਨ ਊਪਰਿ ਕਰਤੇ ਮਾਣੁ ॥੧॥
પ્રભુએ પોતે પોતાના ભક્તોની લાજ રાખી છે અને તે તો ભયનાશક પરમાત્મા પર જ ગર્વ કરે છે ॥૧॥
ਭਈ ਮਿਤ੍ਰਾਈ ਮਿਟੀ ਬੁਰਾਈ ਦ੍ਰੁਸਟ ਦੂਤ ਹਰਿ ਕਾਢੇ ਛਾਣਿ ॥
પરમાત્માએ પસંદગીયુક્ત કામાદિક દુષ્ટ દૂતોને મનથી કાઢી દીધા છે અને હવે બધાથી મિત્રતા થઈ ગઈ છે તથા બધી દુષ્ટતા મટી ગઈ છે.
ਸੂਖ ਸਹਜ ਆਨੰਦ ਘਨੇਰੇ ਨਾਨਕ ਜੀਵੈ ਹਰਿ ਗੁਣਹ ਵਖਾਣਿ ॥੨॥੨੬॥੧੧੨॥
હે નાનક! હું તો પરમાત્માના ગુણોના વખાણ કરીને જ જીવી રહ્યો છું અને મનમાં સરળ સુખ તેમજ આનંદ ઉત્પન્ન થઈ ગયો છે ॥૨॥૨૬॥૧૧૨॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
બિલાવલ મહેલ ૫॥
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪ੍ਰਭ ਭਏ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ॥
પરબ્રહ્મ પ્રભુ કૃપાળુ થઈ ગયો છે.
ਕਾਰਜ ਸਗਲ ਸਵਾਰੇ ਸਤਿਗੁਰ ਜਪਿ ਜਪਿ ਸਾਧੂ ਭਏ ਨਿਹਾਲ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
સદ્દગુરૂએ બધા કાર્ય પરિપૂર્ણ દીધા છે તથા નામ જપી-જપીને સાધુજન નિહાળ થઈ ગયો છે ॥૧॥વિરામ॥
ਅੰਗੀਕਾਰੁ ਕੀਆ ਪ੍ਰਭਿ ਅਪਨੈ ਦੋਖੀ ਸਗਲੇ ਭਏ ਰਵਾਲ ॥
પ્રભુએ પોતાના સેવકનો પક્ષ લીધો છે, જેનાથી તેના બધા દોષિત માટીમાં મળી ગયા છે.
ਕੰਠਿ ਲਾਇ ਰਾਖੇ ਜਨ ਅਪਨੇ ਉਧਰਿ ਲੀਏ ਲਾਇ ਅਪਨੈ ਪਾਲ ॥੧॥
તેને સેવકને ગળાથી લગાવીને રાખેલ છે અને પોતાની શરણમાં રાખીને તેનો ઉદ્ધાર કરી દીધો છે ॥૧॥