Page 772
ਨਾਨਕ ਰੰਗਿ ਰਵੈ ਰੰਗਿ ਰਾਤੀ ਜਿਨਿ ਹਰਿ ਸੇਤੀ ਚਿਤੁ ਲਾਇਆ ॥੩॥
હે નાનક! જે જીવ-સ્ત્રીએ પોતાનું મન પરમાત્માથી લગાવ્યું છે, તે તેના રંગમાં રંગાયેલી આનંદ કરતી રહે છે ॥૩॥
ਕਾਮਣਿ ਮਨਿ ਸੋਹਿਲੜਾ ਸਾਜਨ ਮਿਲੇ ਪਿਆਰੇ ਰਾਮ ॥
હે ભાઈ! જ્યારે પ્રેમાળ સાજન મળ્યો તો જીવ-સ્ત્રીના મનમાં ખૂબ સુખ ઉત્પન્ન થયું છે.
ਗੁਰਮਤੀ ਮਨੁ ਨਿਰਮਲੁ ਹੋਆ ਹਰਿ ਰਾਖਿਆ ਉਰਿ ਧਾਰੇ ਰਾਮ ॥
ગુરુ-પ્રમાણે તેનું મન નિર્મળ થયું છે તો તેને હરિ નામને પોતાના હૃદયમાં વસાવી લીધું.
ਹਰਿ ਰਾਖਿਆ ਉਰਿ ਧਾਰੇ ਅਪਨਾ ਕਾਰਜੁ ਸਵਾਰੇ ਗੁਰਮਤੀ ਹਰਿ ਜਾਤਾ ॥
હરિ-નામને પોતાના હૃદયમાં વસાવી તેને પોતાનું કાર્ય સંભાળી લીધું અને ગુરુ-પ્રમાણે તેને હરિને જાણી લીધો છે.
ਪ੍ਰੀਤਮਿ ਮੋਹਿ ਲਇਆ ਮਨੁ ਮੇਰਾ ਪਾਇਆ ਕਰਮ ਬਿਧਾਤਾ ॥
તે પ્રિયતમ-પ્રભુએ મારું મન મોહી લીધું છે અને મેં તે કર્મ વિધાતાને મેળવી લીધો છે.
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਿ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਹਰਿ ਵਸਿਆ ਮੰਨਿ ਮੁਰਾਰੇ ॥
સદ્દગુરૂની સેવા કરીને મેં હંમેશા સુખ મેળવી લીધું છે અને પ્રભુ મારા મનમાં વસી ગયો છે.
ਨਾਨਕ ਮੇਲਿ ਲਈ ਗੁਰਿ ਅਪੁਨੈ ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਸਵਾਰੇ ॥੪॥੫॥੬॥
હે નાનક! ગુરુએ મને પોતાની સાથે મળાવી લીધો છે અને ગુરુના શબ્દ દ્વારા મેં પોતાનું જીવન-કાર્ય સંવારી લીધું છે ॥૪॥૫॥૬॥
ਸੂਹੀ ਮਹਲਾ ੩ ॥
સુહી મહેલ ૩॥
ਸੋਹਿਲੜਾ ਹਰਿ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਵੀਚਾਰੇ ਰਾਮ ॥
રામનું નામ જ મંગળગાન છે અને ગુરુના શબ્દ દ્વારા જ આનું ચિંતન કરાય છે.
ਹਰਿ ਮਨੁ ਤਨੋ ਗੁਰਮੁਖਿ ਭੀਜੈ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਪਿਆਰੇ ਰਾਮ ॥
ગુરુમુખનું મન તેમજ શરીર આનાથી પલળી જાય છે અને રામ નામ જ તેને પ્રેમાળ લાગે છે.
ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਪਿਆਰੇ ਸਭਿ ਕੁਲ ਉਧਾਰੇ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਮੁਖਿ ਬਾਣੀ ॥
ગુરુમુખને રામ નામ જ પ્રેમાળ લાગે છે અને તે પોતાના આખા વંશનો ઉદ્ધાર કરી દે છે. તે પોતાના મુખથી રામ નામની વાણી બોલતો રહે છે.
ਆਵਣ ਜਾਣ ਰਹੇ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਘਰਿ ਅਨਹਦ ਸੁਰਤਿ ਸਮਾਣੀ ॥
તેનું જન્મ-મરણનું ચક્ર સમાપ્ત થઈ ગયું છે અને તેને સુખ પ્રાપ્ત કરી લીધું છે. તેના હૃદય-ઘરમાં અનહદ શબ્દ ગુંજતા રહે છે, જેમાં તેના સુર લીન થયેલા રહે છે.
ਹਰਿ ਹਰਿ ਏਕੋ ਪਾਇਆ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਨਾਨਕ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੇ ॥
હે નાનક! પ્રભુએ તેના પર કૃપા કરી છે અને તેને એક પરમાત્માને મેળવી લીધો છે.
ਸੋਹਿਲੜਾ ਹਰਿ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਵੀਚਾਰੇ ॥੧॥
રામનું નામ જ મંગળગાન છે અને ગુરુના શબ્દ દ્વારા જ આનું ચિંતન કરાય છે ॥૧॥
ਹਮ ਨੀਵੀ ਪ੍ਰਭੁ ਅਤਿ ਊਚਾ ਕਿਉ ਕਰਿ ਮਿਲਿਆ ਜਾਏ ਰਾਮ ॥
હે ભાઈ! હું ખુબ નાનો છું અને પ્રભુ ખુબ ઉંચો છે, તેને કઈ રીતે મળી શકાય છે,
ਗੁਰਿ ਮੇਲੀ ਬਹੁ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੀ ਹਰਿ ਕੈ ਸਬਦਿ ਸੁਭਾਏ ਰਾਮ ॥
ગુરુએ કૃપા કરીને સરળ સ્વભાવ હરિના શબ્દમાં મળાવી દીધો છે.
ਮਿਲੁ ਸਬਦਿ ਸੁਭਾਏ ਆਪੁ ਗਵਾਏ ਰੰਗ ਸਿਉ ਰਲੀਆ ਮਾਣੇ ॥
હું પોતાના અહંકારને દૂર કરીને સરળ સ્વભાવ જ શબ્દો દ્વારા હરિથી આનંદ કરતી રહું છું.
ਸੇਜ ਸੁਖਾਲੀ ਜਾ ਪ੍ਰਭੁ ਭਾਇਆ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਣੇ ॥
જયારે પ્રભુ મને સારો લાગવા લાગી ગયો તો મારી હૃદયરૂપી પથારી સુખદાયક બની ગઈ અને હું હરી-નામમાં જોડાઈ રહું છું.
ਨਾਨਕ ਸੋਹਾਗਣਿ ਸਾ ਵਡਭਾਗੀ ਜੇ ਚਲੈ ਸਤਿਗੁਰ ਭਾਏ ॥
હે નાનક! તે જ જીવ-સ્ત્રી સુહાગણ તેમજ ભાગ્યવાન છે જે પોતાના સદ્દગુરૂની રજાનુસાર ચાલે છે.
ਹਮ ਨੀਵੀ ਪ੍ਰਭੁ ਅਤਿ ਊਚਾ ਕਿਉ ਕਰਿ ਮਿਲਿਆ ਜਾਏ ਰਾਮ ॥੨॥
હે ભાઈ! હું ખુબ નાની છું અને પ્રભુ સર્વોપરી છે, તેને કઈ રીતે મળી શકાય છે ॥૨॥
ਘਟਿ ਘਟੇ ਸਭਨਾ ਵਿਚਿ ਏਕੋ ਏਕੋ ਰਾਮ ਭਤਾਰੋ ਰਾਮ ॥
હે ભાઈ! બધાનો માલિક એક પ્રભુ જ બધા જીવોના હૃદયમાં હાજર છે.
ਇਕਨਾ ਪ੍ਰਭੁ ਦੂਰਿ ਵਸੈ ਇਕਨਾ ਮਨਿ ਆਧਾਰੋ ਰਾਮ ॥
કેટલાય જીવોને પ્રભુ દૂર વસતો લાગે છે અને કોઈને પોતાના મનનો આશરો લાગે છે.
ਇਕਨਾ ਮਨ ਆਧਾਰੋ ਸਿਰਜਣਹਾਰੋ ਵਡਭਾਗੀ ਗੁਰੁ ਪਾਇਆ ॥
સર્જનહાર પરમેશ્વર કેટલાય જીવોના મનનો આધાર બનેલો છે અને ભાગ્યવાન જીવ ગુરુને મેળવી લે છે.
ਘਟਿ ਘਟਿ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਏਕੋ ਸੁਆਮੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਅਲਖੁ ਲਖਾਇਆ ॥
બધાના હૃદયમાં એક પ્રભુ જ હાજર છે, જે બધાનો માલિક છે તેમજ ગુરુએ તે અદ્રશ્ય પરમાત્માનાં દર્શન કરાવ્યાં છે.
ਸਹਜੇ ਅਨਦੁ ਹੋਆ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ਨਾਨਕ ਬ੍ਰਹਮ ਬੀਚਾਰੋ ॥
હે નાનક! તેને સરળ જ આનંદ ઉત્પન્ન થઈ ગયો છે, તેનું મન તૃપ્ત થઈ ગયું છે અને તે બ્રહ્મનું ચિંતન કરતો રહે છે.
ਘਟਿ ਘਟੇ ਸਭਨਾ ਵਿਚਿ ਏਕੋ ਏਕੋ ਰਾਮ ਭਤਾਰੋ ਰਾਮ ॥੩॥
બધા જીવોમાં, દરેક હૃદયમાં તે જ એક પ્રભુ રામ વસે છે ॥૩॥
ਗੁਰੁ ਸੇਵਨਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਦਾਤਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਇਆ ਰਾਮ ॥
હે ભાઈ! જે જીવ નામના દાતા ગુરુની સેવા કરે છે, તે હરિ-નામમાં જ સમાઈ રહે છે.
ਹਰਿ ਧੂੜਿ ਦੇਵਹੁ ਮੈ ਪੂਰੇ ਗੁਰ ਕੀ ਹਮ ਪਾਪੀ ਮੁਕਤੁ ਕਰਾਇਆ ਰਾਮ ॥
હે હરિ! મને પૂર્ણ ગુરૂની ચરણ-ધૂળ આપ, જેને મને પાપીને મુક્ત કરાવી દીધો છે.
ਪਾਪੀ ਮੁਕਤੁ ਕਰਾਏ ਆਪੁ ਗਵਾਏ ਨਿਜ ਘਰਿ ਪਾਇਆ ਵਾਸਾ ॥
તેણે મને પાપીને મુક્ત કરાવ્યો છે, મેં અભિમાનને દૂર કરીને પોતાના આત્મસ્વરૂપમાં નિવાસ મેળવી લીધો છે.
ਬਿਬੇਕ ਬੁਧੀ ਸੁਖਿ ਰੈਣਿ ਵਿਹਾਣੀ ਗੁਰਮਤਿ ਨਾਮਿ ਪ੍ਰਗਾਸਾ ॥
ગુરુની શિક્ષા દ્વારા મારા મનમાં પ્રભુ-નામનો પ્રકાશ થઈ ગયો છે, મને વિવેક બુદ્ધિ મળી ગઈ છે અને હવે જીવનરૂપી રાત સુખદ જ વીતે છે.
ਹਰਿ ਹਰਿ ਅਨਦੁ ਭਇਆ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਮੀਠ ਲਗਾਏ ॥
હે નાનક! હરિ નામ જપવાથી મનમાં દિવસ-રાત આનંદ બની રહે અને મને હરિ જ મીઠો લાગે છે.
ਗੁਰੁ ਸੇਵਨਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਦਾਤਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਏ ॥੪॥੬॥੭॥੫॥੭॥੧੨॥
હે ભાઈ! નામનો દાતા ગુરુની સેવા કરનાર જીવ હરિમાં જ સમાઈ રહે છે ॥૪॥૬॥૭॥૫॥૭॥૧૨॥