Page 713
ਆਗਿਆ ਤੁਮਰੀ ਮੀਠੀ ਲਾਗਉ ਕੀਓ ਤੁਹਾਰੋ ਭਾਵਉ ॥
તારી આજ્ઞા મને ખુબ મીઠી લાગે છે તેમજ તું જે પણ કરે છે, તે બધું મને સારું લાગે છે.
ਜੋ ਤੂ ਦੇਹਿ ਤਹੀ ਇਹੁ ਤ੍ਰਿਪਤੈ ਆਨ ਨ ਕਤਹੂ ਧਾਵਉ ॥੨॥
તું જે કાંઈ પણ મને આપે છે, તેનાથી જ મારું મન ખુશ થઈ જાય છે અને હું કોઈ બીજાની પાછળ દોડતો નથી ॥૨॥
ਸਦ ਹੀ ਨਿਕਟਿ ਜਾਨਉ ਪ੍ਰਭ ਸੁਆਮੀ ਸਗਲ ਰੇਣ ਹੋਇ ਰਹੀਐ ॥
તે માલિક-પ્રભુને હું હંમેશા જ પોતાની નજીક સમજું છું અને તેની ચરણ-ધૂળ બની રહું છું.
ਸਾਧੂ ਸੰਗਤਿ ਹੋਇ ਪਰਾਪਤਿ ਤਾ ਪ੍ਰਭੁ ਅਪੁਨਾ ਲਹੀਐ ॥੩॥
જો સંતોની સંગતિ પ્રાપ્ત થઈ જાય તો સરળ જ પ્રભુને પ્રાપ્ત કરી શકાય છે ॥૩॥
ਸਦਾ ਸਦਾ ਹਮ ਛੋਹਰੇ ਤੁਮਰੇ ਤੂ ਪ੍ਰਭ ਹਮਰੋ ਮੀਰਾ ॥
હે પ્રભુ! તું અમારો માલિક છે અને અમે પ્રાણી હંમેશા જ તારા બાળક છીએ.
ਨਾਨਕ ਬਾਰਿਕ ਤੁਮ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਤੁਮਾਰੋ ਖੀਰਾ ॥੪॥੩॥੫॥
હે પ્રભુ! નાનક કહે છે કે હું તારો બાળક છું અને તું મારો માતા-પિતા છે. તારું નામરૂપી દૂધ હંમેશા જ મારા મુખમાં પીવા માટે છે ॥૪॥૩॥૫॥
ਟੋਡੀ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੨ ਦੁਪਦੇ
ટોડી મહેલ ૫ ઘર ૨ બે પદ
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਮਾਗਉ ਦਾਨੁ ਠਾਕੁਰ ਨਾਮ ॥
હે પરમેશ્વર! હું તો તારાથી નામનું દાન જ માંગુ છું,
ਅਵਰੁ ਕਛੂ ਮੇਰੈ ਸੰਗਿ ਨ ਚਾਲੈ ਮਿਲੈ ਕ੍ਰਿਪਾ ਗੁਣ ਗਾਮ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ત્યારથી આ દુનિયાથી નામ સિવાય બીજું કાંઈ પણ મારી સાથે જવાનું નથી. તેથી એવી કૃપા કરી કે મને તારા ગુણગાનનું દાન પ્રાપ્ત થઈ જાય ॥૧॥વિરામ॥
ਰਾਜੁ ਮਾਲੁ ਅਨੇਕ ਭੋਗ ਰਸ ਸਗਲ ਤਰਵਰ ਕੀ ਛਾਮ ॥
બધા રાજ સુખ, ધન-સંપત્તિ, અનેક પ્રકારના ભોગ રસ બધું વૃક્ષની છાયાની જેમ લુપ્ત થનારું છે.
ਧਾਇ ਧਾਇ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਕਉ ਧਾਵੈ ਸਗਲ ਨਿਰਾਰਥ ਕਾਮ ॥੧॥
મનુષ્ય પોતાના જીવનમાં સાંસારિક સુખોની ઉપલબ્ધતા માટે અનેક વિધિ દ્વારા ચારેય તરફ ભાગદોડ કરે છે પરંતુ આ બધા કાર્ય નિષ્ફળ છે ॥૧॥
ਬਿਨੁ ਗੋਵਿੰਦ ਅਵਰੁ ਜੇ ਚਾਹਉ ਦੀਸੈ ਸਗਲ ਬਾਤ ਹੈ ਖਾਮ ॥
ગોવિંદ સિવાય કોઈ બીજા પદાર્થની લાલચ કરવી નિરર્થક વાત જ નજરે આવે છે.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਸੰਤ ਰੇਨ ਮਾਗਉ ਮੇਰੋ ਮਨੁ ਪਾਵੈ ਬਿਸ੍ਰਾਮ ॥੨॥੧॥੬॥
હે નાનક! હું તો સંત-મહાપુરૂષોની ચરણ-ધૂળની જ કામના કરું છું, જેનાથી મારા મનને સુખની ઉપ્લબ્ધતા થઈ જાય ॥૨॥૧॥૬॥
ਟੋਡੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ટોડી મહેલ ૫॥
ਪ੍ਰਭ ਜੀ ਕੋ ਨਾਮੁ ਮਨਹਿ ਸਾਧਾਰੈ ॥
પ્રભુનું નામ જ મારા મનનો એકમાત્ર સહારો છે.
ਜੀਅ ਪ੍ਰਾਨ ਸੂਖ ਇਸੁ ਮਨ ਕਉ ਬਰਤਨਿ ਏਹ ਹਮਾਰੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
નામ જ આ મનની આત્મા, પ્રાણ તેમજ સુખ છે અને આ જ અમારા માટે રોજ ઉપયોગમાં આવે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਨਾਮੁ ਜਾਤਿ ਨਾਮੁ ਮੇਰੀ ਪਤਿ ਹੈ ਨਾਮੁ ਮੇਰੈ ਪਰਵਾਰੈ ॥
પ્રભુનું નામ જ મારી જાતિ, મારું માન-સન્માન તેમજ મારું કુટુંબ છે.
ਨਾਮੁ ਸਖਾਈ ਸਦਾ ਮੇਰੈ ਸੰਗਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਮੋ ਕਉ ਨਿਸਤਾਰੈ ॥੧॥
નામ મારો મિત્ર બનીને હંમેશા જ મારી સાથે છે અને પરમેશ્વરનું નામ જ મારો સંસાર સમુદ્રથી ઉદ્ધાર કરે છે ॥૧॥
ਬਿਖੈ ਬਿਲਾਸ ਕਹੀਅਤ ਬਹੁਤੇਰੇ ਚਲਤ ਨ ਕਛੂ ਸੰਗਾਰੈ ॥
જીવનમાં ખુબ બધા વિષય-વિલાસ કહેવાય છે પરંતુ અંતિમ સમય કાંઈ પણ સાથે ચાલતું નથી.
ਇਸਟੁ ਮੀਤੁ ਨਾਮੁ ਨਾਨਕ ਕੋ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਮੇਰੈ ਭੰਡਾਰੈ ॥੨॥੨॥੭॥
હે નાનક! નામ જ મારો ઇષ્ટ-મિત્ર છે અને પરમેશ્વરનું નામ જ મારો અક્ષય ભંડાર છે ॥૨॥૨॥૭॥
ਟੋਡੀ ਮਃ ੫ ॥
ટોડી મહેલ ૫॥
ਨੀਕੇ ਗੁਣ ਗਾਉ ਮਿਟਹੀ ਰੋਗ ॥
હે શ્રદ્ધાળુઓ! પરમાત્માના સુંદર ગુણ ગા, જેના ફળ સ્વરૂપ તારા બધા પ્રકારના રોગ મટનાર છે.
ਮੁਖ ਊਜਲ ਮਨੁ ਨਿਰਮਲ ਹੋਈ ਹੈ ਤੇਰੋ ਰਹੈ ਈਹਾ ਊਹਾ ਲੋਗੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ગુણગાનથી જ તારું મુખ પ્રકાશિત તેમજ મન શુદ્ધ થાય છે અને તારું લોક-પરલોક સંવરનાર છે ॥૧॥વિરામ॥
ਚਰਨ ਪਖਾਰਿ ਕਰਉ ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਮਨਹਿ ਚਰਾਵਉ ਭੋਗ ॥
હું તો ખૂબ શ્રદ્ધાથી પોતાના ગુરુના ચરણ ધોઈને તેની નિષ્કામ સેવા કરું છું અને પોતાના મનને પ્રસાદ રૂપમાં ગુરુની સમક્ષ અર્પણ કરું છું.
ਛੋਡਿ ਆਪਤੁ ਬਾਦੁ ਅਹੰਕਾਰਾ ਮਾਨੁ ਸੋਈ ਜੋ ਹੋਗੁ ॥੧॥
હે સજ્જનો! પોતાનો અહંકાર, વાદ-વિવાદ તેમજ અહંકારને ત્યાગીને પરમાત્મા તરફથી જે કંઈ પણ થઈ રહ્યું છે, તેને સહર્ષ સ્વીકાર કર ॥૧॥
ਸੰਤ ਟਹਲ ਸੋਈ ਹੈ ਲਾਗਾ ਜਿਸੁ ਮਸਤਕਿ ਲਿਖਿਆ ਲਿਖੋਗੁ ॥
સંતો-મહાપુરૂષોની સેવામાં તે જ મનુષ્ય લાગે છે, જેના માથા પર આવું ભાગ્ય લખેલ છે.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਏਕ ਬਿਨੁ ਦੂਜਾ ਅਵਰੁ ਨ ਕਰਣੈ ਜੋਗੁ ॥੨॥੩॥੮॥
હે નાનક! એક પરમાત્મા સિવાય કોઈ બીજું કંઈ પણ કરવા યોગ્ય નથી ॥૨॥૩॥૮॥
ਟੋਡੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ટોડી મહેલ ૫॥
ਸਤਿਗੁਰ ਆਇਓ ਸਰਣਿ ਤੁਹਾਰੀ ॥
હે સદ્દગુરુ! હું તો તારી શરણમાં જ આવ્યો છું.
ਮਿਲੈ ਸੂਖੁ ਨਾਮੁ ਹਰਿ ਸੋਭਾ ਚਿੰਤਾ ਲਾਹਿ ਹਮਾਰੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તારી દયાથી જ મને હરિ-નામનું સુખ તેમજ શોભા મળશે અને અમારી ચિંતા દૂર થઈ જશે ॥૧॥વિરામ॥
ਅਵਰ ਨ ਸੂਝੈ ਦੂਜੀ ਠਾਹਰ ਹਾਰਿ ਪਰਿਓ ਤਉ ਦੁਆਰੀ ॥
મને બીજું કોઈ શરણસ્થળ નજરે આવતું નથી, આથી ઉદાસ થઈને તારા દરવાજા પર આવી ગયો છું.
ਲੇਖਾ ਛੋਡਿ ਅਲੇਖੈ ਛੂਟਹ ਹਮ ਨਿਰਗੁਨ ਲੇਹੁ ਉਬਾਰੀ ॥੧॥
તું અમારા કર્મોનો લેખ-જોખ છોડીને જો કર્મોના લેખને નજર-અંદાજ કરી દઈશ તો અમારું કલ્યાણ થઈ જશે. મને નિર્ગુણને સંસાર સમુદ્રથી બચાવી લે ॥૧॥
ਸਦ ਬਖਸਿੰਦੁ ਸਦਾ ਮਿਹਰਵਾਨਾ ਸਭਨਾ ਦੇਇ ਅਧਾਰੀ ॥
તું હંમેશા ક્ષમાશીલ છે, હંમેશા કૃપાળુ છે અને બધાને સહારો દે છે.
ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਸੰਤ ਪਾਛੈ ਪਰਿਓ ਰਾਖਿ ਲੇਹੁ ਇਹ ਬਾਰੀ ॥੨॥੪॥੯॥
દાસ નાનક તો સંતોની પાછળ પડેલ છે, આથી આ વાર જન્મ-મરણથી બચાવી લે ॥૨॥૪॥૯॥
ਟੋਡੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ટોડી મહેલ ૫॥
ਰਸਨਾ ਗੁਣ ਗੋਪਾਲ ਨਿਧਿ ਗਾਇਣ ॥
જો જીભથી ગુણોના ભંડાર પરમેશ્વરનું ગુણાનુવાદ કરવામાં આવે
ਸਾਂਤਿ ਸਹਜੁ ਰਹਸੁ ਮਨਿ ਉਪਜਿਓ ਸਗਲੇ ਦੂਖ ਪਲਾਇਣ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તો મનને ખુબ શાંતિ, આધ્યાત્મિક સ્થિરતા તેમજ આનંદ પ્રાપ્ત થાય છે અને બધા દુઃખ નિવૃત્ત થઈ જાય છે ॥૧॥વિરામ॥