Page 599
ਜੋ ਅੰਤਰਿ ਸੋ ਬਾਹਰਿ ਦੇਖਹੁ ਅਵਰੁ ਨ ਦੂਜਾ ਕੋਈ ਜੀਉ ॥
જે પ્રભુ અંતરમનમાં જ હાજર છે, તેનાં બહાર પણ દર્શન કર, કારણ કે તેના સિવાય બીજો કોઈ પણ નથી.
ਗੁਰਮੁਖਿ ਏਕ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਕਰਿ ਦੇਖਹੁ ਘਟਿ ਘਟਿ ਜੋਤਿ ਸਮੋਈ ਜੀਉ ॥੨॥
ગુરુના ઉપદેશથી બધાને એક દ્રષ્ટિથી જો, કારણ કે દરેક હૃદયમાં પ્રભુનો જ પ્રકાશ સમાયેલો છે ॥૨॥
ਚਲਤੌ ਠਾਕਿ ਰਖਹੁ ਘਰਿ ਅਪਨੈ ਗੁਰ ਮਿਲਿਐ ਇਹ ਮਤਿ ਹੋਈ ਜੀਉ ॥
પોતાના ચંચળ મન પર અંકુશ લગાવીને તેને પોતાના હૃદય-ઘરમાં રાખ. ગુરુને મળવાથી જ આ સદબુદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે.
ਦੇਖਿ ਅਦ੍ਰਿਸਟੁ ਰਹਉ ਬਿਸਮਾਦੀ ਦੁਖੁ ਬਿਸਰੈ ਸੁਖੁ ਹੋਈ ਜੀਉ ॥੩॥
અદ્રશ્ય પ્રભુના દર્શન કરીને તું આશ્ચર્યચકિત થઈ જઈશ અને પોતાના દુઃખોને ભૂલીને તને સુખ પ્રાપ્ત થઈ જશે ॥૩॥
ਪੀਵਹੁ ਅਪਿਉ ਪਰਮ ਸੁਖੁ ਪਾਈਐ ਨਿਜ ਘਰਿ ਵਾਸਾ ਹੋਈ ਜੀਉ ॥
નામ અમૃતને પી, આને પીવાથી પરમ સુખ પ્રાપ્ત થશે અને તે પોતાના આત્મ સ્વરૂપમાં નિવાસ પ્રાપ્ત થઈ જશે.
ਜਨਮ ਮਰਣ ਭਵ ਭੰਜਨੁ ਗਾਈਐ ਪੁਨਰਪਿ ਜਨਮੁ ਨ ਹੋਈ ਜੀਉ ॥੪॥
જન્મ-મરણનું દુઃખ નાશ કરનાર પરમાત્માનું ગુણગાન કરવાથી તારે વારંવાર દુનિયામાં જન્મ લેવો પડશે નહિ ॥૪॥
ਤਤੁ ਨਿਰੰਜਨੁ ਜੋਤਿ ਸਬਾਈ ਸੋਹੰ ਭੇਦੁ ਨ ਕੋਈ ਜੀਉ ॥
સૃષ્ટિમાં પરમ તત્વ, નિરંજન પ્રભુનો પ્રકાશ બધાની અંદર સમાયેલ છે અને તે પરમાત્મા જ બધું જ છે અને તેમાં કોઈ પણ તફાવત નથી.
ਅਪਰੰਪਰ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਪਰਮੇਸਰੁ ਨਾਨਕ ਗੁਰੁ ਮਿਲਿਆ ਸੋਈ ਜੀਉ ॥੫॥੧੧॥
હે નાનક! અપરંપાર, પરબ્રહ્મ, પરમેશ્વર મને ગુરુના રૂપમાં મળી જાય છે ॥૫॥૧૧॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੩॥
સોરઠી મહેલ ૧ ઘર ૩
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਜਾ ਤਿਸੁ ਭਾਵਾ ਤਦ ਹੀ ਗਾਵਾ ॥
જ્યારે હું તે પરમાત્માને સારો લાગું છું તો જ તેનું સ્તુતિગાન કરું છું.
ਤਾ ਗਾਵੇ ਕਾ ਫਲੁ ਪਾਵਾ ॥
આ રીતે હું સ્તુતિગાન કરવાનું ફળ પ્રાપ્ત કરું છું.
ਗਾਵੇ ਕਾ ਫਲੁ ਹੋਈ ॥
પરંતુ તેનું સ્તુતિગાન કરવાનું ફળ પણ ત્યારે જ મળે છે
ਜਾ ਆਪੇ ਦੇਵੈ ਸੋਈ ॥੧॥
જયારે તે પોતે આપે છે ॥૧॥
ਮਨ ਮੇਰੇ ਗੁਰ ਬਚਨੀ ਨਿਧਿ ਪਾਈ ॥
હે મન! ગુરુના ઉપદેશથી નામની નિધિ મેળવી લીધી છે
ਤਾ ਤੇ ਸਚ ਮਹਿ ਰਹਿਆ ਸਮਾਈ ॥ ਰਹਾਉ ॥
આથી હવે હું સત્યમાં સમાયેલ રહું છું ॥વિરામ॥
ਗੁਰ ਸਾਖੀ ਅੰਤਰਿ ਜਾਗੀ ॥
જ્યારે ગુરુની શિક્ષા મારી અંતરાત્મામાં જાગી
ਤਾ ਚੰਚਲ ਮਤਿ ਤਿਆਗੀ ॥
તો મેં પોતાની ચંચળ બુદ્ધિને ત્યાગી દીધી.
ਗੁਰ ਸਾਖੀ ਕਾ ਉਜੀਆਰਾ ॥
ગુરુની શિક્ષાનો પ્રકાશ થવાથી
ਤਾ ਮਿਟਿਆ ਸਗਲ ਅੰਧ੍ਯ੍ਯਾਰਾ ॥੨॥
બધી અજ્ઞાનતાનો અંધકાર મટી ગયો છે ॥૨॥
ਗੁਰ ਚਰਨੀ ਮਨੁ ਲਾਗਾ ॥
જયારે મારુ મન ગુરૂના ચરણોમાં લાગી ગયું
ਤਾ ਜਮ ਕਾ ਮਾਰਗੁ ਭਾਗਾ ॥
તો મૃત્યુનો રસ્તો મારાથી દૂર થઈ ગયો.
ਭੈ ਵਿਚਿ ਨਿਰਭਉ ਪਾਇਆ ॥
પ્રભુ-ભયમાં નિર્ભય પ્રભુને મેળવી લીધો
ਤਾ ਸਹਜੈ ਕੈ ਘਰਿ ਆਇਆ ॥੩॥
તો સરળ આનંદના ઘરમાં આવી ગયો ॥૩॥
ਭਣਤਿ ਨਾਨਕੁ ਬੂਝੈ ਕੋ ਬੀਚਾਰੀ ॥
નાનકનું કહેવું છે કે કોઈ દુર્લભ વિચારવાં જ જાણે છે કે
ਇਸੁ ਜਗ ਮਹਿ ਕਰਣੀ ਸਾਰੀ ॥
આ દુનિયામાં સર્વશ્રેષ્ઠ કર્મ પ્રભુની સ્તુતિ કરવાની છે.
ਕਰਣੀ ਕੀਰਤਿ ਹੋਈ ॥
તેની મહિમા સ્તુતિ મારું નિત્ય કર્મ થઈ ગયું
ਜਾ ਆਪੇ ਮਿਲਿਆ ਸੋਈ ॥੪॥੧॥੧੨॥
જ્યારે તે પ્રભુ પોતે જ મને મળી ગયો ॥૪॥૧॥૧૨॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੩ ਘਰੁ ੧॥
સોરઠી મહેલ ૩ ઘર ૧
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਸੇਵਕ ਸੇਵ ਕਰਹਿ ਸਭਿ ਤੇਰੀ ਜਿਨ ਸਬਦੈ ਸਾਦੁ ਆਇਆ ॥
હે ઠાકોર! જેને શબ્દનો સ્વાદ આવ્યો છે, તે બધા સેવક તારી જ સેવા કરે છે.
ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਨਿਰਮਲੁ ਹੋਆ ਜਿਨਿ ਵਿਚਹੁ ਆਪੁ ਗਵਾਇਆ ॥
ગુરુની કૃપાથી તે મનુષ્ય નિર્મળ થઈ ગયો છે, જેને પોતાના અંતરથી અહંકારને મટાડી દીધો છે.
ਅਨਦਿਨੁ ਗੁਣ ਗਾਵਹਿ ਨਿਤ ਸਾਚੇ ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਸੁਹਾਇਆ ॥੧॥
તે રાત-દિવસ રોજેય સાચા પરમેશ્વરનું ગુણાનુવાદ કરે છે અને ગુરુના શબ્દથી સુંદર બની ગયો છે ॥૧॥
ਮੇਰੇ ਠਾਕੁਰ ਹਮ ਬਾਰਿਕ ਸਰਣਿ ਤੁਮਾਰੀ ॥
હે ઠાકોર! અમે બાળક તારી શરણમાં છીએ.
ਏਕੋ ਸਚਾ ਸਚੁ ਤੂ ਕੇਵਲੁ ਆਪਿ ਮੁਰਾਰੀ ॥ ਰਹਾਉ ॥
એક તુ જ પરમ-સત્ય છે અને ફક્ત પોતે જ બધું જ છે ॥વિરામ॥
ਜਾਗਤ ਰਹੇ ਤਿਨੀ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਇਆ ਸਬਦੇ ਹਉਮੈ ਮਾਰੀ ॥
જે મોહ-માયાથી જાગૃત રહે છે, તેને પ્રભુને મેળવી લીધો છે અને શબ્દોના માધ્યમથી પોતાના અહંકારને મારી દીધો છે.
ਗਿਰਹੀ ਮਹਿ ਸਦਾ ਹਰਿ ਜਨ ਉਦਾਸੀ ਗਿਆਨ ਤਤ ਬੀਚਾਰੀ ॥
હરિનો સેવક ગૃહસ્થ જીવનમાં જ હંમેશા નિર્લિપ્ત રહે છે અને જ્ઞાન-તત્વ પર ચિંતન કરે છે.
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਿ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਹਰਿ ਰਾਖਿਆ ਉਰ ਧਾਰੀ ॥੨॥
સદ્દગુરૂની સેવા કરીને તે હંમેશા સુખ પ્રાપ્ત કરે છે અને પરમેશ્વરને પોતાના હૃદયમાં લગાવીને રાખે છે ॥૨॥
ਇਹੁ ਮਨੂਆ ਦਹ ਦਿਸਿ ਧਾਵਦਾ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਖੁਆਇਆ ॥
આ ચંચળ મન દસેય દિશાઓમાં ભટકતું રહે છે અને આને દ્વૈતભાવ નષ્ટ કરી દીધું છે.