Page 508
ਜਿਉ ਬੋਲਾਵਹਿ ਤਿਉ ਬੋਲਹ ਸੁਆਮੀ ਕੁਦਰਤਿ ਕਵਨ ਹਮਾਰੀ ॥
હે સ્વામી! જેમ તું બોલાવે છે તેમ જ અમે બોલીએ છીએ અન્યથા અમારી શું સક્ષમતા કે અમે કાંઈ બોલી શકીએ?
ਸਾਧਸੰਗਿ ਨਾਨਕ ਜਸੁ ਗਾਇਓ ਜੋ ਪ੍ਰਭ ਕੀ ਅਤਿ ਪਿਆਰੀ ॥੮॥੧॥੮॥
સત્સંગતિમાં નાનકે તે જ યશોગાન કર્યું છે જે પ્રભુને અત્યંત વ્હાલું છે ॥૮॥૧॥૮॥
ਗੂਜਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੪॥
ગુજરી મહેલ ૫ ઘર ૪
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે॥
ਨਾਥ ਨਰਹਰ ਦੀਨ ਬੰਧਵ ਪਤਿਤ ਪਾਵਨ ਦੇਵ ॥
હે હરિ! હે નૃસિંહ! હે દીનબંધુ! હે પતિત પાવન દેવ!
ਭੈ ਤ੍ਰਾਸ ਨਾਸ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਗੁਣ ਨਿਧਿ ਸਫਲ ਸੁਆਮੀ ਸੇਵ ॥੧॥
હે ભયનાશક! હે કૃપાળુ સ્વામી! હે ગુણોના ભંડાર! તારી સેવાભક્તિ ખુબ ફળદાયક છે ॥૧॥
ਹਰਿ ਗੋਪਾਲ ਗੁਰ ਗੋਬਿੰਦ ॥
હે હરિ! હે ગોપાલ! હે ગુરુ ગોવિંદ!
ਚਰਣ ਸਰਣ ਦਇਆਲ ਕੇਸਵ ਤਾਰਿ ਜਗ ਭਵ ਸਿੰਧ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
મેં તારા સુંદર ચરણોમાં શરણ લીધી છે હે દયાળુ કેશવ! મને ભયાનક સંસાર સાગરથી પાર કરાવી દે ॥૧॥વિરામ॥
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਹਰਨ ਮਦ ਮੋਹ ਦਹਨ ਮੁਰਾਰਿ ਮਨ ਮਕਰੰਦ ॥
હે કામ-ક્રોધનો નાશ કરવાવાળા! હે મોહ માયાનું ધન કરવાવાળા મુરારી! હે મનના અમૃત!
ਜਨਮ ਮਰਣ ਨਿਵਾਰਿ ਧਰਣੀਧਰ ਪਤਿ ਰਾਖੁ ਪਰਮਾਨੰਦ ॥੨॥
હે ધરણીધર! હે પરમાનંદ! મારા જન્મ-મરણનું ચક્ર મિટાવીને મારી લાજ રાખ ॥૨॥
ਜਲਤ ਅਨਿਕ ਤਰੰਗ ਮਾਇਆ ਗੁਰ ਗਿਆਨ ਹਰਿ ਰਿਦ ਮੰਤ ॥
હે હરિ! માયા-અગ્નિના અનેક તરંગોમાં સળગતા પ્રાણીઓના હૃદયમાં ગુરુ-જ્ઞાનનો મંત્ર પ્રદાન કરો
ਛੇਦਿ ਅਹੰਬੁਧਿ ਕਰੁਣਾ ਮੈ ਚਿੰਤ ਮੇਟਿ ਪੁਰਖ ਅਨੰਤ ॥੩॥
હે કરુણામય પ્રભુ! હે અનંત અકાળ પુરુષ! મારી અહંબુદ્ધિને દૂર કરીને મારી ચિંતા દૂર કરો ॥૩॥
ਸਿਮਰਿ ਸਮਰਥ ਪਲ ਮਹੂਰਤ ਪ੍ਰਭ ਧਿਆਨੁ ਸਹਜ ਸਮਾਧਿ ॥
હે પ્રાણી! દરેક પળ અને મુહૂર્ત તું સમર્થ પ્રભુનું સ્મરણ કર અને તેના ધ્યાનમાં સરળ સમાધિ લગાવ
ਦੀਨ ਦਇਆਲ ਪ੍ਰਸੰਨ ਪੂਰਨ ਜਾਚੀਐ ਰਜ ਸਾਧ ॥੪॥
હે દીનદયાળુ! હે સંપૂર્ણ પ્રસન્ન સ્વામી! હું તારાથી સાધુઓની ચરણ ધૂળ માંગુ છું ॥૪॥
ਮੋਹ ਮਿਥਨ ਦੁਰੰਤ ਆਸਾ ਬਾਸਨਾ ਬਿਕਾਰ ॥
હે નિરંકાર હરિ! મિથ્યા મોહ, દુઃખદાયક આશા, ઈચ્છા અને વિકારોથી મારો ધર્મ બચાવી લ્યો
ਰਖੁ ਧਰਮ ਭਰਮ ਬਿਦਾਰਿ ਮਨ ਤੇ ਉਧਰੁ ਹਰਿ ਨਿਰੰਕਾਰ ॥੫॥
મારા હૃદયથી ભ્રમ દૂર કરીને મારો ઉદ્ધાર કરો ॥૫॥
ਧਨਾਢਿ ਆਢਿ ਭੰਡਾਰ ਹਰਿ ਨਿਧਿ ਹੋਤ ਜਿਨਾ ਨ ਚੀਰ ॥
હે હરિ! જેની પાસે વસ્ત્ર પણ નથી તે તારી નામ-નિધિ પ્રાપ્ત કરીને ધનવાન અને ખજાનાથી ભરપૂર થઈ જાય છે
ਖਲ ਮੁਗਧ ਮੂੜ ਕਟਾਖ੍ਯ੍ਯ ਸ੍ਰੀਧਰ ਭਏ ਗੁਣ ਮਤਿ ਧੀਰ ॥੬॥
હે શ્રીધર! તારી દયાદૃષ્ટિથી મહામૂર્ખ, દુર્જન અને મૂર્ખ પણ ગુણવાન, બુદ્ધિમાન અને ધૈર્યવાન બની જાય છે ॥૬॥
ਜੀਵਨ ਮੁਕਤ ਜਗਦੀਸ ਜਪਿ ਮਨ ਧਾਰਿ ਰਿਦ ਪਰਤੀਤਿ ॥
હે મન! જીવનથી મુક્તિ દેવાવાળા જગદીશની આરાધના કર અને પોતાના હૃદયમાં તેની પ્રીતિ ધારણ કર
ਜੀਅ ਦਇਆ ਮਇਆ ਸਰਬਤ੍ਰ ਰਮਣੰ ਪਰਮ ਹੰਸਹ ਰੀਤਿ ॥੭॥
જીવો પર દયા અને સ્નેહ કરવો તેમજ પ્રભુને સર્વવ્યાપક અનુભવ કરવું ગુરુમુખોની જીવનની યુક્તિ છે ॥૭॥
ਦੇਤ ਦਰਸਨੁ ਸ੍ਰਵਨ ਹਰਿ ਜਸੁ ਰਸਨ ਨਾਮ ਉਚਾਰ ॥
પ્રભુ તેને જ પોતાના દર્શન આપે છે જે તેનો યશ સાંભળે છે અને પોતાની જીભથી તેનું નામ ઉચ્ચારે છે
ਅੰਗ ਸੰਗ ਭਗਵਾਨ ਪਰਸਨ ਪ੍ਰਭ ਨਾਨਕ ਪਤਿਤ ਉਧਾਰ ॥੮॥੧॥੨॥੫॥੧॥੧॥੨॥੫੭॥
તે પરમાત્માને આસપાસ સમજીને તેની પૂજા કરે છે હે નાનક! પ્રભુ પતિતોનો ઉદ્ધાર કરે દે છે ॥૮॥૧॥૨॥૫॥૧॥૧॥૨॥૫૭॥
ਗੂਜਰੀ ਕੀ ਵਾਰ ਮਹਲਾ ੩ ਸਿਕੰਦਰ ਬਿਰਾਹਿਮ ਕੀ ਵਾਰ ਕੀ ਧੁਨੀ ਗਾਉਣੀ॥
ગુજરીનો વાર મહેલ ૩ સિકંદર બિરાહીમના વારની ધૂન ગાઉં
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સદગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે ॥
ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੩ ॥
શ્લોક મહેલ ૩॥
ਇਹੁ ਜਗਤੁ ਮਮਤਾ ਮੁਆ ਜੀਵਣ ਕੀ ਬਿਧਿ ਨਾਹਿ ॥
આ જગત મમતામાં ફસાઈને મરી રહ્યું છે અને તેને જીવવાની વિધિનું કોઈ જ્ઞાન નથી
ਗੁਰ ਕੈ ਭਾਣੈ ਜੋ ਚਲੈ ਤਾਂ ਜੀਵਣ ਪਦਵੀ ਪਾਹਿ ॥
જે વ્યક્તિ ગુરુની રજા અનુસાર આચરણ કરે છે તેને જીવનની પદવી ઉપલબ્ધ થાય છે
ਓਇ ਸਦਾ ਸਦਾ ਜਨ ਜੀਵਤੇ ਜੋ ਹਰਿ ਚਰਣੀ ਚਿਤੁ ਲਾਹਿ ॥
જે પ્રાણી હરિના ચરણોમાં પોતાનું મન લગાડે છે તે હંમેશા જીવંત રહે છે
ਨਾਨਕ ਨਦਰੀ ਮਨਿ ਵਸੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਹਜਿ ਸਮਾਹਿ ॥੧॥
હે નાનક! પોતાની કરુણા-દ્રષ્ટિથી પ્રભુ મનમાં નિવાસ કરે છે તથા ગુરુમુખ સરળતાથી સમાઈ જાય છે ॥૧॥
ਮਃ ੩ ॥
મહેલ ૩॥
ਅੰਦਰਿ ਸਹਸਾ ਦੁਖੁ ਹੈ ਆਪੈ ਸਿਰਿ ਧੰਧੈ ਮਾਰ ॥
જે લોકોના મનમાં દુવિધા અને મોહમાયાનું દુઃખ છે તેમણે પોતે જ દુનિયાની મૂંઝવણો સાથે સમાધાન સ્વીકારી લે છે
ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਸੁਤੇ ਕਬਹਿ ਨ ਜਾਗਹਿ ਮਾਇਆ ਮੋਹ ਪਿਆਰ ॥
તે દ્વૈતભાવમાં સુતેલા ક્યારેય પણ જાગતા નથી કારણ કે તેમનો માયાના મોહથી પ્રેમ બનેલો છે
ਨਾਮੁ ਨ ਚੇਤਹਿ ਸਬਦੁ ਨ ਵੀਚਾਰਹਿ ਇਹੁ ਮਨਮੁਖ ਕਾ ਆਚਾਰੁ ॥
તે પ્રભુ નામને સ્મરણ કરતા નથી અને ના તો શબ્દ ગુરુનું ચિંતન કરે છે સ્વેચ્છાચારીઓનું એવું જીવન આચરણ છે