Page 1404
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਪਾਈਐ ਪਰਮਾਰਥੁ ਸਤਸੰਗਤਿ ਸੇਤੀ ਮਨੁ ਖਚਨਾ ॥
ગુરુની કૃપાથી જ પરમાર્થની પ્રાપ્તિ થાય છે અને સત્સંગના સંગતમાં મન હરીનામ સ્મરણમાં લીન થઈ જાય છે.
ਕੀਆ ਖੇਲੁ ਬਡ ਮੇਲੁ ਤਮਾਸਾ ਵਾਹਗੁਰੂ ਤੇਰੀ ਸਭ ਰਚਨਾ ॥੩॥੧੩॥੪੨॥
હે ગુરુ-પરમેશ્વર ! તું વખાણને પાત્ર છે, આ જગત તારી જ રચના છે, પાંચ તત્વોને જોડીને તેં મોટી રમત તમાશા બનાવી છે || ૩ || ૧૩ || ૪૨ ||
ਅਗਮੁ ਅਨੰਤੁ ਅਨਾਦਿ ਆਦਿ ਜਿਸੁ ਕੋਇ ਨ ਜਾਣੈ ॥
પરમેશ્વર અગમ્ય, અનંત, શાશ્વત છે, તેની શરૂઆત કોઈ જાણતું નથી.
ਸਿਵ ਬਿਰੰਚਿ ਧਰਿ ਧੵਾਨੁ ਨਿਤਹਿ ਜਿਸੁ ਬੇਦੁ ਬਖਾਣੈ ॥
શિવ અને બ્રહ્મા પણ તેમનું ધ્યાન કરે છે, અને વેદ પણ નિયમિતપણે તેમના ગુણગાન ગાય છે.
ਨਿਰੰਕਾਰੁ ਨਿਰਵੈਰੁ ਅਵਰੁ ਨਹੀ ਦੂਸਰ ਕੋਈ ॥
તે નિરાકાર છે, પ્રેમની મૂર્તિ છે, તેના જેવો મહાન બીજો કોઈ નથી.
ਭੰਜਨ ਗੜ੍ਹਣ ਸਮਥੁ ਤਰਣ ਤਾਰਣ ਪ੍ਰਭੁ ਸੋਈ ॥
તે તોડવામાં અને બનાવવા માટે સંપૂર્ણ સક્ષમ છે, તે પ્રભુ સંસાર - સાગરમાંથી પાર કરવાવાળું જહાજ છે
ਨਾਨਾ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਿਨਿ ਜਗੁ ਕੀਓ ਜਨੁ ਮਥੁਰਾ ਰਸਨਾ ਰਸੈ ॥
જેમણે અનેક પ્રકારના સંસારની રચના કરી છે, મથુરા ભાટ રસના દ્વારા તેમનો મહિમા ગાય છે.
ਸ੍ਰੀ ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਚਿਤਹ ਬਸੈ ॥੧॥
બ્રહ્માંડના સર્જક શ્રી સત્ય સ્વરૂપ પરમેશ્વર ગુરુ રામદાસના હૃદયમાં વસે છે. || ૧ ||
ਗੁਰੂ ਸਮਰਥੁ ਗਹਿ ਕਰੀਆ ਧ੍ਰੁਵ ਬੁਧਿ ਸੁਮਤਿ ਸਮ੍ਹਾਰਨ ਕਉ ॥
ગુરુ (રામદાસ) દરેક વસ્તુમાં સક્ષમ છે, તેથી જ તેમણે અચળ શાણપણ, બુદ્ધિ અને સંમતિ મેળવવા માટે તેમની મદદ લીધી છે.
ਫੁਨਿ ਧ੍ਰੰਮ ਧੁਜਾ ਫਹਰੰਤਿ ਸਦਾ ਅਘ ਪੁੰਜ ਤਰੰਗ ਨਿਵਾਰਨ ਕਉ ॥
તેમનો ધર્મ ધ્વજ હંમેશા લહેરાતો રહે છે, તે પાપો અને ઈચ્છાઓના તરંગોને દૂર કરનાર છે.
ਮਥੁਰਾ ਜਨ ਜਾਨਿ ਕਹੀ ਜੀਅ ਸਾਚੁ ਸੁ ਅਉਰ ਕਛੂ ਨ ਬਿਚਾਰਨ ਕਉ ॥
દાસ મથુરાએ હૃદયમાં સારી રીતે સમજીને સત્ય કહ્યું છે, બીજું કશું વિચારવા જેવું નથી.
ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਬੋਹਿਥੁ ਬਡੌ ਕਲਿ ਮੈ ਭਵ ਸਾਗਰ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰਨ ਕਉ ॥੨॥
કળિયુગમાં પરમેશ્વરનું નામ સૌથી મોટું વહાણ છે, ફક્ત તે જ સંસાર-સમુદ્રમાંથી પાર ઉતારવાવાળો છે || ૨ ||
ਸੰਤਤ ਹੀ ਸਤਸੰਗਤਿ ਸੰਗ ਸੁਰੰਗ ਰਤੇ ਜਸੁ ਗਾਵਤ ਹੈ ॥
જેઓ સંતોના સંગતમાં આવે છે, તેઓ તેમના રંગે રંગાઈને પરમેશ્વરના ગુણગાન ગાય છે.
ਧ੍ਰਮ ਪੰਥੁ ਧਰਿਓ ਧਰਨੀਧਰ ਆਪਿ ਰਹੇ ਲਿਵ ਧਾਰਿ ਨ ਧਾਵਤ ਹੈ ॥
વાસ્તવમાં ધર્મનો આ માર્ગ ખુદ ઈશ્વરે જ દોર્યો છે, જેણે હરિનામ ભક્તિમાં પોતાની જાતને સમર્પિત કરી છે, પછી તે અહીં-તહી ભટકતો નથી.
ਮਥੁਰਾ ਭਨਿ ਭਾਗ ਭਲੇ ਉਨ੍ਹ੍ ਕੇ ਮਨ ਇਛਤ ਹੀ ਫਲ ਪਾਵਤ ਹੈ ॥
મથુરા ભાટ કહે છે કે આવા લોકો ભાગ્યશાળી હોય છે અને ઇચ્છિત પરિણામ મેળવે છે.
ਰਵਿ ਕੇ ਸੁਤ ਕੋ ਤਿਨ੍ਹ੍ਹ ਤ੍ਰਾਸੁ ਕਹਾ ਜੁ ਚਰੰਨ ਗੁਰੂ ਚਿਤੁ ਲਾਵਤ ਹੈ ॥੩॥
જેઓ પોતાનું મન ગુરુ (રામદાસ)ના ચરણોમાં મૂકે છે, તેઓને સૂર્ય પુત્ર યમરાજનો ભય નથી હોતો.|| ૩ ||
ਨਿਰਮਲ ਨਾਮੁ ਸੁਧਾ ਪਰਪੂਰਨ ਸਬਦ ਤਰੰਗ ਪ੍ਰਗਟਿਤ ਦਿਨ ਆਗਰੁ ॥
સદ્દગુરુ રામદાસ નિર્મળ નામામૃતનું સરોવર છે, જે અમૃતથી ભરપૂર છે, જ્યાંથી દિવસ ઉગતા જ શબ્દ ગાન ની તરંગો ઉઠે છે
ਗਹਿਰ ਗੰਭੀਰੁ ਅਥਾਹ ਅਤਿ ਬਡ ਸੁਭਰੁ ਸਦਾ ਸਭ ਬਿਧਿ ਰਤਨਾਗਰੁ ॥
તે ઊંડો ગંભીર, અમાપ, ખૂબ મહાન અને તમામ પ્રકારથી ભરપૂર એવો રત્નોનો ભંડાર છે.
ਸੰਤ ਮਰਾਲ ਕਰਹਿ ਕੰਤੂਹਲ ਤਿਨ ਜਮ ਤ੍ਰਾਸ ਮਿਟਿਓ ਦੁਖ ਕਾਗਰੁ ॥
સંત રૂપી હંસ અહીં અદ્ભુત રમત રમે છે, તેમનો મૃત્યુનો ભય અને દુ:ખનો હિસાબ મટી ગયો છે
ਕਲਜੁਗ ਦੁਰਤ ਦੂਰਿ ਕਰਬੇ ਕਉ ਦਰਸਨੁ ਗੁਰੂ ਸਗਲ ਸੁਖ ਸਾਗਰੁ ॥੪॥
કળિયુગમાં પાપો દૂર કરવા માટે ગુરુ રામદાસનું દર્શન સર્વ સુખનો સાગર છે.|| ૪ ||
ਜਾ ਕਉ ਮੁਨਿ ਧੵਾਨੁ ਧਰੈ ਫਿਰਤ ਸਗਲ ਜੁਗ ਕਬਹੁ ਕ ਕੋਊ ਪਾਵੈ ਆਤਮ ਪ੍ਰਗਾਸ ਕਉ ॥
જેનું ધ્યાન ઋષિમુનિઓ લે છે, સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રવાસ કરે છે અને ભાગ્યે જ કોઈને આત્મ-પ્રકાશ મળે છે.
ਬੇਦ ਬਾਣੀ ਸਹਿਤ ਬਿਰੰਚਿ ਜਸੁ ਗਾਵੈ ਜਾ ਕੋ ਸਿਵ ਮੁਨਿ ਗਹਿ ਨ ਤਜਾਤ ਕਬਿਲਾਸ ਕੰਉ ॥
વેદવાણી સહિત બ્રહ્મા પણ જેનો મહિમા ગાય છે, જેના ધ્યાનથી મહાદેવ શિવશંકર પણ કૈલાસ પર્વત છોડતા નથી.
ਜਾ ਕੌ ਜੋਗੀ ਜਤੀ ਸਿਧ ਸਾਧਿਕ ਅਨੇਕ ਤਪ ਜਟਾ ਜੂਟ ਭੇਖ ਕੀਏ ਫਿਰਤ ਉਦਾਸ ਕਉ ॥
તે પ્રાપ્ત કરવા માટે યોગીઓ, બ્રહ્મચારીઓ, સિદ્ધો, સાધકો અનેક તપસ્યામાં લીન રહે છે, અનેક જટા ધારણ કરીને વેષા ડમ્બરી વૈરાગી બનીને ફરતા રહે છે.
ਸੁ ਤਿਨਿ ਸਤਿਗੁਰਿ ਸੁਖ ਭਾਇ ਕ੍ਰਿਪਾ ਧਾਰੀ ਜੀਅ ਨਾਮ ਕੀ ਬਡਾਈ ਦਈ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਕਉ ॥੫॥
તે નિરંકારના રૂપમાં, સદ્દગુરુ અમરદાસે સ્વાભાવિક રીતે જ તેમની કૃપા (ગુરુ રામદાસ પર) ગ્રહણ કરી છે અને આ રીતે ગુરુ રામદાસને હરિનામની ખ્યાતિ આપી છે. || ૫ ||
ਨਾਮੁ ਨਿਧਾਨੁ ਧਿਆਨ ਅੰਤਰਗਤਿ ਤੇਜ ਪੁੰਜ ਤਿਹੁ ਲੋਗ ਪ੍ਰਗਾਸੇ ॥
ગુરુ રામદાસ પાસે નામના રૂપમાં આનંદનો ભંડાર છે, તેઓ તેમના અંતરમાં ધ્યાનશીલ છે, તેમની તેજો ત્રણેય લોકમાં ફેલાયેલી છે.
ਦੇਖਤ ਦਰਸੁ ਭਟਕਿ ਭ੍ਰਮੁ ਭਜਤ ਦੁਖ ਪਰਹਰਿ ਸੁਖ ਸਹਜ ਬਿਗਾਸੇ ॥
તેના દર્શનથી તમામ ભ્રમ અને ભટકતો દૂર થાય છે અને દુ:ખમાંથી મુક્તિ મેળવીને સુખ અને સુખની પ્રાપ્તિ થાય છે.
ਸੇਵਕ ਸਿਖ ਸਦਾ ਅਤਿ ਲੁਭਿਤ ਅਲਿ ਸਮੂਹ ਜਿਉ ਕੁਸਮ ਸੁਬਾਸੇ ॥
સેવકો અને શિષ્યો હંમેશા તેમનાથી મંત્રમુગ્ધ રહે છે, જેમ સુગંધિત પુષ્પ પર ભમરો મંડરાતો હોય છે
ਬਿਦ੍ਮਾਨ ਗੁਰਿ ਆਪਿ ਥਪ੍ਉ ਥਿਰੁ ਸਾਚਉ ਤਖਤੁ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸੈ ॥੬॥
ગુરુ અમરદાસજીએ પોતે ગુરુ રામદાસજીને તેમના જીવનકાળ દરમિયાન સાચા સિંહાસન (ગુરુ નાનકની ગદ્દી) પર સ્થાપિત કર્યા હતા. || ૬ ||