Page 1384
ਮਿਸਲ ਫਕੀਰਾਂ ਗਾਖੜੀ ਸੁ ਪਾਈਐ ਪੂਰ ਕਰੰਮਿ ॥੧੧੧॥
फकिरांची जीवनशैली खूप कठीण असते, ती केवळ सौभाग्यानेच साध्य होते. ॥१११॥
ਪਹਿਲੈ ਪਹਰੈ ਫੁਲੜਾ ਫਲੁ ਭੀ ਪਛਾ ਰਾਤਿ ॥
रात्रीचा पहिला प्रहर फुलासारखा असतो आणि शेवटच्या रात्री म्हणजेच पहाटे देवाची पूजा फळासारखी असते.
ਜੋ ਜਾਗੰਨ੍ਹ੍ਹਿ ਲਹੰਨਿ ਸੇ ਸਾਈ ਕੰਨੋ ਦਾਤਿ ॥੧੧੨॥
जे सकाळी उठून पूजा करतात, त्यांनाच देवाच्या कृपेचे फळ मिळते. ॥११२॥
ਦਾਤੀ ਸਾਹਿਬ ਸੰਦੀਆ ਕਿਆ ਚਲੈ ਤਿਸੁ ਨਾਲਿ ॥
सर्व आशीर्वाद परमेश्वराचे आहेत; देणाऱ्याने ते त्यालाही द्यावे असा अधिकार कोणालाही नाही.
ਇਕਿ ਜਾਗੰਦੇ ਨਾ ਲਹਨ੍ਹ੍ਹਿ ਇਕਨ੍ਹ੍ਹਾ ਸੁਤਿਆ ਦੇਇ ਉਠਾਲਿ ॥੧੧੩॥
काहींना जागे असतानाही त्याचे आशीर्वाद मिळत नाहीत आणि काहींना झोपेत असतानाही तो त्यांना जागे केल्यानंतरही देतो. ॥११३॥
ਢੂਢੇਦੀਏ ਸੁਹਾਗ ਕੂ ਤਉ ਤਨਿ ਕਾਈ ਕੋਰ ॥
हे बाई! तू तुझ्या पतीला शोधत आहेस, प्रभू; जर तुला तो सापडला नाही, तर तुझ्यात काहीतरी कमतरता आहे
ਜਿਨ੍ਹ੍ਹਾ ਨਾਉ ਸੁਹਾਗਣੀ ਤਿਨ੍ਹ੍ਹਾ ਝਾਕ ਨ ਹੋਰ ॥੧੧੪॥
ज्यांना सुहागिन म्हणतात, ते दुसऱ्या कोणाचीही इच्छा करत नाहीत. ॥११४॥
ਸਬਰ ਮੰਝ ਕਮਾਣ ਏ ਸਬਰੁ ਕਾ ਨੀਹਣੋ ॥
जर अंतरात धीर धरण्याची आज्ञा असेल आणि धीर धरण्याची ओरड असेल आणि
ਸਬਰ ਸੰਦਾ ਬਾਣੁ ਖਾਲਕੁ ਖਤਾ ਨ ਕਰੀ ॥੧੧੫॥
जर बाण संयमाचा असेल तर देव त्याला लक्ष्य चुकवू देत नाही. ॥११५॥
ਸਬਰ ਅੰਦਰਿ ਸਾਬਰੀ ਤਨੁ ਏਵੈ ਜਾਲੇਨ੍ਹ੍ਹਿ ॥
सहनशील लोक धीराने जगतात आणि कठोर तपश्चर्येने आपले शरीर जाळून टाकतात.
ਹੋਨਿ ਨਜੀਕਿ ਖੁਦਾਇ ਦੈ ਭੇਤੁ ਨ ਕਿਸੈ ਦੇਨਿ ॥੧੧੬॥
ते देवाच्या जवळ जातात आणि हे रहस्य कोणालाही उघड करत नाहीत. ॥११६॥
ਸਬਰੁ ਏਹੁ ਸੁਆਉ ਜੇ ਤੂੰ ਬੰਦਾ ਦਿੜੁ ਕਰਹਿ ॥
हे माणसा, जर तू ते दृढ केलेस तर सहनशीलता हा जीवनाचा उद्देश आहे.
ਵਧਿ ਥੀਵਹਿ ਦਰੀਆਉ ਟੁਟਿ ਨ ਥੀਵਹਿ ਵਾਹੜਾ ॥੧੧੭॥
तू वाढून नदी होशील, पण पुन्हा तुटून लहान नाला होऊ शकणार नाहीस. ॥११७॥
ਫਰੀਦਾ ਦਰਵੇਸੀ ਗਾਖੜੀ ਚੋਪੜੀ ਪਰੀਤਿ ॥
बाबा फरीद म्हणतात की भिकारी जीवन जगणे खूप कठीण आहे, परंतु तुमचे हे प्रेम फक्त एक ढोंग आहे.
ਇਕਨਿ ਕਿਨੈ ਚਾਲੀਐ ਦਰਵੇਸਾਵੀ ਰੀਤਿ ॥੧੧੮॥
या तपस्वीच्या मार्गावर फार कमी लोक चालू शकतात. ॥११८॥
ਤਨੁ ਤਪੈ ਤਨੂਰ ਜਿਉ ਬਾਲਣੁ ਹਡ ਬਲੰਨ੍ਹ੍ਹਿ ॥
माझी हाडे लाकडांसारखी जळत असली तरी माझे शरीर तंदूरसारखे तापू दे.
ਪੈਰੀ ਥਕਾਂ ਸਿਰਿ ਜੁਲਾਂ ਜੇ ਮੂੰ ਪਿਰੀ ਮਿਲੰਨ੍ਹ੍ਹਿ ॥੧੧੯॥
पायांवर चालताना जरी मला कंटाळा आला तरी मी डोक्यावर चालेन. जर मला माझा प्रभू मिळाला तर मी सर्व कष्ट सहन करण्यास तयार आहे. ॥११९॥
ਤਨੁ ਨ ਤਪਾਇ ਤਨੂਰ ਜਿਉ ਬਾਲਣੁ ਹਡ ਨ ਬਾਲਿ ॥
हे फरीद! तुमचे शरीर तंदूरसारखे गरम करू नका, किंवा तुमची हाडे लाकडांसारखी जाळू नका.
ਸਿਰਿ ਪੈਰੀ ਕਿਆ ਫੇੜਿਆ ਅੰਦਰਿ ਪਿਰੀ ਨਿਹਾਲਿ ॥੧੨੦॥
तुझ्या डोक्याने आणि पायांनी तुला काय इजा केली आहे? तू त्यांना का इजा करत आहेस? तुझ्या आत असलेल्या परमेश्वराकडे पाहा. ॥१२०॥
ਹਉ ਢੂਢੇਦੀ ਸਜਣਾ ਸਜਣੁ ਮੈਡੇ ਨਾਲਿ ॥
ती आत्मा स्त्री म्हणते की ज्या सज्जन माणसाला मी शोधत आहे तो माझ्या हृदयात माझ्यासोबत आहे.
ਨਾਨਕ ਅਲਖੁ ਨ ਲਖੀਐ ਗੁਰਮੁਖਿ ਦੇਇ ਦਿਖਾਲਿ ॥੧੨੧॥
हे नानक! तो अदृश्य देव दिसत नाही, खरं तर फक्त गुरुच आपल्याला त्याचे दर्शन घडवू शकतात. ॥१२१॥
ਹੰਸਾ ਦੇਖਿ ਤਰੰਦਿਆ ਬਗਾ ਆਇਆ ਚਾਉ ॥
जीवनाच्या सागरात हंस आणि महापुरुष पोहताना पाहून, बगळे आणि ढोंगी लोकांमध्येही त्यात रस निर्माण झाला.
ਡੁਬਿ ਮੁਏ ਬਗ ਬਪੁੜੇ ਸਿਰੁ ਤਲਿ ਉਪਰਿ ਪਾਉ ॥੧੨੨॥
पण बिचारे बगळे पाण्यात बुडाले, त्यांचे डोके खाली होते आणि त्यांचे पाय वर होते. ॥१२२॥
ਮੈ ਜਾਣਿਆ ਵਡ ਹੰਸੁ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈ ਕੀਤਾ ਸੰਗੁ ॥
मला वाटलं की हा हंस एक महान माणूस आहे, म्हणूनच मी त्याच्यासोबत राहिलो.
ਜੇ ਜਾਣਾ ਬਗੁ ਬਪੁੜਾ ਜਨਮਿ ਨ ਭੇੜੀ ਅੰਗੁ ॥੧੨੩॥
जर मला माहित असते की हा बगळा ढोंगी आहे, तर मी कधीही त्याच्यासोबत गेलो नसतो. ॥१२३॥
ਕਿਆ ਹੰਸੁ ਕਿਆ ਬਗੁਲਾ ਜਾ ਕਉ ਨਦਰਿ ਧਰੇ ॥
हंस मोठा असो किंवा बगळा लहान असो, ज्याच्यावर देवाचा आशीर्वाद असतो तोच महान असतो.
ਜੇ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਨਾਨਕਾ ਕਾਗਹੁ ਹੰਸੁ ਕਰੇ ॥੧੨੪॥
गुरु नानक म्हणतात की जर परमेश्वराची इच्छा असेल तर तो काळ्या कावळ्याला किंवा वाईट कावळ्यालाही चांगला माणूस किंवा हंस बनवू शकतो. ॥१२४॥
ਸਰਵਰ ਪੰਖੀ ਹੇਕੜੋ ਫਾਹੀਵਾਲ ਪਚਾਸ ॥
जगाच्या सरोवरात, सजीव प्राण्याच्या रूपात एकच पक्षी आहे जो पन्नास कामुक लोकांच्या जाळ्यात अडकला आहे.
ਇਹੁ ਤਨੁ ਲਹਰੀ ਗਡੁ ਥਿਆ ਸਚੇ ਤੇਰੀ ਆਸ ॥੧੨੫॥
हे शरीर विकारांच्या लाटेत अडकले आहे; हे प्रभू! तूच माझी एकमेव आशा आहेस. ॥१२५॥
ਕਵਣੁ ਸੁ ਅਖਰੁ ਕਵਣੁ ਗੁਣੁ ਕਵਣੁ ਸੁ ਮਣੀਆ ਮੰਤੁ ॥
ते कोणते अक्षर, कोणता गुण किंवा कोणता मंत्र आहे?
ਕਵਣੁ ਸੁ ਵੇਸੋ ਹਉ ਕਰੀ ਜਿਤੁ ਵਸਿ ਆਵੈ ਕੰਤੁ ॥੧੨੬॥
माझा प्रभू माझ्या नियंत्रणात येण्यासाठी मी कोणता वेष धारण करावा? ॥१२६॥
ਨਿਵਣੁ ਸੁ ਅਖਰੁ ਖਵਣੁ ਗੁਣੁ ਜਿਹਬਾ ਮਣੀਆ ਮੰਤੁ ॥
उत्तर म्हणजे सभ्य भाषा स्वीकारणे. जर कोणी वाईट बोलले तर क्षमा करण्याचा गुण स्वीकारा आणि जिभेने गोड बोलण्याचा मंत्र स्वीकारा.
ਏ ਤ੍ਰੈ ਭੈਣੇ ਵੇਸ ਕਰਿ ਤਾਂ ਵਸਿ ਆਵੀ ਕੰਤੁ ॥੧੨੭॥
हे बहिणी! हे तीन गुण आहेत, त्यांना अंगीकार आणि तुझा पती तुझ्या नियंत्रणाखाली येईल. ॥१२७॥
ਮਤਿ ਹੋਦੀ ਹੋਇ ਇਆਣਾ ॥
जो बुद्धिमान असूनही स्वतःला मूर्ख समजतो.
ਤਾਣ ਹੋਦੇ ਹੋਇ ਨਿਤਾਣਾ ॥
जरी माणूस बलवान असला तरी त्याने कमकुवत राहिले पाहिजे म्हणजेच निष्पापांवर अत्याचार करू नये.
ਅਣਹੋਦੇ ਆਪੁ ਵੰਡਾਏ ॥
तुमच्याकडे जे काही आहे ते तुम्ही वाटून खा आणि गरिबांना वाटून टाका.
ਕੋ ਐਸਾ ਭਗਤੁ ਸਦਾਏ ॥੧੨੮॥
खरं तर, अशा व्यक्तीलाच परम भक्त म्हणतात. ॥१२८॥
ਇਕੁ ਫਿਕਾ ਨ ਗਾਲਾਇ ਸਭਨਾ ਮੈ ਸਚਾ ਧਣੀ ॥
खरा स्वामी सर्व प्राण्यांमध्ये असतो, म्हणून कोणालाही कटू किंवा वाईट शब्द बोलू नका.
ਹਿਆਉ ਨ ਕੈਹੀ ਠਾਹਿ ਮਾਣਕ ਸਭ ਅਮੋਲਵੇ ॥੧੨੯॥
कोणाचेही मन दुखवू नकोस, मोत्यासारखे प्रत्येक हृदय अमूल्य आहे. ॥१२९॥
ਸਭਨਾ ਮਨ ਮਾਣਿਕ ਠਾਹਣੁ ਮੂਲਿ ਮਚਾਂਗਵਾ ॥
प्रत्येकाचे मन माणिकासारखे असते, त्यांना दुःखी करणे ही चांगली गोष्ट नाही.
ਜੇ ਤਉ ਪਿਰੀਆ ਦੀ ਸਿਕ ਹਿਆਉ ਨ ਠਾਹੇ ਕਹੀ ਦਾ ॥੧੩੦॥
जर तुम्हाला देवाला प्राप्त करण्याची आकांक्षा असेल तर कोणाचेही हृदय दुखवू नका. ॥१३०॥