Page 38
ਮੁੰਧੇ ਕੂੜਿ ਮੁਠੀ ਕੂੜਿਆਰਿ ॥
हे दिशाभूल जीवरूपी-वधू! ऐहिक सुखाची लालसा दाखवून तुझी फसवणूक करण्यात आली आहे.
ਪਿਰੁ ਪ੍ਰਭੁ ਸਾਚਾ ਸੋਹਣਾ ਪਾਈਐ ਗੁਰ ਬੀਚਾਰਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
सत्य आणि सुंदर पती-परमात्मा गुरूंच्या शिकवणीनेच प्राप्त होऊ शकतो. ॥ १॥ रहाउ॥
ਮਨਮੁਖਿ ਕੰਤੁ ਨ ਪਛਾਣਈ ਤਿਨ ਕਿਉ ਰੈਣਿ ਵਿਹਾਇ ॥
ज्या जीवरूपी स्त्रिया स्वतःच्या मनाप्रमाणे चालतात, त्या आपल्या जोडीदारास (परमेश्वर) ओळखत नाहीत; त्या कशा काय मुक्त केले जाऊ शकतात? (त्या सांसारिक संलग्नकांमध्ये गुंतलेल्या राहतात)
ਗਰਬਿ ਅਟੀਆ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਜਲਹਿ ਦੁਖੁ ਪਾਵਹਿ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ॥
अहंकाराने भरलेले, गर्विष्ठ जीव इच्छेच्या अग्नीत जळतात आणि द्वैतामुळे त्रस्त होतात.
ਸਬਦਿ ਰਤੀਆ ਸੋਹਾਗਣੀ ਤਿਨ ਵਿਚਹੁ ਹਉਮੈ ਜਾਇ ॥
ज्या विवाहित स्त्रिया गुरूंच्या उपदेशात मग्न असतात, त्यांच्या हृदयातून अहंकार नष्ट होतो.
ਸਦਾ ਪਿਰੁ ਰਾਵਹਿ ਆਪਣਾ ਤਿਨਾ ਸੁਖੇ ਸੁਖਿ ਵਿਹਾਇ ॥੨॥
ते कायमचे त्यांच्या पती परमेश्वराची प्रसन्नता अनुभवते, म्हणून तिचे आयुष्य पूर्ण आनंदात व्यतीत होते.॥२॥
ਗਿਆਨ ਵਿਹੂਣੀ ਪਿਰ ਮੁਤੀਆ ਪਿਰਮੁ ਨ ਪਾਇਆ ਜਾਇ ॥
ज्या स्त्रिया (जीव) ज्ञानविहीन आहेत त्यांचा पती-परमेश्वराने त्याग केला आहे आणि आपल्या पती-परमेश्वराचे प्रेम स्वीकारण्यास असमर्थ आहेत.
ਅਗਿਆਨ ਮਤੀ ਅੰਧੇਰੁ ਹੈ ਬਿਨੁ ਪਿਰ ਦੇਖੇ ਭੁਖ ਨ ਜਾਇ ॥
अज्ञानाने नशा केल्यामुळे ते अंधारात राहतात; परमेश्वराच्या भेटल्याशिवाय त्यांची इच्छा पूर्ण होत नाही.
ਆਵਹੁ ਮਿਲਹੁ ਸਹੇਲੀਹੋ ਮੈ ਪਿਰੁ ਦੇਹੁ ਮਿਲਾਇ ॥
हे सत्संगीं ! मला परमेश्वराला भेटण्यास मदत करा.
ਪੂਰੈ ਭਾਗਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਪਿਰੁ ਪਾਇਆ ਸਚਿ ਸਮਾਇ ॥੩॥
ज्या जीवरूपी स्त्रीला सुदैवाने सद्गुरूची प्राप्ती होते, तिलाच तिचा पती-परमेश्वर प्राप्त झाला आहे आणि ती परमेश्वराच्या सत्य स्वरूपात विलीन झाली आहे.॥३॥
ਸੇ ਸਹੀਆ ਸੋਹਾਗਣੀ ਜਿਨ ਕਉ ਨਦਰਿ ਕਰੇਇ ॥
ज्यांच्यावर तो आपली कृपा देतो, त्या स्त्रियांना सुखाची प्राप्ती होते.
ਖਸਮੁ ਪਛਾਣਹਿ ਆਪਣਾ ਤਨੁ ਮਨੁ ਆਗੈ ਦੇਇ ॥
ते परमेश्वराला सर्वोच्च गुरु म्हणून ओळखतात आणि त्यांचे मन, शरीर आणि आत्मा त्याला शरण जातात.
ਘਰਿ ਵਰੁ ਪਾਇਆ ਆਪਣਾ ਹਉਮੈ ਦੂਰਿ ਕਰੇਇ ॥
गुरूंच्या कृपेने ती तिचा अहंकार दूर करते आणि तिच्या हृदयरूपी घरात तिच्या पती-परमेश्वराला स्थान देते.
ਨਾਨਕ ਸੋਭਾਵੰਤੀਆ ਸੋਹਾਗਣੀ ਅਨਦਿਨੁ ਭਗਤਿ ਕਰੇਇ ॥੪॥੨੮॥੬੧॥
हे नानक! यशस्वी विवाहित स्त्रिया त्या असतात ज्या दररोज आपल्या परमेश्वराच्या नामाचे चिंतन करतात.॥४॥२८॥६१॥
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੩ ॥
श्रीरागु महला ३ ॥
ਇਕਿ ਪਿਰੁ ਰਾਵਹਿ ਆਪਣਾ ਹਉ ਕੈ ਦਰਿ ਪੂਛਉ ਜਾਇ ॥
अनेक सौभाग्यवती स्त्रिया आपल्या पतीला प्रसन्न करताना पाहून माझ्या मनात एक इच्छा उत्पन्न होते की मी कोणाच्या दारात जावे आणि पतीला प्रसन्न करण्याचा मार्ग विचारावा.
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵੀ ਭਾਉ ਕਰਿ ਮੈ ਪਿਰੁ ਦੇਹੁ ਮਿਲਾਇ ॥
गुरुजी म्हणतात, हे प्राणी! तुम्ही तुमच्या सद्गुरुंची भक्तिभावाने आणि खऱ्या मनाने सेवा करा आणि सद्गुरू तुम्हाला अपार आशीर्वाद देतील आणि तुम्हाला तुमच्या परमेश्वराची भेट घडवून आणतील.
ਸਭੁ ਉਪਾਏ ਆਪੇ ਵੇਖੈ ਕਿਸੁ ਨੇੜੈ ਕਿਸੁ ਦੂਰਿ ॥
परमेश्वराने सर्वकाही निर्माण केले आहे आणि तो स्वतःत्याच्या निर्मितीवर लक्ष ठेवतो; तो सर्वव्यापी आहे.
ਜਿਨਿ ਪਿਰੁ ਸੰਗੇ ਜਾਣਿਆ ਪਿਰੁ ਰਾਵੇ ਸਦਾ ਹਦੂਰਿ ॥੧॥
ज्यांनी त्याच्या पती-परमेश्वराला प्राप्त केले आहे, तो सदैव त्याच्या सहवासाचा आनंद घेतो.॥१॥
ਮੁੰਧੇ ਤੂ ਚਲੁ ਗੁਰ ਕੈ ਭਾਇ ॥
हे अज्ञानी जीवा! तू आपल्या गुरूच्या आज्ञेनुसार जीवन जग आणि त्यांच्या उपदेशाचे पालन कर.
ਅਨਦਿਨੁ ਰਾਵਹਿ ਪਿਰੁ ਆਪਣਾ ਸਹਜੇ ਸਚਿ ਸਮਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
तुम्ही रात्रंदिवस परमेश्वर प्राप्तीच्या आनंदाचा अनुभव घ्याल आणि परमेश्वराच्या हृदयात वास कराल.॥१॥रहाउ॥
ਸਬਦਿ ਰਤੀਆ ਸੋਹਾਗਣੀ ਸਚੈ ਸਬਦਿ ਸੀਗਾਰਿ ॥
जे जीव गुरूंच्या वचनात तल्लीन असते, ती सौभाग्यवती असते. ती स्वत:ला सत्यनामाने सजवते.
ਹਰਿ ਵਰੁ ਪਾਇਨਿ ਘਰਿ ਆਪਣੈ ਗੁਰ ਕੈ ਹੇਤਿ ਪਿਆਰਿ ॥
गुरूंच्या प्रेमामुळे ते त्यांच्या हृदयात आपला परमेश्वर (जोडीदार) शोधतात.
ਸੇਜ ਸੁਹਾਵੀ ਹਰਿ ਰੰਗਿ ਰਵੈ ਭਗਤਿ ਭਰੇ ਭੰਡਾਰ ॥
तिचे आसन अतिशय सुंदर आहे, ज्यावर तिला परमेश्वराच्या रूपात तिचा पती भेटतो आणि तिच्याकडे भक्तीचा अनमोल खजिना आहे.
ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਪ੍ਰੀਤਮੁ ਮਨਿ ਵਸੈ ਜਿ ਸਭਸੈ ਦੇਇ ਅਧਾਰੁ ॥੨॥
जगातील सर्व प्राणिमात्रांचा आश्रय असलेला तो प्रिय परमेश्वर त्यांच्या हृदयात वास करतो. ॥२॥
ਪਿਰੁ ਸਾਲਾਹਨਿ ਆਪਣਾ ਤਿਨ ਕੈ ਹਉ ਸਦ ਬਲਿਹਾਰੈ ਜਾਉ ॥
गुरुजी म्हणतात की जे जीव (परमेश्वराचे भक्त) त्यांच्या परमेश्वराची स्तुती करतात त्यांच्यासाठी मी स्वतःला अर्पण करतो.
ਮਨੁ ਤਨੁ ਅਰਪੀ ਸਿਰੁ ਦੇਈ ਤਿਨ ਕੈ ਲਾਗਾ ਪਾਇ ॥
मी त्यांना माझे शरीर, आत्मा आणि मन समर्पित करतो आणि श्रद्धेने त्यांचे चरणस्पर्श करतो.
ਜਿਨੀ ਇਕੁ ਪਛਾਣਿਆ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਚੁਕਾਇ ॥
ज्यांनी आत्मीयता आणि द्वैत या भावनेचा त्याग केला आहे आणि एकच परमात्म्याला ओळखले आहे आणि अंगीकारले आहे, ते द्वैतवादाचे प्रेम नाकारतात.
ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਪਛਾਣੀਐ ਨਾਨਕ ਸਚਿ ਸਮਾਇ ॥੩॥੨੯॥੬੨॥
हे नानक! गुरूंच्या उपदेशानेच परमात्म्याचे ज्ञान प्राप्त होते आणि गुरूंच्या कृपेने तो परमेश्वरात लीन होतो.॥३॥२९॥६२॥
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੩ ॥
श्रीरागु महला ३ ॥
ਹਰਿ ਜੀ ਸਚਾ ਸਚੁ ਤੂ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਤੇਰੈ ਚੀਰੈ ॥
हे परमेश्वरा! तुम्ही सत्य आहात आणि सर्व काही तुमच्या नियंत्रणात आहे.
ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਤਰਸਦੇ ਫਿਰੇ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਭੇਟੇ ਪੀਰੈ ॥
लाखो लोक तुमच्याशी एकरूप होण्याची तीव्र इच्छा बाळगतात आणि इतरत्र भटकत राहतात कारण गुरूंकडून आध्यात्मिक मार्गदर्शन न घेता त्यांना परमेश्वराची प्राप्ती होऊ शकत नाहीत.
ਹਰਿ ਜੀਉ ਬਖਸੇ ਬਖਸਿ ਲਏ ਸੂਖ ਸਦਾ ਸਰੀਰੈ ॥
परमेश्वराची कृपादृष्टी असेल तर क्षमा केल्याने मनुष्य देह दु:खापासून मुक्त होतो आणि सदैव सुखसागरात राहतो.
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਸੇਵ ਕਰੀ ਸਚੁ ਗਹਿਰ ਗੰਭੀਰੈ ॥੧॥
गुरूंच्या कृपादृष्टीने सजीवाला खरे, खोल आणि गहन परम सत्याची प्राप्ती होते.॥ १॥
ਮਨ ਮੇਰੇ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ॥
म्हणूनच हे माझ्या मना! परमेश्वराच्या नामात तल्लीन झाल्यामुळे आनंद प्राप्त होतो.
ਗੁਰਮਤੀ ਨਾਮੁ ਸਲਾਹੀਐ ਦੂਜਾ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
गुरूंच्या शिकवणींचे पालन करा आणि परमेश्वराच्या नामाचे गुणगान करा; त्याशिवाय दुसरा कोणताही मार्ग नाही. ॥ १॥ रहाउ॥
ਧਰਮ ਰਾਇ ਨੋ ਹੁਕਮੁ ਹੈ ਬਹਿ ਸਚਾ ਧਰਮੁ ਬੀਚਾਰਿ ॥
त्याच परमेश्वराने धर्मराजांना खऱ्या न्यायाचा सल्ला दिला होता: सर्वांसोबत बसून खरा न्याय करा.
ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਦੁਸਟੁ ਆਤਮਾ ਓਹੁ ਤੇਰੀ ਸਰਕਾਰ ॥
त्या महान परमात्म्याने धर्मराजांना अधिकार दिला होता की लोभ, आसक्ती, अहंकार इत्यादी दुर्गुणांनी ग्रासलेले दुष्ट आत्मे तुझ्या अधिपत्याखाली आहेत, म्हणजेच तू त्यांना त्यांच्या कर्माची शिक्षा देऊ शकतोस.
ਅਧਿਆਤਮੀ ਹਰਿ ਗੁਣ ਤਾਸੁ ਮਨਿ ਜਪਹਿ ਏਕੁ ਮੁਰਾਰਿ ॥
परंतु आध्यात्मिकरित्या जीवन जगत असलेल्या लोकांच्या मनात सद्गुणांच्या खजिन्यात परमेश्वर स्वतः वास करतो आणि ते केवळ परमेश्वराचे स्मरण करत राहतात.