Page 1087
ਗੁਣ ਤੇ ਗੁਣ ਮਿਲਿ ਪਾਈਐ ਜੇ ਸਤਿਗੁਰ ਮਾਹਿ ਸਮਾਇ ॥
ଯଦି ସଦଗୁରୁଙ୍କ ଠାରେ ଲୀନ ରୁହ, ତାହାହେଲେ ସେହି ଗୁଣବାନଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ଗୁଣ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ਮੋੁਲਿ ਅਮੋੁਲੁ ਨ ਪਾਈਐ ਵਣਜਿ ਨ ਲੀਜੈ ਹਾਟਿ ॥
ଅମୂଲ୍ୟ ଗୁଣ କୌଣସି ମୂଲ୍ୟରେ ମିଳେନାହିଁ ଏବଂ କୌଣସି ଦୋକାନରେ ମିଳିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਪੂਰਾ ਤੋਲੁ ਹੈ ਕਬਹੁ ਨ ਹੋਵੈ ਘਾਟਿ ॥੧॥
ହେ ନାନକ! ଗୁଣର ତୌଲ ସଦା ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ ଆଉ ତାହା କେବେ ମଧ୍ୟ କମେ ନାହିଁ ଅର୍ଥାତ କାହାକୁ ଗୁଣ ଦେଲେ କେବେ ମଧ୍ୟ କମିଯାଏ ନାହିଁ||1||
ਮਃ ੪ ॥
ମହଲା 4॥
ਨਾਮ ਵਿਹੂਣੇ ਭਰਮਸਹਿ ਆਵਹਿ ਜਾਵਹਿ ਨੀਤ ॥
ନାମବିହୀନ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ରହିଥାଏ ଏବଂ ସଦା ଜନ୍ମ-ମରଣରେ ପଡି ରହିଥାଏ।
ਇਕਿ ਬਾਂਧੇ ਇਕਿ ਢੀਲਿਆ ਇਕਿ ਸੁਖੀਏ ਹਰਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ॥
କେହି ବନ୍ଧନରେ ଫସିଥାଏ, କାହାର ବନ୍ଧନ ଖୋଲି ଯାଇଥାଏ ଆଉ କିଛି ଲୋକ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ସହିତ ପ୍ରେମ ଲଗାଇ ସୁଖୀ ରହିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਸਚਾ ਮੰਨਿ ਲੈ ਸਚੁ ਕਰਣੀ ਸਚੁ ਰੀਤਿ ॥੨॥
ହେ ନାନକ! ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ମନନ କର, କାରଣ ଏହା ହିଁ ସତକର୍ମ ଏବଂ ସଚ୍ଚା ଜୀବନ ରୀତି ଅଟେ||2||
ਪਉੜੀ ॥
ପଉଡୀ॥
ਗੁਰ ਤੇ ਗਿਆਨੁ ਪਾਇਆ ਅਤਿ ਖੜਗੁ ਕਰਾਰਾ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଠାରୁ ଜ୍ଞାନ ରୂପୀ ଅତି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଖଡଗ ପାଇଛି,
ਦੂਜਾ ਭ੍ਰਮੁ ਗੜੁ ਕਟਿਆ ਮੋਹੁ ਲੋਭੁ ਅਹੰਕਾਰਾ ॥
ଯାହାଦ୍ୱାରା ଲୋଭ, ମୋହ, ଅହଂକାର ଏବଂ ଦୈତ୍ୟଭାବ ରୂପୀ କୀଳକ କଟି ଯାଇଛି।
ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਮੁ ਮਨਿ ਵਸਿਆ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਵੀਚਾਰਾ ॥
ଶବ୍ଦ ଗୁରୁଙ୍କ ଚିନ୍ତନ କରିବା ଦ୍ଵାରା ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମ ମନରେ ବାସ କରିଛି।
ਸਚ ਸੰਜਮਿ ਮਤਿ ਊਤਮਾ ਹਰਿ ਲਗਾ ਪਿਆਰਾ ॥
ସତ୍ୟ, ସଂଯମ, ଏବଂ ଉତ୍ତମ ବୁଦ୍ଧି କାରଣରୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ପରମାତ୍ମା ହିଁ ପ୍ରିୟ ଲାଗିଥାନ୍ତି।
ਸਭੁ ਸਚੋ ਸਚੁ ਵਰਤਦਾ ਸਚੁ ਸਿਰਜਣਹਾਰਾ ॥੧॥
ପରମେଶ୍ଵର ହିଁ ସୃଜନହାର ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ସବୁଙ୍କ ଠାରେ ସେହି ପରମ ସତ୍ୟ ହିଁ ବ୍ୟାପ୍ତ ରହିଥାନ୍ତି||1||
ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੩ ॥
ଶ୍ଳୋକ ମହଲା 3॥
ਕੇਦਾਰਾ ਰਾਗਾ ਵਿਚਿ ਜਾਣੀਐ ਭਾਈ ਸਬਦੇ ਕਰੇ ਪਿਆਰੁ ॥
ରାଗ ମଧ୍ୟରେ କେଦାର ରାଗ ସେତେବେଳେ ଉତ୍ତମ ମାନାଯାଇ ଥାଏ, ଯଦି ଏହାଦ୍ୱାରା ପ୍ରାଣୀ ବ୍ରହ୍ମ ଶବ୍ଦ ସହିତ ପ୍ରେମ କରିଥାଏ।
ਸਤਸੰਗਤਿ ਸਿਉ ਮਿਲਦੋ ਰਹੈ ਸਚੇ ਧਰੇ ਪਿਆਰੁ ॥
ସେ ସତସଙ୍ଗତିରେ ମିଶି ରହିଥାଏ ଏବଂ ସଚ୍ଚା ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସହିତ ପ୍ରେମ କରିଥାଏ।
ਵਿਚਹੁ ਮਲੁ ਕਟੇ ਆਪਣੀ ਕੁਲਾ ਕਾ ਕਰੇ ਉਧਾਰੁ ॥
ସେ ନିଜ ମନରୁ ଅଭିମାନ ରୂପୀ ମଇଳା ଦୂର କରିଥାଏ ଏବଂ ନିଜର ବଂଶାବଳୀକୁ ଉଦ୍ଧାର କରିଥାଏ।
ਗੁਣਾ ਕੀ ਰਾਸਿ ਸੰਗ੍ਰਹੈ ਅਵਗਣ ਕਢੈ ਵਿਡਾਰਿ ॥
ସେ ଗୁଣର ରାଶି ସଞ୍ଚୟ କରିଥାଏ ଏବଂ ନିଜ ଅବଗୁଣକୁ ମାରି ବାହାର କରି ଦେଇଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਮਿਲਿਆ ਸੋ ਜਾਣੀਐ ਗੁਰੂ ਨ ਛੋਡੈ ਆਪਣਾ ਦੂਜੈ ਨ ਧਰੇ ਪਿਆਰੁ ॥੧॥
ହେ ନାନକ! ଗୁରୁଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ସେ ବୁଝି ଯାଇଥାଏ, ଯିଏ ଯିଏ ନିଜ ଗୁରୁଙ୍କୁ ତ୍ୟାଗ କରେନାହିଁ ଆଉ ନା ଅନ୍ୟ କାହା ସହିତ ପ୍ରେମ କରିଥାଏ||1||
ਮਃ ੪ ॥
ମହଲା 4 ॥
ਸਾਗਰੁ ਦੇਖਉ ਡਰਿ ਮਰਉ ਭੈ ਤੇਰੈ ਡਰੁ ਨਾਹਿ ॥
ହେ ଈଶ୍ଵର! ସଂସାର-ସାଗରକୁ ଦେଖି ମୁଁ ବହୁତ ଡରି ଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ତୋର ଭୟ କାରଣରୁ ଡର ଲାଗେ ନାହିଁ।
ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਸੰਤੋਖੀਆ ਨਾਨਕ ਬਿਗਸਾ ਨਾਇ ॥੨॥
ହେ ନାନକ! ଗୁରୁଙ୍କ ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ମନକୁ ସନ୍ତୋଷ ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ପ୍ରଭୁନାମ ଦ୍ଵାରା ମନ ପ୍ରସନ୍ନ ରହିଥାଏ||2||
ਮਃ ੪ ॥
ମହଲା 4॥
ਚੜਿ ਬੋਹਿਥੈ ਚਾਲਸਉ ਸਾਗਰੁ ਲਹਰੀ ਦੇਇ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ନାମ ରୂପୀ ଜାହାଜ ଉପରେ ଚଢି ଅଛି, ନିଃସନ୍ଦେହରେ ସାଗରରେ ଲହଡି ଉଠୁଅଛି।
ਠਾਕ ਨ ਸਚੈ ਬੋਹਿਥੈ ਜੇ ਗੁਰੁ ਧੀਰਕ ਦੇਇ ॥
ଯଦି ଗୁରୁ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି, ତାହାହେଲେ ଏହି ସଚ୍ଚା ଜାହାଜର ମାର୍ଗରେ କୌଣସି ବିଘ୍ନ ଆସେ ନାହିଁ।
ਤਿਤੁ ਦਰਿ ਜਾਇ ਉਤਾਰੀਆ ਗੁਰੁ ਦਿਸੈ ਸਾਵਧਾਨੁ ॥
ଜାହାଜର ଚାଳକ ଗୁରୁ ହୁସିଆର ରହିଥାନ୍ତି, ସେ ମୋତେ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦ୍ଵାରରେ ଛାଡି ଥାଆନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਨਦਰੀ ਪਾਈਐ ਦਰਗਹ ਚਲੈ ਮਾਨੁ ॥੩॥
ହେ ନାନକ! ପରମାତ୍ମାଙ୍କ କୃପା-ଦୃଷ୍ଟି ଦ୍ଵାରା ହିଁ ଜୀବ ଦରବାରରେ ସମ୍ମାନ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ||3||
ਪਉੜੀ ॥
ପଉଡୀ॥
ਨਿਹਕੰਟਕ ਰਾਜੁ ਭੁੰਚਿ ਤੂ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਚੁ ਕਮਾਈ ॥
ତୁ ଗୁରୁଙ୍କ ସାନ୍ନିଧ୍ୟରେ ସତ୍ୟର ଅର୍ଜନ କର ଏବଂ ଏହିପରି ସୁଖଦାୟକ ରାଜଭୋଗ କର।
ਸਚੈ ਤਖਤਿ ਬੈਠਾ ਨਿਆਉ ਕਰਿ ਸਤਸੰਗਤਿ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਈ ॥
ପ୍ରଭୁ ନିଜର ସଚ୍ଚା ସିଂହାସନ ଉପରେ ବସି ନ୍ୟାୟ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ସତସଙ୍ଗଟି ସହିତ ମିଳନ କରାଇ ନିଅନ୍ତି।
ਸਚਾ ਉਪਦੇਸੁ ਹਰਿ ਜਾਪਣਾ ਹਰਿ ਸਿਉ ਬਣਿ ਆਈ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ସଚ୍ଚା ଉପଦେଶ ଜପିଥାଏ, ତାହର ପ୍ରୀତି ତାହାଙ୍କ ସହିତ ହୋଇଯାଏ।
ਐਥੈ ਸੁਖਦਾਤਾ ਮਨਿ ਵਸੈ ਅੰਤਿ ਹੋਇ ਸਖਾਈ ॥
ସୁଖ ଦେବା ବାଲା ପରମେଶ୍ଵର ଇହଲୋକରେ ମଧ୍ୟ ତାହାର ମନରେ ବାସ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ଅନ୍ତ କାଳରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାନ୍ତି।
ਹਰਿ ਸਿਉ ਪ੍ਰੀਤਿ ਊਪਜੀ ਗੁਰਿ ਸੋਝੀ ਪਾਈ ॥੨॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଠାରୁ ଜ୍ଞାନ ପାଇ ମନରେ ଭଗବାନଙ୍କ ସହିତ ପ୍ରୀତି ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇ ଯାଇଛି||2||
ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੧ ॥
ଶ୍ଳୋକ ମହଲା 1॥
ਭੂਲੀ ਭੂਲੀ ਮੈ ਫਿਰੀ ਪਾਧਰੁ ਕਹੈ ਨ ਕੋਇ ॥
ମୁଁ ଏଣେତେଣେ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ରହିଥାଏ, ପରନ୍ତୁ କେହି ମଧ୍ୟ ରାସ୍ତା ବତାଇ ନାହାନ୍ତି।
ਪੂਛਹੁ ਜਾਇ ਸਿਆਣਿਆ ਦੁਖੁ ਕਾਟੈ ਮੇਰਾ ਕੋਇ ॥
ବିଦ୍ଵାନ ପାଖକୁ ଯାଇ ପଚାର ଯେ କେହି ମୋର ଦୁଃଖ ଦୂର କରିଦେବେ।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਾਚਾ ਮਨਿ ਵਸੈ ਸਾਜਨੁ ਉਤ ਹੀ ਠਾਇ ॥
ଯଦି ସଚ୍ଚା ସଦଗୁରୁ ମନରେ ବାସ କରିଥାନ୍ତି, ସେହି ସ୍ଥାନରେ ସଜ୍ଜନ ପ୍ରଭୁ ନିବାସ କରିଥାନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਮਨੁ ਤ੍ਰਿਪਤਾਸੀਐ ਸਿਫਤੀ ਸਾਚੈ ਨਾਇ ॥੧॥
ହେ ନାନକ! ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସଚ୍ଚା ନାମର ସ୍ତୁତି କରିବା ଦ୍ଵାରା ମନ ତୃପ୍ତ ହୋଇଯାଏ||1||
ਮਃ ੩ ॥
ମହଲା 3॥
ਆਪੇ ਕਰਣੀ ਕਾਰ ਆਪਿ ਆਪੇ ਕਰੇ ਰਜਾਇ ॥
ଈଶ୍ଵର ସ୍ଵୟଂ ହିଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ନିଜ ଇଚ୍ଛାରେ ହିଁ ସବୁ କରିଥାନ୍ତି।
ਆਪੇ ਕਿਸ ਹੀ ਬਖਸਿ ਲਏ ਆਪੇ ਕਾਰ ਕਮਾਇ ॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ କାହାକୁ କ୍ଷମା କରିଥାନ୍ତି ଆଉ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ କାର୍ଯ୍ୟ ସଫଳ କରାଇ ଥାଆନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਚਾਨਣੁ ਗੁਰ ਮਿਲੇ ਦੁਖ ਬਿਖੁ ਜਾਲੀ ਨਾਇ ॥੨॥
ହେ ନାନକ! ଯଦି ଗୁରୁଙ୍କ ଜ୍ଞାନ ରୂପୀ ଆଲୋକ ମିଳିଯାଏ, ତାହାହେଲେ ନାମ ଦ୍ଵାରା ବିକାରର ଦୁଃଖ ଜଳାଇ ଦିଆଯାଇ ପାରିବ||2||
ਪਉੜੀ
ପଉଡୀ॥
ਮਾਇਆ ਵੇਖਿ ਨ ਭੁਲੁ ਤੂ ਮਨਮੁਖ ਮੂਰਖਾ ॥
ହେ ମୂର୍ଖ ମନମୁଖୀ! ଧନ-ଦୌଲତ ଦେଖି ଭୁଲ ନାହିଁ।
ਚਲਦਿਆ ਨਾਲਿ ਨ ਚਲਈ ਸਭੁ ਝੂਠੁ ਦਰਬੁ ਲਖਾ ॥
ଧନ-ଦୌଲତ ସବୁ ମିଥ୍ୟା ଅଟେ, କାରଣ ଜଗତରୁ ଚାଲି ଯିବା ସମୟରେ ତାହା ସାଥିରେ ଯାଏ ନାହିଁ।
ਅਗਿਆਨੀ ਅੰਧੁ ਨ ਬੂਝਈ ਸਿਰ ਊਪਰਿ ਜਮ ਖੜਗੁ ਕਲਖਾ ॥
ଅଜ୍ଞାନ ଅନ୍ଧ ଜୀବ ଏହା ବୁଝେ ନାହିଁ ଯେ ଯମର ଖଡଗ ତାହାର ମସ୍ତକ ଉପରେ ଝୁଲି ରହିଥାଏ।
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਉਬਰੇ ਜਿਨ ਹਰਿ ਰਸੁ ਚਖਾ ॥
ଯିଏ ହରିନାମ ରୂପୀ ରସ ଆସ୍ଵାଦନ କରିଥାଏ, ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ସେ ମୁକ୍ତ ହୋଇଯାଏ।