Page 523
ਸਿਰਿ ਸਭਨਾ ਸਮਰਥੁ ਨਦਰਿ ਨਿਹਾਲਿਆ ॥੧੭॥
ତୁ ହିଁ ସବୁ ଜୀବଙ୍କ ଉପରେ ସମର୍ଥ ମାଲିକ ଅଟୁ, ଏବଂ ନିଜ କୃପା ଦୃଷ୍ଟିରେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ କୃତାର୍ଥ କରୁ॥17॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੫ ॥
ଶ୍ଳୋକ ମହଲା 5 ॥
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਮਦ ਲੋਭ ਮੋਹ ਦੁਸਟ ਬਾਸਨਾ ਨਿਵਾਰਿ ॥
ହେ ମୋର ଇଶ୍ଵର! କାମ, କ୍ରୋଧ, ଅହଂକାର, ଲୋଭ, ମୋହ ତଥା ଦୁଷ୍ଟର ନାଶ କରି ମୋର ରକ୍ଷା କର।
ਰਾਖਿ ਲੇਹੁ ਪ੍ਰਭ ਆਪਣੇ ਨਾਨਕ ਸਦ ਬਲਿਹਾਰਿ ॥੧॥
ନାନକ ସର୍ବଦା ତୋ’ ପାଖରେ ସମର୍ପିତ ଅଟେ॥1॥
ਮਃ ੫ ॥
ମହଲା 5 ॥
ਖਾਂਦਿਆ ਖਾਂਦਿਆ ਮੁਹੁ ਘਠਾ ਪੈਨੰਦਿਆ ਸਭੁ ਅੰਗੁ ॥
ସ୍ଵାଦିଷ୍ଟ ବ୍ୟଞ୍ଜନ ଖାଇ ଖାଇ ମୁହଁ ଘଷି ହୋଇଯାଇଛି ଆଉ ଶରୀରର ସବୁ ଅଙ୍ଗ ପିନ୍ଧି ପିନ୍ଧି କ୍ଷୀଣ ହୋଇଯାଇଛି।
ਨਾਨਕ ਧ੍ਰਿਗੁ ਤਿਨਾ ਦਾ ਜੀਵਿਆ ਜਿਨ ਸਚਿ ਨ ਲਗੋ ਰੰਗੁ ॥੨॥
ହେ ନାନକ! ତାହାର ଜୀବନ ଧିକ୍କାର ଯୋଗ୍ୟ ଅଟେ, ଯାହାର ପ୍ରେମ ସତ୍ୟ ସାଥିରେ ଲାଗେ ନାହିଁ॥2॥
ਪਉੜੀ ॥
ପଉଡି ॥
ਜਿਉ ਜਿਉ ਤੇਰਾ ਹੁਕਮੁ ਤਿਵੈ ਤਿਉ ਹੋਵਣਾ ॥
ହେ ପୂଜ୍ୟ ପରମେଶ୍ଵର! ତୋର ହୁକୁମ ଯେପରି ହୋଇଥାଏ, ଦୁନିଆ ସେପରି ହୋଇଥାଏ।
ਜਹ ਜਹ ਰਖਹਿ ਆਪਿ ਤਹ ਜਾਇ ਖੜੋਵਣਾ ॥
ତୁ ମୋତେ ଯେଉଁଠି ରଖିଲେ ମଧ୍ୟ, ମୁଁ ସେଟାକୁ ଯାଇ ଦଣ୍ଡାୟମାନ ହୋଇଥାଏ।
ਨਾਮ ਤੇਰੈ ਕੈ ਰੰਗਿ ਦੁਰਮਤਿ ਧੋਵਣਾ ॥
ତୋର ନାମର ରଙ୍ଗରେ ନିଜ ଦୁର୍ମତିକୁ ଧୋଇଥାଏ।
ਜਪਿ ਜਪਿ ਤੁਧੁ ਨਿਰੰਕਾਰ ਭਰਮੁ ਭਉ ਖੋਵਣਾ ॥
ହେ ନିରାକାର ପ୍ରଭୁ! ତୋର ନାମ ଜପି ଜପି ମୋର ଦ୍ଵିଧା ଏବଂ ଭୟ ଦୂର ହୋଇଯାଇଛି।
ਜੋ ਤੇਰੈ ਰੰਗਿ ਰਤੇ ਸੇ ਜੋਨਿ ਨ ਜੋਵਣਾ ॥
ଯେଉଁ ଜୀବ ତୋର ପ୍ରେମ ରଙ୍ଗରେ ଲୀନ ଥାଏ, ସେ ଯୋନିରେ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ହୁଏନାହିଁ।
ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਇਕੁ ਨੈਣ ਅਲੋਵਣਾ ॥
ନିଜ ନେତ୍ରରେ ଭିତରେ ବାହାରେ ଏକ ଇଶ୍ଵର ହିଁ ଦେଖାଯାନ୍ତି।
ਜਿਨ੍ਹ੍ਹੀ ਪਛਾਤਾ ਹੁਕਮੁ ਤਿਨ੍ਹ੍ਹ ਕਦੇ ਨ ਰੋਵਣਾ ॥
ଯିଏ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ହୁକୁମକୁ ଜାଣିଥାଏ, ସେ କଦାପି ବିଳାପ କରେ ନାହିଁ।
ਨਾਉ ਨਾਨਕ ਬਖਸੀਸ ਮਨ ਮਾਹਿ ਪਰੋਵਣਾ ॥੧੮॥
ହେ ନାନକ! ତାହାକୁ ପ୍ରଭୁ ନାମର ଦାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ, ଯାହାକୁ ସେ ଭଲ ପାଆନ୍ତି॥18॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੫ ॥
ଶ୍ଳୋକ ମହଲା 5 ॥
ਜੀਵਦਿਆ ਨ ਚੇਤਿਓ ਮੁਆ ਰਲੰਦੜੋ ਖਾਕ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ଜୀବନରେ କେବେ ଭଗବାନଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରି ନାହିଁ, ପ୍ରାଣ ଗଲା ପରେ ମାଟିରେ ମିଶିଯାଏ।
ਨਾਨਕ ਦੁਨੀਆ ਸੰਗਿ ਗੁਦਾਰਿਆ ਸਾਕਤ ਮੂੜ ਨਪਾਕ ॥੧॥
ହେ ନାନକ! ସେହି ମୂର୍ଖ ଏବଂ ଶାକ୍ତ ମନୁଷ୍ୟ ଦୁନିଆ ସହିତ ଆସକ୍ତ ହୋଇ ନିଜ ଜୀବନ ବ୍ୟର୍ଥରେ ହରାଇ ଥାଏ॥1॥
ਮਃ ੫ ॥
ମହଲା 5 ॥
ਜੀਵੰਦਿਆ ਹਰਿ ਚੇਤਿਆ ਮਰੰਦਿਆ ਹਰਿ ਰੰਗਿ ॥
ଯିଏ ଜୀବନରେ ହରିଙ୍କ ସ୍ମରଣ କରିଛି ଆଉ ମୃତ୍ୟୁ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ହରିଙ୍କ ପ୍ରେମରେ ଲୀନ ରହିଛି,
ਜਨਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਤਾਰਿਆ ਨਾਨਕ ਸਾਧੂ ਸੰਗਿ ॥੨॥
ହେ ନାନକ! ଏପରି ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ଅମୂଲ୍ୟ ଜୀବନ ସାଧୁଙ୍କ ସଙ୍ଗତିରେ ସଫଳ କରି ନେଇଛି।॥2॥
ਪਉੜੀ ॥
ପଉଡି ॥
ਆਦਿ ਜੁਗਾਦੀ ਆਪਿ ਰਖਣ ਵਾਲਿਆ ॥
ପରମାତ୍ମା ନିଜେ ହିଁ ଯୁଗ-ଯୁଗାନ୍ତରରୁଜୀବଙ୍କୁ ରକ୍ଷା କରିଆସୁଛନ୍ତି।
ਸਚੁ ਨਾਮੁ ਕਰਤਾਰੁ ਸਚੁ ਪਸਾਰਿਆ ॥
ହେ କର୍ତ୍ତା! ତୋର ନାମ ସତ୍ୟ ଅଟେ ଆଉ ତୋର ସତ୍ୟନାମ ହିଁ ସୃଷ୍ଟିର ଚାରିଆଡେ ପ୍ରସାର ହୋଇଥାଏ।
ਊਣਾ ਕਹੀ ਨ ਹੋਇ ਘਟੇ ਘਟਿ ਸਾਰਿਆ ॥
ତୁ କେଉଁ ଜୀବ ଭିତରେ ମଧ୍ୟ କମ ନୁହଁ ତଥା କୋଣ କୋଣରେ ମହଜୁଦ ଅଛୁ।
ਮਿਹਰਵਾਨ ਸਮਰਥ ਆਪੇ ਹੀ ਘਾਲਿਆ ॥
ତୁ ବଡ ଦୟାଳୁ ଅଟୁ, ସବୁ କିଛି କରିବାରେ ସମର୍ଥ ଅଟୁ ଆଉ ତୁ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଜୀବ ଦ୍ଵାରା ନିଜ ସେବା କରାଉ।
ਜਿਨ੍ਹ੍ਹ ਮਨਿ ਵੁਠਾ ਆਪਿ ਸੇ ਸਦਾ ਸੁਖਾਲਿਆ ॥
ଯାହାର ମନରେ ତୁ ନିବାସ କରୁ, ସେ ସଦା ସୁଖୀ ରହିଥାଏ।
ਆਪੇ ਰਚਨੁ ਰਚਾਇ ਆਪੇ ਹੀ ਪਾਲਿਆ ॥
ତୁ ନିଜେ ହିଁ ଦୁନିଆ ବନାଇ ନିଜେ ତାହାର ପାଳନ ପୋଷଣ କରୁ।
ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਆਪੇ ਆਪਿ ਬੇਅੰਤ ਅਪਾਰਿਆ ॥
ହେ ଅନନ୍ତ ଏବଂ ଅପାର ପ୍ରଭୁ! ସବୁ କିଛି ତୁ ନିଜେ ହିଁ ଅଟୁ।
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਟੇਕ ਨਾਨਕ ਸੰਮ੍ਹ੍ਹਾਲਿਆ ॥੧੯॥
ହେ ନାନକ! ମୁଁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୁରୁଙ୍କ ସାହାରା ନେଇ ନାମ ସ୍ମରଣ କରିଥାଏ॥19॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੫ ॥
ଶ୍ଳୋକ ମହଲା 5 ॥
ਆਦਿ ਮਧਿ ਅਰੁ ਅੰਤਿ ਪਰਮੇਸਰਿ ਰਖਿਆ ॥
ଆଦି, ମଧ୍ୟ ତଥା ଅନ୍ତରେ ସଦା ହିଁ ପରମେଶ୍ଵର ଆମର ରକ୍ଷା କରିଛନ୍ତି।
ਸਤਿਗੁਰਿ ਦਿਤਾ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਚਖਿਆ ॥
ସଚ୍ଚା ଗୁରୁ ମୋତେ ହରି ନାମାମୃତ ଦେଇଛନ୍ତି, ଯାହା ମୁଁ ବଡ ସ୍ଵାଦ ସହିତ ଚାଖିଅଛି।
ਸਾਧਾ ਸੰਗੁ ਅਪਾਰੁ ਅਨਦਿਨੁ ਹਰਿ ਗੁਣ ਰਵੈ ॥
ସାଧୁଙ୍କ ସଙ୍ଗତିରେ ରାତି ଦିନ ଅପାର ହରିଙ୍କ ଗୁଣ ଗାନ କରିଥାଏ,
ਪਾਏ ਮਨੋਰਥ ਸਭਿ ਜੋਨੀ ਨਹ ਭਵੈ ॥
ଯାହା ଫଳରେ ଜୀବନର ସବୁ ମନୋରଥ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି ଏବଂ ମୁଁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଯୋନିର ଚକ୍ରରେ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ହେବି ନାହିଁ।
ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਕਰਤੇ ਹਥਿ ਕਾਰਣੁ ਜੋ ਕਰੈ ॥
ସବୁ କିଛି କର୍ତ୍ତାର ହାତରେ ଅଛି, ଯିଏ ନିଜେ ସବୁ କାରଣ ବନାଇ ଥାଏ।
ਨਾਨਕੁ ਮੰਗੈ ਦਾਨੁ ਸੰਤਾ ਧੂਰਿ ਤਰੈ ॥੧॥
ନାନକ ସନ୍ଥଙ୍କ ଚରଣ ଧୂଳି ଦାନ ମାଗିଥାନ୍ତି, ଯାହା ଦ୍ଵାରା ସେ ଭବସାଗରରୁ ପାର ହୋଇଯିବେ॥1॥
ਮਃ ੫ ॥
ମହଲା 5 ॥
ਤਿਸ ਨੋ ਮੰਨਿ ਵਸਾਇ ਜਿਨਿ ਉਪਾਇਆ ॥
ହେ ମାନବ! ନିଜ ମନରେ ତାହାଙ୍କୁ ହିଁ ସ୍ଥାପନ କର, ଯିଏ ତୋତେ ଉତ୍ପନ୍ନ କରିଛନ୍ତି।
ਜਿਨਿ ਜਨਿ ਧਿਆਇਆ ਖਸਮੁ ਤਿਨਿ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଭଗବାନଙ୍କୁ ଧ୍ୟାନ କରିଛି, ତାହାକୁ ସୁଖ ହିଁ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଛି।
ਸਫਲੁ ਜਨਮੁ ਪਰਵਾਨੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਆਇਆ ॥
ଗୁରୁମୁଖିଙ୍କ ଆଗମନ ସ୍ଵୀକାର୍ଯ୍ୟ ଅଟେ ତଥା ତାହାଙ୍କ ଜନ୍ମ ସଫଳ ଅଟେ।
ਹੁਕਮੈ ਬੁਝਿ ਨਿਹਾਲੁ ਖਸਮਿ ਫੁਰਮਾਇਆ ॥
ମାଲିକ ପ୍ରଭୁ ଯାହା ହୁକୁମ ଦେଇଛନ୍ତି, ସେହି ହୁକୁମକୁ ବୁଝି ସେ କୃତାର୍ଥ ହୋଇଛନ୍ତି।
ਜਿਸੁ ਹੋਆ ਆਪਿ ਕ੍ਰਿਪਾਲੁ ਸੁ ਨਹ ਭਰਮਾਇਆ ॥
ଯାହା ଉପରେ ପରମାତ୍ମା ନିଜେ କୃପାଳୁ ହୋଇଥାନ୍ତି, ସେ କେବେ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ହୁଏନାହିଁ।
ਜੋ ਜੋ ਦਿਤਾ ਖਸਮਿ ਸੋਈ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥
ଯାହା କିଛି ମାଲିକ-ପ୍ରଭୁ ତାହାକୁ ଦେଇଥାନ୍ତି, ସେଥିରେ ହିଁ ସେ ସୁଖର ଅନୁଭୂତି କରିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਜਿਸਹਿ ਦਇਆਲੁ ਬੁਝਾਏ ਹੁਕਮੁ ਮਿਤ ॥
ହେ ନାନକ! ଯାହା ଉପରେ ମିତ୍ର ପ୍ରଭୁ ଦୟାଳୁ ହୋଇଥାନ୍ତି, ତାହାକୁ ନିଜ ହୁକୁମାର ଜ୍ଞାନ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି।
ਜਿਸਹਿ ਭੁਲਾਏ ਆਪਿ ਮਰਿ ਮਰਿ ਜਮਹਿ ਨਿਤ ॥੨॥
କିନ୍ତୁ ଯାହାକୁ ସେ ନିଜେ କୁମାର୍ଗଗାମୀ କରିଥାନ୍ତି, ସେ ନିତ୍ୟ ମରି ମରି ଜନ୍ମ ହୋଇଥାଏ॥2॥
ਪਉੜੀ ॥
ପଉଡି ॥
ਨਿੰਦਕ ਮਾਰੇ ਤਤਕਾਲਿ ਖਿਨੁ ਟਿਕਣ ਨ ਦਿਤੇ ॥
ଇଶ୍ଵର ନିନ୍ଦୁକ ମନୁଷ୍ୟର ଜୀବନ ଲୀଳା ତତ୍କାଳ ସମାପ୍ତ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ତାହାକୁ କ୍ଷଣକ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ତିଷ୍ଠିବାକୁ ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ।
ਪ੍ਰਭ ਦਾਸ ਕਾ ਦੁਖੁ ਨ ਖਵਿ ਸਕਹਿ ਫੜਿ ਜੋਨੀ ਜੁਤੇ ॥
ସେ ନିଜ ଦାସର ଦୁଃଖ ସହ୍ୟ କରି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ନିନ୍ଦୁକକୁ ଧରି ଯୋନିରେ ପକାଇ ଥାଆନ୍ତି।