Page 1156
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਸੋ ਸੀਤਲੁ ਹੂਆ ॥
જેના હૃદયમાં હરિનું નામ છે, તેને જ શીતળ શાંતિ પ્રાપ્ત થાય છે.
ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਧ੍ਰਿਗੁ ਜੀਵਣੁ ਮੂਆ ॥੨॥
હરિ નામ ઉપાસના વગર જીવવું ધિક્કાર છે ॥૨॥
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਸੋ ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਾ ॥
જે દિલમાં પ્રભુ-નામ સ્થિર છે, તે જ જીવનમુક્ત થાય છે.
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਤਿਸੁ ਸਭ ਹੀ ਜੁਗਤਾ ॥
જેના હૃદયમાં હરિ-નામ છે, તેની પાસે બધા વિચાર છે.
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਤਿਨਿ ਨਉ ਨਿਧਿ ਪਾਈ ॥
નવનિધિ તેને જ પ્રાપ્ત થાય છે, જેના હૃદયમાં રામ નામ છે.
ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਭ੍ਰਮਿ ਆਵੈ ਜਾਈ ॥੩॥
પ્રભુ-નામ વગર ભ્રમમાં પડીને આવક જાવક બની રહે છે ॥૩॥
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਸੋ ਵੇਪਰਵਾਹਾ ॥
જેના હૃદયમાં હરિ-નામ છે, તેને કોઈ ચિંતા થતી નથી.
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਤਿਸੁ ਸਦ ਹੀ ਲਾਹਾ ॥
હૃદયમાં નામ વસાવનાર હંમેશા લાભ મેળવે છે.
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਤਿਸੁ ਵਡ ਪਰਵਾਰਾ ॥
જેના હૃદયમાં નામ બેસે છે, તેનું કુટુંબ સુખ-સમૃદ્ધિ મેળવે છે.
ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਮਨਮੁਖ ਗਾਵਾਰਾ ॥੪॥
પ્રભુ-નામ વગર મનુષ્ય મનમુખી મૂર્ખ મનાય છે ॥૪॥
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਤਿਸੁ ਨਿਹਚਲ ਆਸਨੁ ॥
જેના હૃદયમાં રામ નામ છે, તેનું આસન સ્થિર છે,
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਤਿਸੁ ਤਖਤਿ ਨਿਵਾਸਨੁ ॥
જેના હૃદયમાં પ્રભુનું નામ છે, તે જ રાજસિંહાસન પર સુશોભિત થાય છે.
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਸੋ ਸਾਚਾ ਸਾਹੁ ॥
તે જ સાચો શાહુકાર છે, જેના હૃદયમાં પરમાત્માનું નામ છે.
ਨਾਮਹੀਣ ਨਾਹੀ ਪਤਿ ਵੇਸਾਹੁ ॥੫॥
નામવિહીન મનુષ્યની કોઈ ઈજ્જત નથી અને તેના પર વિશ્વાસ પણ કરી શકાતો નથી ॥૫॥
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਸੋ ਸਭ ਮਹਿ ਜਾਤਾ ॥
જેના હૃદયમાં પ્રભુનું નામ છે, તે બધામાં પ્રસિદ્ધ થઈ જાય છે અને
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਸੋ ਪੁਰਖੁ ਬਿਧਾਤਾ ॥
તે જ પરમપુરુષ વિધાતા રૂપ છે.
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਸੋ ਸਭ ਤੇ ਊਚਾ ॥
જેના હૃદયમાં હરિ-નામ છે, તે જ બધાથી ઊંચો હોય છે,
ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਭ੍ਰਮਿ ਜੋਨੀ ਮੂਚਾ ॥੬॥
પરંતુ નામથી વિહીન રહીને પ્રાણી યોની-ચક્રમાં ભટકતો રહે છે ॥૬॥
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਤਿਸੁ ਪ੍ਰਗਟਿ ਪਹਾਰਾ ॥
જેના હૃદયમાં પરમાત્માનું નામ છે, તેને સંસારમાં વ્યાપ્ત પ્રભુ જ દ્રષ્ટિગત થાય છે અને
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਤਿਸੁ ਮਿਟਿਆ ਅੰਧਾਰਾ ॥
તેનો અજ્ઞાનનો અંધકાર મટી જાય છે.
ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਸੋ ਪੁਰਖੁ ਪਰਵਾਣੁ ॥
જેના હૃદયમાં નામ છે, તે જ પુરુષ સ્વીકાર થાય છે અને
ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਫਿਰਿ ਆਵਣ ਜਾਣੁ ॥੭॥
હરિ-નામ વગર ફરી આવકજાવકમાં પડી રહે છે ॥૭॥
ਤਿਨਿ ਨਾਮੁ ਪਾਇਆ ਜਿਸੁ ਭਇਓ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ॥
પ્રભુ-નામ તે જ મેળવે છે, જેના પર કૃપાળુ થાય છે,
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਮਹਿ ਲਖੇ ਗੋੁਪਾਲ ॥
તે સાધુ પુરુષોની સંગતમાં પરમાત્માનાં દર્શન કરે છે.
ਆਵਣ ਜਾਣ ਰਹੇ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥
તેની આવકજાવક નિવૃત થઈ જાય છે અને તમામ સુખ પ્રાપ્ત કરે છે.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਤਤੈ ਤਤੁ ਮਿਲਾਇਆ ॥੮॥੧॥੪॥
હે નાનક! આમ આત્મ-તત્વ પરમ-તત્વમાં જ જોડાઈ જાય છે ॥૮॥૧॥૪॥
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ભૈરઉ મહેલ ૫॥
ਕੋਟਿ ਬਿਸਨ ਕੀਨੇ ਅਵਤਾਰ ॥
જે પરમાત્માએ કરોડો વિષ્ણુ અવતાર ઉત્પન્ન કર્યા,
ਕੋਟਿ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਜਾ ਕੇ ਧ੍ਰਮਸਾਲ ॥
ધર્મનું આચરણ કરવા માટે કરોડો બ્રહ્માંડ બનાવ્યા,
ਕੋਟਿ ਮਹੇਸ ਉਪਾਇ ਸਮਾਏ ॥
કરોડો શિવશંકર ઉત્પન્ન કરી તેને પોતામાં જોડી લીધો અને
ਕੋਟਿ ਬ੍ਰਹਮੇ ਜਗੁ ਸਾਜਣ ਲਾਏ ॥੧॥
કરોડો બ્રહ્મા જગતને બનાવવા માટે લગાવેલ છે ॥૧॥
ਐਸੋ ਧਣੀ ਗੁਵਿੰਦੁ ਹਮਾਰਾ ॥
અમારો માલિક પરમેશ્વર એવો છે કે
ਬਰਨਿ ਨ ਸਾਕਉ ਗੁਣ ਬਿਸਥਾਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તેના ગુણોનો વિસ્તાર હું વ્યક્ત કરી શકતો નથી ॥૧॥વિરામ॥
ਕੋਟਿ ਮਾਇਆ ਜਾ ਕੈ ਸੇਵਕਾਇ ॥
દરેક દમ પ્રભુની સેવામાં લીન માયા પણ કરોડો છે,
ਕੋਟਿ ਜੀਅ ਜਾ ਕੀ ਸਿਹਜਾਇ ॥
તે કરોડો જીવોમાં આનંદ કરી રહ્યો છે,
ਕੋਟਿ ਉਪਾਰਜਨਾ ਤੇਰੈ ਅੰਗਿ ॥
હે સ્વામી! આવી સૃષ્ટિ પણ કરોડો છે, જે તારા અંગોમાં લીન છે,
ਕੋਟਿ ਭਗਤ ਬਸਤ ਹਰਿ ਸੰਗਿ ॥੨॥
કરોડો ભક્ત તે પરમાત્માની સાથે વસે છે ॥૨॥
ਕੋਟਿ ਛਤ੍ਰਪਤਿ ਕਰਤ ਨਮਸਕਾਰ ॥
કરોડો છત્રપતિ તારી વંદના કરે છે,
ਕੋਟਿ ਇੰਦ੍ਰ ਠਾਢੇ ਹੈ ਦੁਆਰ ॥
કરોડો ઇન્દ્ર તારા દરવાજા પર હાથ જોડીને ઉભા છે,
ਕੋਟਿ ਬੈਕੁੰਠ ਜਾ ਕੀ ਦ੍ਰਿਸਟੀ ਮਾਹਿ ॥
કરોડો વૈકુંઠ જેની દ્રષ્ટિમાં છે,
ਕੋਟਿ ਨਾਮ ਜਾ ਕੀ ਕੀਮਤਿ ਨਾਹਿ ॥੩॥
કરોડો જ તેના નામ છે, જેની મહિમા કીમતી છે ॥૩॥
ਕੋਟਿ ਪੂਰੀਅਤ ਹੈ ਜਾ ਕੈ ਨਾਦ ॥
જેના કરોડો નાદ ગુંજતા રહે છે,
ਕੋਟਿ ਅਖਾਰੇ ਚਲਿਤ ਬਿਸਮਾਦ ॥
જેની આશ્ચર્યજનક કરોડો કર્મભૂમિઓ તેમજ લીલાઓ છે.
ਕੋਟਿ ਸਕਤਿ ਸਿਵ ਆਗਿਆਕਾਰ ॥
કરોડો શિવ-શક્તિઓ તેની આજ્ઞાનું પાલન કરે છે,
ਕੋਟਿ ਜੀਅ ਦੇਵੈ ਆਧਾਰ ॥੪॥
તે સર્વશક્તિમાન કરોડો જીવોને આશરો આપી રહ્યો છે ॥૪॥
ਕੋਟਿ ਤੀਰਥ ਜਾ ਕੇ ਚਰਨ ਮਝਾਰ ॥
કરોડો તીર્થ જેના ચરણોમાં લીન છે,
ਕੋਟਿ ਪਵਿਤ੍ਰ ਜਪਤ ਨਾਮ ਚਾਰ ॥
કરોડો લોકો જેનું પવિત્ર નામ જપે છે,
ਕੋਟਿ ਪੂਜਾਰੀ ਕਰਤੇ ਪੂਜਾ ॥
કરોડો પુજારી તેની પૂજા-અર્ચના કરે છે,
ਕੋਟਿ ਬਿਸਥਾਰਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਦੂਜਾ ॥੫॥
કરોડો જ વિસ્તાર તે પરમાત્માના છે, બીજું કોઈ નથી ॥૫॥
ਕੋਟਿ ਮਹਿਮਾ ਜਾ ਕੀ ਨਿਰਮਲ ਹੰਸ ॥
કરોડો પુણ્યાત્માઓ નિરંકારની મહિમા ગાઈ રહી છે.
ਕੋਟਿ ਉਸਤਤਿ ਜਾ ਕੀ ਕਰਤ ਬ੍ਰਹਮੰਸ ॥
બ્રહ્માના અંશ કરોડો જ તેની સ્તુતિ કરે છે.
ਕੋਟਿ ਪਰਲਉ ਓਪਤਿ ਨਿਮਖ ਮਾਹਿ ॥
તે અખિલેશ્વર પલમાં કરોડો પ્રલય અથવા ઉત્પત્તિ કરવામાં સર્વશક્તિમાન છે.
ਕੋਟਿ ਗੁਣਾ ਤੇਰੇ ਗਣੇ ਨ ਜਾਹਿ ॥੬॥
હે પરમાત્મા! તારા કરોડો ગુણોને ગણી શકાતા નથી ॥૬॥
ਕੋਟਿ ਗਿਆਨੀ ਕਥਹਿ ਗਿਆਨੁ ॥
કરોડો જ્ઞાનવાન જ્ઞાન-ચર્ચા કરે છે,
ਕੋਟਿ ਧਿਆਨੀ ਧਰਤ ਧਿਆਨੁ ॥
કરોડો ધ્યાનશીલ તેના ધ્યાનમાં લીન થાય છે,
ਕੋਟਿ ਤਪੀਸਰ ਤਪ ਹੀ ਕਰਤੇ ॥
તેને મેળવવાની ઉમંગમાં કરોડો તપસ્વી તેની તપસ્યા કરે છે અને