Page 759
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸਾਗਰੁ ਗੁਣ ਨਾਮ ਕਾ ਮੈ ਤਿਸੁ ਦੇਖਣ ਕਾ ਚਾਉ ॥
સદ્દગુરુ ગુણો તેમજ નામનો સમુદ્ર છે અને મને તેના દર્શનોની ખુબ ઈચ્છા છે.
ਹਉ ਤਿਸੁ ਬਿਨੁ ਘੜੀ ਨ ਜੀਵਊ ਬਿਨੁ ਦੇਖੇ ਮਰਿ ਜਾਉ ॥੬॥
તેના વગર હું એક ક્ષણ પણ જીવંત રહી શકતો નથી અને તેને જોયા વગર મારી જીવન-લીલા જ સમાપ્ત થઈ જાય છે ॥૬॥
ਜਿਉ ਮਛੁਲੀ ਵਿਣੁ ਪਾਣੀਐ ਰਹੈ ਨ ਕਿਤੈ ਉਪਾਇ ॥
જેમ પાણી વગર માછલી અન્ય કોઈ પણ ઉપાયથી જીવંત રહી શકતી નથી,
ਤਿਉ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਸੰਤੁ ਨ ਜੀਵਈ ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਨਾਮੈ ਮਰਿ ਜਾਇ ॥੭॥
તેમ હરિ વગર સંત પણ જીવંત રહી શકતો નથી અને હરિ-નામ વગર તેના પ્રાણ જ પખેરું થઈ જાય છે ॥૭॥
ਮੈ ਸਤਿਗੁਰ ਸੇਤੀ ਪਿਰਹੜੀ ਕਿਉ ਗੁਰ ਬਿਨੁ ਜੀਵਾ ਮਾਉ ॥
હે મા! મારો પોતાના સદ્દગુરુથી ખુબ પ્રેમ છે. હું પોતાના ગુરુ વગર કેવી રીતે જીવંત રહી શકું છું?
ਮੈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਆਧਾਰੁ ਹੈ ਗੁਰਬਾਣੀ ਲਾਗਿ ਰਹਾਉ ॥੮॥
ગુરુવાણી મારા જીવનનો આધાર છે અને મારો ગુરુવાણીથી પ્રેમ લાગેલ રહે છે ॥૮॥
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਰਤੰਨੁ ਹੈ ਗੁਰੁ ਤੁਠਾ ਦੇਵੈ ਮਾਇ ॥
હે મા! હરિનું નામ કિંમતી રત્ન છે. જયારે ગુરુ ખુશ હોય છે તો જ તે નામ-રત્ન દે છે.
ਮੈ ਧਰ ਸਚੇ ਨਾਮ ਕੀ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਰਹਾ ਲਿਵ ਲਾਇ ॥੯॥
મને તો સત્ય-નામનો જ સહારો છે અને હું હરિ-નામમાં સુર લગાવીને રાખું છું ॥૬॥
ਗੁਰ ਗਿਆਨੁ ਪਦਾਰਥੁ ਨਾਮੁ ਹੈ ਹਰਿ ਨਾਮੋ ਦੇਇ ਦ੍ਰਿੜਾਇ ॥
ગુરુનું જ્ઞાન જ નામરૂપી પદાર્થ છે. તે હરિ-નામ મનમાં વસાવી દે છે.
ਜਿਸੁ ਪਰਾਪਤਿ ਸੋ ਲਹੈ ਗੁਰ ਚਰਣੀ ਲਾਗੈ ਆਇ ॥੧੦॥
જેના નસીબમાં આની પ્રાપ્તિ લખેલી હોય છે, તેને મળી જાય છે અને તે ગુરૂના ચરણોમાં આવી લાગે છે ॥૧૦॥
ਅਕਥ ਕਹਾਣੀ ਪ੍ਰੇਮ ਕੀ ਕੋ ਪ੍ਰੀਤਮੁ ਆਖੈ ਆਇ ॥
પરમાત્માના પ્રેમની વાર્તા અકથ્ય છે, કોઈ પ્રિયતમ આવીને મને આ વાર્તા સંભળાવી દે.
ਤਿਸੁ ਦੇਵਾ ਮਨੁ ਆਪਣਾ ਨਿਵਿ ਨਿਵਿ ਲਾਗਾ ਪਾਇ ॥੧੧॥
હું પોતાનું આ મન તેને અર્પણ કરી દઈશ અને નમી-નમીને તેના પગમાં લાગી જઈશ ॥૧૧॥
ਸਜਣੁ ਮੇਰਾ ਏਕੁ ਤੂੰ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਸੁਜਾਣੁ ॥
હે પરમાત્મા! એક તું જ મારો સજ્જન છે, તું કર્તાપુરુષ ખૂબ ચતુર છે.
ਸਤਿਗੁਰਿ ਮੀਤਿ ਮਿਲਾਇਆ ਮੈ ਸਦਾ ਸਦਾ ਤੇਰਾ ਤਾਣੁ ॥੧੨॥
મિત્ર સદ્દગુરૂએ મને તારાથી મળાવી દીધો છે. હવે મને હંમેશા માટે તારું જ બળ છે ॥૧૨॥
ਸਤਿਗੁਰੁ ਮੇਰਾ ਸਦਾ ਸਦਾ ਨਾ ਆਵੈ ਨਾ ਜਾਇ ॥
મારો સદ્દગુરુ હંમેશા માટે અમર છે. ન તે જન્મે છે અને ન તો તે મરે છે.
ਓਹੁ ਅਬਿਨਾਸੀ ਪੁਰਖੁ ਹੈ ਸਭ ਮਹਿ ਰਹਿਆ ਸਮਾਇ ॥੧੩॥
તે તો અવિનાશી પુરુષ છે, જે બધામાં સમાયેલ રહે છે ॥૧૩॥
ਰਾਮ ਨਾਮ ਧਨੁ ਸੰਚਿਆ ਸਾਬਤੁ ਪੂੰਜੀ ਰਾਸਿ ॥
જે મનુષ્યએ રામ નામરૂપી ધન એકત્રિત કરી લીધું છે, તેની આ નામરૂપી પુંજી પૂર્ણ રહે છે.
ਨਾਨਕ ਦਰਗਹ ਮੰਨਿਆ ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਸਾਬਾਸਿ ॥੧੪॥੧॥੨॥੧੧॥
હે નાનક! તે મનુષ્યને સત્યના દરબારમાં સન્માનિત કરાય છે અને સંપૂર્ણ ગુરુ તરફથી તેને શાબ્બાશ મળે છે ॥૧૪॥૧॥૨॥૧૧॥
ਰਾਗੁ ਸੂਹੀ ਅਸਟਪਦੀਆ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੧
રાગ સુહી અષ્ટપદ મહેલ ૫ ઘર ૧
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਉਰਝਿ ਰਹਿਓ ਬਿਖਿਆ ਕੈ ਸੰਗਾ ॥
મનુષ્ય જીવ વિષય-વિકારોમાં જ ગુંચવાયેલ છે અને
ਮਨਹਿ ਬਿਆਪਤ ਅਨਿਕ ਤਰੰਗਾ ॥੧॥
તેના મનને વિકારોની અનેક તરંગો પ્રભાવિત કરે છે ॥૧॥
ਮੇਰੇ ਮਨ ਅਗਮ ਅਗੋਚਰ ॥ ਕਤ ਪਾਈਐ ਪੂਰਨ ਪਰਮੇਸਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હે મન! આવી સ્થિતિમાં તે અપહોચ, મન-વાણીથી ઉપર સંપૂર્ણ પરમેશ્વરને કેવી રીતે મેળવાય ॥૧॥વિરામ॥
ਮੋਹ ਮਗਨ ਮਹਿ ਰਹਿਆ ਬਿਆਪੇ ॥
માયાના મોહમાં મગ્ન થયેલા જીવ તેમાં જ વ્યાપ્ત રહે છે.
ਅਤਿ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਕਬਹੂ ਨਹੀ ਧ੍ਰਾਪੇ ॥੨॥
ખુબ તૃષ્ણા લાગી રહેવાને કારણે તે ક્યારેય તૃપ્ત થતો નથી ॥૨॥
ਬਸਇ ਕਰੋਧੁ ਸਰੀਰਿ ਚੰਡਾਰਾ ॥
તેના શરીરમાં ચંડાળ ક્રોધ જ વસી રહ્યો છે
ਅਗਿਆਨਿ ਨ ਸੂਝੈ ਮਹਾ ਗੁਬਾਰਾ ॥੩॥
પરંતુ તે અજ્ઞાની આ સમજતો નથી, કારણ કે તેના મનમાં અજ્ઞાનતાનો મહા અંધકાર બનેલો છે ॥૩॥
ਭ੍ਰਮਤ ਬਿਆਪਤ ਜਰੇ ਕਿਵਾਰਾ ॥
તેના મનને બ્રહ્મમાં વ્યાપ્ત રહેવાના દરવાજા લાગેલ છે,
ਜਾਣੁ ਨ ਪਾਈਐ ਪ੍ਰਭ ਦਰਬਾਰਾ ॥੪॥
કારણે તે પ્રભુના દરબારમાં જઈ શકતો નથી ॥૪॥
ਆਸਾ ਅੰਦੇਸਾ ਬੰਧਿ ਪਰਾਨਾ ॥
આશા તેમજ ચિંતાએ પ્રાણીને બાંધીને રાખેલ છે,
ਮਹਲੁ ਨ ਪਾਵੈ ਫਿਰਤ ਬਿਗਾਨਾ ॥੫॥
જેનાથી તે પ્રભુને મેળવી શકતો નથી અને પારકાઓની જેમ ભટક્તો જ રહે છે ॥૫॥
ਸਗਲ ਬਿਆਧਿ ਕੈ ਵਸਿ ਕਰਿ ਦੀਨਾ ॥
આવા મનુષ્યને તો પરમાત્માએ બધી બીમારીઓનાં વશમાં કરી દીધો છે.
ਫਿਰਤ ਪਿਆਸ ਜਿਉ ਜਲ ਬਿਨੁ ਮੀਨਾ ॥੬॥
જે રીતે પાણી વગર માછલી તડપતી રહી છે, તેમ જ તે તૃષ્ણાઓની તરસમાં ભટકતો રહે છે ॥૬॥
ਕਛੂ ਸਿਆਨਪ ਉਕਤਿ ਨ ਮੋਰੀ ॥
મારી કોઈ ચતુરાઈ તેમજ વિચાર કામ કરી શકતા નથી.
ਏਕ ਆਸ ਠਾਕੁਰ ਪ੍ਰਭ ਤੋਰੀ ॥੭॥
હે પ્રભુ! મને એક તારી જ આશા છે ॥૭॥
ਕਰਉ ਬੇਨਤੀ ਸੰਤਨ ਪਾਸੇ ॥
હું સંતોની પાસે વિનંતી કરું છું.
ਮੇਲਿ ਲੈਹੁ ਨਾਨਕ ਅਰਦਾਸੇ ॥੮॥
નાનકની આ જ પ્રાર્થના છે કે મને પોતાની સંગતિમાં મળાવી લે ॥૮॥
ਭਇਓ ਕ੍ਰਿਪਾਲੁ ਸਾਧਸੰਗੁ ਪਾਇਆ ॥
પરમાત્મા મારા પર કૃપાળુ થઈ ગયો છે, જેનાથી મેં સાધુઓની સંગતિ મેળવી લીધી છે.
ਨਾਨਕ ਤ੍ਰਿਪਤੇ ਪੂਰਾ ਪਾਇਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ਦੂਜਾ ॥੧॥
હે નાનક! પૂર્ણ પ્રભુને મેળવીને હું તૃપ્ત થઈ ગયો છું ॥૧॥વિરામ બીજો॥૧॥