Page 758
ਜਿਉ ਧਰਤੀ ਸੋਭ ਕਰੇ ਜਲੁ ਬਰਸੈ ਤਿਉ ਸਿਖੁ ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਬਿਗਸਾਈ ॥੧੬॥
જેમ વરસાદ થવાથી ધરતી સુંદર લાગે છે, તેમ જ ગુરુને મળીને શિષ્ય ખુશ થાય છે ॥૧૬॥
ਸੇਵਕ ਕਾ ਹੋਇ ਸੇਵਕੁ ਵਰਤਾ ਕਰਿ ਕਰਿ ਬਿਨਉ ਬੁਲਾਈ ॥੧੭॥
હું પોતાના ગુરુના સેવકોનો સેવક બનીને તેની સેવા કરું છું અને વિનંતી કરી-કરીને તેને બોલાવું છું ॥૧૭॥
ਨਾਨਕ ਕੀ ਬੇਨੰਤੀ ਹਰਿ ਪਹਿ ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਗੁਰ ਸੁਖੁ ਪਾਈ ॥੧੮॥
નાનકની પ્રભુની પાસે વિનંતી છે કે હું ગુરુને મળીને સુખ પ્રાપ્ત કરું ॥૧૮॥
ਤੂ ਆਪੇ ਗੁਰੁ ਚੇਲਾ ਹੈ ਆਪੇ ਗੁਰ ਵਿਚੁ ਦੇ ਤੁਝਹਿ ਧਿਆਈ ॥੧੯॥
હે પ્રભુ! તું પોતે જ ગુરુ છે અને પોતે જ શિષ્ય છે. હું ગુરુના માધ્યમથી તારું જ ચિંતન કરતો રહું છું ॥૧૯॥
ਜੋ ਤੁਧੁ ਸੇਵਹਿ ਸੋ ਤੂਹੈ ਹੋਵਹਿ ਤੁਧੁ ਸੇਵਕ ਪੈਜ ਰਖਾਈ ॥੨੦॥
જે તારી પૂજા કરે છે, તે તારુ જ રૂપ બની જાય છે. તું પોતાના સેવકોની લાજ બચાવતો આવ્યો છે ॥૨૦॥
ਭੰਡਾਰ ਭਰੇ ਭਗਤੀ ਹਰਿ ਤੇਰੇ ਜਿਸੁ ਭਾਵੈ ਤਿਸੁ ਦੇਵਾਈ ॥੨੧॥
હે હરિ! તારી ભક્તિનો ભંડાર ભરેલ પડ્યો છે પરંતુ જે તને ગમે છે, તું તેને ગુરુથી અપાવી દે છે ॥૨૧॥
ਜਿਸੁ ਤੂੰ ਦੇਹਿ ਸੋਈ ਜਨੁ ਪਾਏ ਹੋਰ ਨਿਹਫਲ ਸਭ ਚਤੁਰਾਈ ॥੨੨॥
જેને તું આપે છે, તારો તે જ સેવક આને પ્રાપ્ત કરે છે અને બધી ચતુરાઈ નિષ્ફ્ળ છે ॥૨૨॥
ਸਿਮਰਿ ਸਿਮਰਿ ਸਿਮਰਿ ਗੁਰੁ ਅਪੁਨਾ ਸੋਇਆ ਮਨੁ ਜਾਗਾਈ ॥੨੩॥
મેં ગુરુને સ્મરણ કરી-કરીને પોતાનું અજ્ઞાનતાની ઊંઘમાં મન જગાવી લીધું છે ॥૨૩॥
ਇਕੁ ਦਾਨੁ ਮੰਗੈ ਨਾਨਕੁ ਵੇਚਾਰਾ ਹਰਿ ਦਾਸਨਿ ਦਾਸੁ ਕਰਾਈ ॥੨੪॥
હે પ્રભુ! નાનક બિચારો તો તારાથી એક આ જ દાન માંગે છે કે મને પોતાના દાસોનો દાસ બનાવી લે ॥૨૪॥
ਜੇ ਗੁਰੁ ਝਿੜਕੇ ਤ ਮੀਠਾ ਲਾਗੈ ਜੇ ਬਖਸੇ ਤ ਗੁਰ ਵਡਿਆਈ ॥੨੫॥
જો મારો ગુરુ મને કોઈ વાત પર ઠપકો દે છે તો તે ઠપકો મને ખૂબ મીઠો લાગે છે. જો મને ક્ષમા કરી દે છે તો આ ગુરુની ઉદારતા છે ॥૨૫॥//
ਗੁਰਮੁਖਿ ਬੋਲਹਿ ਸੋ ਥਾਇ ਪਾਏ ਮਨਮੁਖਿ ਕਿਛੁ ਥਾਇ ਨ ਪਾਈ ॥੨੬॥
ગુરુમુખ જે બોલે છે, તે પ્રભુને સ્વીકાર થઈ જાય છે પરંતુ સ્વેચ્છાચારી મનુષ્યનું વાંચન સ્વીકાર થતું નથી ॥૨૬॥
ਪਾਲਾ ਕਕਰੁ ਵਰਫ ਵਰਸੈ ਗੁਰਸਿਖੁ ਗੁਰ ਦੇਖਣ ਜਾਈ ॥੨੭॥
જો ભયંકર શીતળ, ધુમ્મસ તેમજ બરફ જ પડતો હોય તો પણ ગુરુનો શિષ્ય ગુરુના દર્શન કરવા જાય છે ॥૨૭॥
ਸਭੁ ਦਿਨਸੁ ਰੈਣਿ ਦੇਖਉ ਗੁਰੁ ਅਪੁਨਾ ਵਿਚਿ ਅਖੀ ਗੁਰ ਪੈਰ ਧਰਾਈ ॥੨੮॥
હું રાત-દિવસ ગુરુને જોતો રહું છું, પોતાની આંખોમાં ગુરુના ચરણ વસાવીને રાખું છું ॥૨૮॥
ਅਨੇਕ ਉਪਾਵ ਕਰੀ ਗੁਰ ਕਾਰਣਿ ਗੁਰ ਭਾਵੈ ਸੋ ਥਾਇ ਪਾਈ ॥੨੯॥
હું પોતાના ગુરુને ખુશ કરવા માટે અનેક ઉપાય કરતો રહું છું. પરંતુ જે ગુરુને સારો લાગે છે, તેને તે જ મંજૂર થાય છે ॥૨૯॥
ਰੈਣਿ ਦਿਨਸੁ ਗੁਰ ਚਰਣ ਅਰਾਧੀ ਦਇਆ ਕਰਹੁ ਮੇਰੇ ਸਾਈ ॥੩੦॥
હે માલિક! મારા પર એવી દયા કર કે હું દિવસ-રાત ગુરુના ચરણોની પ્રાર્થના કરતો રહું ॥૩૦॥
ਨਾਨਕ ਕਾ ਜੀਉ ਪਿੰਡੁ ਗੁਰੂ ਹੈ ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਅਘਾਈ ॥੩੧॥
ગુરુ જ નાનકનું જીવન તેમજ શરીર છે અને ગુરુને મળીને જ તે તૃપ્ત તેમજ સંતુષ્ટ થાય છે ॥૩૧॥
ਨਾਨਕ ਕਾ ਪ੍ਰਭੁ ਪੂਰਿ ਰਹਿਓ ਹੈ ਜਤ ਕਤ ਤਤ ਗੋਸਾਈ ॥੩੨॥੧॥
નાનકનો પ્રભુ દરેક જગ્યાએ હાજર છે, તે સૃષ્ટિનાં કણ-કણમાં વ્યાપ્ત છે ॥૩૨॥૧॥
ਰਾਗੁ ਸੂਹੀ ਮਹਲਾ ੪ ਅਸਟਪਦੀਆ ਘਰੁ ੧੦
રાગ સુહી મહેલ ૪ અષ્ટપદ ઘર ૧૦
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਅੰਦਰਿ ਸਚਾ ਨੇਹੁ ਲਾਇਆ ਪ੍ਰੀਤਮ ਆਪਣੈ ॥
હે ભાઈ! ગુરુએ પ્રભુની સાથે સાચો પ્રેમ અંતરમનમાં લગાવી દીધો છે.
ਤਨੁ ਮਨੁ ਹੋਇ ਨਿਹਾਲੁ ਜਾ ਗੁਰੁ ਦੇਖਾ ਸਾਮ੍ਹ੍ਹਣੇ ॥੧॥
જ્યારે હું ગુરુને પોતાની સામે જોવ છું તો મારું આ શરીર-મન આનંદિત થઈ જાય છે ॥૧॥
ਮੈ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਹੁ ॥
મારી પાસે પ્રભુ-નામનું કિંમતી ધન છે જે મેં ગુરૂથી મેળવ્યું છે.
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਤੇ ਪਾਇਆ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਅਗਮ ਅਥਾਹੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
આ અમૃત-નામ અગમ્ય તેમજ અથાહ છે ॥૧॥વિરામ॥
ਹਉ ਸਤਿਗੁਰੁ ਵੇਖਿ ਵਿਗਸੀਆ ਹਰਿ ਨਾਮੇ ਲਗਾ ਪਿਆਰੁ ॥
હું સદ્દગુરુને જોઈને ખુશ થઈ ગયો છું અને પ્રભુ નામથી મારો પ્રેમ લાગી ગયો છે.
ਕਿਰਪਾ ਕਰਿ ਕੈ ਮੇਲਿਅਨੁ ਪਾਇਆ ਮੋਖ ਦੁਆਰੁ ॥੨॥
પ્રભુએ કૃપા કરીને પોતાની સાથે મળાવી લીધો છે અને મેં મોક્ષદરવાજો મેળવી લીધો છે ॥૨॥
ਸਤਿਗੁਰੁ ਬਿਰਹੀ ਨਾਮ ਕਾ ਜੇ ਮਿਲੈ ਤ ਤਨੁ ਮਨੁ ਦੇਉ ॥
મારો સદ્દગુરુ પ્રભુના નામનો પ્રેમી છે. જો તે મળી જાય તો હું પોતાનું શરીર-મન તેને સોંપી દઉં.
ਜੇ ਪੂਰਬਿ ਹੋਵੈ ਲਿਖਿਆ ਤਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਸਹਜਿ ਪੀਏਉ ॥੩॥
જો પૂર્વ જ મારા નસીબમાં લખેલું હોય તો અમૃત-નામને પી લઉં ॥૩॥
ਸੁਤਿਆ ਗੁਰੁ ਸਾਲਾਹੀਐ ਉਠਦਿਆ ਭੀ ਗੁਰੁ ਆਲਾਉ ॥
સૂતા સમયે ગુરુની સ્તુતિ કરવી જોઈએ અને જગત સમયે પણ ગુરુ ગુરુ જપવું જોઈએ.
ਕੋਈ ਐਸਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜੇ ਮਿਲੈ ਹਉ ਤਾ ਕੇ ਧੋਵਾ ਪਾਉ ॥੪॥
જો કોઈ એવો ગુરુમુખ મળી જાય તો હું તેના ચરણ ધોઉં ॥૪॥
ਕੋਈ ਐਸਾ ਸਜਣੁ ਲੋੜਿ ਲਹੁ ਮੈ ਪ੍ਰੀਤਮੁ ਦੇਇ ਮਿਲਾਇ ॥
મને કોઈ એવો સજ્જન શોધી દે, જે મને મારા પ્રિયતમ-પ્રભુથી મળાવી દે.
ਸਤਿਗੁਰਿ ਮਿਲਿਐ ਹਰਿ ਪਾਇਆ ਮਿਲਿਆ ਸਹਜਿ ਸੁਭਾਇ ॥੫॥
મેં સદ્દગુરુથી મળીને હરિને મેળવી લીધો છે અને તે મને સરળ-સ્વભાવ જ મળ્યો છે ॥૫॥