Page 681
ਧੰਨਿ ਸੁ ਥਾਨੁ ਧੰਨਿ ਓਇ ਭਵਨਾ ਜਾ ਮਹਿ ਸੰਤ ਬਸਾਰੇ ॥
તે સ્થાન ખુબ ધન્ય છે અને તે ભવન પણ ખુશ નસીબ છે, જ્યાં સંતજન રહે છે.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਕੀ ਸਰਧਾ ਪੂਰਹੁ ਠਾਕੁਰ ਭਗਤ ਤੇਰੇ ਨਮਸਕਾਰੇ ॥੨॥੯॥੪੦॥
હે ઠાકોર! નાનકની આ આકાંશા પૂર્ણ કરી, જેથી તે તારા ભક્તોને નમન કરે ॥૨॥૯॥૪૦॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ધનાસરી મહેલ ૫॥
ਛਡਾਇ ਲੀਓ ਮਹਾ ਬਲੀ ਤੇ ਅਪਨੇ ਚਰਨ ਪਰਾਤਿ ॥
ગુરુએ પોતાના ચરણોમાં લગાવી મને મહાબલિ માયાથી બચાવી લીધો છે.
ਏਕੁ ਨਾਮੁ ਦੀਓ ਮਨ ਮੰਤਾ ਬਿਨਸਿ ਨ ਕਤਹੂ ਜਾਤਿ ॥੧॥
તેને સ્મરણ કરવા માટે મારા મનને એક નામરૂપી મંત્ર આપ્યો છે, જે ન ક્યારેય નાશ થાય છે અને ન તો ક્યાંય જાય છે ॥૧॥
ਸਤਿਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਕੀਨੀ ਦਾਤਿ ॥
સંપૂર્ણ સદ્દગુરૂએ મને નામનું દાન આપ્યું છે અને
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਦੀਓ ਕੀਰਤਨ ਕਉ ਭਈ ਹਮਾਰੀ ਗਾਤਿ ॥ ਰਹਾਉ ॥
કીર્તન કરવા માટે મને પરમાત્માનું નામ આપ્યું છે અને કીર્તન કરવાથી હું બંધનોથી મુક્ત થઈ ગયો છું ॥વિરામ॥
ਅੰਗੀਕਾਰੁ ਕੀਓ ਪ੍ਰਭਿ ਅਪੁਨੈ ਭਗਤਨ ਕੀ ਰਾਖੀ ਪਾਤਿ ॥
પ્રભુએ હંમેશા જ પોતાના ભક્તોનો પક્ષ લીધો છે અને તેની લાજ રાખી છે.
ਨਾਨਕ ਚਰਨ ਗਹੇ ਪ੍ਰਭ ਅਪਨੇ ਸੁਖੁ ਪਾਇਓ ਦਿਨ ਰਾਤਿ ॥੨॥੧੦॥੪੧॥
હે નાનક! મેં પોતાના પ્રભુના ચરણ પકડી લીધા છે અને હવે દિવસ-રાત સુખ પ્રાપ્ત કરી રહ્યો છું ॥૨॥૧૦॥૪૧॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ધનાસરી મહેલ ૫॥
ਪਰ ਹਰਨਾ ਲੋਭੁ ਝੂਠ ਨਿੰਦ ਇਵ ਹੀ ਕਰਤ ਗੁਦਾਰੀ ॥
પારકું ધન ચોરી કરવું, લાલચ કરવી, અસત્ય બોલવું તેમજ નિંદા કરવી - આ રીતે કરાવતા જ પ્રભાવી મનુષ્યએ પોતાનું જીવન વિતાવી દીધું છે.
ਮ੍ਰਿਗ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਆਸ ਮਿਥਿਆ ਮੀਠੀ ਇਹ ਟੇਕ ਮਨਹਿ ਸਾਧਾਰੀ ॥੧॥
જે રીતે તરસ્યા હરણને મૃગતૃષ્ણાનું પાણી ખુબ મીઠું લાગે છે, તેમ જ શાકત અસત્ય આશાઓને ખુબ મીઠી સમજે છે અને તેને આ અસત્ય આશાઓના સહારાને પોતાના મનમાં સારી રીતે વસાવી લીધો છે ॥૧॥
ਸਾਕਤ ਕੀ ਆਵਰਦਾ ਜਾਇ ਬ੍ਰਿਥਾਰੀ ॥
પ્રભાવી મનુષ્યનું જીવન વ્યર્થ જ વીતી જાય છે,
ਜੈਸੇ ਕਾਗਦ ਕੇ ਭਾਰ ਮੂਸਾ ਟੂਕਿ ਗਵਾਵਤ ਕਾਮਿ ਨਹੀ ਗਾਵਾਰੀ ॥ ਰਹਾਉ ॥
જેમ કાગળના ઢગલાને ઉંદર કોતરી-કોતરીને ગુમાવી દે છે પરંતુ તે કોતરેલ કાગળ તે મૂર્ખને કોઈ કામ આવતા નથી ॥વિરામ॥
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਸੁਆਮੀ ਇਹ ਬੰਧਨ ਛੁਟਕਾਰੀ ॥
હે સ્વામી પરબ્રહ્મ! પોતાની કૃપા કરીને મને માયાના આ બંધનોથી મુક્ત કરી દે.
ਬੂਡਤ ਅੰਧ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਕਾਢਤ ਸਾਧ ਜਨਾ ਸੰਗਾਰੀ ॥੨॥੧੧॥੪੨॥
હે નાનક! પ્રભુ ડૂબી રહેલા જ્ઞાનહીન મનુષ્યોને સાધુજનોની સંગતિમાં મળાવીને સંસાર સાગરમાંથી બહાર કાઢી દે છે ॥૨॥૧૧॥૪૨॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ધનાસરી મહેલ ૫॥
ਸਿਮਰਿ ਸਿਮਰਿ ਸੁਆਮੀ ਪ੍ਰਭੁ ਅਪਨਾ ਸੀਤਲ ਤਨੁ ਮਨੁ ਛਾਤੀ ॥
પોતાના સ્વામી પ્રભુનું સ્મરણ કરવાથી મારૂં શરીર, મન તેમજ છાતી શીતળ થઈ ગયા છે.
ਰੂਪ ਰੰਗ ਸੂਖ ਧਨੁ ਜੀਅ ਕਾ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਮੋਰੈ ਜਾਤੀ ॥੧॥
મારા પ્રાણોનો સ્વામી પરબ્રહ્મ જ મારી જાતિ, રૂપ, રંગ, સુખ તેમજ ધન છે ॥૧॥
ਰਸਨਾ ਰਾਮ ਰਸਾਇਨਿ ਮਾਤੀ ॥
મારી જીભ રસોના ઘર રામ-નામમાં મસ્ત રહે છે અને
ਰੰਗ ਰੰਗੀ ਰਾਮ ਅਪਨੇ ਕੈ ਚਰਨ ਕਮਲ ਨਿਧਿ ਥਾਤੀ ॥ ਰਹਾਉ ॥
રામના પ્રેમ-રંગમાં રંગાઈ ગઈ છે, પરમાત્માના સુંદર ચરણ-કમળ નવનિધિનો ભંડાર છે ॥વિરામ॥
ਜਿਸ ਕਾ ਸਾ ਤਿਨ ਹੀ ਰਖਿ ਲੀਆ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭ ਕੀ ਭਾਤੀ ॥
જેનો હું સેવક હતો, તેણે મને સંસાર સાગરમાં ડૂબવાથી બચાવી લીધો છે. સંપૂર્ણ પ્રભુનો પોતાના સેવકોને બચાવવાનો ઉપાય અનન્ય જ છે.
ਮੇਲਿ ਲੀਓ ਆਪੇ ਸੁਖਦਾਤੈ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਰਾਖੀ ਪਾਤੀ ॥੨॥੧੨॥੪੩॥
હે નાનક! સુખોના દાતાએ મને પોતે જ પોતાની સાથે મળાવી લીધો છે. પરમાત્માએ મારી લાજ-પ્રતિષ્ઠા રાખી લીધી છે ॥૨॥૧૨॥૪૩॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ધનાસરી મહેલ ૫॥
ਦੂਤ ਦੁਸਮਨ ਸਭਿ ਤੁਝ ਤੇ ਨਿਵਰਹਿ ਪ੍ਰਗਟ ਪ੍ਰਤਾਪੁ ਤੁਮਾਰਾ ॥
હે પ્રભુ! તારો તેજ-પ્રતાપ આખા જગતમાં પ્રગટ છે; કામાદિક પાંચ શત્રુ તારી કૃપાથી જ દૂર થાય છે.
ਜੋ ਜੋ ਤੇਰੇ ਭਗਤ ਦੁਖਾਏ ਓਹੁ ਤਤਕਾਲ ਤੁਮ ਮਾਰਾ ॥੧॥
જે કોઈ પણ તારા ભક્તોને દુ:ખી કરતો હતો, તેનો તે તરત જ વધ કરી દીધો છે ॥૧॥
ਨਿਰਖਉ ਤੁਮਰੀ ਓਰਿ ਹਰਿ ਨੀਤ ॥
હે હરિ! હું તો દરરોજ તારી તરફ મદદ માટે જોતો રહું છું.
ਮੁਰਾਰਿ ਸਹਾਇ ਹੋਹੁ ਦਾਸ ਕਉ ਕਰੁ ਗਹਿ ਉਧਰਹੁ ਮੀਤ ॥ ਰਹਾਉ ॥
હે મોરારી! પોતાના દાસનો સહાયક બની જા. હે મિત્ર પ્રભુ! મારો હાથ પકડીને મારો ઉદ્ધાર કરી દે ॥વિરામ॥
ਸੁਣੀ ਬੇਨਤੀ ਠਾਕੁਰਿ ਮੇਰੈ ਖਸਮਾਨਾ ਕਰਿ ਆਪਿ ॥
મારા ઠાકોરે મારી પ્રાર્થના સાંભળી લીધી છે અને તેણે મને પોતાનો સેવક બનાવીને માલિકવાળું કર્તવ્ય પૂર્ણ કર્યું છે.
ਨਾਨਕ ਅਨਦ ਭਏ ਦੁਖ ਭਾਗੇ ਸਦਾ ਸਦਾ ਹਰਿ ਜਾਪਿ ॥੨॥੧੩॥੪੪॥
હે નાનક! હંમેશા જ હરિનું જાપ કરવાથી આનંદ બની રહે છે અને મારા બધા દુઃખ દૂર થઈ ગયા છે ॥૨॥૧૩॥૪૪॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ધનાસરી મહેલ ૫॥
ਚਤੁਰ ਦਿਸਾ ਕੀਨੋ ਬਲੁ ਅਪਨਾ ਸਿਰ ਊਪਰਿ ਕਰੁ ਧਾਰਿਓ ॥
જે પરમાત્માએ ચારેય દિશાઓમાં પોતાના બળનો ફેલાવ કરેલ છે, તેને મારા માથા પર પોતાનો હાથ રાખેલ છે.
ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਟਾਖ੍ਯ੍ਯ ਅਵਲੋਕਨੁ ਕੀਨੋ ਦਾਸ ਕਾ ਦੂਖੁ ਬਿਦਾਰਿਓ ॥੧॥
તેને પોતાની કૃપા-દ્રષ્ટિથી જોયો છે અને પોતાના દાસનું દુઃખ નાશ કરી દીધું છે ॥૧॥
ਹਰਿ ਜਨ ਰਾਖੇ ਗੁਰ ਗੋਵਿੰਦ ॥
ગોવિંદ ગુરુએ દાસને સંસાર-સમુદ્રમાં ડૂબવાથી બચાવી લીધો છે.
ਕੰਠਿ ਲਾਇ ਅਵਗੁਣ ਸਭਿ ਮੇਟੇ ਦਇਆਲ ਪੁਰਖ ਬਖਸੰਦ ॥ ਰਹਾਉ ॥
ક્ષમાશીલ તેમજ દયાલુ પરમપુરુષે પોતાના ગળાથી લગાવી લીધો છે અને બધા અવગુણ મટાડી દીધા છે ॥વિરામ॥
ਜੋ ਮਾਗਹਿ ਠਾਕੁਰ ਅਪੁਨੇ ਤੇ ਸੋਈ ਸੋਈ ਦੇਵੈ ॥
તે પોતાના ઠાકોરથી જે કંઈ પણ માંગે છે, તે તે જ કંઈક આપી દે છે.
ਨਾਨਕ ਦਾਸੁ ਮੁਖ ਤੇ ਜੋ ਬੋਲੈ ਈਹਾ ਊਹਾ ਸਚੁ ਹੋਵੈ ॥੨॥੧੪॥੪੫॥
હે નાનક! પરમાત્માનો દાસ જે કંઈ પણ મુખથી બોલે છે, તે લોક તેમજ પરલોકમાં સત્ય થઈ જાય છે ॥૨॥૧૪॥૪૫॥