Page 629
ਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ਆਰਾਧੇ ॥
સંપૂર્ણ ગુરુની પ્રાર્થના કરવાથી
ਕਾਰਜ ਸਗਲੇ ਸਾਧੇ ॥
બધા કાર્ય સિદ્ધ થઈ ગયા છે.
ਸਗਲ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰੇ ॥
મારા બધા મનોરથ પણ પૂર્ણ થઈ ગયા છે અને
ਬਾਜੇ ਅਨਹਦ ਤੂਰੇ ॥੧॥
મનમાં અનહદ નાદ વાગે છે ॥૧॥
ਸੰਤਹੁ ਰਾਮੁ ਜਪਤ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥
હે સંતો! રામનું ભજન કરવાથી સુખની ઉપલબ્ધતા થઈ છે.
ਸੰਤ ਅਸਥਾਨਿ ਬਸੇ ਸੁਖ ਸਹਜੇ ਸਗਲੇ ਦੂਖ ਮਿਟਾਇਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
સંતોના પવિત્ર સ્થાન પર નિર્મળ સરળ સુખ મેળવી લીધું છે અને બધા દુઃખ મટી ગયા છે ॥૧॥વિરામ॥
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਬਾਣੀ ॥ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਮਨਿ ਭਾਣੀ ॥
સંપૂર્ણ ગુરુની મધુર વાણી પરબ્રહ્મ-પરમેશ્વરના મનને લોભાવે છે.
ਨਾਨਕ ਦਾਸਿ ਵਖਾਣੀ ॥ ਨਿਰਮਲ ਅਕਥ ਕਹਾਣੀ ॥੨॥੧੮॥੮੨॥
દાસ નાનકે તે જ વખાણ કર્યા છે કે જે પ્રભુની નિર્મળ અકથનીય વાર્તા છે ॥૨॥૧૮॥૮૨॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਭੂਖੇ ਖਾਵਤ ਲਾਜ ਨ ਆਵੈ ॥
જેમ કોઈ ભૂખ્યા પુરુષને ખાતા સમયે શરમ આવતી નથી
ਤਿਉ ਹਰਿ ਜਨੁ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਵੈ ॥੧॥
તેમ જ પ્રભુ-ભક્ત નિઃસંકોચ પ્રભુનું ગુણગાન કરે છે ॥૧॥
ਅਪਨੇ ਕਾਜ ਕਉ ਕਿਉ ਅਲਕਾਈਐ ॥
પોતાના કાર્ય પ્રભુ-ભક્તિને કરવામાં શા માટે આળસ કરે?
ਜਿਤੁ ਸਿਮਰਨਿ ਦਰਗਹ ਮੁਖੁ ਊਜਲ ਸਦਾ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਪਾਈਐ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જેનું સ્મરણ કરવાથી પ્રભુ-દરબારમાં મુખ પ્રકાશિત થાય છે અને હંમેશા જ સુખની ઉપલબ્ધતા થાય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਜਿਉ ਕਾਮੀ ਕਾਮਿ ਲੁਭਾਵੈ ॥
જેમ કામુક મનુષ્ય કામવાસનામાં જ લીન રહે છે,
ਤਿਉ ਹਰਿ ਦਾਸ ਹਰਿ ਜਸੁ ਭਾਵੈ ॥੨॥
તેમ જ પ્રભુના ભક્તને પ્રભુનું યશગાન જ સારું લાગે છે ॥૨॥
ਜਿਉ ਮਾਤਾ ਬਾਲਿ ਲਪਟਾਵੈ ॥
જેમ માતા પોતાના બાળકની સાથે મોહમાં લપટેલી રહે છે,
ਤਿਉ ਗਿਆਨੀ ਨਾਮੁ ਕਮਾਵੈ ॥੩॥
તેમ જ જ્ઞાનવાન મનુષ્ય પ્રભુ-નામની સાધનામાં જ મગ્ન રહે છે ॥૩॥
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਤੇ ਪਾਵੈ ॥ ਜਨ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵੈ ॥੪॥੧੯॥੮੩॥
નાનકનું કહેવું છે કે સંપૂર્ણ ગુરૂથી નામ-સ્મરણની પ્રાપ્તિ થાય છે, અને તે પ્રભુ-નામનું જ ધ્યાન કરે છે ॥૪॥૧૬॥૮૩॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਸੁਖ ਸਾਂਦਿ ਘਰਿ ਆਇਆ ॥
હું પોતાના ઘરમાં સકુશળ આવી ગયો છું અને
ਨਿੰਦਕ ਕੈ ਮੁਖਿ ਛਾਇਆ ॥
નિંદકોનું મુખ કાળું થઈ ગયું છે અર્થાત નિંદક શરમાઈ ગયા છે.
ਪੂਰੈ ਗੁਰਿ ਪਹਿਰਾਇਆ ॥
સંપૂર્ણ ગુરુએ મને પ્રતિષ્ઠાનું વસ્ત્ર પહેરાવી દીધું છે અને
ਬਿਨਸੇ ਦੁਖ ਸਬਾਇਆ ॥੧॥
મારા બધા દુ:ખોનો વિનાશ થઈ ગયો છે ॥૧॥
ਸੰਤਹੁ ਸਾਚੇ ਕੀ ਵਡਿਆਈ ॥
હે ભક્તજનો! આ સાચા પરમેશ્વરની ઉદારતા છે,
ਜਿਨਿ ਅਚਰਜ ਸੋਭ ਬਣਾਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જેને મારી અદ્દભૂત શોભા બનાવી છે ॥૧॥વિરામ॥
ਬੋਲੇ ਸਾਹਿਬ ਕੈ ਭਾਣੈ ॥ ਦਾਸੁ ਬਾਣੀ ਬ੍ਰਹਮੁ ਵਖਾਣੈ ॥
હું તો માલિકની રજામાં જ બોલું છું અને આ દાસ તો બ્રહ્મ-વાણીનું જ વખાણ કરે છે.
ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਸੁਖਦਾਈ ॥ ਜਿਨਿ ਪੂਰੀ ਬਣਤ ਬਣਾਈ ॥੨॥੨੦॥੮੪॥
હે નાનક! તે પ્રભુ ખુબ સુખદાયક છે, જેને સંપૂર્ણ સૃષ્ટિનું નિર્માણ કર્યું છે ॥૨॥૨૦॥૮૪॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਪ੍ਰਭੁ ਅਪੁਨਾ ਰਿਦੈ ਧਿਆਏ ॥
પોતાના પ્રભુનું હ્રદયમાં ધ્યાન કરતા
ਘਰਿ ਸਹੀ ਸਲਾਮਤਿ ਆਏ ॥
અમે સકુશળ ઘરે પાછા આવ્યા છીએ.
ਸੰਤੋਖੁ ਭਇਆ ਸੰਸਾਰੇ ॥
હવે સંસારને સંતોષ પ્રાપ્ત થઈ ગયો છે ત્યારથી
ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਲੈ ਤਾਰੇ ॥੧॥
સંપૂર્ણ ગુરુએ તેને ભવસાગરથી તારી દીધો છે ॥૧॥
ਸੰਤਹੁ ਪ੍ਰਭੁ ਮੇਰਾ ਸਦਾ ਦਇਆਲਾ ॥
હે ભક્તજનો! મારો પ્રભુ હંમેશા જ મારા પર દયાળુ છે.
ਅਪਨੇ ਭਗਤ ਕੀ ਗਣਤ ਨ ਗਣਈ ਰਾਖੈ ਬਾਲ ਗੁਪਾਲਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તે પોતાના ભક્તના કર્મોનો લેખ-જોખ કરતો નથી અને પોતાના બાળકની જેમ તેની રક્ષા કરે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਉਰਿ ਧਾਰੇ ॥
મેં તો પોતાના હૃદયમાં પરમાત્માનું નામ જ ધારણ કરેલું છે અને
ਤਿਨਿ ਸਭੇ ਥੋਕ ਸਵਾਰੇ ॥
તેણે મારા બધા કાર્ય સંભાળી દીધા છે.
ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਤੁਸਿ ਦੀਆ ॥ ਫਿਰਿ ਨਾਨਕ ਦੂਖੁ ਨ ਥੀਆ ॥੨॥੨੧॥੮੫॥
સંપૂર્ણ ગુરુએ ખુશ થઈને નામ-દાન દીધું છે, તેથી નાનકને ફરી કોઈ કષ્ટ થયો નથી ॥૨॥૨૧॥૮૫॥,
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਹਰਿ ਮਨਿ ਤਨਿ ਵਸਿਆ ਸੋਈ ॥
મારા મન-શરીરમાં હરિનો નિવાસ થઈ ગયો છે
ਜੈ ਜੈ ਕਾਰੁ ਕਰੇ ਸਭੁ ਕੋਈ ॥
જેના ફળ સ્વરૂપ હવે બધા મારું માન-સન્માન કરી રહ્યા છે.
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਵਡਿਆਈ ॥
આ સંપૂર્ણ ગુરુની ઉદારતા છે કે
ਤਾ ਕੀ ਕੀਮਤਿ ਕਹੀ ਨ ਜਾਈ ॥੧॥
તેનું મૂલ્યાંકન કરી શકાતું નથી ॥૧॥
ਹਉ ਕੁਰਬਾਨੁ ਜਾਈ ਤੇਰੇ ਨਾਵੈ ॥
હે પ્રભુ! હું તારા નામ પર બલિહાર જાવ છું.
ਜਿਸ ਨੋ ਬਖਸਿ ਲੈਹਿ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰੇ ਸੋ ਜਸੁ ਤੇਰਾ ਗਾਵੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હે પ્રેમાળ! જેને તું ક્ષમા કરી દે છે, તે જ તારું યશ ગાય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਤੂੰ ਭਾਰੋ ਸੁਆਮੀ ਮੇਰਾ ॥
હે પ્રભુ! તું મારો મહાન સ્વામી છે અને
ਸੰਤਾਂ ਭਰਵਾਸਾ ਤੇਰਾ ॥
સંતોને તારો જ વિશ્વાસ છે.
ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਸਰਣਾਈ ॥ ਮੁਖਿ ਨਿੰਦਕ ਕੈ ਛਾਈ ॥੨॥੨੨॥੮੬॥
નાનકનું કહેવું છે કે પ્રભુની શરણમાં આવવાથી નિંદકોનું મુખ કાળુ થઈ ગયું છે ॥૨॥૨૨॥૮૬॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਆਗੈ ਸੁਖੁ ਮੇਰੇ ਮੀਤਾ ॥
હે મિત્ર! ભૂતકાળ-ભવિષ્યકાળ લોક-પરલોકમાં
ਪਾਛੇ ਆਨਦੁ ਪ੍ਰਭਿ ਕੀਤਾ ॥
મારા માટે પ્રભુએ સુખ તેમજ આનંદ કરી દીધો છે.
ਪਰਮੇਸੁਰਿ ਬਣਤ ਬਣਾਈ ॥
પરમેશ્વરે એવું વિધાન બનાવ્યું છે કે
ਫਿਰਿ ਡੋਲਤ ਕਤਹੂ ਨਾਹੀ ॥੧॥
મારુ મન પછી ક્યાંય બીજે ડોલતું નથી ॥૧॥
ਸਾਚੇ ਸਾਹਿਬ ਸਿਉ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ॥
મારુ મન હવે તો સાચા પરમેશ્વરમાં લીન થઈ ગયું છે અને
ਹਰਿ ਸਰਬ ਨਿਰੰਤਰਿ ਜਾਨਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
મેં તે પ્રભુને નિરંતર સર્વવ્યાપી જાણી લીધો છે ॥૧॥વિરામ॥